Przejdź do zawartości

Punisher: Strefa wojny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ZéroBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał es:Punisher 2: Zona de Guerra
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zmieniam nazwy przypisów, które mogą rodzić problemy w edytorze wizualnym
 
(Nie pokazano 38 wersji utworzonych przez 23 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{disambigR|'''filmu z 2008 roku'''|[[Punisher (ujednoznacznienie)|inne znaczenia terminu "Punisher"]]}}
{{inne znaczenia|'''filmu z 2008 roku'''|[[Punisher (ujednoznacznienie)|inne znaczenia terminu „Punisher”]]}}

{{Film infobox
{{Film infobox
|tytuł = Punisher: War Zone
|tytuł = Punisher: Strefa wojny
|oryginalny tytuł = The Punisher: War Zone
|oryginalny tytuł = {{k|en|Punisher: War Zone}}
|grafika =
|grafika =
|podpis grafiki =
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|gatunek = [[Film sensacyjny|sensacyjny]]
|gatunek = [[Film sensacyjny|sensacyjny]]<br />[[Film akcji|akcja]]
|rok produkcji =
|data premiery = [[5 grudnia]] [[2008]] r.
|rok produkcji = [[2008 w filmie|2008]]
|data premiery = 4 grudnia 2008<br />12 maja 2009 <small>(Polska)</small>
|kraj produkcji = {{Państwo|USA}}
|kraj produkcji = [[Stany Zjednoczone]]<br />[[Niemcy]]{{r|Variety}}
|język =
|język = [[Język angielski|angielski]]
|czas trwania =
|czas trwania = 101 minut{{r|Variety}}
|reżyseria = [[Lexi Alexander]]
|reżyseria = [[Lexi Alexander]]
|scenariusz = [[Nick Santora]]<br />Arthur Marcum<br />Matt Holloway
|scenariusz = [[Nick Santora]]<br />[[Arthur Marcum]]<br />[[Matt Holloway]]
|główne role = [[Ray Stevenson]]<br />[[Dominic West]]<br />[[Julie Benz]]<br />[[Colin Salmon]]<br />[[Doug Hutchison]]<br />[[Dash Mihok]]<br />[[Wayne Knight]]
|główne role =
|muzyka = [[Christopher Franke]]
|muzyka = [[Michael Wandmacher]]
|zdjęcia = [[Steve Gainer]]
|zdjęcia = [[Steve Gainer]]
|scenografia = Martin Gendron
|scenografia = [[Andrew Neskoromny]]
|kostiumy =
|kostiumy = [[Odette Gadoury]]
|montaż =
|montaż = [[William Yeh]]
|produkcja =
|produkcja = [[Gale Anne Hurd]]{{r|Variety}}
|wytwórnia = [[Lionsgate]]<br>[[Marvel Knights]]<br>[[Marvel Studios]]<br>[[Valhalla Motion Pictures]]<br>[[MHF Zweite Academy Film]]<br>[[SGF Entertainment]]<br>niewymienieni:<br>[[Marvel Enterprises]]<br>[[Media Magik Entertainment]]<br>[[Red Corner Productions]]
|wytwórnia = [[Lionsgate]]<br />[[Marvel Studios]]<br />[[Valhalla Motion Pictures]]<br />[[MHF Zweite Academy Film]]<br />[[SGF Entertainment]]{{r|Variety}}
|dystrybucja = [[Lionsgate]]
|dystrybucja = [[Lionsgate]]{{r|Variety}}
|budżet =
|budżet = 35 000 000 [[Dolar amerykański|USD]]
|przychody brutto = 10 161 493 USD
|poprzednik =
|poprzednik =
|kontynuacja =
|kontynuacja =
|nagrody =
|nagrody =
|commons =
|wikicytaty =
|www =
|www =
}}
}}
'''Punisher: Strefa wojny''' (oryg. {{k|en|Punisher: War Zone}}) – [[Stany Zjednoczone|amerykańsko]]-[[Niemcy|niemiecki]] [[film sensacyjny|sensacyjny]] film [[film akcji|akcji]] z 2008 roku na podstawie serii komiksów o postaci o [[Punisher|tym samym pseudonimie]] wydawnictwa [[Marvel Comics]] oraz [[Reboot (film)|reboot]] [[Punisher (film 2004)|filmu]] z 2004 roku. Za reżyserię filmu odpowiadała [[Lexi Alexander]] na podstawie scenariusza [[Nick Santora|Nicka Santora]], [[Matt Holloway|Matta Hollowaya]] i [[Art Marcum|Arta Marcuma]]. Tytułową rolę zagrał [[Ray Stevenson]], a obok niego w głównych rolach wystąpili: [[Dominic West]], [[Julie Benz]], [[Colin Salmon]], [[Doug Hutchison]], [[Dash Mihok]] i [[Wayne Knight]].
'''''Punisher: War Zone''''' – [[film akcji]] wyreżyserowany przez [[Lexi Alexander]], oparty na serii komiksów pt. ''[[Punisher]]''. Premiera projektu miała miejsce w [[2008 w filmie|2008]] roku.


