Jump to content

Fuxhi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Mali Fuxhi
Mali Fuxhi, siç shihet nga Oshino Hakkai
Pika më e lartë
Ngritja3,776.25 to 3,778.23 m (12,389.3 to 12,395.8 ft) Edit this on Wikidata
Prominenca3,776 m (12,388 ft)[1]
Vendi i 35-të
Gjeografia
Fuxhi is located in Earth
Fuxhi
Fuxhi (Earth)
VendodhjaParku Kombëtar Fuxhi-Hakone-Izu
ShtetiJaponia Japoni
PrefekturëShizuoka dhe Yamanashi
ShikuchōsonFuji, Fujinomiya, Fujiyoshida, Gotemba, Narusawa dhe Oyama
Harta topografikeAutoriteti i Informacionit Gjeohapësinor
25000:1 富士山[2]
50000:1 富士山
Gjeologjia
Mosha shkëmbore100,000 vite
Lloji i malitStratovullkan
Shpërthimi i fundit1707–08
Ngjitja
Ngjitja e parë663 nga En no Gyōja (役行者)

Mali Fuxhi (Japonisht: 富士山, Fujisan), është mali më i lartë në Japoni me 3776 metra lartësi e që gjendet në pjesën qendrore të ujdhesës Honshū të Japonisë. Fuxhi është edhe vullkan aktiv i cili për herë të fundit ka shpërthyer nga viti 1707 deri më 1708.[4][5]

Fuxhi gjendet në prefekturën Shizouka, disa qindra kilometra në perendim të Tokios. Koni jashtëzakonisht simetrik i malit Fuxhi, i cili është i mbuluar me dëborë për rreth 5 muaj të vitit, zakonisht përdoret si një ikonë kulturore e Japonisë dhe shpesh përshkruhet në shumë arte dhe fotografi, si dhe vizitohet nga shikuesit dhe alpinistët.

Mali Fuxhi është një nga "Tre Male të Shenjta" të Japonisë (三 霊 山, Sanreizan) së bashku me Malin Tate dhe Haku. Ajo u shtua në listën e trashëgimisë botërore si një vend kulturor më 22 qershor 2013.[6] Sipas [[UNESCO], mali Fuji ka "frymëzuar artistë dhe poetë dhe ka qenë objekt i pelegrinazhit me shekuj".

Mali Fuxhi është një tipar mjaft dallues i gjeografisë së Japonisë. Qëndron 3,776,24 metra i gjatë dhe ndodhet afër bregdetit të Paqësorit të zonës qendrore Honshu, vetëm në jug-perëndim të Tokios. Shtrihet kufiri i prefekturave Shizuoka dhe Yamanashi. Katër qytete të vogla e rrethojnë: Gotemba në lindje, Fujiyoshida në veri, Fujinomiya në jug-perëndim dhe Fuji në jug. Ajo është e rrethuar nga pesë liqene: Liqeni Kawaguchi, Liqeni Yamanaka, Liqeni Saiko, Liqeni Motosu dhe Liqeni Shōji. Ata, dhe Liqeni Ashi aty pranë, ofrojnë pamje nga mali. Mali është pjesë e Parkut Kombëtar Fuxhi-Hakone-Izu. Mund të shihet më larg nga Yokohama, Tokio, dhe nganjëherë sa i përket Chiba, Saitama, Tochigi, Ibaraki dhe Liqeni Hamana kur qielli është i qartë. Është fotografuar nga hapësira gjatë një misioni të anijes në hapësirë.[7]

Maja e malit Fuxhi ka një klimë tundra (Klasifikimi i klimës Köppen: ET). Temperatura është shumë e ulët në lartësi të madhe, dhe koni është i mbuluar nga dëbora për disa muaj të vitit. Temperatura më e ulët e regjistruar është −38.0 °C e regjistruar në shkurt 1981, dhe temperatura më e lartë ishte 17.8 °C e regjistruar në gusht 1942.

Pylli në veriperëndimore të malit quhet Aokigahara. Aokigahara është vendi i tretë më i popullarizuar në botë i vetëvrasjeve pas Golden Gate BridgeSan Francisco dhe Ura e lumit Nanjing YangtzeNanjing, Kinë. Që nga vitet 1950, më shumë se 500 njerëz kanë vdekur në pyll, kryesisht vetëvrasje. Përafërsisht 30 vetëvrasje janë numëruar çdo vit, me një lartësi prej gati 80 trupash në vitin 2002.[8] Rritja e fundit e vetëvrasjeve bëri që zyrtarët lokalë të ngrinin shenja që përpiqeshin të bindnin individët që përjetonin vetëvrasje për të rimenduar planet e tyre të dëshpëruara, dhe ndonjëherë këto mesazhe treguan efektive.[9] Numri i vetëvrasjeve në të kaluarën krijon një tërheqje që ka vazhduar gjatë gjithë dekadave.[10]

Shumë nga këta shëtitës shënojnë rrugët e tyre të udhëtuara duke lënë shirita plastikë me ngjyra ndërsa kalojnë, duke shkaktuar shqetësime nga zyrtarët prefekturorë në lidhje me ekosistemin e pyllit.[11]

Mitologjia Shinto

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sipas Nihon Shoki, Konohanasakuya-hime, gruaja e Ninigi, është perëndeshë e malit Fuxhi, ku Fujisan Hongū Sengen Taisha është përkushtuar për të.

Në kulturën popullore

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Si një simbol kombëtar i vendit, mali është përshkruar në media të ndryshme arti, si piktura, printime me dru (si psh. Tridhjetë e gjashtë pamjet e malit Fuxhi), poezi, muzikë, teatër, film, manga, anime, qeramikë etj. edhe nënkultura Kawaii.

  1. ^ "富士山情報コ–ナ–" (në japonisht). Sabo Works at Mt.Fuji. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 12 gusht 2020.
  2. ^ "Map inspection service" (në japonisht). Geospatial Information Authority of Japan, (甲府–富士山–富士山). Arkivuar nga origjinali më 27 maj 2011. Marrë më 8 shkurt 2011.
  3. ^ Triangulation station is 3775.63m. "Information inspection service of the Triangulation station" (në japonisht). Autoriteti i Informacionit Gjeohapësinor i Japonisë, (甲府–富士山–富士山). Marrë më 8 shkurt 2011.
  4. ^ "Active Volcanoes of Japan". AIST (në anglisht). Geological Survey of Japan. Marrë më 7 mars 2016.
  5. ^ "Mount Fuji" (në anglisht). Britannica Online. Marrë më 17 tetor 2009.
  6. ^ Japan's Mt Fuji granted World Heritage status
  7. ^ "STS-107 Shuttle Mission Imagery" (në anglisht). NASA. 26 janar 2003. Arkivuar nga origjinali më 15 maj 2013. Marrë më 16 dhjetor 2012.
  8. ^ Hadfield, Peter (16 qershor 2001). "Japan struggles with soaring death toll in Suicide Forest". The Telegraph (në anglisht). London.
  9. ^ "Sign saves lives of 29 suicidal people" (në anglisht). Daily Yomuri Online. 24 shkurt 2008. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2008.
  10. ^ Yoshitomo, Takahashi (verë 1988). "Aokigahara-jukai: Suicide and Amnesia in Mt. Fuji's Black Forest". Suicide and Life-Threatening Behavior (në anglisht). 18 (2): 164–75. doi:10.1111/j.1943-278X.1988.tb00150.x. PMID 3420643.
  11. ^ Okado, Yuki (3 maj 2008). "Intruders tangle 'suicide forest' with tape". Asahi Shimbun (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 6 maj 2008. Marrë më 3 maj 2008.