Prijeđi na sadržaj

1714. – razlika između verzija

Uredi veze
Izvor: Wikipedija
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjena
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Legobot (razgovor | doprinosi)
53.537 izmena
m Bot: migracija 121 međuwiki veza sada dostupnih na stranici d:q6878 na Wikidati
m Aca premješta stranicu 1714 na 1714. preko preusmjerenja: Bot: premještena stranica
 
(Nije prikazano 15 međuverzija 5 korisnika)
Red 1: Red 1:
{{Godina}}
{{year dab|1714}}
{{godina nav}}

[[Datoteka:Europe, 1714.png|thumb|300px|Evropa 1714.]]
{{Godina u drugim kalendarima|1714}}
Godina '''1714''' ('''[[rimski brojevi|MDCCXIV]]''') bila je [[redovna godina koja počinje u ponedjeljak]] po [[Gregorijanski kalendar|gregorijanskom kalendaru]] odn. [[redovna godina koja počinje u četvrtak]] po 11 dana zaostajućem [[Julijanski kalendar|julijanskom kalendaru]].
__NOTOC__
== Događaji ==
== Događaji ==
* januar - Pećki patrijarh [[Mojsije Rajović]] je posetio Sarajevo - "nevoljno" je primljen<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 474</ref>. Melentije Milenković je novi mitropolit [[Mitropolija dabrobosanska|dabrobosanski]] (do 1740/41).
** Patrijarh je ove godine bio u srpskim naseljima oko Knina, molio je za pomoć od karlovačke mitropolije za otkup patrijaršijske zemlje koju su zauzeli Albanci.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 537</ref>
* [[2. 3.]] - [[Veliki severni rat]]: [[bitka kod Storkyra]] je velika ruska pobeda nakon koje okupiraju Finsku (period poznat kao [[Veći gnev]]).
* [[7. 3.]] - [[Rastattski ugovor]] je mir između [[Kraljevina Francuska|Francuske]] i [[Habsburška Monarhija|Austrije]] nakon [[Rat za špansko nasleđe|Rata za špansko nasleđe]]: Austrija dobija španske posede [[Napuljsko kraljevstvo|Napulj]], [[Milansko Vojvodstvo|Milano]] i [[Kraljevina Sardinija|Sardiniju]], kao i [[Austrijska Nizozemska|južnu Nizozemsku]], a od Francuske [[Freiburg]] itd.
* [[april]] - [[Vlaška|Vlaški]] knez [[Constantin Brâncoveanu]] svrgnut od Turaka, a postavljen [[Ștefan Cantacuzino]] (do [[1716]]); Brâncoveanu će u avgustu biti pogubljen sa četvoricom sinova u Carigradu.
* april - Patrijarh [[Mojsije Rajović]] u poseti Dalmaciji; prošao kroz Sarajevo<ref>''Istorija s. n.'', 28</ref>, iz Hercegovine šalje pismo na Cetinje kojim osuđuje hajdučke napade na Boku, Dubrovnik i Hercegovinu<ref>Dr Goran Komar, [http://www.rastko.rs/rastko-bo/zemlja/gkomar-kuti/gkomar-kuti_l.html Kuti, selo u Boki Kotorskoj], rastko.rs</ref>.
* [[8. 6.]] - [[Sofija Hanoverska]], naslednica britanske kraljice Ane, umire u 84. godini.
* [[jul]] - Britanski parlament nudi [[Nagrada za longitudu|Nagradu za longitudu]] onome ko bi pronašao način za precizno određivanje [[Geografska dužina|geografske dužine]].
* leto - Patrijarh Mojsije Rajović odlučio od crkve sarajevsku opštinu i mitropolita - nije dobio zahtevani novac (Pećka patrijarhija je pritisnuta od albanskih paša i begova). Odnosi popravljeni 1720, u međuvremenu su i Turci globili srpsku crkvu.
