Derewno

Derewno
	; Kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	stołpecki
Sielsowiet	Derewno
Populacja (2009); • liczba ludności	; 1406
Nr kierunkowy	1717
Kod pocztowy	222680
Tablice rejestracyjne	5
	Położenie na mapie Białorusi Derewno
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Derewno
	53°41′54″N 26°34′04″E/53,698333 26,567778
	Multimedia w Wikimedia Commons

Derewno, Derewna (biał. Дзераўная, Dzieraŭnaja; ros. Деревная, Dieriewnaja) – agromiasteczko na Białorusi, obwodzie mińskim, w rejonie stołpeckim, nad rzeczką Kiszelówką, w okolicy Naliboków.

Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie mińskim województwa mińskiego^[2].

Siedziba rzymskokatolickiej parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Derewnie.

Historia

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1451 roku. Należało do Radziwiłłów. Mikołaj Krzysztof Radziwiłł nabył Derewno w części od Mikołaja Rusieckiego, a w części otrzymał w darze od żony Halszki z Wiśniowieckich w 1594 roku.

W końcu XIX wieku dobra Derewna kupił były ober-policmajster miasta Warszawy Klejgels.

W Derewnie postawiono kościół pw. Wniebowzięcia NMP, ufundowany w 1590 roku przez księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła. W uposażeniu kościoła było kilka wsi i 80 włók ziemi. W końcu XIX wieku było już tylko 30 dziesięcin ziemi. W tym czasie parafia derewieńska liczyła około 7000 wiernych. Obecnie parafia Derewno należy do dekanatu w Rubieżewiczach w diecezji mińskiej.

W II Rzeczypospolitej miasteczko było siedzibą gminy wiejskiej Derewno. W 1921 roku mieszkało tam 892 osób. Najbliższa stacja kolejowa była w Stołpcach (26 km). W samym miasteczku znajdowała się poczta i telefon. W każdy czwartek w Derewnie odbywały się przykościelne targi.

W czasie II wojny światowej ludność żydowska z Derewny została osadzona w getcie w Stołpcach. Henryk Werakso z oddziałów AK pod dowództwem por. Adolfa Pilcha spotkał się z rabinem z Derewna, któremu zaproponował pomoc w ucieczce z getta. Rabin odmówił, zaś z okazji skorzystały trzy młode Żydówki.
W maju 1943 r. osadę spaliła sowiecka brygada im. Stalina (ta sama, która 8 maja wymordowała mieszkańców Naliboków^[3]].

Ludność miasta i gminy Derewno według wyznania i narodowości (spis ludności z 30.09.1921)
Miejscowość	Mieszkańcy ogółem	katolicy	prawosławni	ewangelicy	żydzi	Polacy	Białorusini	Żydzi	Inni
Gmina Derewno	6542	5246	975	5	316	5530	755	239	18
Miasto Derewno	892	583	16	5	288	654	8	230	0

Galeria

Rysunek kościoła w Derewnie w 1898 roku
Wnętrze kościoła przed 1939 rokiem
Pamiątkowa tablica na kościele

Przypisy

↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.
↑ Kazimierz Krajewski, IPN O. w Warszawie: Wieś na kresach północno–wschodnich pod dwiema okupacjami. martyrologiawsipolskich.pl. [dostęp 2019-07-19].

Bibliografia

Derewno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 7 .

Linki zewnętrzne

Derewna w Radzima.org

[spis1-1] Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).

[2] Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.

[3] Kazimierz Krajewski, IPN O. w Warszawie: Wieś na kresach północno–wschodnich pod dwiema okupacjami. martyrologiawsipolskich.pl. [dostęp 2019-07-19].

[1]

[2]

[3]