1919 w Wojsku Polskim
Kalendarium Wojska Polskiego 1919 – wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 1919.
Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- lotnicy wielkopolscy z Ławicy wykonywali loty rozpoznawcze na korzyść oddziałów powstańczych w rejonie Ostrowa, Leszna i Rawicza[1]
- kompania podporucznika Pawła Cymsa zajęła Trzemeszno i Mogilno[2]
- generał podporucznik Antoni Listowski został dowódcą Grupy Podlaskiej
- grupa podporucznika Pawła Cymsa zdobyła Inowrocław[2]
- oddziały polskiego wojska z pomocą powstańców wielkopolskich zdobyły Stację Lotniczą Ławica pod Poznaniem[1]
7 stycznia (wtorek)
- nad Poznaniem po raz pierwszy w historii pojawiły się samoloty z biało–czerwonymi szachownicami[1]
- w Inowrocławiu z oddziałów powstańczych zostały sformowane:
- 1 pułk grenadierów kujawskich pod dowództwem podporucznika Pawła Cymsa, w tzw. „czerwonych koszarach”
- 2 pułk grenadierów kujawskich pod dowództwem sierżanta Stanisława Janowskiego, w tzw. „białych koszarach”
- szwadron nadgoplański, w tzw. „koszarach artylerii”[2]
16 stycznia (czwartek)
- dowódca VIII Okręgu Wojskowego rozwiązał 2 pułk grenadierów kujawskich, a żołnierzy tego oddziału wcielił do 1 pułku grenadierów kujawskich, jako II batalion
- w Inowrocławiu żołnierze I i II batalionu 1 pułku grenadierów kujawskich złożyli przysięgę i otrzymali chorągiew ufundowaną przez społeczeństwo Inowrocławia[2]
- oddziały Wojsk Lotniczych złożyły przysięgę na lotnisku Mokotowskim w Warszawie[1]
24 stycznia (piątek)
- Grupa generała Edwarda Rydz-Śmigłego zdobyła Włodzimierz Wołyński
Luty
[edytuj | edytuj kod]- generał major Wiktor Gawroński z byłej armii rosyjskiej został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany dowódcą Wojsk Kolejowych[3]
- Grupa generała Edwarda Rydz-Śmigłego zdobyła Łuck
- w Poznaniu, w koszarach na Jeżycach głównodowodzący Siłami Zbrojnymi w byłym zaborze pruskim, generał porucznik Józef Dowbor-Muśnicki wręczył chorągiew 1 pułkowi rezerwowemu strzelców wielkopolskich[4]
- wydano dekret o powszechnym obowiązku służby wojskowej[5]
- Grupa Podlaska generała Listowskiego zajęła twierdzę Brześć po opuszczeniu jej przez oddziały Ober-Ostu
- biskup polowy Wojsk Polskich Stanisław Gall „z woli Ojca Świętego i za zgodą Naczelnego Wodza Wojsk Polskich objął zarząd duszpasterski w Armii Polskiej”[6]
- powstała w Poznaniu 1 Wielkopolska Eskadra Lotnicza[1]
- Wojsko Polskie prowadziło działania wojenne przeciwko Armii Czerwonej.
- powstała 2 Wielkopolska Eskadra Lotnicza, która brała udział w walkach powstańczych w Wielkopolsce[1]
- kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, pułkownik Jan Wroczyński:
- „ogłosił zatwierdzone przez Wodza Naczelnego przepisy dotyczące odznaki pilota”[7]; odznaka została zaprojektowana przez artystę rzeźbiarza Władysława Gruberskiego[1]
- mianował pułkownika intendenta Józefa Schindlera szefem Intendentury Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”
- Józef Piłsudski, jako naczelny Wódz mianował generała majora Józefa Leśniewskiego generałem porucznikiem[8], a jako Naczelnik Państwa - Ministrem Spraw Wojskowych[9] → Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
Marzec
[edytuj | edytuj kod]W marcu w skład Armii Polskiej we Francji zostało włączonych siedem eskadr: 39 i 59 eskadra Breguetów A2, 66 eskadra Breguetów B2, 580, 581 i 582 eskadra Salmsonów oraz 162 eskadra Spadów, a także 1 park lotniczy i Francuska Szkoła Pilotów. Wymienione pododdziały utworzyły lotnictwo armii nazywane ówcześnie „Awiacją”. Dowódcą lotnictwa został major armii francuskiej Rochefaur, a następnie major Chapelet[10]. Zastępcą dowódcy Awiacji był major Sergiusz Abżółtowski[11].
