Przejdź do zawartości

Bronisław Regulski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bronisław Regulski
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1886
Warszawa

Data i miejsce śmierci

24 września 1961
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1911–1912, 1914–1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Ministerstwo Obrony Narodowej

Stanowiska

attaché wojskowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Korony Rumunii Order Lwa Białego III klasy (Czechosłowacja) Komandor Orderu Orła Białego (Serbia) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Komandorski Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order św. Stanisława – II klasy Order św. Stanisława – III klasy Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
21 lipca 1936 na pogrzebie kpt. pil. Aleksandra Łagiewskiego, stoi w pierwszym szeregu, jako czwarty od prawej
13 sierpnia 1936 asystuje gen. Maurice Gamelin podczas składania wieńca na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie
1939 na pokazie koni w Lublinie
Symboliczny grób gen. Bronisława Regulskiego na Starych Powązkach
w Warszawie, kwiecień 2012

Bronisław Regulski (ur. 10 marca[a] 1886 w Warszawie, zm. 24 września 1961 w Londynie) – generał dywizji Wojska Polskiego, inżynier mechanik, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 marca 1886 roku w Warszawie, w rodzinie Juliusza, urzędnika kolejowego, i Bronisławy Kunegundy z Dołęga-Chodakowskich[2][3]. Był bliźniakiem Józefa (1886–1973) oraz starszym bratem Janusza (1887–1983), Tadeusza (1896–1971) i Alicji (1907–1975)[4].

W latach 1895–1904 pobierał nauki w gimnazjum realnym w Łowiczu. Po zdaniu egzaminu maturalnego rozpoczął studia w Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Od 1905 przebywał w Belgii, gdzie studiował na uniwersytecie i politechnice w Liège. Studia ukończył w 1913 roku. W międzyczasie (od 21 grudnia 1911 roku do 26 września 1912 roku) odbył obowiązkową służbę wojskową w rosyjskim 4 pułku strzelców, w charakterze jednorocznego ochotnika[5]. 23 grudnia 1912 roku został mianowany chorążym rezerwy piechoty[5]. Wrócił do Polski na krótko przed wybuchem I wojny światowej.

18 lipca 1914 roku został zmobilizowany do formowanego w Kobryniu 4 batalionu taborów (ros. 4-й обозный батальон) na stanowisko dowódcy 18 kolumny taborowej (ros. 18-й военный транспорт)[5]. 12 grudnia 1915 roku został przydzielony do sztabu 1 Dywizji Kawalerii na stanowisko oficera do zleceń, a w styczniu 1916 roku przydzielony do sztabu 2 Armii na takie samo stanowisko[5]. Następnie wrócił na stanowisko dowódcy 18 kolumny taborowej[6]. 24 października 1917 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy tego batalionu z uprawnieniami dowódcy brygady artylerii[7]. 12 grudnia 1916 roku awansował na podporucznika ze starszeństwem z 25 grudnia 1915 roku.

Od 15 grudnia 1917 roku pełnił służbę w sztabie I Korpusu Polskiego w Rosji na stanowisku starszego adiutanta[7]. W czerwcu 1918 roku awansował na porucznika ze starszeństwem z 23 grudnia 1916 roku[8]. 7 lipca 1918 roku został zwolniony ze służby z powodu demobilizacji korpusu[8]. Od 1 sierpnia tego roku pracował Komisji Wojskowej Rady Regencyjnej na stanowisku referenta[9].

25 października 1918 roku przyjęty został do Wojska Polskiego z byłego I Korpusu Polskiego, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika ze starszeństwem z dnia 25 października 1915 roku[10]. Od 1 listopada 1918 roku pełnił służbę w Oddziale III Naczelnego Dowództwa, początkowo jako referent operacyjny, a od końca kwietnia 1919 roku – szef Sekcji „Wschód”[11]. 16 października 1919 roku zwrócił się do ministra spraw wojskowych o „zaliczenie jako oficera zawodowego armii polskiej”. Od 2 stycznia 1920 roku był słuchaczem I Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[11]. 17 kwietnia tego roku przydzielony został do Kwatery Głównej Naczelnego Wodza na stanowisko szefa sekcji i zastępcy szefa oddziału[11]. Wziął udział w wyprawie kijowskiej[11]. Od 25 maja ponownie w Oddziale III ND na stanowisku szefa wydziału, a od końca czerwca – szefa sekcji i zastępcy szefa oddziału[11]. 19 sierpnia został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[12]. Od 20 sierpnia w Kwaterze Głównej Naczelnego Wodza w Siedlcach na stanowisku szefa Oddziału Operacyjnego[11]. Od połowy września znów w Oddziale III ND na stanowisku szefa sekcji i zastępcy szefa oddziału, a od 20 października do 18 listopada – w zastępstwie szef Oddziału III[11]. 23 października 1920 roku został mianowany z dniem 1 kwietnia 1920 roku majorem w piechocie[13]. Od 18 listopada do 12 grudnia na stanowisku szefa sekcji w Oddziale III[11]. Od 23 grudnia 1920 roku do 9 stycznia 1921 roku był oficerem łącznikowym przy Wysokim Komisarzu Ligi Narodów w Gdańsku[11].