* [[7. 8.]] - Veliki severni rat: [[Bitka kod Ganguta]] je prva značajna pobeda [[Ruska carska mornarica|ruske mornarice]] nad Šveđanima, na ruskoj strani se istakao [[Matija Zmajević]].
* [[12. 8.]] (1. 8. po j.k.) - Umrla britanska kraljica [[Anne od Velike Britanije|Anne]]. Hanoverski knez Georg postaje [[George I Britanski|George I]], kralj Velike Britanije i Irske (do [[1727]]) - prvi iz [[Kuća Hanover|Kuće Hanover]].
* [[7. 9.]] - [[Badenski ugovor]] formalno okončava rat Francuske i [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]].
* [[11. 9.]] - [[Opsada Barcelone (1713-14)|Opsada Barcelone]] okončana nakon 14 meseci pobedom novog burbonskog kralja Španije [[Filip V od Španije|Filipa V]] koji time zauzima Kataloniju i okončava [[Rat za špansko nasleđe]] (Nacionalni dan u današnjoj [[Katalonija|Kataloniji]]).
* [[oktobar]] - Bosanski paša [[Numan-paša Ćuprilić]] u invaziji Crne Gore nanosi teške gubitke ("drugi rasip Jerusalima" po vladici Savi), vladika [[Danilo Ščepćević Njegoš|Danilo]] s izbeglicama odlazi na mletačku teritoriju<ref>[[Vladimir Ćorović]], [http://www.rastko.rs/rastko-bl/istorija/corovic/istorija/6_10_l.html Oslobođenje Crne Gore], rastko.rs</ref><ref>[http://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/Cg-XIV-XX.html Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine], rastko.rs</ref><ref>[http://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/sveti_petar_cetinjski-kratka_istorija_crne_gore.html Sveti Petar Cetinjski - Kratka istorija Crne Gore], rastko.rs</ref><ref>Vuk Karadžić, [http://www.rastko.rs/rastko-cg/zemlja/vkaradzic/vkaradzic-crnagora.html Crna Gora i Crnogorci], rastko.rs</ref>; posljednji odred branilaca se 17. listopada prebacio na mletački teritorij<ref>''Historija n. J.'', 1256</ref>, vladika zatim odlazi u Rusiju po pomoć.
** Numan-paša Ćuprilić sa 15.000 vojnika, hercegovački sandžakbeg Ebu Bećir-paša sa 5.000, skadarski sandžakbeg Ahmed-paša sa 8-10.000. Ubijeno je možda 2.000 Crnogoraca i zarobljeno 3.000, najviše je stradala [[Katunska nahija]]. Nešto je preseljeno na Glasinac i okolinu.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 432-3</ref>
* [[11. 11.]] - Posle [[Put Karla XII iz Vlaške u Pomeraniju|15 dana jahanja]] (i pet godina pritvora u Osmanskom carstvu), švedski kralj [[Karl XII]] stiže u [[Švedska Pomeranija|Švedsku Pomeraniju]].
* [[10. 12.]] - [[Osmansko Carstvo]] objavljuje rat [[Mletačka Republika|Mletačkoj Republici]] - [[Mletačko-otomanski rat 1714.-1718.]], poznat kao Drugi morejski rat ili, u Hrvatskoj, Sinjski rat - povod je neizručivanje crnogorskih izbeglica i neki incidenti na moru<ref>''Historija n. J.'', 831</ref>.
* [[23. 12.]] - Moćna kraljevska komornica [[Marie Anne de La Trémoille]] proterana iz Španije po želji nove kraljice [[Elisabetta Farnese|Elisabette Farnese]].
* [[24. 12.]] - Španski kralj [[Filip V od Španije|Filip V]] se oženio Elizabetom Farneze iz Parme.
* krajem godine - Crnogorski vladika Danilo je krenuo u Rusiju.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 35</ref>