- Na Wołyniu Grupa majora Leopolda Lisa-Kuli prowadziła natarcie na siły ukraińskie.
- Szef Sekcji Marynarki Wojennej wydał rozkaz nr 1 określający tymczasowe etaty sekcji.
- Powstała 3 Wielkopolska Eskadra Lotnicza[1].
- Przy Naczelnym Dowództwie WP zostało utworzone Szefostwo Lotnictwa Polowego[1].
- Dowództwo Wojsk Lotniczych w Warszawie zostało przeformowane w Inspektorat Wojsk Lotniczych. Obowiązki Inspektora Wojsk Lotniczych i Szefa Lotnictwa Polowego zostały czasowo powierzone podpułkownikowi Hipolitowi Łossowskiemu[12].
- Rada Ministrów wydała uchwałę w sprawie utworzenia Departamentu dla Spraw Morskich w strukturze Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- W Pau, w Akwitanii, przy francuskiej wyższej szkole pilotażu został zorganizowany polski obóz lotniczy pod komendą kapitana Jerzego Kossowskiego[13].
- Naczelny Wódz mianował pułkownika Andrzeja Opatowicza komendantem twierdzy Brześć Litewski.
- Pod Świdnikami nad Stochodem poległ ppor. Józef Zaleski z 8 pułku artylerii polowej.
- Został sformowany Front Wołyński pod dowództwem generała Aleksandra Karnickiego.
- Zmarł generał podporucznik Stanisław Wiktor Karaffa-Korbut, naczelny kontroler I Korpusu Polskiego w Rosji.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- Zawarto układ polsko-francuski o przejściu Armii Polskiej z Francji do kraju.
- Zawarto układ z Niemcami o przepuszczeniu Armii Polskiej przez terytorium tego państwa[5].
- W strukturze Departamentu dla Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych powstał Samodzielny Referat Lotnictwa Morskiego, którego kierownikiem został por. mar. Stanisław Gołębiowski.
- Z Francji wyjeżdżają pierwsze oddziały Armii Polskiej[5].
- Minister Spraw Wojskowych wydał rozkaz w sprawie utworzenia Departamentu dla Spraw Morskich oraz powierzył kierownictwo departamentu kontradmirałowi Kazimierzowi Porębskiemu, a jego zastępcą ustanowił kontradmirała Wacława Kłoczkowskiego. W zakres działania departamentu wchodził „całokształt zarządzeń i interesów dotyczących spraw morskich, wojennych i handlowych oraz flotylli wojennej rzecznej”[14].
Maj
[edytuj | edytuj kod]- Na lotnisku Rakowice koło Krakowa powstała I Szkoła Pilotów, a dotychczasowa Wojskowa Szkoła Lotnicza została przemianowana na II Szkołę Pilotów[1].
- Grupa Podlaska generała Listowskiego zdobyła Pińsk.
- Polska delegacja na konferencji pokojowa w Paryżu złożyła memoriał do Rady Państw Sprzymierzonych i Stowarzyszonych o przyznanie Polsce części floty niemieckiej i austro-węgierskiej.
- Francuska Szkoła Pilotów przybyła do kraju i została zakwaterowana na lotnisku Mokotowskim w Warszawie[1].
- Został sformowany Front Litewsko-Białoruski pod dowództwem generała Stanisława Szeptyckiego.
- Został ustanowiony Inspektorat Inżynierii i Saperów,
- generał podporucznik Władysław Wejtko został mianowany Inspektorem Inżynierii i Saperów[15].
- Departament X Komunikacyjny został przemianowany na Departament X Techniczno-Komunikacyjny,
- Sekcja Budowlana została usamodzielniona i podporządkowana bezpośrednio I Wiceministrowi Spraw Wojskowych,
- Sekcja Inżynierii Wojskowej została przemianowana na Sekcję Inżynierii i Saperów, i wcielona do Departamentu X Techniczno-Komunikacyjnego,
- major Zygmunt Nawratil został mianowany szefem Sekcji Inżynierii i Saperów,
- Sekcja Elektrotechniczna została wcielona do Departamentu X Techniczno-Komunikacyjnego[16].
