Przejdź do zawartości

Aleksander (Niemołowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander
Aleksandr Niemołowski
Metropolita brukselski i całej Belgii
Ilustracja
Kraj działania

Imperium Rosyjskie,
Belgia

Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1875, 1876, 1880
Gulsk

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 1960
Bruksela

Metropolita brukselski i całej Belgii
Okres sprawowania

1959–1960

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Eparchia brukselsko-belgijska

Śluby zakonne

6 listopada 1909

Prezbiterat

1901

Nominacja biskupia

1909

Chirotonia biskupia

15 listopada 1909

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

15 listopada 1909

Miejscowość

Petersburg

Miejsce

Ławra Aleksandra Newskiego

Konsekrator

Antoni (Wadkowski)

Aleksander, imię świeckie Aleksandr Aleksiejewicz Niemołowski (ur. 18 sierpnia?/30 sierpnia 1875, 1876 lub 1880 w Gulsku, zm. 11 kwietnia 1960 w Brukseli) – rosyjski biskup prawosławny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie kapłana prawosławnego, proboszcza wiejskiej parafii w Gulsku, w guberni wołyńskiej. W 1901 po ukończeniu Petersburskiej Akademii Duchownej przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Sergiusza (Stragorodskiego) jako kapłan-celibatariusz. Został skierowany do pracy duszpasterskiej w parafiach na terenie Stanów Zjednoczonych w Filadelfii, następnie w Reading i w Jersey City. Na terenie USA redagował prawosławne czasopismo w języku ukraińskim zatytułowane Świt. Prowadził działalność misyjną wśród ukraińskich grekokatolików. W 1909 otrzymał godność protojereja. W tym samym roku Świątobliwy Synod Rządzący zaproponował mu objęcie katedry biskupiej. W związku z tym 6 listopada 1909 ks. Niemołowski złożył śluby zakonne, zachowując dotychczasowe imię. Dwa dni później otrzymał godność archimandryty. 15 listopada w Ławrze św. Aleksandra Newskiego w Petersburgu miała miejsce jego chirotonia na biskupa pomocniczego archieparchii amerykańskiej z tytułem biskupa Alaski, którą przeprowadził metropolita petersburski Antoni (Wadkowski). Od 6 lipca 1916 nosił tytuł biskupa Kanady.

W 1918 został locum tenens archieparchii amerykańskiej, gdy dotychczasowy jej zwierzchnik arcybiskup Eudokim przebywał na przedłużającym się Soborze Lokalnym Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Ostatecznie hierarcha przyłączył się do ruchu Żywej Cerkwi i nie wrócił do Stanów Zjednoczonych. Wówczas II Wszechamerykański Sobór duchowieństwa i świeckich wybrał na nowego zwierzchnika biskupa Aleksandra. Uzyskał on 242 głosy z ogólnej liczby 268 oddanych i przyjął godność arcybiskupa Ameryki Północnej i Aleutów. Została ona w roku następnym potwierdzona przez patriarchę Tichona. Wcześniej, w 1918, biskup Aleksander odmówił wzięcia udziału w soborze założycielskim Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Kanady i objęcia w nim zwierzchnictwa, o co został poproszony ze względu na swoje ukraińskie pochodzenie. Uważał bowiem, że autonomiczny Kościół ukraiński szybko stałby się organizacją polityczną. Publicznie zaprzeczał również istnieniu narodu ukraińskiego[1].

W 1922 arcybiskup Aleksander zrezygnował z godności. Uważał się bowiem za niezdolnego do utrzymania jedności archieparchii wobec trwających w niej konfliktów etnicznych i rozszerzających się wpływów duchowieństwa związanego z Żywą Cerkwią. Przekazawszy tymczasowe sprawowanie urzędu arcybiskupowi Platonowi (Rożdiestwienskiemu)[2], wyjechał wówczas do Konstantynopola, gdzie przebywał przez 7 lat. W 1928 zamieszkał w rosyjskim skicie św. Andrzeja na górze Athos. Na zaproszenie metropolity Eulogiusza (Gieorgijewskiego) udał się do Belgii, gdzie został proboszczem parafii św. Mikołaja w Brukseli. Wszedł tym samym w skład duchowieństwa Zachodnioeuropejskiego Egzarchatu Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. W sporach wewnątrz emigracji rosyjskiej poparł metropolitę Eulogiusza przeciwko Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu poza granicami Rosji. Po konflikcie między Eulogiuszem a tymczasowo pełniącym obowiązki zwierzchnika patriarchatu moskiewskiego metropolitą Sergiuszem (Stragorodskim) przeszedł razem z tym pierwszym w jurysdykcję Patriarchatu Konstantynopolitańskiego. 11 grudnia 1936 patriarcha Konstantynopola potwierdził jego nominację na biskupa brukselsko-belgijskiego.

Ze względu na swoją antyfaszystowską postawę został w 1940 aresztowany. Przed uwięzieniem uratowało go wstawiennictwo prawosławnego arcybiskupa berlińskiego i niemieckiego w ramach Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji, Niemca z pochodzenia, Serafina (Lade)[2]. Do końca wojny przebywał w Berlinie; odzyskał wolność po zdobyciu miasta przez Armię Czerwoną. Zdecydował się wówczas wrócić w jurysdykcję Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (to samo uczynił jego zwierzchnik, metropolita Eulogiusz). W 1946 odwiedził Moskwę, po czym został wyznaczony zwierzchnikiem eparchii berlińskiej i niemieckiej. Po dwóch latach wrócił na katedrę brukselsko-belgijską, już jako część patriarchatu moskiewskiego. W 1959 otrzymał godność metropolity. Zmarł w roku następnym w Brukseli.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. D. Pospielovsky, The Russian Church under the Soviet regime 1917–1982, t.II, s.282
  2. a b АЛЕКСАНДР

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]