Przejdź do zawartości

Pomoc:Powszechne błędy językowe

Skrót: WP:PBJ
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dla każdego
Te informacje dotyczą zarówno edytora wizualnego, jak i edytora wikikodu (Czym to się różni?)

Strona zawiera listę powszechnie popełnianych przez wikipedystów uchybień i niezręczności językowych: ortograficznych, interpunkcyjnych, gramatycznych, stylistycznych i innych. Wykaz ten przedstawia zarówno środki językowe nielicujące ze stylem encyklopedycznym, jak i odstępstwa od skodyfikowanej ortografii i ogólnych wzorców polskiego języka standardowego (formy nienormatywne). Ma służyć podniesieniu poziomu artykułów Wikipedii przez wypunktowanie błędów i podanie zalecanych form, a gdy jest to celowe – umieszczenie ich w kontekście dla większej jasności.

Zapraszamy do współpracy w rozwijaniu strony.

Lista błędów

[edytuj | edytuj kod]


Przykład błędu Forma poprawna Komentarz
żądzić – rządać
wąhać – wachać
czychać – czmyhać
rządzić – żądać
wąchać – wahać
czyhać – czmychać
Pisownia często mylona ze względu na występowanie zbliżonych brzmieniowo słów o innym zapisie.
pojedyńczy, pojedyńcza, pojedyńcze, pojedyńczo pojedynczy, pojedyncza, pojedyncze, pojedynczo Częste błędy wynikające z preferowanego sposobu wymowy, podobnie jak wyrazy zakończone na -zm (np. klasycyzm) w mowie w przypadkach zależnych ulegają zwykle zmiękczeniu (np. piszemy klasycyzmie – wym. „klasycyźmie”, rzad. „klasycyzmie”)[1][2][3].
zwycięscy
zwycięzcy
zwycięzcy
zwycięscy
Zwycięscy to przymiotnik (np. w zastosowaniu „zwycięscy wojownicy pojmali w jasyr przegranych”), zwycięzcy to l.mn. od zwycięzca.
grekokatolicki
greckokatolicki Jako przymiotnik zawsze piszemy „greckokatolicki”, a więc: cerkiew greckokatolicka, liturgia greckokatolicka, ksiądz greckokatolicki, Kościół greckokatolicki, ale grekokatolik (rzeczownik oznaczający wiernego Kościoła greckokatolickiego)[4].

Nienormatywna forma grekokatolicki jest kalką z języka ukraińskiego (греко-католицький)[5].

francuzki
Francuski
Francuzki
francuski
Francuzki to rzeczownik (kobiety narodowości francuskiej), np. „znam dwie Francuzki” i piszemy go wielką literą. Przymiotnik francuski piszemy małą literą, np. „francuski to trudny język”.
szwecki szwedzki Niepoprawny zapis przymiotnika od kraju Szwecja
menager menedżer, menadżer, ew. manager Niepoprawny zapis wyrażenia zapożyczonego z języka angielskiego[6].
książe
ciele
pare
plemie
imie
książę
cielę
parę
plemię
imię
Pomimo wymowy w niektórych wyrazach wygłosowej samogłoski ę bez nosowości (jak e) zapisujemy ją jako ę. Także biernik rzeczowników zakończonych samogłoską a ma na końcu literę ę, a nie e, np. „igła” – „igłę”.
umię
rozumię
śmię
prosze
umiem
rozumiem
śmiem
proszę
Form pierwszej osoby nie używa się w artykułach; pojawia się ona jednak często w wymowie, stąd przydatne jest zwrócenie uwagi na ten błąd.
koleji
nadzieji
mierzeji
szyji
aleji
Maji
Mateji
żmiji
kolei
nadziei
mierzei
szyi
alei
Mai
Matei
żmii
Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -j lub -ja, które występuje po samogłosce, mają w D., C. i Ms. zakończenie -i.
dynii
brzoskwinii
latarnii
kanii
chłodnii
kuźnii
głośnii
świnii
dyni

brzoskwini latarni kani chłodni kuźni głośni świni

Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -nia, które się wymawia jako "ńa", mają w D., C., i Ms. końcówkę -ni
pierszy
piersi
czeci
orginalny
pierwszy
pierwsi
trzeci
oryginalny
Błędy wynikające z niestarannej wymowy – „piersi” to liczba mnoga od „pierś”.
trzcionka
ludzią
czcionka
ludziom
Błąd wynikający z obawy przed posądzeniem o niestaranną wymowę.
łabądź łabędź Błąd wynikający z oboczności głoski ą na ę przy tworzeniu liczby mnogiej, np. żołądź, żołędzie.
gałęź
żołędź
gałąź

żołądź

Błąd wynikający z braku oboczności głoski ą na ę przy tworzeniu liczby mnogiej, np. łabędź, łabędzie.
męk (D. lm. od męka) mąk (D. lm. od męka) Błędna forma dopełniacza liczby mnogiej
kupywać kupować Błąd wynikający z analogii do poprawnych form "dokupywać", "wykupywać" itp.
remake’iem
Mike’em
remakiem
Mikiem
Chociaż pisze się „remake’u” i „Mike’a”, to w narzędniku „k” ulega zmiękczeniu przez „i”, przez co nie można ich rozdzielać apostrofem[7].

Pisownia wielką lub małą literą

[edytuj | edytuj kod]
Bożonarodzeniowy
Wielkanocny
bożonarodzeniowy
wielkanocny
Przymiotniki pisze się małą literą.
Ustawa o Powszechnym Obowiązku Wojskowym RP
Kodeks Cywilny
Prawo Autorskie
ustawa o powszechnym obowiązku wojskowym RP
Kodeks cywilny
Prawo autorskie
Nazwy ustaw i innych aktów prawnych piszemy małą literą (ustawa o fundacjach, ustawa o izbach lekarskich), chyba że ustawa ma konkretną nazwę, np. ustawa Kodeks cywilny, ustawa Prawo prasowe itp.
Kościół Katolicki
kościół prawosławny
Kościół katolicki
Kościół prawosławny
W nazwach Kościołów jako wspólnot religijnych słowo „Kościół” pisze się wielką literą („kościół” pisany małą literą oznacza budynek); nazwę wyznania (katolicki, prawosławny, ewangelicki itp.) piszemy małą literą, jak wszystkie przymiotniki.
zakon Franciszkanów
opactwo Cystersów
siostra Urszulanka
zakon franciszkanów
opactwo cystersów
siostra urszulanka
Skrócone nazwy zakonów piszemy małą literą, w odróżnieniu od nazw pełnych, np. Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika (ale paulini).

Uwaga: nazwę „Krzyżak” piszemy wyjątkowo wielką literą (członek zakonu i jednocześnie obywatel państwa krzyżackiego).