- pułkownik intendentury Karol Witkowski został przeniesiony z Lublina do Głównego Kwatermistrzostwa na stanowisko inspektora gospodarczego dla oddziałów i formacji frontowych Wojsk Polskich[17].
- Minister Spraw Wojskowych powierzył kapitanowi Kazimierzowi Kristmann-Dobrzańskiemu utworzenie i tymczasowe kierownictwo Inspektoratu Wojsk Samochodowych. Kazimierz Kristmann-Dobrzański 27 grudnia 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej cesarskiej i królewskiej Armii, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana i przydzielony z dniem 1 listopada 1918 roku do Inspektoratu Artylerii. 27 marca 1919 roku w Krakowie razem z porucznikiem inżynierem Władysławem Mayerem zawiązał „Eshape” Spółkę handlowo-przemysłową i biuro inżynierskie spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (K. Kristmann-Dobrzański i W. Mayer byli „zawiadowcami” spółki, a zastępcą zawiadowcy był porucznik magister Tadeusz Zabierzański). Z dniem 1 października 1924 został przeniesiony do rezerwy[18]. Z dniem 30 września 1923 roku został przeniesiony w stan spoczynku[19]. W latach 1937–1939 major w stanie spoczynku Kristmann-Dobrzański był zastępcą asystenta przy Katedrze Maszynoznawstwa I Akademii Górniczej w Krakowie, której kierownikiem był profesor Jan Krauze. Wykładał samochody i „ciągówki”, jak ówcześnie nazywano ciągniki[20]. 8 września 1960 otrzymał brytyjskie obywatelstwo[21].
- Ofensywa wojsk polskich w byłej Galicji Wschodniej[5].
- Został sformowany Front Przeciwniemiecki pod dowództwem generała Paula Prospera Henrysa, któremu podporządkowano: Front Mazowiecki, Front Wielkopolski, Front Śląski i Front Cieszyński.
- Na lotnisku Ławica w Poznaniu została sformowana 4 Eskadra Bojowa Wielkopolska[1].
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- Przy Departamencie I Organizacyjno-Mobilizacyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych została ustanowiona Sekcja Regulaminów i Wyszkolenia z szefem podpułkownikiem Sztabu Generalnego Karolem Froehlich[22].
- Front Wołyński i Grupa Wschód zostały włączone w skład Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego.
- Z Odessy przybyła Eskadra Lotnicza 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Żeligowskiego[1].
- W Ministerstwie Spraw Wojskowych został utworzony Inspektorat Wojsk Samochodowych[23].
- Generał podporucznik Antoni Listowski został mianowany dowódcą 9 Dywizji Piechoty i Grupy Poleskiej.
- Front Śląski i Front Cieszyński został połączony w Front Południowo-Zachodni.
- Minister Spraw Wojskowych, generał porucznik Józef Leśniewski:
- dla upamiętnienia szarży pod Rokitnem nadał 2 Pułkowi Szwoleżerów nazwę „2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich”[24],
- ustanowił na czas wojny inspekcyjnych oficerów sztabowych piechoty i jazdy przy każdym dowództwie okręgu generalnego[25].
- Minister Spraw Wojskowych zatwierdził odznaki dla pułków strzelców podhalańskich[26].
- Niemcy atakowali polskie placówki graniczne na Śląsku i w Małopolsce.
- Sekcje Polityczna i Policyjno-Wojskowa Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego zostały przeniesione do Ministerstwa Spraw Wojskowych i podporządkowane bezpośrednio II Wiceministrowi[27].
- W Wilnie wręczono sztandar 13 pułkowi ułanów[28].
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- Porucznik marynarki Stefan Schmidt został pierwszym dowódcą Flotylli Wiślanej.
- W Modlinie została rozpoczęta organizacja Szkoły Marynarzy przy Komendzie Portu Wojennego.
- 9 Dywizja Piechoty generała Listowskiego zdobyła Łuniniec.