Od stycznia do września 1921 roku kontynuował naukę na Kursie Wyższej Szkoły Wojennej. Po zakończeniu nauki i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oddziału IV Sztabu Generalnego. 3 maja 1922 roku zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 195. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. Z dniem 1 lipca 1923 roku mianowany został pełniącym obowiązki szefa Oddziału IV Sztabu Generalnego[15]. Z dniem 25 września 1924 roku został zwolniony z obowiązków zastępcy członka Oficerskiego Trybunału Orzekającego[16]. 1 grudnia 1924 roku prezydent RP nadał mu stopień pułkownika z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 44. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17]. 9 grudnia 1925 roku został czasowo przydzielony do dyspozycji ministra spraw wojskowych[18][19]. Od 25 kwietnia do 5 czerwca 1926 roku był słuchaczem kursu unitarno-informacyjnego dla kandydatów na dowódców pułków w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie[20]. 28 sierpnia 1926 roku został mianowany szefem Oddziału IV SG[21]. 21 lutego 1928 roku został przeniesiony do 25 pułku piechoty w Piotrkowie na stanowisko dowódcy pułku[22][23]. 28 stycznia 1929 roku mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 13 Dywizji Piechoty w Równem[24][25][26]. Od 7 listopada 1932 roku do 24 sierpnia 1933 roku pełnił w zastępstwie obowiązki dowódcy tej dywizji. 19 października 1934 roku prezydent RP mianował go zastępcą I wiceministra spraw wojskowych[27]. Na generała brygady został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 roku i 1. lokatą w korpusie generałów[28][29]. Na początku czerwca 1935 roku został wybrany I wiceprezesem zarządu Towarzystwa Wiedzy Wojskowej[30]. Na stanowisku zastępcy I wiceministra spraw wojskowych pozostał do 1939 roku[31].

18 września 1939 roku przedostał się do Rumunii, a na początku 1940 roku do Francji[3]. Od kwietnia 1940 roku dowodził zgrupowaniem wojsk pancernych i zmotoryzowanych w Awinionie[3]. Po klęsce Francji przedostał się do Anglii, gdzie w lipcu został komendantem Centrum Wyszkolenia Armii, a od sierpnia 1940 roku do lipca 1945 roku pełnił funkcję attaché wojskowego i komendanta Biura Wojskowego w Londynie[32]. 1 czerwca 1945 roku został awansowany na generała dywizji[32]. Od lipca 1945 roku do lipca 1947 roku był głównym oficerem łącznikowym przy brytyjskim Ministerstwie Wojny[32]. Później pracował w firmie „Tazab”[3]. Był wraz z gen. Andersem jednym z głównych założycieli londyńskiego „Ogniska Polskiego”. Zginął 24 września 1961 roku w Londynie w wypadku samochodowym i został pochowany na cmentarzu Brompton w Londynie[32][3]. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (B-4-11,12)[33].

6 stycznia 1935 roku w Warszawie ożenił się z Zofią Wacławą Barbarą z Wajchtów (ur. 12 stycznia 1890 roku), primo voto Daszewską, wyznania ewangelicko-reformowanego, rozwiedzioną[3][34]. Ślubu udzielił ksiądz Paweł Dilis, kaznodzieja Parafii Wileńskiej Ewangelicko-Reformowanej[35]. Miał trzy pasierbice i pasierba Jana Kazimierza Daszewskiego (1916–1942), kapitana pilota Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawalera Orderu Virtuti Militari[3].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
  1. Według kalendarza juliańskiego urodził się 26 lutego 1886[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kolekcja ↓, s. 144.
  2. Kolekcja ↓, s. 16, 166, 168.
  3. a b c d e f g Korczyk 1987 ↓, s. 739–741.
  4. Grażyna Zabłocka. Józef Regulski. „Podkowiański Magazyn Kulturalny”. 54. Podkowa Leśna: Towarzystwo Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. [dostęp 2023-04-07]. 
  5. a b c d Kolekcja ↓, s. 137.
  6. a b c d Памяти героев ↓.
  7. a b Kolekcja ↓, s. 138.
  8. a b Kolekcja ↓, s. 139.
  9. Kolekcja ↓, s. 133.
  10. Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918, poz. 10.
  11. a b c d e f g h i Kolekcja ↓, s. 134.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 779.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1920, s. 1087.
  14. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 25.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 2 czerwca 1923, s. 365.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 111 z 19 października 1924, s. 618.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 731.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 130 z 9 grudnia 1925, s. 708.
  19. Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 4.
  20. Kolekcja ↓, s. 162.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 14 września 1926, s. 301.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 19-28.
  23. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 41, 160.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929, s. 79.
  25. Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 3.
  26. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 16, 488.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 245.
  28. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 373.
  29. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 5.
  30. Oficerskie kursy języków obcych. Obrady delegatów T-wa wiedzy wojskowej. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 15B, s. 9, 9 czerwca 1935. 
  31. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 5, 430.
  32. a b c d e Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 57.
  33. Cmentarz Stare Powązki: REGULSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-03].
  34. Kolekcja ↓, s. 167, 168.
  35. Kolekcja ↓, s. 168.
  36. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1922, s. 226.
  37. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592.
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 2.
  39. M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083.
  40. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 20 listopada 1925, s. 661.
  41. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15 lipca 1922, s. 506.
  42. Kolekcja ↓, s. 136, 138.
  43. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101.
  44. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 19 marca 1931, s. 65.
  45. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 listopada 1935, s. 125.
  46. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 82 z 2 stycznia 1924, s. 757.
  47. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 5 czerwca 1924, s. 307.
  48. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 41.
  49. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 69.
  50. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 12 kwietnia 1926, s. 107.
  51. Dekoracja generałów orderem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”. Nr 224, s. 3, 30 września 1936. 
  52. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 5.
  53. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 80 z 31 lipca 1925, s. 439.
  54. Kolekcja ↓, s. 136.
  55. a b Kolekcja ↓, s. 136, 137.
  56. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 20 kwietnia 1925, s. 210.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]