Roman Bartoszcze
Data i miejsce urodzenia |
9 grudnia 1946 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 grudnia 2015 |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 5 maja 1990 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Roman Bolesław Bartoszcze (ur. 9 grudnia 1946 w Jaroszewicach, zm. 31 grudnia 2015[1] w Inowrocławiu) – polski polityk i rolnik, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, pierwszy prezes PSL, poseł na Sejm X i I kadencji. Brat Piotra. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 1990.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył w 1963 Zasadniczą Szkołę Górniczą w Rydułtowach i w 1970 Szkołę Przysposobienia Rolniczego w Inowrocławiu. Prowadził kilkunastohektarowe gospodarstwo rolne w Sławęcinie[2].
W 1969 był przewodniczącym koła gminnego Związku Młodzieży Wiejskiej, tego roku wstąpił do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego z którego wystąpił w 1980. W 1980 został jednym z liderów „Solidarności Chłopskiej”, a po zjednoczeniu w 1981 podjął działalność w NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Zainicjował 16 marca 1981 strajk okupacyjny rolników w Bydgoszczy. Kierował ogólnopolskim komitetem strajkowym, którego głównym postulatem była rejestracja rolniczej „Solidarności”. 17 kwietnia 1981 podpisał tzw. kończące protest porozumienie bydgoskie, które doprowadziło do rejestracji tego związku. W stanie wojennym był internowany przez ponad dwa miesiące, osadzono go w Zakładzie Karnym we Włocławku. Po zwolnieniu działał w Ogólnopolskim Komitecie Oporu Rolników, wydawał i kolportował wraz z ojcem Michałem i bratem Piotrem pismo „Żywią i bronią”. Był represjonowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa[3].
W 1989 z ramienia Komitetu Obywatelskiego został wybrany do Sejmu kontraktowego. W 1990 wstąpił do Polskiego Stronnictwa Ludowego i został jego pierwszym prezesem. W tym samym roku kandydował w wyborach prezydenckich – w I turze z 25 listopada uzyskał 1 176 175 głosów (7,15%) i zajął 5. miejsce wśród sześciu kandydatów. W czerwcu 1991 utracił kierownictwo PSL, po czym odszedł z tej partii i założył Polskie Forum Ludowo-Chrześcijańskie „Ojcowizna”. Po raz drugi uzyskał mandat poselski z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum, w 1992 przystąpił do klubu parlamentarnego Ruchu dla Rzeczypospolitej. W wyborach parlamentarnych w 1997 bez powodzenia kandydował do Sejmu z listy Narodowo-Chrześcijańsko-Demokratycznego Bloku dla Polski. W wyborach prezydenckich w 2010 poparł kandydaturę Marka Jurka i wszedł w skład jego społecznego komitetu poparcia[4].
Zmarł 31 grudnia 2015, jego pogrzeb odbył się 2 stycznia 2016 w Inowrocławiu[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2006, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej, został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[6]. W 2016 prezydent Andrzej Duda pośmiertnie nadał mu Krzyż Wolności i Solidarności[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł Roman Bartoszcze. solidarnoscri.pl, 31 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-31].
- ↑ Maria Polcynowa, Z chłopskiej natury, „Głos Wielkopolski” z 19–20 maja 1990, s. 3.
- ↑ Andrzej W. Kaczorowski, Roman Bartoszcze, [w:] Jan Skórzyński (red.), Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–89, t. II, Ośrodek „Karta”, Warszawa 2002, s. 22–23, ISBN 83-88288-11-3.
- ↑ W Warszawie został zaprezentowany Społeczny Komitet Poparcia Marka Jurka. marekjurek.pl, 16 czerwca 2010. [dostęp 2010-06-17].
- ↑ Zmarł Roman Bartoszcze. Dziś odbędzie się pogrzeb współtwórcy rolniczej Solidarności”. express.bydgoski.pl, 2 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-02].
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807
- ↑ M.P. z 2016 r. poz. 1028
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona sejmowa posła I kadencji. [dostęp 2022-04-06].
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2022-04-06].
- Działacze NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”
- Działacze opozycji w PRL
- Działacze Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego
- Działacze Związku Młodzieży Wiejskiej
- Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982
- Kandydaci na urząd Prezydenta RP w 1990 roku
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności
- Politycy PSL (wilanowskiego)
- Politycy Ruchu dla Rzeczypospolitej
- Politycy Stronnictwa Ludowego „Ojcowizna”
- Polscy rolnicy
- Posłowie na Sejm kontraktowy
- Posłowie z okręgu Inowrocław (PRL)
- Prezesi Polskiego Stronnictwa Ludowego
- Urodzeni w 1946
- Zmarli w 2015
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993)