DU, Nr. X Poz. Y
Dz. U. NR. X, POZ. Y
Dz.U. nr 2, poz. 45 albo
Dz.U. z 1995 r. nr 45, poz. 1070
DzU/Dz.U. (RP) nr 15, poz. 30, z późn. zm.
Zgodnie z uchwałą ortograficzną nr 13 Rady Języka Polskiego w sprawie zapisu skrótu tytułu Dziennik Ustaw / Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (przyjętą na XXII posiedzeniu plenarnym 15 maja 2006), należy stosować skrót DzU albo Dz.U. (bez spacji). Wprawdzie § 162 powszechnie obowiązujących zasad techniki prawodawczej uznaje za właściwy skrót „Dz. U.” (ze spacją w środku skrótu), to jednak należy przyjąć, że przepis ten nie ma mocy stanowienia normy ortograficznej. W przypadku Monitora Polskiego prawidłowym zapisem skrótowca jest M.P. Ostatnio, zwłaszcza na internetowych stronach ministerstw, spotykane jest takie strukturalne wskazywanie umiejscowienia danego aktu prawnego: Dz.U.2005.38.1056 lub M.P.2004.3.35. Nie jest to poprawne.

Należy pamiętać, że od roku 2012 nie występuje numerowanie (Nr) Dzienników Ustaw ani Dzienników Urzędowych RP – występuje wyłącznie numer pozycji (poz.), np. Dz.U. z 2012 r. poz. 80 lub M.P. z 2012 r. poz. 36.

województwo Warmińsko-Mazurskie
Warmińsko-mazurskie
Bielsko-biała
Ruda śląska
województwo warmińsko-mazurskie

Bielsko-Biała
Ruda Śląska
Nazwy województw piszemy małą literą, zarówno pierwszy, jak i drugi człon. W dwuczłonowych nazwach miast oba człony piszemy wielką literą.
język Polski
lista piosenkarzy Rosyjskich
msza Rzymsko-Katolicka
Katolicy, Muzułmanie, Buddyści
Warszawiacy, Gdańszczanie
na Warszawskich ulicach
15 Stycznia 2007
w ostatni Poniedziałek
język polski
lista piosenkarzy rosyjskich
msza rzymskokatolicka
katolicy, muzułmanie, buddyści
warszawiacy, gdańszczanie
na warszawskich ulicach
15 stycznia 2007
w ostatni poniedziałek
Przymiotniki od nazw kontynentów, krajów, miejscowości, narodów, obrządków religijnych zawsze pisane są małą literą, o ile nie stanowią części nazwy własnej, podobnie jak nazwy wyznawców religii, nazwy miesięcy, dni tygodnia i mieszkańców miast[8]. Wyjątkiem mogą być stwierdzenia typu prawo Boskie lub zasady Rodzicielskie, gdy piszący chce podkreślić swój szczególny szacunek lub szczególne zaangażowanie uczuciowe[9].
Uwaga: żyd w sensie „wyznawca religii mojżeszowej” pisze się małą literą, ale Żyd w sensie „człowiek narodowości żydowskiej” lub „pochodzenia żydowskiego” pisze się wielką (dużą) literą.
Wiem, co Ci ludzie myślą.
Wiem, co Ci ludzie Ci powiedzieli.
wiem, co ci ludzie myślą
Wiem, co ci ludzie Ci powiedzieli. [w korespondencji]
Wiem, co ci ludzie ci powiedzieli. [w innych przypadkach]
„Ci” pisane wielką literą to forma grzecznościowa celownika zaimka w drugiej osobie liczby pojedynczej, stosowana w korespondencji, w znaczeniu „Ci” albo „Tobie”; w podanym w pierwszym przykładzie znaczeniu zaimek „ci” ma inne znaczenie (jest to liczba mnoga od zaimka „ten”, por. „tamten”, „tamci”) i pisany jest małą literą; drugi przykład pokazuje obydwa zaimki brzmiące „ci” w tym samym zdaniu.
Owczarek Niemiecki, Alaskan Malamute, Shar Pei, Olbrzym Belgijski, Appaloosa owczarek niemiecki, alaskan malamute, shar pei, olbrzym belgijski, appaloosa Nazwy ras zwierząt zapisujemy małymi literami.
Ziemia (grunt; świat)
Świat
ziemia

świat

Słowo „Ziemia” należy pisać wielką literą wyłącznie jako termin astronomiczny. W znaczeniu „skorupa ziemska”, „teren”, „grunt” lub „świat” słowo „ziemia” należy pisać małą literą[10]. Słowo "świat" również pisane jest małą literą.
Igrzyska Olimpijskie
Zimowe Igrzyska Olimpijskie
Mistrzostwa Świata
X mistrzostwa świata w kajakarstwie
igrzyska olimpijskie
zimowe igrzyska olimpijskie
mistrzostwa świata
X Mistrzostwa Świata w Kajakarstwie
Jeżeli wyrażenia „igrzyska olimpijskie”, „mistrzostwa świata” i wszystkie tego typu występują samodzielnie, czyli nie są częścią nazwy własnej, wówczas należy je pisać małymi literami. Wyjątek stanowią wszelkie nazwy własne, np. Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1992, Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2002, 37. Mistrzostwa Świata w Biegach Przełajowych, które pisze się wielkimi literami[11].

Pisownia łączna lub rozdzielna

[edytuj | edytuj kod]
z tąd, z tond, stond
z tamtąd
z nikąd
stąd
stamtąd
znikąd
Pisownia „s” zamiast „z” wynika z ubezdźwięcznienia w sąsiedztwie „t”.
wogóle
wgłąb
wskład
w ogóle
w głąb
w skład
 
z przed
z nad
po środku
sprzed
znad
pośrodku
 
spowrotem z powrotem Jest to wyrażenie przyimkowe, a nie zrost.
z resztą zresztą „Z resztą” znaczy „wraz z pozostałymi”; „zresztą” oznacza „tak poza tym”.
możnaby
trzebaby
mógł by
mogła by
mogło by
zrobił bym
można by
trzeba by
mógłby
mogłaby
mogłoby
zrobiłbym
Formy bezosobowe (można, trzeba) piszemy oddzielnie z by. Formy osobowe – mogła (ona), kupił (on) – piszemy razem z by.
Wskazówka: w razie wątpliwości dobrze jest podstawić daną formę czasownika pod jakąś osobę (ja, ty, on, ono, my, wy, oni) i jeśli jest to poprawne, stosujemy pisownię łączną, a jeśli nie, to rozdzielną.
10-cio metrowy
20-sto lecie
10-metrowy
20-lecie
 
1-szy, 1-wszy, 1-go
2-gi, 2-giego
25-ty, 25-tego
ulica 3-go Maja
1 lub 1.
2 lub 2.
25 lub 25.
ulica 3 Maja
Po liczebnikach porządkowych zapisanych cyframi arabskimi stosuje się kropkę, a nie końcówki fleksyjne. Można ją opuścić, jeśli nie ma wątpliwości, że chodzi o liczebnik porządkowy[12][13][14].

