Kurt Schuschnigg

12. Avusturya şansölyesi

Kurt Alois Josef Johann Schuschnigg (14 Aralık 1897, Riva del Garda - 18 Kasım 1977, Mutters, Innsbruck yakınları), Avusturyalı siyasetçi. 1934'te bir suikastta öldürülen Engelbert Dollfuß'un ardından Avusturya şansölyesi oldu.

Kurt Schuschnigg
Avusturya Şansölyesi
Görev süresi
29 Temmuz 1934 - 11 Mart 1938
Cumhurbaşkanı Wilhelm Miklas
Yardımcı Ernst Rüdiger Starhemberg
Eduard Baar-Baarenfels
Ludwig Hülgerth
Edmund Glaise-Horstenau
Yerine geldiği Engelbert Dollfuss
Yerine gelen Arthur Seyss-Inquart
Avusturya Dışişleri Bakanı
Görev süresi
14 Mayıs 1936 - 11 Temmuz 1936
Yerine geldiği Egon Berger-Waldenegg
Yerine gelen Guido Schmidt
Kişisel bilgiler
Doğum Kurt Alois Josef Johann Edler von Schuschnigg
Riva del Garda, Tirol, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm 18 Kasım 1977 (79 yaşında)
Mutters, Tirol, Avusturya
Partisi Hristiyan Sosyal Parti (1927-1933)
Vatan Cephesi (1933-1938)
Mesleği Hukukçu, Profesör
Dini Katolik[1]

Avusturyalı General Artur von Schuschnigg'in oğlu olarak, Karintiya Sloveni kökenli, köklü bir Avusturyalı subay ailesinin üyesiydi. Soyadı Slovence yazımda Šušnik şeklindedir. Genç Schuschnigg, Vorarlberg'deki Feldkirch'de Stella Matutina Cizvit Koleji'nde eğitim aldı. I. Dünya Savaşı sırasında İtalyan Cephesi'nde esir düştü ve Eylül 1919 yılına kadar tutsak kaldı. Daha sonra, Freiburg ve Innsbruck üniversitelerinde hukuk okudu. Avusturya Katolik kardeşlik üyesi oldu. 1922 yılında mezun olduktan sonra Innsbruck'da avukatlık yaptı. Sağcı Hristiyan Sosyal Partisine katıldı ve 1927 yılında Nationalrat seçildi.

1932'de Dollfuß kabinesinde adalet bakanı, 1933'te eğitim bakanı oldu. 1934'te Dollfuss'un Naziler tarafından öldürülmesinin ardından 36 yaşında şansölye seçilerek bu göreve gelen en genç kişi oldu. Dolfuss gibi Avusturya'yı kararnameler ile yönetti. Saltanatının Dolfuss'a göre biraz daha hafif olmasına rağmen, politikaları selefinin politikalarından çok farklı değildi.

Anschluss

değiştir
 
Mart 1938'de önerilen referandumda (Avusturya'nın 13 Mart 1938'de Nazi Almanyası tarafından ilhak edilmesi nedeniyle bu referandum yapılamamıştır) Avusturya Şansölyesi Kurt Schuschnigg'in destekçilerinin bulunduğu kamyon, Avusturya'nın bağımsızlığı için oy kullanmak üzere kampanya yürütüyor.

12 Şubat 1938 tarihinde, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da kötüleşmesini yumuşatmak amacıyla Berchtesgaden'de, Hitler ile Berghof'taki evinde bir araya geldi. Schuschnigg'i şaşırtacak şekilde, Hitler ona, bir ültimatom anlamına gelen ve iktidarın Avusturyalı Nazilere devredilmesini fiilen talep eden bir dizi talepte bulundu. Derhal onaylanmak üzere Schuschnigg'e sunulan anlaşmanın şartları, Nazi sempatizanı Arthur Seyss-Inquart'ın polisi kontrol eden güvenlik bakanı olarak atanmasını öngörüyordu. Diğer bir Nazi yanlısı olan Dr. Hans Fischböck, Almanya ile Avusturya arasındaki ekonomik birliğe hazırlanmak için maliye bakanı olarak seçilecekti. Avusturya ve Alman orduları arasında yüz subay değiş tokuşu yapılacaktı. Hapisteki tüm Naziler affedilecek ve iade edileceklerdi. Buna karşılık, Hitler, 11 Temmuz 1936 anlaşmasını ve Avusturya'nın ulusal egemenliğini alenen onaylayacaktı. "Hitler tacizciydi, tehdit ediciydi ve Schuschnigg'e geniş kapsamlı talepler sunuldu ..."[2][3] Schuschnigg'in anılarına göre, Berchtesgaden'den ayrılmadan önce "anlaşmayı" imzalamaya zorlandı.[4] Burada Adolf Hitler'in Avusturya'nın Almanya'nın himayesine girme çağrısını reddetti.

Cumhurbaşkanı Wilhelm Miklas anlaşmayı onaylama konusunda isteksizdi ama yoğun baskılar sonucu anlaşmayı onaylamak zorunda kaldı. Ertesi gün, 14 Şubat'ta, Schuschnigg, kabinesini daha geniş bir temelde yeniden düzenledi ve tüm eski ve mevcut siyasi partilerin temsilcilerini meclise dahil etti. Hitler, Berchtesgaden anlaşmasının şart koştuğu genel af hükümlerine uygun olarak hapisten yeni çıkmış olan Avusturyalı Nazi subayını Avusturya'ya derhal yeni Gauleiter olarak atadı.[5] 20 Şubat'ta Hitler, Reichstag'a canlı olarak yayınlanan ve ilk kez Avusturya radyo ağı tarafından da yayınlanan bir konuşma yaptı. Konuşmadaki anahtar cümle şuydu: "Alman Reich, artık on milyon Alman'ın sınırlarından geçmesine müsamaha göstermeye istekli değil" dedi.