Główny bohater, Frank Castle, toczy jednoosobową walkę w Nowym Jorku jako Punisher przeciwko przywódcy świata przestępczego, Billemu Russotiemu, który po tym, jak został oszpecony przez Castle’a przyjmuje pseudonim „Jigsaw”{{r|Variety}}.
To już trzeci film będący adaptacją komiksów o Punisherze. [[Punisher (film 1989)|Pierwszy]] powstał w 1989 roku, gdzie Franka grał [[Dolph Lundgren]], natomiast drugi w 2004. W [[Punisher (film 2004)|drugim filmie]] w Punishera wcielił się [[Thomas Jane]]. Żaden z filmów nie zawiera odniesień do swojego poprzednika, nie są one w żaden sposób powiązane.


Światowa premiera ''Strefy wojny'' miała miejsce 4 grudnia 2008 roku w krajach arabskich. W Polsce został wydany 12 maja 2009 roku na nośniku [[DVD]]. Film przy budżecie 35 milionów [[Dolar amerykański|dolarów]] zarobił ponad 10 milionów. Okazał się on klapą finansową i otrzymał przeważnie negatywne oceny od krytyków. Początkowo film miał być kontynuacją filmu z 2004 roku, ale po odejściu Jane’a w 2007 roku zdecydowano się na kolejny reboot. W 2013 roku prawa do postaci powróciły do [[Marvel Studios]]. Zdecydowano się na serialowy reboot postaci. Jako Frank Castle / Punisher został obsadzony [[Jon Bernthal]], który zadebiutował w serialu ''[[Daredevil (serial telewizyjny)|Daredevil]]'' w 2016 roku, a następnie pojawił się w dwóch sezonach jako tytułowa postać w serialu ''[[Punisher (serial telewizyjny)|Punisher]]'' w latach 2017–2019.
=== Obsada ===
* [[Ray Stevenson]] – [[Punisher|Frank Castle/Punisher]]
* [[Wayne Knight]] – Linus Lieberman/Microchip
* [[Dominic West]] – Billy Russoti/Jigsaw
* [[Dash Mihok]] – Detektyw Martin Soap
* [[Julie Benz]] – Angela Donatelli
* [[Colin Salmon]] – Agent Paul Budiansky
* [[T.J. Storm]] – Maginty
* [[Doug Hutchison]] – Looney Bin Jim
* [[Keram Malicki-Sánchez]] – Ink
* [[Mark Camacho]] – Pittsy