Wyjątkiem są konstrukcje typu n-ty element stosowane w matematyce[15].

dwu i pół letni
półtora-godzinny
dwuipółletni
półtoragodzinny
Złożenia liczebników pisanych słownie i rzeczowników zawsze pisane są jako jedno słowo, bez spacji ani dywizów[16].
15-stka
w pierwszej 10-tce
piętnastka
w pierwszej dziesiątce
Rzeczowniki odliczebnikowe zawsze zapisuje się słownie[17].
50m
10kg
120min.
90 ° (jako miara kąta)
53 ° 50 ′ 29 ″ N 14 ° 36 ′ 41 ″ E
100 %
25°C, 75°F
50 m
10 kg
120 min
90°
53°50′29″N 14°36′41″E
100% (ale 100 proc.)
25 °C, 10 °F
Między liczbą a jednostką zapisywaną literowo (m, kg, s, V itd.) stawia się spację (najlepiej niełamliwą – w tym celu w kodzie tekstu zamiast spacji należy wstawić znacznik  , np. 10 kg). Między liczbą a symbolem oznaczającym miarę [%, °, ′ (minuta kątowa lub geograficzna), ″ (sekunda)] spacji się nie stawia[18]. Współrzędne geograficzne zapisuje się bez spacji (np. 23′12″E)
W kwestii zapisu stopni temperatury, których jednostka stanowi połączenie symbolu i litery (°C i °F oraz innych), istnieją różne zalecenia. W Wikipedii przyjęto zapis zgodny z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Dz.U. z 2020 r. poz. 1024) ze spacją między liczbą a jednostką (zgodny również ze standardem Międzynarodowego Biura Miar i Wag). Taką formę należy stosować w Wikipedii dla zachowania jednolitości.
100°K 100 K Stopnie temperatury podaje się w stopniach Celsjusza (°C) i Fahrenheita (°F), ale nie ma stopni Kelvina, tylko kelwiny.
napewno
narazie
odrazu
poprostu
conajmniej
na codzień
wszechczasów
na pewno
na razie
od razu
po prostu
co najmniej
na co dzień
wszech czasów
 
na prawdę (= rzeczywiście)
nie prawda
na przeciwko
nie mniej
(= mimo to)
naprawdę
nieprawda[19]
naprzeciwko
niemniej[20][21] (ale: nie mniej niż)
 
na raz
naraz
naraz
na raz
„Na raz” znaczy „na jeden raz”; „naraz” zaś „jednocześnie” lub „nagle”; zdecydowanie częściej używa się tej drugiej formy.
nie rzadko (= dość często)
nie często (= rzadko)
nierzadko
nieczęsto
Pisownia rozdzielna „nie rzadko”, „nie często” jest właściwa w przeciwstawieniach typu „uciekasz nie rzadko, lecz często” (= „nie uciekasz rzadko, lecz często”).
nie naklejanie
nie podania
nienaklejanie
niepodania
Nie z rzeczownikami odczasownikowymi piszemy razem.
nielada
niebyle
nie lada
nie byle
Częste błędy wynikające ze sposobu wymowy[22].
także (= więc) tak że „Także” znaczy „również”, natomiast „tak że” to synonim „(tak) więc” (przecinek w tym znaczeniu stawia się przed całym połączeniem „tak że”, a nie przed „że”).
materialno-prawny
wieczysto-księgowy
mózgowo-naczyniowy
materialnoprawny
wieczystoksięgowy
mózgowonaczyniowy
Łącznik oznaczałby równorzędność (hipotetycznie: „związany z materią i prawem”, „związany z wiecznością i księgami”, „związany z mózgiem i naczyniami”). Jeżeli jeden człon określa drugi („prawo materialne”, „księgi wieczyste”, „naczynia mózgowe”), piszemy je łącznie. Z zasady przymiotnik określający rzeczownik (w bazowym wyrażeniu) rozpoczyna derywowany leksem przymiotnikowy[23]. Dzieje się tak zawsze, gdy przymiotnik stoi przed rzeczownikiem (zimna wojnazimnowojenny, stała ciepłotastałocieplny, zeszły rokzeszłoroczny) – jednak gdy przymiotnik jest za nim, zdarzają się wyjątki od tej reguły (sankcjonowane przez niektóre źródła normatywne[24]). Niekiedy poprawna jest zarówno pisownia łączna, jak i z dywizem, ale uzyskuje się różne znaczenia – na przykład „żółto-zielony” oznacza dwa kolory (żółty i zielony)[25], natomiast „żółtozielony” to jeden kolor (zielony o żółtym odcieniu)[26].
mini spódniczka, mini-spódniczka
makro ekonomia, makro-ekonomia
mikro elementy
minispódniczka
makroekonomia
mikroelementy
mini-Europa
Zgodnie z normatywną ortografią przedrostki mini-, makro-, mikro- pisze się łącznie z następnym elementem; jeśli leksem zaczyna się dużą literą, wówczas stosuje się dywiz[27][28]. W odniesieniu do mini- zalecano niegdyś pisownię z łącznikiem, współczesną normą jest jednak pisanie tej cząstki wraz z następnym wyrazem[29].
poza merytoryczny
poza małżeńskie
poza prawnie
pozamerytoryczny
pozamałżeńskie
pozaprawnie
Cząstkę poza- zawsze piszemy łącznie[30]