- Pułkownik marynarki Jerzy Świrski zastąpił generała podporucznika marynarki Wacława Kłoczkowskiego na stanowisku zastępcy szefa Departamentu dla Spraw Morskich.
- Wojska ukraińskie zostały wyparte za Zbrucz. Koniec wojny polsko-ukraińskiej.
- Minister Spraw Wojskowych wydał rozkaz „o prawie i sposobie noszenia odznaki w kształcie wężyka na kołnierzu”[29].
- Ze składu Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego został ponownie utworzony Front Wołyński.
- Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich zostali mianowani:
- generał podporucznik Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański – generałem porucznikiem,
- generał podporucznik Aleksander Osiński – generalnym inspektorem piechoty,
- podpułkownik Gotfryd Marski - inspektorem obozów jeńców,
- mułła Sinatulla Chabibullin – naczelnym mułłą wojskowym i referentem wyznania mahometańskiego w Sekcji Religijno-Wojskowej[30].
- Z pozostałych sił Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego został zorganizowany Front Galicyjski.
- Dekretem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich zostali mianowani:
- generał podporucznik Kajetan Olszewski – dowódcą Okręgu Generalnego „Łódź”,
- generał podporucznik Bolesław Roja – dowódcą Okręgu Generalnego „Kielce”,
- pułkownik-brygadier Leon Berbecki – dowódcą 3 Dywizji Piechoty Legionów,
- pułkownik-brygadier Henryk Minkiewicz – dowódcą 2 Dywizji Piechoty Legionów[31].
- W Poznaniu wręczono sztandar 15 pułkowi ułanów[32].
- Okręgowe komendy uzupełnień zostały zniesione, jako odrębne urzędy i weszły w skład dowództw okręgów generalnych, jako ich wydziały V[33].
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- Na lotnisku Mokotowskim powstała Oficerska Szkoła Obserwatorów Lotniczych[1].
- Minister Spraw Wojskowych nakazał zorganizowanie ruchomych oddziałów leczniczo-weterynaryjnych Nr 2 i Nr 3[34].
- W Departamencie I Mobilizacyjno-Organizacyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie została utworzona Sekcja „Z”, której zadaniem było „zjednoczenie Wojsk Polskich sformowanych za granicą z armią krajową” oraz „załatwienie wszystkich kwestii dotyczących likwidacji armii gen. Hallera, jako odrębnej armii sformowanej we Francji”. Szefem sekcji został mianowany major Tadeusz Malinowski[35].
- Na placu Saskim w Warszawie generał Karol Durski-Trzaska wręczył chorągiew 5 pułkowi ułanów[36].
- Minister Spraw Wojskowych zatwierdził „Tymczasową organizację korpusu oficerskiego wojskowych lekarzy weterynaryjnych”[37].
- Minister Spraw Wojskowych zatwierdził tytulaturę stopni podoficerskich i żołnierskich w artylerii (w nawiasie podano odpowiedniki stopni w piechocie):
- ogniomistrz sztabowy (sierżant sztabowy),
- ogniomistrz (sierżant),
- plutonowy,
- kapral (sekcyjny),
- bombardier (starszy żołnierz),
- kanonier (szeregowy)[38].
- Oddziały Frontu Litewsko-Białoruskiego zdobyły Mińsk.
- Weszła w życie ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 roku o tymczasowej organizacji zarządu b. dzielnicy pruskiej. Zgodnie z art. 7 ustawy sprawy wojskowe w byłym zaborze pruskim podlegały właściwemu ministrowi[39].
- Został wydany rozkaz w sprawie utworzenia Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze”.
- Weszła w życie ustawa z dnia 2 sierpnia 1919 roku o ustaleniu starszeństwa i nadaniu stopni oficerskich w wojsku polskiem. Mocą ustawy minister spraw wojskowych został zobowiązany do ogłoszenia najpóźniej do 1 stycznia 1920 roku listy starszeństwa i stopni oficerów Wojska Polskiego, zatwierdzonej przez Naczelnego Wodza. Działania wojenne opóźniły realizację tego zadania. Lista starszeństwa została zatwierdzona przez marszałka Piłsudskiego 3 maja 1922 roku i opublikowana 8 czerwca 1919 roku jako załącznik do nr 32 Dziennika Personalnego MSWojsk. Ustawa zakładała powołanie ogólnej komisji weryfikacyjnej i komisji weryfikacyjnych dla poszczególnych grup oficerskich[40].
