Ukraińska Superliha Koszykarska Mężczyzn

Ukraińska Superliga Koszykarska Mężczyzn
Українська баскетбольна суперліга
	2019/20
Państwo	Ukraina
Dyscyplina	Koszykówka
Organizator rozgrywek	Ukraiński Związek Koszykówki
Data założenia	1991
Poprzednia nazwa	Wyszcza liha (do 1996)
Prezes	Algimantas Pavilonis
Partner TV	2+2, 1+1
Sponsor tytularny	Adidas
	Rozgrywki
Liczba drużyn	10
Zwycięzca	Mistrz Ukrainy
Niższy poziom ligowy	Wyszcza Liha
	Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Budiwelnyk Kijów (1992)
Obecny zwycięzca	BK Dnipro (2019/20)
Najwięcej zwycięstw	Budiwelnyk Kijów – 10
	Strona internetowa

Ukraińska Superliha Koszykarska Mężczyzn (ukr. Українська баскетбольна суперліга) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek koszykarskich na Ukrainie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1992 roku i zarządzana przez Ukraiński Związek Koszykówki (FBU) (ukr. ФБУ – Федерація баскетболу України). Rywalizacja w niej toczy się – co sezon, systemem ligowym wraz z play-offami. Jej triumfator zostaje Mistrzem Ukrainy. Do roku 1996 liga nazywała się Wyszcza liha Ukrainy w koszykówce (ukr. Вища ліга України з баскетболу).

Na koniec każdego sezonu drużyny, które nie utrzymały się w lidze, są relegowane do Wyszczej Lihi, a ich miejsca zajmowane są przez najlepsze zespoły z Wyszczej ligi. Najlepsze zespoły Superligi otrzymują możliwość gry w europejskich turniejach: Euroliga, ULEB Eurocup i EuroChallenge pod patronatem Europejskiej Federacji Koszykówki (FIBA).

Historia

W 1991 roku, zaraz po upadku Związku Radzieckiego, Ukraina zorganizowała własne mistrzostwa w koszykówce mężczyzn (wcześniej ukraińskie drużyny uczestniczyli w rozgrywkach mistrzostw ZSRR). Pierwsza edycja odbyła się w sezonie 1992 pod nazwą Mistrzostw Ukrainy w koszykówce mężczyzn. Wyszcza liha, chociaż Federacja Koszykówki Ukrainy (FBU) została założona dopiero 28 lutego 1992 roku, a 10 lipca 1992 roku oficjalnie przyjęta do Międzynarodowej Federacji Koszykówki (FIBA). Pierwszym mistrzem został klub ze stolicy kraju Budiwelnyk Kijów, który od dawna uważany jest za największy zespół ukraińskiej koszykówki. Hegemonia kijowskiego klubu trwała przez sześć sezonów, podczas których zawodnicy innych klubów faktycznie nie mogli na równych walczyć z „budowniczymi”. Latem 1996 liga zmieniła nazwę na Ukraińska Superliha Koszykówki Mężczyzn. Ten wyścig za liderem doprowadził w połowie lat 90. XX wieku do zaproszenia pierwszych obcokrajowców przez ukraińskie zespoły. Pod koniec wieku, priorytety w Superlidze się zmieniły – poważne problemy finansowe, których doznały kluby ze stolicy Budiwelnyk i Dandy-Basket Kijów, doprowadziły do sytuacji, że ich miejsce zajęły Bipa-Moda Odessa, Azowmasz Mariupol i nowo powstały BK Kijów. Konfrontacje pomiędzy dwoma ostatnimi klubami trwały prawie całą pierwszą dekadę XXI wieku. Od 2005 do 2007 roku kluby z Mariupola i Kijowa ciągle reprezentowały Ukrainę w finale Ligi Europejskiej FIBA. Od 2007 roku kluby Superligi wystąpiły w europejskich rozgrywkach Pucharu ULEB. W 2008 dominacja obcokrajowców w czołowych klubach Ukrainy i rzeczywisty brak konkurencji przeciwko hegemonii Azowmaszu Mariupol i BK Kijów, doprowadziły do kryzysu w ukraińskiej koszykówce. Część klubów z Superligi nie osiągnęła porozumienia z Ukraińskim Związkiem Koszykówki i zorganizowała własne, alternatywne rozgrywki o nazwie UBL, w których uczestniczyło 10 zespołów, w tym znane Budiwelnyk Kijów i BK Odessa. W rozgrywkach oficjalnych mistrzostw pozostało tylko 8 klubów. Kryzys finansowy, którego doznała koszykówka w Europie w 2009 roku, zmusił strony konfliktu do szukania pojednania. 16 lipca 2009 konflikt został zażegnany i kluby postanowiły zorganizować wspólne rozgrywki^[1] i już w sezonie 2009/10, w mistrzostwach Ukrainy wzięło udział 15 najlepszych drużyn.