== Fabuła ==
== Obsada ==
* [[Ray Stevenson]] jako Frank Castle / Punisher, były wojskowy walczący z przestępczością jako „Punisher”{{r|Stevenson}}.
Frank Castle ([[Ray Stevenson]]) jako Punisher kontynuuje swoją krwawą krucjatę przeciwko przestępcom. Tym razem na jego celowniku znajduje się boss światka przestępczego: Billy Russoti ([[Dominic West]]). Po brutalnym starciu, Russoti zostaje ciężko ranny. Opętany żądzą zemsty, przyjmuje nowe imię: Jigsaw, po czym rusza na poszukiwania człowieka który go okaleczył. Ścigany przez [[FBI]] oraz prywatną armię Jigsawa, Punisher musi po raz kolejny podjąć walkę ze złem.
* [[Dominic West]] jako Billy Russoti / Jigsaw, próżny i mający obsesję na punkcie wyglądu zabójca pracujący mafii, który został oszpecony przez Punishera i szuka zemsty jako „Jigsaw”{{r|West, Knight}}.
* [[Julie Benz]] jako Angela Donatelli, żona Nicky’ego{{r|Variety}}.
* [[Colin Salmon]] jako Paul Budiansky, agent FBI i były partner Nicky’ego Donatelli{{r|Mihok, Salmon, Hutchison}}.
* [[Doug Hutchison]] jako James Russoti / Loony Bin Jim, brat Billy’ego, kanibal i psychopata{{r|Mihok, Salmon, Hutchison}}.
* [[Dash Mihok]] jako Martin Soap, detektyw nowojorskiej policji i członek grupy zadaniowej, której celem jest schwytanie Punishera{{r|Mihok, Salmon, Hutchison}}.
* [[Wayne Knight]] jako Linus Lieberman / Microchip, sojusznik Castle’a, który zaopatruje go w broń{{r|West, Knight}}.

W filmie ponadto wystąpili: [[Romano Orzari]] jako Nicky Donatelli{{r|Obsada}}, agent FBI; Stephanie Janusauskas jako Grace Donatelli{{r|Variety}}, córka Nicky’ego i Angeli; [[T.J. Storm]] jako Maginty, przywódca gangu Irlandczyków; [[Keram Malicki-Sánchez]] jako „Ink” Gazzera, jeden ze współpracowników Jigsawa i syn Pittsy’ego; [[Mark Camacho]] jako Carmine „Pittsy” Gazzera, współpracownik Jigsawa i ojciec Inka; Larry Day jako Miller, agent FBI{{r|Obsada}}; [[Bjanka Murgel]] jako Amy Candy, dziewczyna Jigsawa; Carlos Gonzalez-Vio jako Carlos Cruz, były gangster, który sprzymierza się z Punisherem i Microchipem; [[Aubert Pallascio]] jako Tiberiu Bulat, szef rosyjskiej mafii i ojciec Cristu oraz [[David Vadim]] jako Cristu Bulat, syn Tiberiu, działający w rosyjskiej mafii{{r|Obsada2}}.

{{Grafika rozwinięta
|opis =
|całkowita szerokość = 700
|grafika1 = Ray Stevenson March 18, 2014 (cropped).jpg
|opis1 = Ray Stevenson<br />(Frank Castle / Punisher)
|położenie = center
|grafika2 = Dominic West, May 2004 (8) (cropped).jpg
|opis2 = Dominic West<br />(Billy Russoti / Jigsaw)
|grafika3 = JulieBenz BoosterBash02.jpg
|opis3 = Julie Benz<br />(Angela Donatelli)
|grafika4 = Colin Salmon 2008-10a (cropped).jpg
|opis4 = Colin Salmon<br />(Paul Budiansky)
|grafika5 = DashMihok.jpg
|opis5 = Dash Mihok<br />(Martin Soap)
|grafika6 = Wayne Knight2013 (cropped).jpg
|opis6 = Wayne Knight<br />(Linus Lieberman / Microchip)
}}