- Naczelny Wódz wydał dekret o utworzeniu komisji weryfikacyjnych dla ośmiu grup oficerów: byłych Legionów Polskich, byłego I Korpusu Wschodniego, byłego II Korpusu Wschodniego, byłego III Korpusu Wschodniego, armii gen. Hallera, byłej armii austriackiej, byłej armii niemieckiej oraz byłej armii rosyjskiej. Wszystkie komisje zostały włączone w skład Departamentu IV Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, a ich członkowie podporządkowani pod względem służbowym i dyscyplinarnym szefowi tego departamentu[41]. Naczelny Wódz przychylając się do wniosku komisji weryfikacyjnych dla oficerów byłych I, II i III Korpusów Wschodnich oraz byłej armii rosyjskiej utworzył z dniem 3 stycznia 1920 roku wspólną komisję weryfikacyjną dla wymienionych wyżej grup oficerów[42].
- Naczelny Wódz wydał dekret w sprawie podporządkowania sił zbrojnych w byłym zaborze pruskim[43].
- W obecności Józefa Piłsudskiego na lotnisku mokotowskim odbył się pokaz samolotu CWL SK-1 Słowik. W czasie pokazu od kadłuba samolotu oderwały się skrzydła. Samolot runął na ziemię. Śmiercią lotnika zginął pilot kpt. Kazimierz Jesionowski i konstruktor samolotu, kpt. inż. Karol Słowik[44].
- Weszła w życie ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 roku o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej[45].
- Oddziały 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich wsparte 2 kompanią czołgów kapitana Dufoura z 1 pułku czołgów zdobyły Bobrujsk.
- Wręczono chorągiew 52 pułkowi piechoty[46].
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- I Szkołę Pilotów w Krakowie i II Szkołę Pilotów w Warszawie połączono w jedną pod nazwą Niższa Szkoła Pilotów w Krakowie, a jej komendantem został kpt. pil. Roman Florer[1]
- wręczono sztandar 11 pułkowi ułanów[47]
- generał podporucznik Kazimierz Raszewski został mianowany dowódcą Okręgu Generalnego „Pomorze”[48]
- członkowie Komisji Ubiorczej, w głosowaniu, opowiedzieli się za wprowadzeniem rogatywki, jako nakrycia głowy o typie wyraźnie polskim, nadającym ubiorowi polowemu wyraźny charakter narodowy, „aby obcy na całym świecie po niej poznali Polaka”[49]
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich przyjął do Wojska Polskiego:
- generała podporucznika Gustawa Macewicza[50],
- generała podporucznika audytora Juliusza Albinowskiego z byłej cesarskiej i królewskiej Armii[51].
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich mianował:
- generała podporucznika Gustawa Macewicza Inspektorem Wojsk Lotniczych w Warszawie[52],
- generała podporucznika Antoniego Longina Baranowskiego dowódcą 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej[53],
- podpułkownika Hipolita Łossowskiego dowódcą Brygady Lotniczej[54],
- podpułkownika Ferdynanda Zarzyckiego komendantem Szkoły Aplikacyjnej Oficerów Piechoty w Rembertowie[55],
- podpułkownika Wincentego Podgórskiego Inspektorem Wojsk Samochodowych[56],
- księdza pastora Ryszarda Paszko naczelnym kapelanem wyznania ewangelickiego[57],
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich zwolnił:
- podpułkownika Hipolita Łossowskiego ze stanowiska Inspektora Wojsk Lotniczych[58],
- kapitana Kazimierza Kristman-Dobrzańskiego ze stanowiska Inspektora Wojsk Samochodowych[59],
- lotnictwo polskie z byłych zaborów zostało połączone z lotnictwem gen. Hallera[1].
- wręczono chorągiew 85 pułkowi piechoty[60]
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich mianował podpułkownika Stanisława Kowalskiego dowódcą Nowogródzkiego Pułku Strzelców[61].