W sezonie 2015/16 ponownie mistrzostwa Ukrainy rozgrywane w dwóch osobnych ligach, podporządkowanej Federacji zwanej Superliga Favorit Sport oraz w Ukraińskiej Superlidze Koszykarskiej^[2]. Po rundzie zasadniczej, prowadzono turniej play-off. A w serii finałowej, BK Dnipro wygrał z wynikiem 3:0 z Budiwelnykiem Kijów, stając się zwycięzcą Superligi. Latem 2016, po porozumieniu z Ukraińską Federacją, obie ligi zostały zjednoczone w Superligę.

Skład ligi w sezonie 2019/20

W sezonie 2019/20 w rozgrywkach występowało 9 zespołów.

Mistrzowie i pozostali medaliści

Sezon	K	T	Mistrz	Wicemistrz	III miejsce	Br.	Król strzelców	Uwagi
Wyszcza liha Ukrainy w koszykówce (ukr. Вища ліга України з баскетболу)
1992		1	Budiwelnyk Kijów	MKI Mikołajów	Spartak Ługańsk			8 klubów
1992/93		2	Budiwelnyk Kijów	SKA-Hazda Kijów	Korabeł Mikołajów			12 klubów
1993/94		3	Budiwelnyk-Anakonda Kijów	Kyjiw-Basket Kijów	BIPA-Moda Odessa			12 klubów, finał 3–0
1994/95		4	Budiwelnyk-Dniproinkom Kijów	Kyjiw-Basket Kijów	Szachtar-ASCO Donieck			12 klubów, finał 3–0
1995/96		5	Budiwelnyk-Chorda Kijów	Szachtar Donieck	Dandy-Basket Kijów			12 klubów
Ukraińska Superliha Koszykarska (ukr. Українська баскетбольна суперліга)
1996/97		6	Budiwelnyk-Chorda Kijów	BIPA-Moda-SKA Odessa	Dandy-Basket Kijów			8 klubów, finał 3–2
1997/98		1	BIPA-Moda-SKA Odessa	Budiwelnyk Kijów	SK Mikołajów			9 klubów, finał 3–0
1998/99		2	BIPA-Moda-SKA Odessa	CSKA-Riko Kijów	Budiwelnyk Kijów			10 klubów, finał 3–2
1999/00		1	BK Kijów	MBK Odessa	CSKA-Ukrtatnafta Kijów			12 klubów, finał 3–2
2000/01		3	BK Odessa	BK Kijów	Azowmasz Mariupol			12 klubów, finał 3–2
2001/02		4	MBK Odessa	BK Kijów	Azowmasz Mariupol			12 klubów, finał 3–2
2002/03		1	Azowmasz Mariupol	MBK Odessa	BK Kijów			11 klubów, finał 4–0
2003/04		2	Azowmasz Mariupol	BK Kijów	MBK Odessa			12 klubów, finał 4–2
2004/05		2	BK Kijów	Azowmasz Mariupol	Chimik Jużne			13 klubów, finał 3–0
2005/06		3	Azowmasz Mariupol	BK Kijów	Chimik Jużne			14 klubów, finał 3–1
2006/07		4	Azowmasz Mariupol	BK Kijów	Chimik Jużne			13 klubów, finał 3–2
2007/08		5	Azowmasz Mariupol	BK Kijów	Chimik Jużne			12 klubów, finał 3–1
2008/09		6	Azowmasz Mariupol	BK Donieck	Chimik Jużne	MVP	Manuczar Markoiszwili (BK Kijów)	8 klubów, finał 3–0, część klubów grało w UBL
2009/10		7	Azowmasz Mariupol	Budiwelnyk Kijów	Ferro-ZNTU Zaporoże	MVP	Thomas, CharlesCharles Thomas (Ferro-ZNTU Zaporoże)	14 klubów, finał 3–2
2010/11		7	Budiwelnyk Kijów	BK Donieck	Howerła Iwano-Frankiwsk	MVP	Curry, RamelRamel Curry (Azowmasz Mariupol)	13 klubów, finał 4–3