Zapis dat

[edytuj | edytuj kod]
3-go maja
11-tego listopada
3 maja

11 listopada

Nie dopisuje się końcówek fleksyjnych po cyfrach arabskich i rzymskich liczebników[31]
3 wrzesień
trzeci wrzesień
3 września
trzeci września (lub trzeciego września, zależnie od budowy zdania)
W domyśle jest to trzeci dzień września[32]. Można powiedzieć trzeci wrzesień tylko w zdaniu typu Już trzeci wrzesień z rzędu spędzam nad morzem.
12. stycznia 1999
12.I.1999
12 stycznia 1999
12 I 1999
Kropek w datach z miesiącem zapisanym słownie lub liczbą rzymską się nie stawia[15][33].
12. 01. 1999
12I1999
12.01.1999
12 I 1999
Między składowymi dat pisanych cyframi arabskimi stawia się kropki[34], ale spacji się nie stosuje. Spacje się wstawia, gdy miesiąc oznaczony jest cyfrą rzymską; nie stawia się wtedy kropek[35][36].
1990r. 1990 r. Między rokiem a skrótem „r.” stawia się spację, podobnie jak między dowolną liczbą a jednostką (patrz wyżej, w sekcji Pisownia łączna lub rozdzielna). Jeśli istnieje obawa, że „r.” przejdzie do niższej linii, można użyć spacji niełamliwej (w kodzie tekstu zamiast spacji należy wstawić znacznik  , np. 1990 r.)[37] lub ten skrót pominąć[38][39] (przy czym w obrębie całego tekstu należy stosować jednolity zapis[40]).
w miesiącu lipcu, okres czasu, akwen wodny, potencjalne możliwości, kontynuować dalej, powtarzać raz jeszcze, przychylna akceptacja, pełny komplet, rekonstrukcja i przebudowa gospodarki, cofać się do tyłu, bardziej częstszy, mniej bogatszy, dwie równe połowy, spadać w dół, fakt autentyczny, moralno-etyczne, na wskutek, kosztować taniej, kartka papieru, najbardziej optymalny, wracać z powrotem, w ówczesnych czasach, w epoce romantyzmu, tylko i wyłącznie w lipcu, okres, akwen, możliwości (albo: potencjał), kontynuować, powtarzać (chyba że ktoś coś mówi trzeci raz), akceptacja (albo: przychylne potraktowanie), komplet (albo: pełny zestaw), przebudowa gospodarki (albo: rekonstrukcja gospodarki), cofać się, częstszy, uboższy, dwie połowy (albo: dwie równe części), spadać, fakt, moralne (albo: etyczne), na skutek (albo: wskutek), kosztować mniej (być tańszym), kartka (arkusz papieru), optymalny (albo: najlepszy), wracać (albo: iść/jechać itp. z powrotem), ówcześnie (albo: w tamtych czasach), w romantyzmie lub w epoce romantycznej, tylko (albo: wyłącznie). Są to wyrażenia określane potocznie jako „masło maślane”. Niektóre z nich, jako wyrażenia nadmiarowe, są postrzegane jako formy nieporadności językowej, niektóre zaś nie budzą zastrzeżeń ze względu na zakorzenienie w praktyce językowej (np. „tylko i wyłącznie”)[41][42], ale nie są z kolei zgodne ze wzorcami stylu encyklopedycznego.
koniec zdania .
przyszedł , potem
kota ,którego
Dlaczego ?
Uwaga !
Uwaga !!!
koniec zdania.
przyszedł, potem
kota, którego
Dlaczego?
Uwaga!
Uwaga!!!
Kropki, przecinki, średniki, dwukropki, wielokropki, wykrzykniki, znaki zapytania stawia się bezpośrednio po poprzedzającej dany znak literze lub cyfrze, bez odstępu.
( właśnie wtedy )
„ nowator ”
(właśnie wtedy)
„nowator”
Cudzysłowy oraz nawiasy stawiamy bezpośrednio przy słowie bez odstępu z żadnej ze stron.
„To on.”
Przybył „znany mówca.”
„To on”.
Przybył „znany mówca”.
Kropkę stawiamy zawsze po cudzysłowie[43].
Czerwono – Czarni
wiadomo-pojechał
wiadomo- przyjechał
Czerwono-Czarni
wiadomo – pojechał
wiadomo – przyjechał
Często nie odróżnia się (szczególnie przy piśmie ręcznym) łącznika od myślnika, oba pisane w postaci poziomej kreski. Jednak łącznik oznacza się dywizem (-), natomiast myślnik pauzą (—) lub półpauzą (–)[44]. Łącznik łączy i dzieli zarazem dwie części pojęcia złożonego, tworząc jakby jedno słowo; piszemy go wtedy bez odstępów z żadnej strony[45]. Myślnik wydziela części zdania; słowa bezpośrednio stojące z obu jego stron nie tworzą w sumie pojęcia złożonego, dlatego piszemy go z odstępami z obu stron.
północny-wschód; północno wschodni północny wschód; północno-wschodni
Pan – znany jako Wyrwidąb, przybył
Pan, znany jako Wyrwidąb – przybył
Pan – znany jako Wyrwidąb – przybył
Pan, znany jako Wyrwidąb, przybył
Pan (znany jako Wyrwidąb) przybył
Gdy stosujemy w zdaniu wyrazy wtrącone (bez których wypowiedź też mogłaby istnieć), zawsze wydzielamy je znakami parzystymi: nawiasami, dwoma myślnikami lub dwoma przecinkami. Błędem jest umieszczanie z jednej strony wypowiedzi wtrąconej jednego znaku, a z drugiej innego znaku.
Franciszek, poszedł
Jan Kowalski, to polski piłkarz
Franciszek poszedł
Jan Kowalski to polski piłkarz lub Jan Kowalski – polski piłkarz
Nie oddzielamy przecinkiem podmiotu od orzeczenia (łącznik definicyjny „to” występuje w funkcji orzeczenia).
1. Ponadto, można wykazać…”
2. Ponadto skoro zastosowanie wskazanego przepisu…
1. Ponadto można wykazać…”
2. Ponadto, skoro zastosowanie wskazanego przepisu…
1. Nie stawia się przecinka po inicjalnym składniku zdania pełniącym funkcję metatekstową, np. podsumowującym, hierarchizującym lub oceniającym[46].
   Jednak:
2. Jeżeli człony „jeżeli”, „gdyby”, „skoro” itp. wprowadzają zdania podrzędne, należy postawić przed nimi przecinek[47].
22 lipca 1974, oddano do użytku Trasę Łazienkowską.
W Warszawie, ruch drogowy wzrósł o 120%.
Po zakończeniu prac, biuro uległo likwidacji.
22 lipca 1974 oddano do użytku Trasę Łazienkowską.
W Warszawie ruch drogowy wzrósł o 120%.
Po zakończeniu prac biuro uległo likwidacji.
Nie oddzielamy przecinkiem okolicznika od dalszej części zdania (jest to anglicyzm).
Pies, który szczekał miał złego pana. Pies, który szczekał, miał złego pana. Zdania wtrącone należy oddzielać przecinkami z obu stron, nie tylko z przodu.
HTMLa lub HTML’a
IPNie lub IPN’ie
Prokom-u lub Prokom’u
HTML-a
IPN-ie
Prokomu
Jeśli skrótowiec da się odmieniać, robi się to z użyciem łącznika. Łącznik pomija się, gdy skrótowiec ma charakter rzeczownika i kończy się małą literą[48].
Linux’a
Firefox’ie
Linuksa, Linuxa
Firefoksie, Firefoxie
Wyrazy zakończone w mianowniku na „x” w przypadkach zależnych można zapisywać dwojako: zachowując „x”, albo zamieniając je na „ks”[49]. W mianowniku pozostawiamy oryginalną nazwę własną z „x”, czyli: Linux, Firefox.
Botticelli’ego, Krupp’a, Bush’owi, Luigi’emu, Bentley’a Botticellego, Kruppa, Bushowi, Luigiemu, Bentleya Błąd wynikający z przeświadczenia, że polskie końcówki fleksyjne należy oddzielać od wszystkich nazwisk i imion obcojęzycznych apostrofem, tymczasem dodaje się go tylko wtedy, gdy ostatnie litery zanikają w czasie wymowy, np. Jacques (żak) – Jacques’a (żaka), Harry – Harry’ego (harego)[50].
100.5
1,250,000
1.250.000
1250 000
1 250
100,5
1 250 000