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich przyjął do Wojska Polskiego:
- generała podporucznika Roberta Kurellę z byłej armii rosyjskiej[62],
- generała porucznika marynarki Konstantego Biergiela,
- pułkownika Sergiusza Boguckiego,
- podpułkownika Leona Bobickiego[63],
- kapitana Włodzimierza Rachmistruka[64].
Październik
[edytuj | edytuj kod]- wręczono chorągiew 11 Pułkowi Strzelców Wielkopolskich[65]
- W Poznaniu Minister Spraw Wojskowych generał porucznik Józef Leśniewski promował absolwentów I kursu Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej[66].
- Front Południowo-Zachodni został przemianowany na Front Śląski, Front Mazowiecki został zlikwidowany, a w jego miejsce utworzony Front Pomorski
- Naczelny Wódz tymczasowo zatwierdził następującym oficerom stopnie generała podporucznika nadane przez Naczelną Radę Ludową w Poznaniu, jako warunkowe, do czasu ułożenia przez Komisję Weryfikacyjną ogólnej listy starszeństwa oficerów Wojsk Polskich:
- pułkownik artylerii Bolesław Siestrzeńcewicz,
- pułkownik piechoty Michał Milewski,
- podpułkownik artylerii Anatol Kędzierski,
- pułkownik piechoty Adolf Kuczewski,
- pułkownik wojsk technicznych Jan Wroczyński[67].
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- Naczelny Wódz Wojsk Polskich, Józef Piłsudski:
- zatwierdził, jako obowiązujący „Przepis Ubioru Polowego Wojsk Polskich r. 1919” sygnatura „Um.-1”; Przepis (...) został wydany w 1920, w Warszawie, przez Główną Księgarnię Wojskową → Mundury Wojska Polskiego II RP
- mianował pułkownika Jana Rządkowskiego generałem podporucznikiem
- w Poznaniu 2 pułk ułanów wielkopolskich otrzymał sztandar ufundowany przez Koło Ziemianek Wielkopolskich[68]
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich, Józef Piłsudski mianował pułkownika Franciszka Latinika, dowódcę 7 Dywizji Piechoty, generałem podporucznikiem z dniem 1 grudnia 1919 roku.
- Naczelny Wódz Wojsk Polskich, Józef Piłsudski mianował:
- generała podporucznika Józefa Lasockiego, dowódcą 8 Dywizji Piechoty,
- generała podporucznika Jana Rządkowskiego, dowódcą 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej,
- generała podporucznika Bronisława Babiańskiego dowódcą Okręgu Generalnego „Lublin”.
- generał podporucznik Mikołaj Sulewski został zwolniony ze służby czynnej i przeniesiony do rezerwy.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- Rada Ambasadorów w Paryżu uchwaliła przyznanie Polsce sześciu małych torpedowców z podziału floty niemieckiej: V-105 (ORP „Mazur”), V-108 (ORP „Kaszub”), A-59 (ORP „Ślązak”), A-64 (ORP „Krakowiak”), A-68 (ORP „Kujawiak”) i A-80 (ORP „Podhalanin”).
- II Wiceminister Spraw Wojskowych generał podporucznik Kazimierz Sosnkowski podpisał rozkaz nr 1200/Z. Przeprowadzenie zjednoczenia Armii Wielkopolskiej z Armią Krajową.
- „Niniejszy rozkaz określał zasadniczą organizację poszczególnych jednostek i większych związków, oddanych na mocy wyżej powołanego rozkazu (MSWojsk. Dep. I nr 3344/Org.) do dyspozycji Naczelnego Dowództwa”.
- Rozkaz stanowił, że „jednostki pozostające organizacyjnie na terenie Księstwa Poznańskiego otrzymują wszystkie nazwę: «Wielkopolskie». Formacje eksterytorialne na razie specjalnej nazwy otrzymały”.
- Ustalone tym rozkazem nazwy i numery miały być ostateczne, i nie miały podlegać zmianom. Nowe nazwy i numery weszły w życie z dniem 1 stycznia 1920 roku. Do 31 marca 1920 roku w korespondencji służbowej poszczególne jednostki miały podawać obok nowej, dotychczasową nazwę ujętą w nawias[69].