== Produkcja ==
=== Rozwój projektu ===
W lutym 2004 roku ujawniono, że [[Lionsgate|Lions Gate Entertainment]] planuje [[sequel]] ''[[Punisher (film 2004)|Punishera]]''{{r|Punisher2}}. W marcu reżyser filmu, [[Jonathan Hensleigh]], wyjawił, że jest zainteresowany ponowną współpracą z [[Thomas Jane|Thomasem Janem]]̣̪{{r|Hensleigh}}. W listopadzie Jane wyjawił, że [[Lionsgate]] zdecydowało się na kontynuację dzięki zadowalającej sprzedaży wydania [[DVD]] filmu̺{{r|DVD sprzedaż}}. W marcu 2005 roku [[Marvel Studios]] poinformowało, że premiera {{k|en|The Punisher 2}} została zaplanowana na 2006 rok{{r|p2006r}}. W lipcu [[Avi Arad]] wyjawił, że trwają prace nad scenariuszem, a zdjęcia do filmu mają się rozpocząć do końca roku{{r|Arad}}. W sierpniu 2006 roku Jane ujawnił, że scenariusz nie jest jeszcze gotowy i wyraził nadzieję, że wejdzie na plan w lutym 2007 roku. Aktor poinformował również, że Hensleigh nie powróci na stanowisku reżysera{{r|Jane 2006}}. W grudniu ujawniono, że nad scenariuszem pracował [[Stuart Beattie]]{{r|Beattie}}.

W kwietniu 2007 roku wyjawiono, że [[Kurt Sutter]] zajął się pisaniem scenariusza{{r|Sutter}}. W maju 2007 roku Jane zrezygnował z roli w filmie z powodu różnic twórczych{{r|Punisher2 Jane}}. Miesiąc później [[John Dahl]], który prowadził negocjacje dotyczące objęcia stanowiska reżysera, wycofał się z powodu jakości scenariusza i ograniczonego budżetu{{r|Dahl}}. W tym samym miesiącu [[Lexi Alexander]] została zatrudniona na stanowisko reżysera{{r|Alexander}}. W sierpniu ujawniono, że film będzie nosić tytuł ''Punisher: Strefa wojny'' (oryg. {{k|en|Punisher: War Zone}}){{r|War Zone}}. W grudniu Alexander poinformowała, że film będzie [[Reboot (film)|rebootem]]{{r|Reboot}}. Nad finalną wersją scenariusza pracowali [[Nick Santora]], [[Arthur Marcum]] i [[Matt Holloway]]{{r|Scenariusz}}.

=== Casting ===
W lipcu 2007 roku poinformowano, że [[Ray Stevenson]] zagra tytułową rolę{{r|Stevenson}}. Przed rozpoczęciem zdjęć aktor zapoznał się z komiksami o [[Punisher]]ze{{r|Stevenson2}}, przeszedł trening wytrzymałościowy, sztuk walki i broni u byłych żołnierzy Force Recon Marines i choreografa walk filmowych Pata Johnsona{{r|Stevenson3}}. We wrześniu do obsady dołączyli: [[Dash Mihok]] jako Martin Soap, [[Colin Salmon]] jako Paul Budiansky, [[Doug Hutchison]] jako Loony Bin Jim{{r|Mihok, Salmon, Hutchison}}, [[Dominic West]] jako Jigsaw i [[Wayne Knight]] jako Microchip{{r|West, Knight}}. O rolę Jigsawa ubiegali się również [[Paddy Considine]]{{r|Considine}} i [[Freddie Prinze Jr.]]{{r|Prinze Jr}}

=== Zdjęcia i postprodukcja ===
Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w październiku 2007 roku w [[Montreal]]u{{r|Początek zdjęć}}. Odpowiadał za nie [[Steve Gainer]]{{r|Variety}}. Prace na planie zakończyły się pod koniec grudnia tego samego roku{{r|Koniec zdjęć}}. Scenografią zajął się [[Andrew Neskoromny]], a kostiumy zaprojektowała [[Odette Gadoury]]{{r|Variety}}.

Montażem filmu zajął się [[William Yeh]]{{r|Variety}}. Efekty specjalne przygotowały studia 2G Digital Post, CIS London, XY&Z Visual Effects i Pixel Magic, a odpowiadał za nie Robert Short{{r|Efekty}}.