Ülkedeki siyasi belirsizliği çözmek ve Hitler'i ve dünyanın geri kalanını Avusturya halkının Avusturyalı ve Üçüncü Reich'ten bağımsız kalmak istediğine ikna etmek için Schuschnigg, Başkan ve diğer siyasi liderlerin tam mutabakatıyla, 13 Mart'ta bir referandum yapılacağını ilan etti.

Duyuruya Alman tepkisi hızlıydı. Hitler önce referandumun iptal edilmesi konusunda ısrar etti. Schuschnigg gönülsüzce onu iptal etmeyi kabul ettiğinde, Hitler istifasını talep etti ve Seyss-Inquart'ın halefi olarak atanması konusunda ısrar etti. Bu talebi cumhurbaşkanı Miklas onaylamakta isteksizdi, ancak nihayetinde silahlı müdahale tehdidi altında da kabul edildi. Schuschnigg 11 Mart'ta istifa etti ve Seyss-Inquart Şansölye olarak atandı, ancak hiçbir fark yaratmadı; Alman birlikleri Avusturya'ya akın etti ve her yerde coşkulu kalabalıklar tarafından karşılandılar.

Bu olaydan sonra Kurt Schuschnigg Avusturya'nın ilhakı sırasında Almanya tarafından tutuklandı. 12 Mart 1938 günü ev hapsine alındı. 28 Mayıs'a kadar evinde hapis tutuldu ve Gestapo tarafından uykusuz bırakıldı. SS mensupları tarafından üzerinde fiziki ve psikolojik işkence uygulandı. Ev hapsinden sonra Viyana'da Hotel Metropol'de bulunan Gestapo karargahına götürüldü. 17 ay boyunca 5. katta küçük bir odada kapalı kaldı. Burada SS mensuplarının odaları, lavaboları, bulaşık kapları ve tuvaletleri kendi havlusuyla ona temizlettirildi; Gestapo tarafından çeşitli ayak işleri yaptırıldı. Başbakanlıktan düşüşünün 1. yıl dönümünde, 11 Mart 1939'da 30 kilo kaybetmiş olduğu halde, bir SS doktoru sağlık durumunun çok iyi olduğuna dair rapor verdi. Schuschnigg'in tutuklanmasından az sonra, eski Kontes Vera Czernin'le vekâletname vererek evlenmesine izin verilmişti.

Hapishane ve toplama kampı

değiştir

1941'de karısı yeni doğan çocuğunu da yanına alarak Schuschnigg'in bulunduğu kamplarda yaşamasına izin verildi. Schuschnigg ailesi esaret hayatına Dachau Toplama Kampı ve Sachsenhausen Toplama Kampı'nda devam etti. Dachau kampı 4 Mayıs 1945'te ABD ordusu tarafından kurtarıldı.[6] Daha sonra Schuschnigg ve ailesi tamamen serbest bırakılmadan önce İtalya'daki Capri adasına transfer edildi.

Daha sonraki yaşamı

değiştir

II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kurt Schuschnigg'in ÖVP'ye katılması yasaklandı çünkü parti Avusturya diktatörlüğünden uzaklaşmak istiyordu. Dahası, ÖVP sosyal demokrat koalisyon ortağının Schuschnigg'in partideki varlığına tahammül etmesini beklemiyordu çünkü 1934 iç savaşından sonra Adalet Bakanı olarak birçok sosyal demokratın öldürülmesini sağlamıştı.

Savaştan sonra ABD'ye iltica etti ve ve burada St. Louis County, Missouri'deki Desloge ailesinin Vouziers şato arazisinde barındı;[7] 1948'den 1967'ye kadar Saint Louis Üniversitesi'nde siyâset bilimi dersleri verdi. 1956'da Amerikan vatandaşı oldu.[8] 1959'da ikinci karısını kaybetti. İlk karısı 13 Haziran 1935'te bir araba kazasında ölmüştür.

Kurt Schuschnigg Avusturya'ya geri döndü ve diktatörlük yetkilerine sahip şansölyelik dönemini önemsiz göstererek Avusturya-Macaristan faşizmini meşrulaştırmaya çalıştı.

1977 yılında, Innsbruck yakınlarındaki Mutters kasabasında 79 yaşında öldü.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2015. 
  2. ^ Christopher Hibbert: Benito Mussolini – A Biography. The Reprint Society, London, 1962, p. 115.
  3. ^ Laurence Rees The Holocaust" - pp 111-112 -Penguin Viking 2017
  4. ^ Austrian Requiem, pp. 20–32
  5. ^ Austrian Requiem, p. 35
  6. ^ William L. Shirer, Nazi İmparatorluğu, İnkılap Kitabevi, 2002. Cilt 1, sh:452
  7. ^ Missouri History Museum, fully executed bequest documents in the possession of the Missouri Historical Society Archives, St. Louis, MO, Joseph Desloge Collection, [1] 12 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ "Das zweite Leben des Kurt Schuschnigg". science.ORF.at (Almanca). 9 Mart 2018. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Engelbert Dollfuß
Avusturya Şansölyesi
1934–1938
Sonra gelen:
Arthur Seyss-Inquart