2011/12		1	BK Donieck	Azowmasz Mariupol	Ferro-ZNTU Zaporoże	MVP	Curry, RamelRamel Curry (BK Donieck)	14 klubów, finał 4–0
2012/13		8	Budiwelnyk Kijów	Azowmasz Mariupol	Ferro-ZNTU Zaporoże	MVP	Delaney, MalcolmMalcolm Delaney (Budiwelnyk Kijów)	14 klubów, finał 4–3
2013/14		9	Budiwelnyk Kijów	Chimik Jużne	Azowmasz Mariupol	MVP	Ławrynowicz, DariuszDariusz Ławrynowicz (Budiwelnyk Kijów)	14 klubów, finał 3–1
2014/15		1	Chimik Jużne	BK Dnipro	Budiwelnyk Kijów	MVP	Needham, DerekDerek Needham^[3] (Chimik Jużne)	11 klubów, finał 3–0
Superliha Favorit Sport (ukr. Суперліга Фаворит Спорт)
2015/16		2	Chimik Jużne	Dynamo Kijów	Krywbasbasket Krzywy Róg	MVP	Hlebow, DmytroDmytro Hlebow^[4] (Krywbasbasket Krzywy Róg)	9 klubów, finał 3–1, część klubów grało w Superlidze
Ukraińska Superliha Koszykarska (ukr. Українська баскетбольна суперліга)
2016/17		10	Budiwelnyk Kijów	Chimik Jużne	BK Dnipro	MVP	Dugat, HenryHenry Dugat^[5] (Budiwelnyk Kijów)	11 klubów, finał 3–1
2017/18		1	Czerkaśki Mawpy Czerkasy	BK Dnipro	Chimik Jużne	MVP	Kołczenko, OłeksandrOłeksandr Kołczenko (Czerkaśki Mawpy Czerkasy)	8 klubów, finał 3–0
2018/19		3	Chimik Jużne	Kyjiw-Basket Kijów	BK Zaporoże	MVP	Trent, MaliqueMalique Trent (BK Zaporoże)	8 klubów, finał 3–0
2019/20		1	BK Dnipro	Kyjiw-Basket Kijów	Prometej Kamieńskie			9 klubów, sezon nie dograno z powodu COVID-19^[6]

Statystyka

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowej historii Mistrzostw Ukrainy na podium oficjalnie stawało w sumie 17 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Budiwelnyk Kijów, który zdobył 10 tytułów mistrzowskich.

Stan na maj 2019.

Lokalizacja drużyn mistrzowskich

10 i więcej mistrzostw Ukrainy

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
Lp.	Klub				Zwycięskie sezony
1.	Budiwelnyk Kijów	10	2	2	1992, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 1995/96, 1996/97, 2010/11, 2012/13, 2013/14, 2016/17
2.	Azowmasz Mariupol	7	3	3	2002/03, 2003/04, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2008/09, 2009/10
3.	BK Odessa	4	3	1	1997/98, 1998/99, 2000/01, 2001/02
4.	Chimik Jużne	3	2	6	2014/15, 2015/16, 2018/19
5.	BK Kijów	2	6	1	1999/00, 2004/05
6.	BK Donieck	1	2	0	2011/12
7.	Czerkaśki Mawpy Czerkasy	1	0	0	2017/18
8.	Kyjiw-Basket Kijów	0	3	2
9.	CSKA Kijów	0	2	1
9.	BK Dnipro	0	2	1
11.	MBK Mikołajów	0	1	2
12.	Szachtar Donieck	0	1	1
13.	Dynamo Kijów	0	1	0
14.	Ferro-ZNTU Zaporoże	0	0	4
15.	Howerła Iwano-Frankiwsk	0	0	1
	Krywbas Krzywy Róg	0	0	1
	Spartak Ługańsk	0	0	1

