Przejdź do zawartości

Sprawa pilota Maresza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sprawa pilota Maresza
Gatunek

sensacyjny, psychologiczny

Rok produkcji

1955

Data premiery

7 kwietnia 1956

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Czas trwania

97 min

Reżyseria

Leonard Buczkowski

Scenariusz

Janusz Meissner,
Leonard Buczkowski

Główne role

Wieńczysław Gliński jako Maresz,
Jerzy Michotek jako Flisak
Leon Niemczyk jako Surowiec
Lidia Wysocka jako Mary Godzicka
Maria Żabczyńska jako pasażerka samolotu
Jan Ciecierski jako okulista

Muzyka

Jerzy Harald

Zdjęcia

Seweryn Kruszyński

Scenografia

Roman Mann

Kostiumy

Lidia Grysiówna

Montaż

Zofia Dwornik

Wytwórnia

Wytwórnia Filmów Fabularnych (WFF)

Sprawa pilota Maresza – polski film fabularny z 1955 w reżyserii Leonarda Buczkowskiego, na podstawie powieści Janusza Meissnera zatytułowanej „Niebieskie drogi”. Wszedł na ekrany w 1956. W atrakcyjnej, sensacyjnej formie ukazywał różne postawy lotników, którzy po powrocie ze służby w RAF od 1947 pracowali w kraju.

Prawda i fikcja

[edytuj | edytuj kod]

W powieści będącej pierwowzorem scenariusza można doszukać się inspiracji autentycznymi wydarzeniami z okresu stalinowskiego – ucieczką (jak to wówczas nazywano) szefa pilotów PLL LOT, kpt. Mieczysława Sadowskiego[1] oraz pierwszą po wojnie katastrofą samolotu komunikacyjnego Li-2 pod Tuszynem w 1951 roku. Wobec politycznych czystek i usunięcia w 1950 wielu doświadczonych załóg, film miał poprawić reputację PLL LOT w oczach potencjalnych pasażerów.

Głównym wątkiem są losy byłego pilota RAF, który musi wybierać między dawną miłością i ewentualną emigracją a pozostaniem w kraju i pracą dla socjalistycznej ojczyzny. W dokonaniu oczywistego wyboru pomaga mu nowe, kiełkujące uczucie do atrakcyjnej pielęgniarki oraz entuzjazm młodych kolegów – lotników. Nie bez znaczenia jest też kwestia wierności ojczyźnie oraz zapał do wykonywania trudnego, a zarazem pięknego zawodu pilota samolotów komunikacyjnych.

Nie wszystkie ukazane wydarzenia są w pełni zgodne z faktami, które historycznie miały miejsce. Częściowo autentyczna jest historia związana z próbą porwania samolotu komunikacyjnego PLL LOT. Jej faktycznym bohaterem był dowódca załogi PLL LOT, kpt. Tadeusz Hendzel. W rzeczywistości jednak nie był on lotnikiem powracającym z Zachodu. Był doświadczonym pilotem, z dużym nalotem na maszynach komunikacyjnych. W filmie jego postać odtwarza Wieńczysław Gliński jako Maresz.

Drugim pilotem w załodze kpt. Tadeusza Hendzla był pil. Edward Kamela. Jednakże podczas tego lotu pełnił funkcję mechanika pokładowego, wobec przeszkalania się na pilota-praktykanta Jerzego Szrejbrowskiego. Jerzy Szrejbrowski nie wdawał się w walkę na pokładzie, był cały czas przy sterach obok dowódcy. Natomiast w czasie ataku porywacza pilot Edward Kamela był w kabinie pasażerskiej i to on próbował obezwładnić napastnika. Radiooperatorem w tej załodze był Zdzisław Całka. Wypadek samolotu PLL LOT (w którym ginie mąż Mary) to wspomniana katastrofa kpt. Buczkowskiego pod Tuszynem k. Łodzi w 1951. Opylanie lasów przez załogi PLL LOT jest prawdziwe. W scenach lotniczych wykorzystano samoloty Li-2 (wersje Li-2P i Li-2T), CSS-13 i Ił-12. Akcją opylania dowodził były dowódca dywizjonu 305 mjr Kazimierz Konopasek[2].

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

Obok Wieńczysława Glińskiego w filmie grają też:

Postać Mary wzorowana jest na Jeanne Johnstone, żonie b. pilota Dywizjonu 308, późniejszego czołowego szybownika latającego nad Tatrami, Tadeusza Schiele. Śpiewała z polskimi zespołami jazzowymi, jednak nie potrafiła „znaleźć się” w ówczesnym totalitarnym systemie panującym w Polsce i wróciła do Anglii.

Faktycznie był w PLL LOT pilot o tym nazwisku. Oskarżono go o planowanie ucieczki z Polski, ale niczego mu nie udowodniono. Z PLL LOT został zwolniony na fali masowych zwolnień w lipcu 1950 roku.

  • Jerzy Michotek jako pilot praktykant Flisak. Grał on rolę obecnego na pokładzie młodego pilota którym był Jerzy Szrejbrowski.

W rzeczywistości akcją opylania dowodził były dowódca 305 Dywizjonu Bombowego PSP w Anglii Kazimierz Konopasek.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Na kanwie tego wydarzenia nakręcono 9. odcinek filmu Wielkie ucieczki.
  2. Kazimierz Konopasek. samoloty.pl. [dostęp 2024-04-17]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]