Kugel
 |
Ten artykuł od 2011-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
| danie główne, deser | |
| |
| Rodzaj | |
|---|---|
| Kuchnia | |
| Miejsce powstania | |
| Składniki | |
Kugel, kugiel (jidysz: קוגל kugl lub קוגעל) – typ potraw tradycyjnej kuchni żydowskiej łączących wiele składników w formie zapiekanki[1]; bywają one rozmaite, a jedynym niezmiennym są jajka[1]. Kugle dzieli się na słodkie i pikantne[1]. Mogą być dodatkiem do dania głównego lub deserem[1].
Tradycyjnym żydowskim daniem jest babka ziemniaczana z cebulką i in. pieczona w piecu. Danie to znane jest również w kuchni polskiej i litewskiej, gdzie do kugla czasem dodaje się też skwarki lub żeberka wieprzowe. W kuchni żydowskiej często przyrządzany z mięsem kaczki.
W Polsce kugel rozpowszechniony jest głównie na Podlasiu, gdzie pojawia się na równi z kartaczami czy kiszką ziemniaczaną. Na Kurpiach znany jest jako „rejbak”; nazwa ta pochodzi od „rejbowania” (od niem. reiben – trzeć), czyli tarcia ziemniaków na tarce[2]. W okolicach Przedborza, Radoszyc, Fałkowa i Ostrowi Mazowieckiej znany jako kugiel. Tradycyjny kugiel przedborski przygotowywano z tartych kartofli, kawałków tłustego mięsa wieprzowego, jaj, utartej bułki i cebuli, z dodatkiem pieprzu i soli. Żydzi zamiast wieprzowiny stosowali gęsinę[3]. Jest to także regionalna potrawa w gminie Fałków[4][5]. Najczęściej przyrządzany z żeberkami wieprzowymi, choć można również wykorzystać inne rodzaje mięsa (np. wołowinę, golonkę). Ze względu na czasochłonność przygotowania pojawia się na stołach głównie z okazji świąt.
Kugel przyrządzany bywa także z makaronu, w kilku wersjach, z różnych rodzajów makaronu, np. na słodko z twarogiem, jajkiem i cukrem, „brązowy kugiel makaronowy” – z cukrem i pieprzem[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Piotr. Bikont, Kuchnia żydowska Balbiny Przepiórko, wyd. 1, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2011, s. 267, ISBN 978-83-7510-384-7, OCLC 747837640.
- ↑ Adam Chętnik, Pożywienie Kurpiów. Jadło i napoje zwykłe, obrzędowe i głodowe, Kraków 1936, s. 78.
- ↑ Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Lista produktów tradycyjnych woj. łódzkiego [online].
- ↑ Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Lista produktów tradycyjnych woj. świętokrzyskiego [online].
- ↑ I Dzień Kugla z Czermna w Fałkowie | TKN24 [online] [dostęp 2021-04-25] (pol.).