== Muzyka ==
[[Michael Wandmacher]] został zatrudniony do skomponowania muzyki do filmu{{r|Wandmacher}}. Album, ''Punisher: War Zone – Original Motion Picture Soundtrack'', z utworem „War Zone” napisanym na potrzeby filmu przez [[Rob Zombie|Roba Zombie]], został wydany 25 listopada 2008 roku przez Lionsgate Records{{r|Soundrack1}}. Natomiast album z muzyką Wandmachera, ''Punisher: War Zone – Original Motion Picture Score'', pojawił się 11 grudnia tego samego roku{{r|Score}}.
{{Lista utworów2
| rok = 2008
| tytuł = Punisher: War Zone – Original Motion Picture Soundtrack{{r|Soundrack2}}
| nota =
| tytuł utworu szerokość = 300
| 1-kolumna = Wykonawca
| 1-kolumna szerokość = 350
| 3-kolumna =
| 3-kolumna szerokość = 300
| suma = tak
| szerokość = 95%
| zwinięte = tak
| nagłówek = tak
||War Zone||[[Rob Zombie]]||||3:52
||Psychosocial||[[Slipknot]]||||4:44
||Final Six||[[Slayer]]||||4:09
||Historia Calamitatum||[[Rise Against]]||||3:23
||Fallen||[[Seether]]||||4:17
||Bulletproof||[[Kerli Kõiv|Kerli]]||||5:02
||Take Me Away||7 Days Away||||3:20
||The Past Is Proof||[[Senses Fail]]||||3:36
||Butterfly Wings||Machines of Loving Grace||||3:39
||Genesis||[[Justice (zespół muzyczny)|Justice]]||||3:56
||Showdown||[[Pendulum]]||||5:27
||Refuse/Resist||[[Hatebreed]]||||3:10
||Lunatic||[[Static-X]]||||3:36
||Days of Revenge||[[Ramallah (zespół muzyczny)|Ramallah]]||||3:30
}}
{{Lista utworów2
| rok = 2008
| tytuł = Punisher: War Zone – Original Motion Picture Score{{r|Score}}
| nota =
| tytuł utworu szerokość = 300
| 1-kolumna = Autor
| 1-kolumna szerokość = 300
| 3-kolumna = Wykonawca
| 3-kolumna szerokość = 300
| suma = tak
| szerokość = 95%
| zwinięte = tak
| nagłówek = tak
||Main Titles||[[Michael Wandmacher|M. Wandmacher]]||||3:03
||Lights On!||M. Wandmacher||||1:10
||The Burden||M. Wandmacher||||2:16
||Rich in Mercy||M. Wandmacher||||1:05
||Death of the Loved||M. Wandmacher||||1:25
||Infiltrate and Destroy||M. Wandmacher||||2:49
||This Is Ground Zero||M. Wandmacher||||2:10
||A Pretty Face||M. Wandmacher||||2:21
||The Russians||M. Wandmacher||||3:10
||A Call to Arms||M. Wandmacher||||1:16
||Safe Harbor||M. Wandmacher||||1:26
||A Wish for Death||M. Wandmacher||||2:53
||Freeze!||M. Wandmacher||||1:09
||Two Berettas||M. Wandmacher||||2:00
||I Want My Applesauce Back||M. Wandmacher||||2:37
||Held Hostage||M. Wandmacher||||3:19
||Joyful Mayhem||M. Wandmacher||||2:55
||Let the Games Begin||M. Wandmacher||||4:24
||LBJ||M. Wandmacher||||1:46
||Let Me Put You Out of My Misery||M. Wandmacher||||4:11
||Aftermath||M. Wandmacher||||1:33
}}

== Wydanie ==
''Strefy wojny'' zadebiutowała 4 grudnia 2008 roku w [[Zjednoczone Emiraty Arabskie|Zjednoczonych Emiratach Arabskich]], [[Katar]]ze, [[Bahrain]]ie i [[Oman]]ie{{r|Box office}}. W [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanadzie]] dostępny był od 5 grudnia. Początkowo amerykańska premiera filmu była zapowiedziana na 12 września 2008 roku{{r|Data USA}}.

