1714.

1714.. po kalendarima
Gregorijanski	1714.. (MDCCXIV)
Ab urbe condita	2467.
Islamski	1125–1126.
Iranski	1092–1093.
Hebrejski	5474–5475.
Bizantski	7222–7223.
Koptski	1430–1431.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1769–1770.
• Shaka Samvat	1636–1637.
• Kali Yuga	4815–4816.
	Kineski
• Kontinualno	4350–4351.
• 60 godina	Yang Drvo Konj; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11714.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1680-e 1690-e 1700-e – 1710-e – 1720-e 1730-e 1740-e
Godine:	1711 1712 1713 – 1714 – 1715 1716 1717

Ovo je članak o godini 1714.

Godina 1714 (MDCCXIV) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 11 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Događaji

januar - Pećki patrijarh Mojsije Rajović je posetio Sarajevo - "nevoljno" je primljen^[1]. Melentije Milenković je novi mitropolit dabrobosanski (do 1740/41).
- Patrijarh je ove godine bio u srpskim naseljima oko Knina, molio je za pomoć od karlovačke mitropolije za otkup patrijaršijske zemlje koju su zauzeli Albanci.^[2]
2. 3. - Veliki severni rat: bitka kod Storkyra je velika ruska pobeda nakon koje okupiraju Finsku (period poznat kao Veći gnev).
7. 3. - Rastattski ugovor je mir između Francuske i Austrije nakon Rata za špansko nasleđe: Austrija dobija španske posede Napulj, Milano i Sardiniju, kao i južnu Nizozemsku, a od Francuske Freiburg itd.
april - Vlaški knez Constantin Brâncoveanu svrgnut od Turaka, a postavljen Ștefan Cantacuzino (do 1716); Brâncoveanu će u avgustu biti pogubljen sa četvoricom sinova u Carigradu.
april - Patrijarh Mojsije Rajović u poseti Dalmaciji; prošao kroz Sarajevo^[3], iz Hercegovine šalje pismo na Cetinje kojim osuđuje hajdučke napade na Boku, Dubrovnik i Hercegovinu^[4].
8. 6. - Sofija Hanoverska, naslednica britanske kraljice Ane, umire u 84. godini.
jul - Britanski parlament nudi Nagradu za longitudu onome ko bi pronašao način za precizno određivanje geografske dužine.
leto - Patrijarh Mojsije Rajović odlučio od crkve sarajevsku opštinu i mitropolita - nije dobio zahtevani novac (Pećka patrijarhija je pritisnuta od albanskih paša i begova). Odnosi popravljeni 1720, u međuvremenu su i Turci globili srpsku crkvu.
7. 8. - Veliki severni rat: Bitka kod Ganguta je prva značajna pobeda ruske mornarice nad Šveđanima, na ruskoj strani se istakao Matija Zmajević.
12. 8. (1. 8. po j.k.) - Umrla britanska kraljica Anne. Hanoverski knez Georg postaje George I, kralj Velike Britanije i Irske (do 1727) - prvi iz Kuće Hanover.
7. 9. - Badenski ugovor formalno okončava rat Francuske i Svetog Rimskog Carstva.
11. 9. - Opsada Barcelone okončana nakon 14 meseci pobedom novog burbonskog kralja Španije Filipa V koji time zauzima Kataloniju i okončava Rat za špansko nasleđe (Nacionalni dan u današnjoj Kataloniji).
oktobar - Bosanski paša Numan-paša Ćuprilić u invaziji Crne Gore nanosi teške gubitke ("drugi rasip Jerusalima" po vladici Savi), vladika Danilo s izbeglicama odlazi na mletačku teritoriju^[5]^[6]^[7]^[8]; posljednji odred branilaca se 17. listopada prebacio na mletački teritorij^[9], vladika zatim odlazi u Rusiju po pomoć.
- Numan-paša Ćuprilić sa 15.000 vojnika, hercegovački sandžakbeg Ebu Bećir-paša sa 5.000, skadarski sandžakbeg Ahmed-paša sa 8-10.000. Ubijeno je možda 2.000 Crnogoraca i zarobljeno 3.000, najviše je stradala Katunska nahija. Nešto je preseljeno na Glasinac i okolinu.^[10]
11. 11. - Posle 15 dana jahanja (i pet godina pritvora u Osmanskom carstvu), švedski kralj Karl XII stiže u Švedsku Pomeraniju.
10. 12. - Osmansko Carstvo objavljuje rat Mletačkoj Republici - Mletačko-otomanski rat 1714.-1718., poznat kao Drugi morejski rat ili, u Hrvatskoj, Sinjski rat - povod je neizručivanje crnogorskih izbeglica i neki incidenti na moru^[11].
23. 12. - Moćna kraljevska komornica Marie Anne de La Trémoille proterana iz Španije po želji nove kraljice Elisabette Farnese.
24. 12. - Španski kralj Filip V se oženio Elizabetom Farneze iz Parme.
krajem godine - Crnogorski vladika Danilo je krenuo u Rusiju.^[12]