- Ukazał się rozkaz Ministra Spraw Wojskowych zezwalający 7 Eskadrze Myśliwskiej na noszenie nazwy „7 Eskadra Myśliwska im. Tadeusza Kościuszki”[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Jerzy Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. =Warszawa: 1984, s. 33-37.
- ↑ a b c d e Franciszek Nowicki, Zarys historii wojennej 59-go Pułku Piechoty Wielkopolskiej, Warszawa 1929.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 23 z 1 marca 1919 r., poz. 744.
- ↑ Kazimierz Plasota, Zarys historii wojennej 68-go Pułku Piechoty, Warszawa 1929, s. 7-8.
- ↑ a b c d e Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 218-222.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 23 z 1 marca 1919 r., poz. 772.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 24 z 4 marca 1919 r., poz. 783.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 43 z 17 kwietnia 1919 r., poz. 1378.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 24 z 4 marca 1919 r., poz. 774.
- ↑ Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa, s. 55.
- ↑ Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa, s. 74.
- ↑ Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa, s. 72.
- ↑ Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa, s. 54.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 46 z 29 kwietnia 1919 r., poz. 1527.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 56 z 22 maja 1919 roku, poz. 1786.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 56 z 22 maja 1919 roku, poz. 1787.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 58 z 27 maja 1919 roku, poz. 1837.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 107 z 10 października 1924 roku, s. 592.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 25 marca 1925 roku, s. 167.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 62 z 5 czerwca 1919 roku, poz. 1970. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 4 z 16 stycznia 1919 roku, poz. 178. Zbiór ogłoszeń firmowych trybunałów handlowych. Stały dodatek do „Przeglądu Prawa i Administracji” nr 5, Lwów maj 1919 roku, s. 72. Akademia Górnicza w Krakowie. Skład osobowy i spis wykładów na rok akademicki 1937/38, nakładem Akademii Górniczej, Kraków 1937, s. 38, 41, 43, 51.
- ↑ Naturalisation. „The London Gazette”. 42170, s. 7025, 1960-10-18. Londyn..
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2272.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 68 z 21 czerwca 1919 roku, poz. 2209.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2269.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2268.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2317.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2273.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 210.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2972.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 82 z 2 sierpnia 1919 roku, poz. 2880, 2881, 2886, 2887.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 82 z 2 sierpnia 1919 roku, poz. 2882-2885.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 223.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 83 z 6 sierpnia 1919 roku, poz. 2941.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 83 z 6 sierpnia 1919 roku, poz. 2945.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 83 z 6 sierpnia 1919 roku, poz. 2939.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 192.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2977.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2969.
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 64, poz. 385
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 66, poz. 399
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 87 z 1919 roku, poz. 3101.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 28 lutego 1920 roku, s. 131-132.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 88 z 1919 roku, poz. 3194.
- ↑ Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933, s. 304..
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 69, poz. 416
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 103.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 206.
- ↑ Rozkaz Nr 222 Dowództwa Głównego Wojsk Polskich byłego zaboru pruskiego z 11 września 1919 r.
- ↑ Henryk Wielecki, Polski mundur wojskowy 1918–1939, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995, s. 33, ISBN 83-11-08510-2, OCLC 69289066.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3511.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3513.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3496.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3497.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3498.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3500.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3501.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3509.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3555.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3554.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 161.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3499.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3512.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3533.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3522.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 132.
- ↑ Jan Zakrzewski. W rocznicę 15-lecia Wojsk Balonowych w Polsce. „Przegląd Lotniczy”. 9, s. 391-392, wrzesień 1934. Warszawa.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 96 z 9 grudnia 1919 roku, poz. 3844.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 226.
- ↑ Rozkaz nr 1200/Z. Przeprowadzenie zjednoczenia Armii Wielkopolskiej z Armią Krajową. [w:] sygn. 701/1/57 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1919-12-10. [dostęp 2018-01-07].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa, praca zbiorowa pod redakcją mjr. dypl. pil. Mariana Romeyki, Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, nakład Lucjana Złotnickiego, Warszawa 1933.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5.
- Władysław Kurkiewicz, Adam Tatomir, Wiesław Żurawski, Tysiąc lat dziejów Polski; Kalendarium, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1974.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Śląska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2017-03-05].