Karol Durski-Trzaska
generał broni | |
Data i miejsce urodzenia |
6 września 1849 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
15 sierpnia 1935 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1868–1916, 1919–1921 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
Komenda Legionów Polskich |
Stanowiska |
komendant Legionów Polskich |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Karol Trzaska-Durski (ur. 6 września 1849 w Spasie, zm. 15 sierpnia 1935 w Wadowicach) – Feldmarschalleutnant cesarskiej i królewskiej Armii, generał broni Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1864–1868 słuchacz Wojskowej Wyższej Szkoły Realnej w Hranicach (niem. Mährisch Weißkirchen). Od 1 października 1868 służył w cesarskiej i królewskiej Armii. W 1893 został przeniesiony do pułku artylerii dywizyjnej nr 8 w Radgersburgu[1]. W 1895 został przeniesiony do pułku artylerii dywizyjnej Nr 32 we Lwowie[2]. W 1899 został przeniesiony do pułku artylerii dywizyjnej Nr 28 w Przemyślu na stanowisko komendanta pułku[3]. W kwietniu 1904 został przeniesiony do pułku artylerii korpuśnej Nr 11 we Lwowie na stanowisko komendanta pułku[4]. 9 listopada 1907 awansował na generała majora ze starszeństwem z 1 listopada 1907[5] i został mianowany komendantem 6 Brygady Artylerii w Koszycach[4].
30 września 1908 przeszedł na emeryturę w stopniu generała majora. 16 maja 1912 został mianowany tytularnym marszałkiem polnym porucznikiem (Feldmarschalleutnant)[5].
W chwili wybuchu I wojny światowej powołany został do służby czynnej. Od 23 września 1914 do grudnia 1915 był komendantem Legionów Polskich z ramienia Austrii. 24 grudnia 1915 został mianowany rzeczywistym marszałkiem polnym porucznikiem[6][7]. 16 marca 1916 został ponownie przeniesiony w stan spoczynku.
Od marca 1919 służył w Wojsku Polskim. Do 20 września 1920 dowodził Okręgiem Generalnym „Warszawa”[8]. Był także członkiem Rady Wojennej. Z dniem 1 października 1920 Minister Spraw Wojskowych powierzył mu synekurę, w postaci urzędu Inspektora Instytucji Oficerskich[9]. 21 grudnia 1920 został mianowany przewodniczącym Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej[10]. Z dniem 1 kwietnia 1921 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała broni[11][12]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała broni[13].
Mieszkał w Gniewie i Wadowicach. Żonaty z Anną Edlbacher, z którą miał dwie córki i dwóch synów, oficerów Wojska Polskiego[14][15]. Syn Antoni był pułkownikiem WP.
Zmarł 15 sierpnia 1935 w Szpitalu powszechnym w Wadowicach[16].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik (Leutnant) – 1868
- porucznik (Oberleutnant) – 1875
- kapitan (Hauptmann II kl.) – 1883
- kapitan (Hauptmann I kl.) – 1887
- major – 1 stycznia 1894
- podpułkownik (Oberstleutnant) – 1 maja 1898
- pułkownik (Oberst) – 1 listopada 1901
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[17],
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1922)[18],
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[17],
- Złoty Krzyż Zasługi (1928)[17],
- Krzyż Kawalerski Orderu Leopolda z Dekoracją Wojenną (1914, Austria)[17],
- Order Korony Żelaznej III klasy (Austria)[17],
- Krzyż Zasługi Wojskowej (Austria)[17],
- Medal Wojenny (Austria)[17],
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austria)[17],
- Krzyż Jubileuszowy (Austria)[17],
- Krzyż Żelazny II klasy (1915, Prusy)[17][19].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Kmdr pil. Karol Trzasko-Durski.
- Durski-Trzaska.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1894 ↓, s. 773.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1896 ↓, s. 775.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900 ↓, s. 841.
- ↑ a b Rydel 2001 ↓, s. 192.
- ↑ a b Schmidt-Brentano 2007 ↓, s. 40.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 193.
- ↑ Schmidt-Brentano 2007 ↓, s. 40 wg autora awansowany 1 stycznia 1916 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 6 października 1920 roku, s. 970.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 października 1920 roku, s. 823.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 29 grudnia 1920 roku, s. 1440.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 15 stycznia 1921 roku, s. 96.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 24 wg autorów został przeniesiony w stan spoczynku w lipcu 1922 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 737.
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 106.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 192 wg autora miał troje dzieci.
- ↑ Zgon em. generała broni Trzaska-Durskiego „Dzień Bydgoski” Nr 188, R.VII, Bydgoszcz 16 sierpnia 1935 r., s. 5.
- ↑ a b c d e f g h i j Waldemar Bałda: Karol Trzaska-Durski: Zwierzchnictwo nad Piłsudskim przerwało jego karierę. nowahistoria.interia.pl, 2014-12-27. [dostęp 2017-08-27].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.
- ↑ Adolf Nowaczyński, Dokumenty historyczne z wojny europejskiej, z. 1. Warszawa 1922, s. 42.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899.
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Śląska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2017-03-05].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
- Antonio Schmidt-Brentano: Die k. k. bzw. k. u. k. Generalität 1816-1918. Wiedeń: Austriackie Archiwum Państwowe, 2007.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Otton Laskowski: Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.
- Generałowie broni II Rzeczypospolitej
- Komendanci Legionów Polskich 1914–1918 (Austro-Węgry)
- Ludzie związani z Gniewem
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Polacy odznaczeni Krzyżem Jubileuszowym Wojskowym
- Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej
- Polacy odznaczeni Medalem Wojennym (Austro-Węgry)
- Polacy odznaczeni niemieckim Krzyżem Żelaznym
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Żelaznej
- Polacy odznaczeni Orderem Leopolda (Austria)
- Polacy – generałowie armii austro-węgierskiej
- Polscy encyklopedyści
- Urodzeni w 1849
- Zmarli w 1935