Napad NOVJ na Viroviticu novembra 1943.

Jedinice 12. slavonske divizije NOVJ u novembru 1943. izvele su napad na garnizon u Virovitici koji su držale snage NDH zajedno sa Nemcima. Napad je izvršen u noći 6/7. novembra. U samom napadu su učestvovala tri bataljona 18. slavonske brigade sa dve grupe diverzanata. Budući da se Virovitica nalazila unutar mreže bliskih osovinskih posada, glavnina divizije, deset bataljona, upotrebljeno je za zaštitu napada od intervencije iz drugih garnizona, dok je jedan bataljon ostavljen u divizijskoj rezervi.

Napad je počeo 6. novembra i trajao 24 časa i rezultovao je velikim uspehom. Zarobljen je kompletan Drugi divizion Prve konjičke pukovnije NDH sa oko 500 domobrana, 13 oficira i 30 podoficira. Nemci su imali 53 vojnika i oficira izbačena iz stroja: 14 mrtvih, 10 ranjenih, 2 zarobljena i 27 nestalih. Snage NOVJ zadobile su veliki ratni plen. Jedinice NOVJ su u napadu imale 16 mrtvih i 53 ranjena. Pošto se 7. novembra posle podne probila u Viroviticu nemačka grupacija iz Podravske Slatine, oko 18.00 časova napad je obustavljen i jedinice iz grada izvukle se na Bilo-goru, dok su ostale jedinice nastavile da održavaju blokadu.

Za napad je bila karakteristična veoma dobra obaveštajna priprema i drskost u izvođenju. Saradnici NOP-a pridobili su jednog poručnika Konjičke pukovnije koji im je dao podatke o organizaciji odbrane, kao i znake raspoznavanja. Koristeći te podatke, jedna četa 18. brigade, maskirana u domobrane, umarširala je u sam centar Virovitice bez ispaljenog metka, dok se jedan bataljon privukao u neposrednu blizinu kasarne Konjičke pukovnije. Time je postignuto iznenađenje i obezbeđen uspeh.

Nakon odbijenih pokušaja prodora osovinskih snaga iz pravca Daruvara i Grubišnog Polja tokom 9. i 10. novembra, divizija izvršila novi napad na Viroviticu tokom noći 11/12. novembra. Tom prilikom snage NOVJ uništile su osovinske snage u zgradama pošte i škole, i ovladale celim gradom osim zgrade poglavarstva. Ovo otvrđenje nije bilo moguće likvidirati zbog nedostatka teškog oružja. Ujutro 14. novembra snage NOVJ su se povukle iz Virovitice.

Literatura

• Rade Roksandić, Zdravko B. Cvetković: 18. SLAVONSKA BRIGADA - Vojnoizdavački zavod, Beograd 1974.
• HRONOLOGIJA NOR-a - RO "27. juli", Sarajevo - Beograd 1979, novembar 1943.
• Zbornik dokumenata i podataka NOR-a, tom V (borbe u Hrvatskoj), knjiga 21 (novembar 1943) - Vojnoistorijski institut, Beograd