Film nie był dystrybuowany kinowo w wielu krajach, w tym w Polsce, gdzie został wydany 12 maja 2009 roku na nośniku [[DVD]]{{r|DVD PL}}.

== Odbiór ==
=== Box office ===
''Punisher: Strefa wojny'', przy budżecie szacowanym na 35 milionów [[Dolar amerykański|dolarów]], zarobił ponad 10 milionów, z czego w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanadzie]] ponad 8 milionów{{r|Box office}}.

=== Krytyka w mediach ===
Film spotkał się z negatywnymi opiniami krytyków. W serwisie [[Rotten Tomatoes]] 29% ze 111 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 4,3/10{{r|Rotten}}. Na portalu [[Metacritic]] [[średnia ważona]] ocen z 24 recenzji wyniosła 30 punktów na 100{{r|Metacritic}}. Natomiast według serwisu [[CinemaScore]], zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę B- w skali od F do A+{{r|CinemaScore}}.

John Anderson z „[[Variety]]” ocenił, że „wartości produkcyjne są adekwatne, chociaż wstępne ujęcia Manhattanu, z którego Punisher następnie wjeżdża do jakiegoś kanadyjskiego metra, są żenujące. Podobnie jak błyszczący, odblaskowy, rozbłyskujący wygląd filmu, który odwraca uwagę od okropnych wydarzeń”{{r|Variety}}. Peter Hartlaub z „San Francisco Chronicle” stwierdził, że „akcja jest satysfakcjonująca, a mroczna historia jest zbliżona do tonu materiału źródłowego [[Marvel Comics]]”{{r|SFCh}}. Michael O’Sullivan z „[[Washington Post]]” napisał, że „każdy, kto ma odrobinę zdrowego rozsądku – lub słaby żołądek – potraktuje to jako ostrzeżenie, by trzymać się z daleka od tej dosłownie i w przenośni śmiertelnej ''Strefy wojny''”{{r|WPost}}. Tom Ambrose z „Empire Magazine” ocenił, że jest to „kolejna brutalnie nieudana próba przeniesienia tej postaci z komiksu na ekran”{{r|Empire}}.

== Serialowy reboot ==
{{Osobny artykuł|Punisher (serial telewizyjny)}}
W maju 2013 roku prawa do postaci powróciły do [[Marvel Studios]]{{r|Prawa}}. W czerwcu 2015 roku [[Jon Bernthal]] został obsadzony w roli Franka Castle’a / Punishera w [[Daredevil (sezon 2)|drugim]] sezonie serialu ''[[Daredevil (serial telewizyjny)|Daredevil]]''{{r|Bernthal}}. W styczniu 2016 roku pojawiły się informacje o planach produkcji [[Spin-off (mass media)|spin-offu]] zatytułowanego ''Punisher''{{r|Spin-off}}. W kwietniu 2016 roku [[Netflix]] poinformował, że zamówiony został pierwszy sezon serialu z Bernthalem w tytułowej roli, a [[showrunner]]em został [[Steve Lightfoot]]{{r|Lightfoot}}. ''Punisher'' zadebiutował w listopadzie 2017 roku{{r|S1 data}}, a w grudniu zamówiono drugi sezon{{r|S2}}, który pojawił się w styczniu 2019 roku{{r|S2 data}}. W lutym Netflix zakończył serial po dwóch sezonach{{r|Anulacja}}.

