Zwyrodnienie
Zwyrodnienie (łac. degeneratio) – skutek zaburzonej przemiany materii polegający na gromadzeniu się w komórkach lub w macierzy pozakomórkowej substancji, które normalnie w nich nie występują lub których ilość jest znacznie mniejsza. Jest to zaburzenie jakościowe prowadzące do upośledzenia czynności narządów. Zwyrodnienie zaliczane jest w patomorfologii do zmian wstecznych.
Typy zwyrodnień:
- zwyrodnienia na tle nadmiernego gromadzenia się wody w komórce:
- przyćmienie miąższowe – (łac. offusatio parenchymatosa) obrzmienie komórki,
- zwyrodnienie wodniczkowe – (łac. degeneratio vacuolaris (hydropica));
- zwyrodnienia białkowe:
- zwyrodnienie kropelkowo-szkliste
- zwyrodnienie szkliste – (łac. degeneratio hyalinea)
- zwyrodnienie włóknikowate – (łac. fibrinoidea)
- skrobiawica (amyloidoza)
- zmiany rogowe:
- Nadmierne rogowacenie (hyperkeratosis):
- Nagniotek (clavus) = odcisk – na powierzchni i w obrębie skóry (w formie klina)
- Modzel (thyloma) – kopułowate zgrubienie naskórka
- Róg skórny (cornu cutaneum) – stożkowaty kształt
- Rybia łuska (ichtiosis)
- Rogowacenie ciemne (acantosis nigrica) – u chorych na raka – ciemna skóra, rozrosłe brodawki, gruba warstwa rogowa
- Rogowacenie w niewłaściwym miejscu (keratinisatio heterotopica):
- Rogowacenie białe (leukoplakia) – dotyczy nabłonka nierogowaciejącego (jama ustna, krtan, przełyk, pochwa)
- Zeskórnienie krtani (pachydermia laryngis) – stan przedrakowy
- Wadliwe rogowacenie (parakeratosis) – niecałkowite (zachowanie jąder komórkowych), np. Łuszczyca
- Rogowacenie pojedynczych komórek warstwy kolczystej naskórka (dyskeratosis)
- Nadmierne rogowacenie (hyperkeratosis):
- zwyrodnienia śluzowe – wytwarzanie się dużej ilości gęstego śluzu w jelitach, trzustce i oskrzelach (mukowiscydoza)
- zwyrodnienia śluzowate – gromadzenie się kwaśnych mukopolisacharydów w tkance łącznej skóry
- zwyrodnienia tłuszczowe – otłuszczenie lub stłuszczenie narządu
- mineralne – braki pewnych minerałów w organizmie (krzywica, osteoporoza)
- barwnikowe – braki barwników organicznych (bielactwo)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kruś Stefan, Skrzypek-Fakhour Ewa (red.): Patomorfologia kliniczna. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 2005. ISBN 83-200-3111-7.
