Narta
39°9′N 20°59′E / 39.150°N 20.983°E
 | Ky artikull ose seksion duhet të përmirësohet sipas udhëzimeve të Wikipedia-s. Ju lutemi ndihmoni edhe ju në përmirësimin e këtij artikulli. |
Stampa:Infobox GR vendbanim Nartë, (greqisht: Άρτα/Árta) është një qytet i Greqisë qe gjendet në Epir.
Demografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Narta ka 23.863 banorë.
Kultura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Narta është i famshëm për monumentet arkitekturale dhe kulturore, ndër të cilat Ura e Nartës është e famshme, kështjellën e vjetër dhe kishën "Shën Theodorës". Në Nartë ka universitet teknik i quajtur: Instituti Teknologjisë i Epirit. Në fushën e Nartës (pjesën jugore të Epirit) mban shumë pemët agrume. Në rajoni jugore të Nartës dhe Epirit, ka shumë pemë agrume.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Emri Nartë është përmendur për herë të parë në vitin 1082, ku në kohë të lashtë ka qënë koloni greke е Korintit quajtur Ambrakia. Narta është qendër administrative e Qarkut të Nartës.
Në kohët e lashta, vendi ku është qyteti Narta sot ishte kryeqyteti Ambrakia i Pirros (i cili ishte i njohur për luftërat e tij kundër romakëve). Në vitin 146 p.e.s., Ambrakia u pushtua nga Perandoria Romake dhe u bë qendra e provincës romake të Epirit së Vjetër. Kjo emër duhet të dallohet nga tokat e pushtuara në veri dhe lindje të Ambrakisë, të cilat u ndanë si provincë e Epirit të Ri.
Gjatë kohës mesjetare, Narta ishte qytet bizantin me disa ndërprerje gjeopolitike deri më vitin 1204, dhe shkurtimisht në kohën e mbretit bullgar Simeon I dhe djali i tij Peter I u bë pjesë brenda Perandorisë Bullgare e parë, së bashku me rajonet jugore të Akarnanisë dhe Aetolisë. Pas pushtimit të Kostandinopojës (1204) nga pjesëmarrësit në Kryqëzatës së Katërt territori i Epirit, Nartës, Akarnanisë dhe Aetolisë formuan shtetin Despotati i Epirit. Në shekullin e 14-të, këto vende u përfshinë nën sundimin të Perandorisë Serbe e mbretit Stefan Dushan. Pas vdekja e Dushanit, Narta dhe territori i saj përreth u bë një shtet shqiptar i pavarur quajtur Despotati i Nartës. Në vitin 1449, Despotati i Nartës u pushtua nga Perandoria Osmane. Gjatë kësaj epoke, qyteti ishte i njohur në gjuhën osmanishte si Narda.
Në periudhën e vitëve 1717 - 1797, Narta ishte pjesë e shtetit venecian. Në vitin 1799, Narta ishte nën udhrimin e Perandorisë Osmane deri në vitin 1881, kur sipas Traktatit të Berlinit u aneksua nga Mbretërisë së Greqisë.
Sot Narta është e famshme për muzetë e shumtë, për monumentet e arkitekturës dhe trashëgiminë kulturore.