Kroz godinu

Gligorije je prvi poznati episkop Ariljsko-užičke eparhije (poznate i kao Valjevska).
Smijenjen ohridski arhiepiskop Dionisije jer je prethodniku mitom i pritiskom uzeo položaj^[13].
U Liku i Krbavu upućen kapucin Kazimir kao poseban misionar za preveravanje "šizmatika" - neke grupe pravoslavnih su prevedene u Katoličanstvo.^[14]
Beogradski muhafiz Halil-paša Ćosa stradao u borbi sa korumpiranim vojnim starešinama.^[15]
Jedan primer "separacije" u Vojnoj granici: "suvišni, prekobrojni" graničari su izdvojeni i upućeni u unutrašnjost na komorske i spahijske posede.^[16]
Henry Mill patentirao pisaću mašinu (ali bez opisa aparata).
Daniel Gabriel Fahrenheit definirao skalu temperature (de wiki).

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1714.

25. 2. - René Nicolas Charles Augustin de Maupeou, kancelar Francuske († 1792)
6. 6. - José I "Reformator", kralj Portugala († 1777)
2. 7. - Christoph Willibald Gluck, kompozitor († 1787)
17. 7. - Alexander Gottlieb Baumgarten, njemački filozof († 1762)
26. 10. - Benedikt Stay Stojković, svećenik, pjesnik († 1801)
3. 11. - Anica Bošković, pjesnikinja, Ruđerova sestra († 1804)
2. 12. - Jeremijaš Šoštarić, književnik († 1770)
18. 12. - Nikola Josip Esterházy "Veličanstveni" († 1790)
1714-15 - Bogomir Palković, književnik († 1778)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1714.

14. 2. - María Luisa Gabriela de Saboya, kraljica-supružnica Španije (* 1688)
8. 6. - Sofija Hanoverska, naslednica britanske krune (* 1630)
12. 8. (1. 8. po j.k.) - Anne, kraljica Velike Britanije i Irske (* 1665)
15. 8.? - Constantin Brâncoveanu, knez Vlaške (* 1654)
29. 11. - Jerolim Kavanjin, pjesnik (* 1641)

Reference

↑ Istorija s. n. IV-1, 474
↑ Istorija s. n. IV-1, 537
↑ Istorija s. n., 28
↑ Dr Goran Komar, Kuti, selo u Boki Kotorskoj, rastko.rs
↑ Vladimir Ćorović, Oslobođenje Crne Gore, rastko.rs
↑ Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs
↑ Sveti Petar Cetinjski - Kratka istorija Crne Gore, rastko.rs
↑ Vuk Karadžić, Crna Gora i Crnogorci, rastko.rs
↑ Historija n. J., 1256
↑ Istorija s. n. IV-1, 432-3
↑ Historija n. J., 831
↑ Istorija s. n. IV-1, 35
↑ Historija n. J., 1303
↑ Istorija s. n. IV-1, 184
↑ Istorija s. n. IV-1, 13
↑ Istorija s. n. IV-1, 60

Literatura

Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga prvi tom, SKZ Beograd 1986

Vanjske veze

[1] Istorija s. n. IV-1, 474

[2] Istorija s. n. IV-1, 537

[3] Istorija s. n., 28

[4] Dr Goran Komar, Kuti, selo u Boki Kotorskoj, rastko.rs

[5] Vladimir Ćorović, Oslobođenje Crne Gore, rastko.rs

[6] Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs

[7] Sveti Petar Cetinjski - Kratka istorija Crne Gore, rastko.rs

[8] Vuk Karadžić, Crna Gora i Crnogorci, rastko.rs

[9] Historija n. J., 1256

[10] Istorija s. n. IV-1, 432-3

[11] Historija n. J., 831

[12] Istorija s. n. IV-1, 35

[13] Historija n. J., 1303

[14] Istorija s. n. IV-1, 184

[15] Istorija s. n. IV-1, 13

[16] Istorija s. n. IV-1, 60

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]