1250
Część ułamkową od całkowitej w pisowni polskiej zawsze oddziela przecinek (odwrotnie niż np. w pisowni angielskiej). Trzycyfrowe grupy tysięcy oddzielamy spacją (najlepiej niełamliwą:  ), nie przecinkiem lub kropką. W liczbach czterocyfrowych tysiące nie są oddzielane spacją (wyjątkiem są kolumny liczb, w których występują zarówno liczby składające się z czterech cyfr, jak i dłuższe)[51].
wg.
nr.
mgr.
dr.
wg
nr
mgr
dr
Skróty kończące się ostatnią literą skracanego wyrazu piszemy bez kropki – są to skróty przez tzw. ściągnięcie. Jednak w razie użycia takiego skrótu dla wyrazu w przypadku zależnym kropkę stosujemy (co jest logiczne), np. doktoradr. (w takiej sytuacji możemy też użyć formy dra).
v-ce prezes, V-ce prezes
v-ce dyrektor, V-ce dyrektor
v-ce mistrz, V-ce mistrz
wiceprezes
wicedyrektor
wicemistrz
Cząstkę wice (nie vice – w języku polskim litera v może występować tylko w nazwach własnych) pisze się zawsze łącznie[52].
m. in.
min.
m.in. Skrót od między innymi piszemy bez spacji, z kropkami po obu członach.

Skrót min. oznacza minimum albo minister, zależnie od kontekstu.

Symbol jednostki min (minut) piszemy bez kropki.

np: np. Skrót od na przykład piszemy bez spacji, z kropką na końcu[53].
p.w. pw. Skrót od pod wezwaniem piszemy bez spacji, z kropką na końcu[54].
PS. PS
P.S.
Skrót od postscriptum piszemy bez kropek lub stawiamy kropki po każdej literze[55][56].
w/w
w.w.
ww.
wyż.wym.
Skrót od wyżej wymieniony funkcjonuje tylko w dwóch wariantach[57].
dawn. daw.
d.
Skrót od dawniej bądź dawny funkcjonuje tylko w dwóch wariantach[58].
mimo, że
mimo, iż
pomimo, że/iż
tak, że
pierwsza część zdania, po, którym druga część
mimo że
mimo iż
pomimo że/iż
tak że
pierwsza część zdania, po którym druga część
Zdania podrzędne zaczynające się połączeniami wyrazowymi:
  • chyba że, chyba żeby, dlatego że, dopiero gdy, ile razy, ile że, jak gdyby, jako że, mimo że, mimo iż
  • po co, po czym, po którym, podczas gdy, podobnie jak, pomimo że, pomimo iż, przy czym
  • tak jak, tylko że, tym bardziej że, w miarę jak, w razie gdyby, wprzód nim, że aż
  • za co, zwłaszcza gdy, zwłaszcza kiedy, zwłaszcza jeżeli, zwłaszcza że

i im podobnymi poprzedzamy przecinkiem przed całym połączeniem.

W przypadku użycia połączenia typu (po)mimo faktu, że zdanie podrzędne zaczyna się od spójnika że, więc przecinek należy postawić przed nim.

