Alice Parizeau

Alice Parizeau

Alicja Poznańska

Data i miejsce urodzenia	25 lipca 1930 Łuniniec
Data i miejsce śmierci	30 września 1990 Outremont
Narodowość	kanadyjska
Język	francuski
Alma Mater	Uniwersytet Paryski
Dziedzina sztuki	literatura
Odznaczenia

Alice Parizeau (urodzona jako Alicja Poznańska) (ur. 25 lipca 1930, zm. 30 września 1990) – kanadyjska pisarka, eseistka, dziennikarka i kryminolog z Quebecu pochodzenia polskiego.

Młodość

Urodziła się w Polsce, w Łunińcu. Jako młoda dziewczyna była związana z Armią Krajową podczas powstania warszawskiego, co doprowadziło do jej umieszczenia w obozie Bergen-Belsen jako jeńca wojennego. Po wojnie została odznaczona. Choć w Quebecu była katoliczką, miała przynajmniej częściowe pochodzenie żydowskie. Jej matką była Rebeka Kestenberg, a ojcem Stanisław Poznański, syn Karola Poznańskiego, zamożny fabrykant, zginął w obozie koncentracyjnym.

Po wojnie pojechała do Paryża studiować na Sorbonie i ukończyła tam literaturę, prawo i politologię. W 1955 roku odwiedziła osobę poznaną na studiach w Quebecu, tam przytrafił się jej krótki kontrakt i została w Kanadzie już na zawsze. W rok później wyszła za ekonomistę i polityka Jacques'a Parizeau.

Quebec

Weszła w intelektualne środowisko Montrealu, opowiadała się za suwerennością prowincji. Najbardziej znana była jako powieściopisarka i dziennikarka – pisała do Cité libre, La Presse, Châtelaine, Le Devoir, La Patrie i Maclean's – jednak sprawdzała się też w innych rolach. Była urzędniczką miejską w Montrealu, researcherką Société Radio-Canada, a co najważniejsze badaczką w dziedzinie kryminologii, wykładowcą i sekretarzem generalnym Centre international de criminologie comparée na Uniwersytecie Montrealu, gdzie przez wiele lat była de facto zastępcą dyrektora Denisa Szabo, twórcy współczesnej kryminologii Quebecu.

Jako pisarka Parizeau znana była z wielkiego daru opowiadania i wrażliwości w traktowaniu tematów dotyczących zarówno mieszkańców Quebecu, których portretowała w sposób romantyczny zgodnie z ideałami ruchu na rzecz suwerenności, jak i życia w Polsce oraz emigracji. Zdobyła w 1982 roku Prix européen de l'Association des écrivains de langue française za powieść Les lilas fleurissent à Varsovie (w tłumaczeniu angielskim The Lilacs are Blooming in Warsaw). W 1987 roku została Oficerem Orderu Kanady. Wielu członków ruchu na rzecz suwerenności prowincji, w tym prasa, krytykowało ją za przyjęcie nagrody od kanadyjskiego rządu.

Śmierć

W 1990 roku Parizeau zmarła na raka w Outremont w Quebecu, pozostawiając męża Jacques'a i dwójkę dzieci - prawniczkę Isabelle i lekarza Bernarda. Nazwano na jej cześć szkołę podstawową w Montrealu oraz bibliotekę w Saint-Esprit.

Bibliografia

• Voyage en Pologne, 1962
• Les solitudes humaines, 1962
• Fuir, 1963
• Survivre, 1964
• Une Québécoise en Europe "rouge", 1965
• Rue Sherbrooke ouest, 1967
• L'adolescent et la société, 1972
• Ces jeunes qui nous font peur, 1974
• Les militants, 1974
• L'envers de l'enfance, 1976
• Le placement familial de l'enfance, 1976
• Le traitement de la criminalité au Canada, 1977
• Les condamnés à des sentences intermittentes et les modes d'application de cette mesure judiciaire, 1977
• Protection de l'enfant : échec?, 1979
• Les Lilas fleurissent à Varsovie, 1981
• Recherche sur le rapport présentenciel, 1981
• Rapport présentenciel et politiques criminelles, 1981
• La Charge des sangliers, 1982
• Côte-des-Neiges, 1983
• Ils se sont connus à Lwow, 1985
• L'Amour de Jeanne, 1986
• Blizzard sur Québec, 1987
• Nata et le professeur, 1987
• Mais comment tuer le dogme?, 1989
• Un Été, un enfant, 1990
• Une Femme, 1991