=== Kroz godinu ===
* Gligorije je prvi poznati episkop Ariljsko-užičke eparhije (poznate i kao Valjevska).
* Smijenjen ohridski arhiepiskop Dionisije jer je prethodniku mitom i pritiskom uzeo položaj<ref>''Historija n. J.'', 1303</ref>.
* U Liku i Krbavu upućen kapucin Kazimir kao poseban misionar za preveravanje "šizmatika" - neke grupe pravoslavnih su prevedene u Katoličanstvo.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 184</ref>
* Beogradski muhafiz Halil-paša Ćosa stradao u borbi sa korumpiranim vojnim starešinama.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 13</ref>
* Jedan primer "separacije" u Vojnoj granici: "suvišni, prekobrojni" graničari su izdvojeni i upućeni u unutrašnjost na komorske i spahijske posede.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 60</ref>
* [[Henry Mill]] patentirao [[Pisaća mašina|pisaću mašinu]] (ali bez opisa aparata).
* [[Daniel Gabriel Fahrenheit]] definirao [[Farenhajt (jedinica)|skalu temperature]] (''de wiki'').


== Rođenja ==
== Rođenja ==
{{glavni članak|:Kategorija:Rođeni 1714.}}
⚫
* [[17.7.]] - [[Alexander Gottlieb Baumgarten]], njemački filozof.
* [[25. 2.]] - [[René Nicolas Charles Augustin de Maupeou]], kancelar Francuske († [[1792]])
* [[6. 6.]] - [[José I]] "Reformator", kralj Portugala († [[1777]])
* [[2. 7.]] - [[Christoph Willibald Gluck]], kompozitor († [[1787]])
⚫
* [[17. 7.]] - [[Alexander Gottlieb Baumgarten]], njemački filozof († [[1762]])
* [[26. 10.]] - [[Benedikt Stay Stojković]], svećenik, pjesnik († [[1801]])
* [[3. 11.]] - [[Anica Bošković]], pjesnikinja, Ruđerova sestra († [[1804]])
* [[2. 12.]] - [[Jeremijaš Šoštarić]], književnik († [[1770]])
* [[18. 12.]] - [[Nikola Josip Esterházy]] "Veličanstveni" († [[1790]])
* 1714-15 - [[Bogomir Palković]], književnik († [[1778]])


== Smrti ==
== Smrti ==
{{glavni članak|:Kategorija:Umrli 1714.}}
* [[14. 2.]] - [[María Luisa Gabriela de Saboya]], kraljica-supružnica Španije (* [[1688]])
* [[8. 6.]] - [[Sofija Hanoverska]], naslednica britanske krune (* [[1630]])
* [[12. 8.]] (1. 8. po j.k.) - [[Anne od Velike Britanije|Anne]], kraljica Velike Britanije i Irske (* [[1665]])
* [[15. 8.]]? - [[Constantin Brâncoveanu]], knez Vlaške (* 1654)
* [[29. 11.]] - [[Jerolim Kavanjin]], pjesnik (* [[1641]])


== Vanjske poveznice ==
== Reference ==
{{reference}}
;Literatura
* ''Historija naroda Jugoslavije II'', Školska knjiga Zagreb, 1959
* ''Istorija srpskog naroda'', Četvrta knjiga prvi tom, SKZ Beograd 1986

== Vanjske veze ==
{{commonscat|1714}}
{{commonscat|1714}}

[[Kategorija:Godine]]
[[Kategorija:1714]]

<!-- interwiki -->
<!-- interwiki -->

Aktualna verzija od 24. decembra 2024. u 15:07

Ovo je članak o godini 1714.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija: 1680-e  1690-e  1700-e  – 1710-e –  1720-e  1730-e  1740-e
Godine: 1711 1712 1713 – 1714 – 1715 1716 1717
Evropa 1714.
1714.. po kalendarima
Gregorijanski 1714.. (MDCCXIV)
Ab urbe condita 2467.
Islamski 1125–1126.
Iranski 1092–1093.
Hebrejski 5474–5475.
Bizantski 7222–7223.
Koptski 1430–1431.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1769–1770.
• Shaka Samvat 1636–1637.
• Kali Yuga 4815–4816.
Kineski
• Kontinualno 4350–4351.
• 60 godina Yang Drvo Konj
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11714.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1714 (MDCCXIV) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 11 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Događaji

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]
  • Gligorije je prvi poznati episkop Ariljsko-užičke eparhije (poznate i kao Valjevska).
  • Smijenjen ohridski arhiepiskop Dionisije jer je prethodniku mitom i pritiskom uzeo položaj[13].
  • U Liku i Krbavu upućen kapucin Kazimir kao poseban misionar za preveravanje "šizmatika" - neke grupe pravoslavnih su prevedene u Katoličanstvo.[14]
  • Beogradski muhafiz Halil-paša Ćosa stradao u borbi sa korumpiranim vojnim starešinama.[15]
  • Jedan primer "separacije" u Vojnoj granici: "suvišni, prekobrojni" graničari su izdvojeni i upućeni u unutrašnjost na komorske i spahijske posede.[16]
  • Henry Mill patentirao pisaću mašinu (ali bez opisa aparata).
  • Daniel Gabriel Fahrenheit definirao skalu temperature (de wiki).

Rođenja

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1714.

Smrti

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1714.

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. ↑ Istorija s. n. IV-1, 474
  2. ↑ Istorija s. n. IV-1, 537
  3. ↑ Istorija s. n., 28
  4. ↑ Dr Goran Komar, Kuti, selo u Boki Kotorskoj, rastko.rs
  5. ↑ Vladimir Ćorović, Oslobođenje Crne Gore, rastko.rs
  6. ↑ Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs
  7. ↑ Sveti Petar Cetinjski - Kratka istorija Crne Gore, rastko.rs
  8. ↑ Vuk Karadžić, Crna Gora i Crnogorci, rastko.rs
  9. ↑ Historija n. J., 1256
  10. ↑ Istorija s. n. IV-1, 432-3
  11. ↑ Historija n. J., 831
  12. ↑ Istorija s. n. IV-1, 35
  13. ↑ Historija n. J., 1303
  14. ↑ Istorija s. n. IV-1, 184
  15. ↑ Istorija s. n. IV-1, 13
  16. ↑ Istorija s. n. IV-1, 60
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga prvi tom, SKZ Beograd 1986

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]


Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1714.&oldid=42325507