dom przed, którym stoimy dom, przed którym stoimy Przecinek stawia się przed całym wyrażeniem złożonym z przyimka i zaimków który, jaki lub co[59].
Ładny kot o zielonych oczach, zgrabnie wskoczył na fotel.
Autor pierwszego utworu pisanego w tym języku, wciąż pozostaje nieznany.
Mieszkańcy Paryża, to paryżanie.
Ładny kot o zielonych oczach zgrabnie wskoczył na fotel.
Autor pierwszego utworu pisanego w tym języku wciąż pozostaje nieznany.
Mieszkańcy Paryża to paryżanie.
Nie oddziela się przecinkiem grupy podmiotu od grupy orzeczenia tego samego zdania pojedynczego (również jeśli jest ono częścią zdania złożonego).
W trzecim przykładzie wyraz „to” pełni funkcję orzeczenia, więc zasada jest identyczna.
Charlesa, o Charlesie (franc.)
Charles’a (ang.)
Charles’a, o Charles’u (franc.)
Charlesa (ang.)
Zapis zależny od wymowy – w wersji francuskiej jest [szarl] i końcowe ‘s’ nie jest wymawiane[60].
ne
pne
n.e.
p.n.e.
W przypadku skracania połączeń naszej ery lub przed naszą erą stawia się kropki po każdej literze (i nie daje spacji w środku skrótu), ale nie umieszcza się dwóch kropek na końcu, gdy skrót ten kończy zdanie.
mnpm
m.n.p.m.
m n.p.m. Po jednostkach miar i wag (w tym wypadku po jednostce miary długości metr), również w przypadku zależnym, nie stawia się kropki. Po pozostałych wyrazach stawia się kropki (skrót n.p.m. stanowi osobne hasło w naszej Wikipedii).
90-tych
14-tego
lata 70-te
lata 70te
lata '70
3-go maja
90. (lub dziewięćdziesiątych)
14. (lub czternastego)
lata 70. (lub lata siedemdziesiąte)
lata 70.
lata 70.
3 maja (lub trzeciego maja)
Do liczebników pisanych cyframi nigdy nie dodaje się końcówek fleksyjnych. Jeśli z kontekstu jednoznacznie wynika, że użyto liczebnika porządkowego, po cyfrze arabskiej nie trzeba stawiać kropki ani w formie mianownikowej, ani w pozostałych przypadkach gramatycznych[61] – jeśli liczba oznacza rok, to w konstrukcji: w roku 1970 nie stawia się kropki. Kropkę można opuszczać w niektórych skonwencjonalizowanych formach, np. rozdział 4 itp.
Uwaga: po liczebnikach wyrażonych cyframi rzymskimi nie stawiamy kropki.
tyle, co tyle co W niektórych przypadkach przecinek się pomija[62].
Polskimi piłkarzami są: Robert Lewandowski i Arkadiusz Milik. Polskimi piłkarzami są Robert Lewandowski i Arkadiusz Milik. Nie stosuje się dwukropka, gdy wymieniane są tylko dwa wyrazy lub wyrażenia połączone spójnikiem i. Dwukropek poprzedza wyliczenie szczegółów, o ile przed samym wyliczeniem zostały one zaznaczone w formie ogólnej. Gdy brak jest określenia ogólnego, to dwukropek można pominąć[63].
większa połowa ponad połowa
większa część
większość
Jest to przykład sprzeczności logicznej i semantycznej.
zrobić rzecz zrobić rzecz Wzorcowo zaimek wskazujący ta powinien przyjmować w bierniku postać (postać jest formą narzędnika). Forma używana w funkcji biernika uchodzi za potoczną[64]. Zob. też esej na ten temat.
za wyjątkiem z wyjątkiem Niezalecana kalka z języka rosyjskiego[65].
pod rząd z rzędu Niezalecana kalka z języka rosyjskiego[65]. Aprobowana przez niektóre źródła normatywne[66]; w Innym słowniku języka polskiego PWN z zastrzeżeniem, że jest to sformułowanie „nieco potoczne”[67].
odnośnie czegoś odnośnie do czegoś, w odniesieniu do czegoś
w stosunku do czegoś, wobec czegoś
Niezalecany rusycyzm. Ze zwrotu odnosić się do czegoś wynika racjonalna i funkcjonalna obecność przyimka do w pokrewnej formie odnośnie do czegoś[68].
Czerwona Armia, Południowa Ameryka, żyworodna ryba, magnetyczne pole, solny kwas Armia Czerwona (ale Błękitna Armia), Ameryka Południowa, ryba żyworodna, pole magnetyczne, kwas solny Błąd składni wynikający najczęściej z niewolniczego trzymania się w tłumaczeniach szyku wyrazów obcojęzycznych. W wielu popularnych językach (angielskim, niemieckim, rosyjskim) przymiotnik zwykle jest przed rzeczownikiem, natomiast w polskim należy odróżnić nazwę (własną, rodzajową) od określenia cechy. Porównajmy: człowiek rozumny (Homo sapiens) oraz rozumny człowiek (mądry, inteligentny).
bardziej hałaśliwszy hałaśliwy, hałaśliwszy, najhałaśliwszy
lub: hałaśliwy, bardziej hałaśliwy, najbardziej hałaśliwy
Niepotrzebne stopniowanie przymiotnika po słowie „bardziej”, które już jest stopniem wyższym od „bardzo”[69].
przekonywujący
oddziaływujący
przekonujący, przekonywający
oddziałujący, oddziaływający
Niepoprawne połączenie dwu poprawnych form w jedną (por. wzór VIII odmiany czasownika).
dlatego, bo dlatego że, bo, ponieważ, gdyż, albowiem Spójnik bo jest równoznaczny z wyrażeniem dlatego że.
ilość mieszkańców
ilość gatunków
ilość wydobytych ton
liczba mieszkańców
liczba gatunków
liczba wydobytych ton
W odniesieniu do rzeczowników policzalnych powinno się używać słowa liczba, a w odniesieniu do rzeczowników niepoliczalnych ilość: liczba ziaren piasku, ale równocześnie ilość piasku.
Ponieważ termin „niepoliczalny” może niektóre osoby wprawiać w zakłopotanie, warto wiedzieć, że „ilość” zawsze sugeruje jakąś jednostkę miary – na przykład kilogramy piasku, metry sześcienne piasku, metry bieżące sznurka – podczas gdy „liczba” ma za jednostkę miary zawsze sztuki.
piszemy z wielkiej (dużej) litery pisze się wielką (dużą) literą lub od wielkiej (dużej) litery Błędna konstrukcja jest rusycyzmem. Dodatkowo w artykułach Wikipedii należy unikać pierwszej i drugiej osoby.
tylni, tylnia, tylnie tylny, tylna, tylne Błąd wynikający ze wzorowania tych form na przedni, przednia, przednie. (Uwaga: tylni jest poprawne w l. mnogiej).
najmniejsza linia oporu linia najmniejszego oporu Nie istnieje „najmniejsza linia”; w tej konstrukcji zdania chodzi o „najmniejszy opór”, nie „linię”.
uznać jako
uznawać jako
uznać za
uznawać za
Czasowniki uznać, uznawać łączą się z przyimkiem za, rządzącym biernikiem.
dwutysięczny ósmy
sto dwadzieścia siódmy
tysięczny dziesiąty
dwa tysiące ósmy
sto dwudziesty siódmy
tysiąc dziesiąty
Złożone liczebniki porządkowe tworzy się, zmieniając na liczebniki porządkowe tylko te informujące o dziesiątkach i jednostkach, a w przypadku ich braku ostatni z liczebników – przykłady: rok tysiąc czterysta dziesiąty (bitwa pod Grunwaldem), Rok dwa tysiące trzydziesty (serial), rok tysiąc dziewięćsetny.
poszłem
szłem
poszedłam
szedłam
nie weszłeś
poszedłem
szedłem
poszłam
szłam
nie wszedłeś
Cząstkę -ed- dodaje się, obowiązkowo, tylko w rodzaju męskim.
Kowalski Jan Jan Kowalski W języku polskim imię powinno znajdować się przed nazwiskiem.
kaszy mannej kaszy manny[70] "Kasza manna" to zestawienie dwóch rzeczowników, a nie rzeczownika i przymiotnika.
Mi to daj. Daj to mi. Daj mi to. Mnie to daj. Daj to mnie. Zaimek mi występuje tylko w pozycjach nieakcentowanych, w akcentowanych powinno pojawiać się mnie[71].
Co tam pisze? Co tam jest napisane? Nieliteracka konstrukcja, przez polskich normatywistów zwykle nieaprobowana lub traktowana jako potoczną[72][73][74]. Może się pojawiać jako kalka przy tłumaczeniu z innych języków słowiańskich, gdzie identyczna składniowo forma może być uznawana za normatywną (np. serb.-chorw. piše, mac. пишува, bułg. пише, ukr. пише, słoweń. piše[75][76]).
poddać w wątpliwość
poddać się do dymisji
podać w wątpliwość
podać się do dymisji
Błąd wynikający z rozpowszechnienia zwrotów ze słowem „poddać”, np. prawidłowy poddać pod dyskusję[77].
park w Polanicy-Zdrój
pociąg do Dusznik-Zdrój
park w Polanicy-Zdroju
pociąg do Dusznik-Zdroju
W nazwach dwuczłonowych odmieniają się oba człony[78].
winogron
pomarańcz
rożno
winogrono
pomarańcza
rożen
Błąd wynikający z przypisania niewłaściwego rodzaju gramatycznego.
w cudzysłowiu w cudzysłowie Błąd wynikający z błędnej deklinacji rzeczownika cudzysłów.
przysłowiowy Jan Kowalski Jan Kowalski, przeciętny Polak, zwykły obywatel Nie ma przysłowia o Janie Kowalskim.
posiadam problem
lampa posiada wyłącznik
mam problem
lampa ma wyłącznik
Błąd wynikający z nadużywania słowa posiadać[79][80].
kto? co? – ono;

kogo? co? – go, jego

kto? co? – ono;

kogo? co? – je

Częsty błąd w bierniku zaimka osobowego w rodzaju nijakim.
drugi największy
piąta najważniejsza
drugi pod względem wielkości, drugi co do wielkości

piąta pod względem ważności, piąta co do ważności

Kalka z angielskiego – pierwotnie po polsku tylko pierwszy mógł być najważniejszy lub największy[81]. Formy tego rodzaju są często spotykane w mediach, ale wątpliwości budzi ich dopuszczalność normatywna[81].
półtorej roku
półtora godziny
półtora roku

