Krzysztof
Krzysztof (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Krzysztof Krzysztofowie dopełniacz Krzysztofa Krzysztofów celownik Krzysztofowi Krzysztofom biernik Krzysztofa Krzysztofów narzędnik Krzysztofem Krzysztofami miejscownik Krzysztofie Krzysztofach wołacz Krzysztofie Krzysztofowie depr. M. i W. lm: (te) Krzysztofy[1][2]
- przykłady:
- (1.1) Miał na imię Krzysztof i był kierowcą z podkrakowskiej miejscowości.
- (1.1) W połowie lat osiemdziesiątych Krzysztof Kieślowski nakręcił „Krótki film o zabijaniu”[3].
- (1.1) W Kościele katolickim na 25 lipca przypada wspomnienie św. Krzysztofa, patrona kierowców i podróżnych.
- (1.1) Krzysztofowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 25 lipca, a także 2 marca, 14 kwietnia i 31 października.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) pan Krzysztof • brat / kuzyn / wujek / dziadek Krzysztof • mężczyzna imieniem (o imieniu) Krzysztof • święty / błogosławiony Krzysztof • mieć na imię / nosić imię / używać imienia Krzysztof • dać na imię / nadać imię / ochrzcić imieniem Krzysztof • otrzymać / dostać / przybrać imię Krzysztof • dzień imienin / imieniny Krzysztofa • na Krzysztofa (o dniu)
- synonimy:
- (1.1) zdrobn. Krzysiek, Krzysztofek, Krzyś, Krzysio[4][5], Krzysiaczek, Krzysiulek, Krzysiunio, Krzysinek; zgrub. Krzych[6][7]
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Krzysztofowa ż, Krzysztofówna ż, Krzysztofostwo lm mos, Krzysiowa ż, Krzysiówna ż, Krzysztofkowa ż, Krzysztofkówna ż, Krzychowa ż, Krzychówna ż, Krzysiaczkowa ż, Krzysiuniowa ż, Krzysztofka ż, Krzysia ż, Krzyśka ż, Krzysiunia ż, Krzysiulka ż, Krzycha ż, Christoforos mos, Krzysztofor mos, Krystian mos, Krystyna ż, Krzysztofory n, Krzysztoforowo n, Kryst mos, Krystak mos, Krystek mos, Krystel mos, Krystko mos, Krzyst mos, Krzystko mos, Krzyszt mos, Krzysztko mos, Krzysztofowo n, Krzysztoforzyce nmos
- zdrobn. Krzysiek mos, Krzysztofek mos, Krzyś mos, Krzysio mos, Krzysiaczek mos, Krzysiulek mos, Krzysiunio mos
- zgrub. Krzych mos
- forma żeńska Krzysztofa ż
- przym. Krzysztofowy, Krzysztofkowy, Krzyśkowy, Krzysiowy, Krzysiaczkowy, Krzysiuniowy, Krzysiulkowy, Krzychowy
- związki frazeologiczne:
- przysłowia: im na Krzysztofa większe pogody, tym zimą sroższe nastaną lody
- etymologia:
- (1.1) łac. Christophorus < gr. Χριστόφορος (Christoforos) < gr. Χριστός + φέρω (Christos + fero) → Chrystus + nieść, nosić; dosł. ‘niosący Chrystusa’[8] lub ‘noszący (w sobie), wyznający Chrystusa’
- uwagi:
- zob. też Krzysztof w Wikicytatach
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) Christopher, Kristopher
- arabski: (1.1) خرسطوفورس m, كريستوفر m
- białoruski: (1.1) Крыштаф m, Хрыстафор m
- bułgarski: (1.1) Хри́сто m
- czeski: (1.1) Kryštof m
- duński: (1.1) Christoffer
- esperanto: (1.1) Kristoforo
- francuski: (1.1) Christophe m
- hiszpański: (1.1) Cristóbal m
- kaszubski: (1.1) Krësztof m
- kataloński: (1.1) Cristòfol m
- litewski: (1.1) Kristaps m
- łaciński: (1.1) Christophorus m
- niemiecki: (1.1) Christoph m
- nowogrecki: (1.1) Χριστόφορος m, Χριστοφόρος m
- portugalski: (1.1) Cristóvão m
- rosyjski: (1.1) Христофор m
- słowacki: (1.1) Krištof m
- szwedzki: (1.1) Kristoffer w, Kristofer w, Christoffer w, Christopher w
- ukraiński: (1.1) Криштоф m, Христофор m
- węgierski: (1.1) Kristóf
- włoski: (1.1) Cristoforo m
- źródła:
- ↑
Hasło „Krzysztof” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Porada „imiona w liczbie mnogiej” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Detektyw, nr 4 (152), Warszawa, 1999 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Porada „Krzysiu wrócił” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło „Krzysio” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Porada „imiona i formy pochodne od nich” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło „Krzych” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Hasło „Krzysztof” w: Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Rytm, Warszawa 2003, ISBN 83-7399-022-4.
