ایشیاء
سب توں وݙا براعظم ہے۔ ایہ زمین دے کل رقبے دا 8.6 فیصد، کل بری علاقے دا 29.4 فیصد اتے کل آبادی دے 60 فیصد حصے دا حامل ہے۔
ایشیا روایتی طور تے یوریشیا دا حصہ ہے جیندا مغربی حصہ یورپ ہے۔ ایشیا نہر سوئز دے مشرق، کوہ یورال دے مشرق اتے کوہ قفقاز، بحیرہ قزوین اتے بحیرہ اسود دے جنوب وچ واقع ہے۔
قرون وسطیٰ کنوں پہلے یورپی ایشیا کوں براعظم کائناں سمجھدے ہن۔ قرون وسطیٰ وچ یورپ دی نشاۃ ثانیہ دے وقت ترائے براعظماں اا نظریہ ختم تھی ڳیا اتے ایشیا کوں بطور براعظم تسلیم کر گھدا ڳیا۔ افریقہ تے ایشیا دے درمیان سوئز تے بحیرہ قلزم کوں سرحد قرار ݙتا ڳیا ڄݙان٘جو یورپ اتے ایشیا دے درمیان سرحد درہ دانیال، بحیرہ مرمرہ، باسفورس، بحیرہ احمر، کوہ قفقاز، بحیرہ قزوین، دریائے یورال اتے کوہ یورال کنوں بحیرہ کارہ تائیں پہنچدی ہے۔
عام طور تے ماہر ارضیات و طبعی جغرافیہ دان ایشیا اتے یورپ کوں وکھرا براعظم تصور نہیں کریندے اتے ہک ہی عظیم قطعہ زمین دا حصہ قرار ݙیندے ہن۔
ایشیاء دے خطے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- شمالی ایشیا
- وسط ایشیا
- مشرقِ وسطٰی
عرب ممالک تے اسرائیل دا تعلق مشرقِ وسطٰی نال اے.
- جنوب مغربی ایشیا
- جنوبی ایشیا
پاکستان، بھارت، بنگلہ دیش، سری لنکا، مالدیپ، بھوٹان، نیپال دے ملک جنوبی ایشیاء وچ شامل ہن.
- مشرقی ایشیا
- جنوب مشرقی ایشیا
ایشیا دی بیشتر آبادی دا ذریعۂ معاش زراعت ہے تے چند ممالک وچ تاں صنعتاں بہت ہی گھٹ ہن۔ مشرقی چین تے روس وچ بھاری صنعتاں قائم ہن لیکن سب توں صنعتی پیداوار دے لحاظ نال جاپان سرفہرست ہے۔ جاپان برقی و جدید ٹیکنالوجی دی صنعت وچ عالمی قائد سمجھا ویندا ہے جبکہ تائیوان، جنوبی کوریا تے سنگاپور وی برقی مصنوعات تیار کریندے ہن۔ حالیہ سالاں وچ تائیوان تے ملائیشیا دی معیشتاں نے بڑی ترقی کیتی ہے تے انہاں کوں "ایشین ٹائیگر" آکھا ویندا ہے۔