półtorej godziny

W rodzaju męskim liczebnik "półtora" nie zmienia swojej postaci, w żeńskim przyjmuje postać "półtorej"
na dzień dzisiejszy na dzisiaj, dzisiaj, obecnie, dotychczas, do dziś dnia Sformułowanie typowe dla języka urzędowego, niewłaściwe dla stylu encyklopedycznego. Poza tym w encyklopedii lepiej posłużyć się datą: Od 2015 roku...; Według źródła z 15 czerwca 2011...
po najmniejszej linii oporu po linii najmniejszego oporu Błędna konstrukcja związku frazeologicznego
napotkać na trudności napotkać trudności Napotkać (kogo, co?) trudności, ale: napotkać na (gdzie, na czym?) drodze.
w każdym bądź razie w każdym razie Forma powstała z kontaminacji wyrażeń „w każdym razie” i „bądź co bądź” („jakkolwiek bądź”), niezalecana przez preskryptywistów[82].
teoria ta stała się bardziej wpływowa w ostatnich latach teoria ta zyskała na znaczeniu w ostatnich latach Wpływowy to taki, z którym inni się liczą, mający wpływy; słowo to w polszczyźnie ma węższy zakres użycia niż angielskie influential[83]
pocisk dedykowany do wyrzutni
pasmo dedykowane dla wojska
pracownik dedykowany do zadań
urządzenie dedykowane
pocisk przeznaczony do wyrzutni
pasmo wydzielone dla wojska
pracownik delegowany do zadań
urządzenie specjalizowane
Dedykować komuś (nie: dla kogoś) oznacza «poświęcić komuś utwór literacki, muzyczny lub dzieło sztuki, umieszczając w nim lub na nim dedykację»; w znaczeniu będącym kalką z języka angielskiego słowo to przyjęło się jedynie w terminologii informatycznej[84][85].
laptop od Lenovo, torebka od Prady, perfumy od Chanel laptop Lenovo, torebka Prady, perfumy Chanel Kalki z języka angielskiego; po polsku "od" sugeruje otrzymanie czegoś od kogoś w prezencie[86]
Pałac Kultury obok Pałacu w Wilanowie to największa atrakcja turystyczna Warszawy. Pałac Kultury i Pałac w Wilanowie należą do największych atrakcji turystycznych Warszawy. Użycie obok jako synonimu oprócz jest niezalecane, a w sytuacjach, w których dochodzi do dwuznaczności, tzn. gdy obok może znaczyć zarówno ‘w pobliżu’, jak i ‘oprócz’ – wręcz błędne[87].
flagowy sztandarowy Flagowy oznacza w języku polskim odnoszący się do flagi. W znaczeniu przenośnym jako najbardziej reprezentatywny dla jakiegoś okresu, środowiska itp.; reprezentacyjny, naczelny, główny w języku polskim używa się słowa sztandarowy[88].
oryginalnie pierwotnie, początkowo oryginalnie oznacza w języku polskim 1. prawdziwie, autentycznie; 2. w sposób niebanalny, nieszablonowy. W przypadku konieczności określenia punktu wyjściowego czy stanu początkowego, należy w jęz. polskim użyć słowa początkowo, pierwotnie[89].

Pomocni użytkownicy

[edytuj | edytuj kod]

W ramach Wikigrantów otrzymaliśmy pięciostanowiskowy dostęp do Uniwersalnego słownika języka polskiego. Korzystają z niego głównie twórcy Wikisłownika, ale także wikipedyści. W razie wątpliwości można zwracać się do nich z pytaniami, na które spróbują znaleźć odpowiedź. Obecnie są to: NostrixKrokusLudmiła PileckaSolLunaZetzecik.

