Bromek amonu

Bromek amonu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.	bromek amonu
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	łac. ammonii bromidum, ammonium bromatum
inne	przest. bromek amonowy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NH; 4Br
Masa molowa	97,94 g/mol
Wygląd	bezwonny proszek lub kryształy, białe do białóżółtych, o silnym, słonym smaku
	Identyfikacja
Numer CAS	12124-97-9
PubChem	25514
SMILES
	[NH4+].[Br-]
Właściwości
	Gęstość
	2,429 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	783 g/kg (25 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w acetonie, etanolu, metanolu i amoniaku, słabo w eterze dietylowym, praktycznie nierozpuszczalny w octanie etylu
Temperatura topnienia	542 °C (zamknięta kapilara)
Temperatura sublimacji	396 °C; 452 °C
Temperatura rozkładu	542 °C
Kwasowość (pKa)	ok. 5
Współczynnik załamania	1,712 (589 nm, 25 °C)
Prężność pary	1 hPa (197,7 °C)
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła
Uwaga
Zwroty H	H319
Zwroty P	P264, P280, P305+P351+P338, P337+P313
Dawka śmiertelna	LD50 2700 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)
	Podobne związki
Inne aniony	NH; 4F, NH; 4Cl, NH; 4I
Inne kationy	NaBr, KBr
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bromek amonu, NH
4Br – nieorganiczny związek chemiczny z grupy bromków, sól amonowa kwasu bromowodorowego.

Otrzymywanie

Otrzymywany jest w reakcji kwasu bromowodorowego z amoniakiem^[2]:

NH
3 + HBr → NH
4Br

bądź też w bezpośredniej reakcji bromu z amoniakiem^[2]:

8NH
3 + 3Br
2 → 6NH
4Br + N
2↑

w której amoniak stosuje w niewielkim nadmiarze względem proporcji stechiometrycznych. W wyniku zatężania roztworu poreakcyjnego otrzymuje się produkt krystaliczny, natomiast poprzez suszenie rozpyłowe możliwe jest otrzymanie proszku. Bromek amonu w obu postaciach, jak również w postaci 45% roztworu, jest dostępny komercyjnie^[2].

Inną metodą otrzymywania jest reakcja amoniaku z bromkiem żelaza(II) lub bromkiem żelaza(III)^[2]:

2NH
3 + FeBr
2 + H
2O → 2NH
4Br + Fe(OH)
2↓

3NH
3 + FeBr
3 + 3H
2O → 3NH
4Br + Fe(OH)
3↓

które z kolei można otrzymać przez przepuszczanie wody bromowej nad opiłkami żelaza^[7].

Właściwości

W warunkach normalnych tworzy bezwonne kryształy lub proszek o barwie od białej do białożółtej i o silnym, słonym smaku. Wykazuje właściwości higroskopijne^[2]. Dobrze rozpuszcza się m.in. w wodzie, etanolu czy acetonie. Sublimuje bez topnienia w podwyższonej temperaturze, rozkłada się po ogrzaniu do 542 °C^[3], a produktami rozkładu są amoniak i bromowodór^[7]:

NH
4Br → NH
3↑ + HBr↑

W roztworach wodnych wykazuje właściwości kwasowe, silniejsze w roztworach amoniaku, w których reaguje z zasadami^[7]:

NH
4Br + NaNH
2 → NaBr + 2NH
3

Przy kontakcie z metalami lub z zasadowymi wodorotlenkami metali powstają odpowiednie bromki tych metali^[7]:

2NH
4Br + Ca(OH)
2 → CaBr
2 + 2NH
3 + 2H
2O

W kontakcie ze skórą i oczami ma działanie drażniące^[2].

Zastosowania

Znajduje zastosowanie w przemysłach forograficznym i tekstylnym czy w litografii. Stosuje się go jako środek zmniejszający palność drewna^[2]. W medycynie był stosowany jako środek uspokajający, jednak został w zasadzie wyparty przez skuteczniejsze i mniej szkodliwe leki. Wykorzystywany również pozamedycznie w różnych środkach homeopatycznych^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b Martindale. The Complete Drug Reference, Sean C.S.C. Sweetman (red.), wyd. 36, London: Pharmaceutical Press, 2009, s. 2269, ISBN 978-0-85369-840-1 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k DavidD. Yoffe DavidD. i inni, Bromine Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2013, DOI: 10.1002/14356007.a04_405.pub2 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-46, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Ammonium bromide, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 25514 [dostęp 2022-02-25] (ang.).
↑ ^a ^b Ammonium bromide [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 4 sierpnia 2021, numer katalogowy: 380008 [dostęp 2022-08-27] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Ammonium bromide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2022-08-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Ammonium bromide, [w:] PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 28–29, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[Martindale-1] Martindale. The Complete Drug Reference, Sean C.S.C. Sweetman (red.), wyd. 36, London: Pharmaceutical Press, 2009, s. 2269, ISBN 978-0-85369-840-1 .

[Ullmann-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k DavidD. Yoffe DavidD. i inni, Bromine Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2013, DOI: 10.1002/14356007.a04_405.pub2 (ang.).

[CRC-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-46, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).

[PubChem-4] Ammonium bromide, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 25514 [dostęp 2022-02-25] (ang.).

[SA-5] Ammonium bromide [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 4 sierpnia 2021, numer katalogowy: 380008 [dostęp 2022-08-27] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[CID-6] Ammonium bromide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2022-08-27] (ang.).

[Patnaik-7] Ammonium bromide, [w:] PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 28–29, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]