Klasyfikacja według miast

Siedziby klubów: Stan na maj 2019.

Miasto	Liczba tytułów	Drużyny
Kijów	12	Budiwelnyk Kijów (10), BK Kijów (2)
Mariupol	7	Azowmasz Mariupol (7)
Odessa	4	BK Odessa (4)
Jużne	3	Chimik Jużne (3)
Czerkasy	1	Czerkaśki Mawpy Czerkasy (1)
Donieck	1	BK Donieck (1)

Nagrody

Po zakończeniu każdego sezonu w Superlidze nominowane są nagrody:

MVP finału
Najlepszy Zawodnik Roku
Najlepszy Obrońca Roku
Najlepszy Skrzydłowy Roku
Najlepszy Środkowy Roku
Najlepszy Ukraiński Zawodnik Roku
Najlepszy Obcokrajowiec Roku
Najlepszy w obronie Roku
Najlepszy Młody Zawodnik Roku
Najlepszy Trener Roku

Zobacz też

Przypisy

↑ Федерация баскетбола Украины. [dostęp 2009-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-21)].
↑ Ukrainian Basketball, Teams, Scores, Stats, News, Standings - eurobasket
↑ Суперліга. Дерек Нідем – MVP чемпіонату. champion.com.ua. [dostęp 2017-09-25]. (ukr.).
↑ Дмитрий Глебов – MVP чемпионата Суперлиги Фаворит-Спорт сезона 2015/16. basket-planet.com. [dostęp 2017-09-25]. (ros.).
↑ Генри Дугат – MVP сезона Суперлиги. basket-planet.com. [dostęp 2017-09-25]. (ros.).
↑ Названо чемпіона та призерів Суперліги Парі-Матч - Федерація баскетболу України

Bibliografia

Oficjalna strona Superligi. superleague.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-02)]. (ukr.).
Oficjalna strona Ukraińskiego Związku Koszykówki (ukr.)
Strona o koszykówce na Ukrainie (ros.)
Strona o koszykówce na Ukrainie (ros.)

[1] Федерация баскетбола Украины. [dostęp 2009-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-21)].

[2] Ukrainian Basketball, Teams, Scores, Stats, News, Standings - eurobasket

[3] Суперліга. Дерек Нідем – MVP чемпіонату. champion.com.ua. [dostęp 2017-09-25]. (ukr.).

[4] Дмитрий Глебов – MVP чемпионата Суперлиги Фаворит-Спорт сезона 2015/16. basket-planet.com. [dostęp 2017-09-25]. (ros.).

[5] Генри Дугат – MVP сезона Суперлиги. basket-planet.com. [dostęp 2017-09-25]. (ros.).

[6] Названо чемпіона та призерів Суперліги Парі-Матч - Федерація баскетболу України

[nr-7] Nie przyznano

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[A]

Rozgrywki ligowe	Superliha (mężczyźni) UBL (mężczyźni) (nie istnieje) Wyższa Liha (mężczyźni) Persza Liha (mężczyźni) Superliha (kobiety) Wyższa Liha (kobiety) Persza Liha (kobiety) (nie istnieje)
Rozgrywki młodzieżowe	Koszykarska Liga Juniorów Koszykarska Liga Juniorek
Puchary	Puchar Ukrainy (mężczyźni) Puchar Ukrainy (kobiety)
Reprezentacje	Reprezentacja mężczyzn Reprezentacja kobiet
Inne	Federacja Asocjacja