Przydatne strony i narzędzia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Słownik ortograficzny PWN – Hasło: pojedyńczy.
  2. Poradnia językowa PWN – Hasło: -nczy czy -ńczy?
  3. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa 2008, s. 398.
  4. Mirosław Bańko: grekokatolicki. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2007-02-27. [dostęp 2018-11-19].
  5. https://www.kul.pl/greko-katolicki-grekokatolicki-czy-grecko-katolicki-greckokatolicki,art_26520.html
  6. Słownik języka polskiego PWN – Hasło: manager.
  7. Mirosław Bańko: Mike. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2002-06-18. [dostęp 2018-11-19].
  8. Słownik ortograficzny PWN – Zasady pisowni i interpunkcji: Użycie małej litery.
  9. Jan Grzenia: boski czy Boski?. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2005-02-16. [dostęp 2018-11-19].
  10. Słownik ortograficzny PWN – Zasady pisowni i interpunkcji: Nazwy gwiazd, planet i konstelacji.
  11. „Igrzyska Olimpijskie” czy „igrzyska olimpijskie” – małą czy wielką literą?.
  12. Kropka po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe. [w:] Zasady pisowni i interpunkcji [on-line]. PWN. [dostęp 2015-04-17].
  13. Maciej Malinowski: 3-go maja. Poradnia językowa PWN.
  14. Mirosław Bańko: święto Konstytucji 3 maja.
  15. a b Mirosław Bańko: i-ty, n-ty. Poradnia językowa PWN.
  16. Mirosław Bańko: o dziecku, które ma trzy i pół roku. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2008-05-14. [dostęp 2018-11-19].
  17. Mirosław Bańko: po pięćdziesiątce. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2002-02-22. [dostęp 2018-11-19].
  18. Rada Języka Polskiego: Spacje w oznaczeniach miar. www.rjp.pan.pl. [dostęp 2016-12-04].
  19. Nieprawda. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2011-11-23].
  20. Niemniej. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2011-11-19].
  21. Niemniej. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2011-11-19].
  22. Słownik ortograficzny PWN – Zasady pisowni i interpunkcji: Pisownia rozdzielna partykuły nie: Przed partykułami: nie byle, nie lada.
  23. Słownik ortograficzny PWN – Czy istnieją przymiotniki od wyrażeń orzech laskowy, okręt podwodny.
  24. Słownik ortograficzny PWN – sądowo-administracyjny, materialno-prawny, Słownik ortograficzny PWN – Inwestycyjno-bankowy, inwestycyjnobankowy, bankowoinwestycyjny.
  25. żółto-zielony. [w:] Wielki słownik ortograficzny [on-line]. PWN. [dostęp 2018-03-13].
  26. żółtozielony. [w:] Wielki słownik ortograficzny [on-line]. PWN. [dostęp 2018-03-13].
  27. Pisownia wyrazów z przedrostkami
  28. Mini, makro, mikro – łącznie czy rozdzielnie?
  29. Mirosław Bańko, Słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa: Świat Książki - Bertelsmann Media, 2006, ISBN 978-83-247-0234-3, OCLC 830799620.
  30. Mirosław Bańko: poza-. PWN, 11.07.2002. [dostęp 2020-05-31].
  31. 3-go maja? – Poradnia językowa PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2018-12-30].
  32. daty – Poradnia językowa PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2018-12-30].
  33. Kropka w pisowni dat. [w:] Zasady pisowni i interpunkcji [on-line]. PWN. [dostęp 2015-04-17].
  34. Edward Polański: Zasady pisowni i interpunkcji: 87.4. Kropka po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2011-11-23].
  35. Stosowanie spacji w datach, [w:] Zasady pisowni i interpunkcji [online], PWN [dostęp 2018-12-17].
  36. Edward Polański: Zasady pisowni i interpunkcji: 87.5. Pisownia dat. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2011-11-23].
  37. Poradnia językowa PWN: 2005 r.. sjp.pwn.pl, 14 września 2005. [dostęp 2018-12-17].
  38. Poradnia językowa PWN: pisownia dat. sjp.pwn.pl, 22 maja 2002. [dostęp 2018-12-31].
  39. Łukasz Rokicki: Poprawne zapisywanie dat. lukaszrokicki.pl. [dostęp 2018-12-30].
  40. Poradnia językowa PWN: daty. sjp.pwn.pl, 4 kwietnia 2002. [dostęp 2018-12-30].
  41. Mirosław Bańko, tylko i wyłącznie, [w:] Poradnia językowa [online], PWN, 26 października 2009 [dostęp 2019-08-29].
  42. Mirosław Bańko, tylko i wyłącznie, [w:] Poradnia językowa [online], PWN, 4 listopada 2010 [dostęp 2019-08-29].
  43. Słownik ortograficzny PWN – Zasady pisowni i interpunkcji: Cudzysłów i kropka.
  44. Zasady pisowni i interpunkcji na stronie PWN – myślnik
  45. Zasady pisowni i interpunkcji na stronie PWN
  46. Mirosław Bańko, przecinek po członie inicjalnym [online], Poradnia językowa PWN [dostęp 2023-06-25].
  47. Maciej Malinowski, Przecinek przed jeżeli, gdyby, skoro [online], Poradnia językowa PWN [dostęp 2023-06-25].
  48. Odmiana skrótowców.
  49. Uchwała ortograficzna Rady Języka Polskiego w sprawie zapisu wyrazów zakończonych literą -x.
  50. Słownik ortograficzny PWN – Zasady pisowni i interpunkcji: Hasło: Odmiana nazwisk angielskich i francuskich.
  51. Adam Wolański: spacja w zapisie cyfrowym liczb. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2008-02-12. [dostęp 2018-11-19].
  52. Mirosław Bańko: wice-. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2001-06-29. [dostęp 2018-11-19].
  53. Poradnia językowa PWN – Hasło: np.
  54. Poradnia językowa PWN – Hasło: pw.
  55. Poradnia językowa PWN – Hasło: PS lub P.S.
  56. Poradnia językowa PWN – Hasło: PS.
  57. Słownik ortograficzny PWN – Hasło: ww.
  58. Słownik ortograficzny PWN – Hasło: daw.
  59. Łukasz Rokicki: Interpunkcja przed wyrazami który, co, jaki itp. po przyimku. [dostęp 2014-07-10].
  60. Słownik ortograficzny PWN.
  61. Poradnia językowa PWN.
  62. Edward Polański: Zasady pisowni i interpunkcji: 90.H.3. Porównania paralelne (o konstrukcji tak, jak; taki, jaki; tyle, co; równie, jak). Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2011-10-07].
  63. Zasady pisowni i interpunkcji: 96.3. Dwukropek a wyliczenie szczegółów. PWN. [dostęp 2019-08-29].
  64. Kaedwen – kaedweński, tę – tą. [w:] Poradnia Językowa PWN [on-line]. 2015-12-06. [dostęp 2018-09-08].
  65. a b Z wyjątkiem (a nie: za wyjątkiem), z rzędu (a nie: pod rząd) – Porady językowe – Obcy język polski.
  66. z rzędu czy pod rząd?, [w:] Poradnia językowa PWN [online], PWN, 18 grudnia 2008 [dostęp 2018-11-04].
  67. Z rzędu czy pod rząd? [online], Jak to powiedzieć, 11 września 2015 [dostęp 2018-11-04].
  68. Jan Miodek: Odnośnie do czegoś. Gazeta Wrocławska, 2013-03-04. [dostęp 2014-03-05].
  69. Słownik ortograficzny PWN – Odmiana przymiotnika: hałaśliwy.
  70. kasza manna. [w:] Słownik ortograficzny [on-line]. PWN.
  71. Patrz: poradnia.pwn.pl/lista.php?kat=3&szukaj=zaimk%F3w.
  72. Katarzyna Kłosińska: jest napisane. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2015-12-02. [dostęp 2018-12-30].
  73. Mirosław Bańko: Co tam pisze w gazecie?. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2002-10-03. [dostęp 2018-12-30].
  74. Mirosław Bańko: W gazecie pisało, że.... [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2001-05-11. [dostęp 2018-12-30].
  75. pisati. [w:] Slovar slovenskega knjižnega jezika [on-line]. Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU. [dostęp 2018-12-30]. (słoweń.).
  76. kaj tam piše. [w:] Slovar slovenskega knjižnega jezika [on-line]. Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU. [dostęp 2018-12-30]. (słoweń.).
  77. Jan Miodek „Podać w wątpliwość – poddać pod rozwagę”. naszemiasto.pl, 2006-01-06. [dostęp 2012-01-18].
  78. Jak jest poprawnie: zawody odbywają się w Polanicy Zdrój czy w Polanicy Zdroju?. Poradnia językowa Instytutu Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2008-08-30. [dostęp 2012-03-11].
  79. Mirosław Bańko: kompetencje – posiadać czy mieć?. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2011-03-20. [dostęp 2016-02-13].
  80. Mirosław Bańko: posiadać. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN, 2009-02-23. [dostęp 2016-02-13].
  81. a b Mirosław Bańko, drugi najlepszy – Poradnia językowa PWN, [w:] Poradnia Językowa PWN [online], PWN [dostęp 2016-09-16].
  82. w każdym bądź razie – Poradnia językowa PWN.
  83. Wpływowy. [w:] Poradnia językowa [on-line]. PWN. [dostęp 2016-04-28].
  84. dedykowany komputer – Poradnia językowa PWN, [w:] Poradnia Językowa PWN [online], PWN [dostęp 2016-09-16].
  85. dedykować – Poradnia językowa PWN, [w:] Poradnia Językowa PWN [online], PWN [dostęp 2016-09-16].
  86. Katarzyna Kłosińska: Laptop (od) Lenovo, telefon (od) Apple. PWN, 2020-06-17. [dostęp 2020-06-21].
  87. Katarzyna Kłosińska: Obok. PWN, 2020-06-17. [dostęp 2020-06-21].
  88. [1], sjp.pwn.pl; Flagowy (Słownik W. Doroszewskiego), sjp.pwn.pl; Sztandarowy, sjp.pwn.pl; Sztandarowy (Słownik W. Doroszewskiego), sjp.pwn.pl.
  89. Oryginalnie(Słownik W. Doroszewskiego), sjp.pwn.pl; por. Oryginalny, sjp.pwn.pl.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]