== Przypisy ==
<references responsive>
<ref name="Obsada">{{Cytuj stronę |url = https://www.comingsoon.net/movies/reviews/50948-punisher-war-zone-2 |tytuł = Punisher: War Zone |autor = Edward Douglas |opublikowany = Coming Soon |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20171216223935/http://www.comingsoon.net/movies/reviews/50948-punisher-war-zone-2 |zarchiwizowano = 2017-12-16 |data dostępu = 2008-12-02}}</ref>

<ref name="Obsada2">{{Cytuj stronę |url = https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c6654d6 |tytuł = Punisher: War Zone (2008) |opublikowany = [[Brytyjski Instytut Filmowy]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20201022191654/https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c6654d6 |zarchiwizowano = 2020-10-22 |data dostępu = 2022-05-05}}</ref>

<ref name="Hensleigh">{{Cytuj stronę |url = http://filmforce.ign.com/articles/496/496784p5.html |tytuł = An Interview with Jonathan Hensleigh |autor = Ken P |opublikowany = [[IGN]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20041205015310/http://filmforce.ign.com/articles/496/496784p5.html |zarchiwizowano = 2004-12-05 |język = en |data dostępu = 2004-03-05}}</ref>

<ref name="DVD sprzedaż">{{Cytuj stronę |url = https://www.cbr.com/actor-thomas-jane-talks-bad-planet-and-other-comics-work/ |tytuł = Actor Thomas Jane talks „Bad Planet” and Other Comics Work |opublikowany = CBR.com |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220415194442/https://www.cbr.com/actor-thomas-jane-talks-bad-planet-and-other-comics-work/ |zarchiwizowano = 2022-04-15 |data dostępu = 2004-11-22}}</ref>

<ref name="p2006r">{{Cytuj stronę |url = http://tv.ign.com/articles/594/594490p1.html |tytuł = Marvel Movie Update – TV News at IGN |opublikowany = [[IGN]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20120413090802/http://tv.ign.com/articles/594/594490p1.html |zarchiwizowano = 2012-04-13 |data dostępu = 2005-03-08}}</ref>

<ref name="Arad">{{Cytuj stronę |url = http://www.moviehole.net/news/5876.html |tytuł = Arad on everything comic-to-film |autor = Clint Morris |opublikowany = Moviehole |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20060305105838/http://www.moviehole.net/news/5876.html |zarchiwizowano = 2006-03-05 |data dostępu = 2005-07-01}}</ref>

<ref name="Jane 2006">{{Cytuj stronę |url = http://www.wizarduniverse.com/movies/other/001346919.cfm |tytuł = Up Close With Thomas Jane |autor = Kiel Phegley |opublikowany = Wizard Entertainment |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20060917214053/http://www.wizarduniverse.com/movies/other/001346919.cfm |zarchiwizowano = 2006-09-17 |data dostępu = 2006-08-13}}</ref>

<ref name="Beattie">{{Cytuj stronę |url = https://www.superherohype.com/features/92435-new-writer-boards-the-punisher-2 |tytuł = New Writer Boards The Punisher 2 |opublikowany = Superhero Hype |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20160113034656/http://www.superherohype.com/features/92435-new-writer-boards-the-punisher-2 |zarchiwizowano = 2016-01-13 |data dostępu = 2006-12-18}}</ref>

<ref name="Sutter">{{Cytuj stronę |url = https://www.superherohype.com/features/93333-kurt-sutter-talks-punisher-2 |tytuł = Kurt Sutter Talks Punisher 2 |opublikowany = Superhero Hype |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20160113034655/http://www.superherohype.com/features/93333-kurt-sutter-talks-punisher-2 |zarchiwizowano = 2016-01-13 |data dostępu = 2007-04-11}}</ref>

<ref name="Scenariusz">{{Cytuj stronę |url = https://screenrant.com/real-punisher-war-zone-story/ |tytuł = The Real Punisher War Zone Story |autor = Vic Holterman |opublikowany = Screen Rant |język = en |archiwum = https://screenrant.com/real-punisher-war-zone-story/ |zarchiwizowano = 2021-01-26 |data dostępu = 2008-08-22}}</ref>

<ref name="Punisher2">{{Cytuj stronę |url = http://www.moviehole.net/news/3292.html |tytuł = Lions Gate starting on The Punisher 2 |opublikowany = Moviehole |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20040505205923/http://www.moviehole.net/news/3292.html |zarchiwizowano = 2004-05-05 |data dostępu = 2004-02-27}}</ref>

<ref name="Punisher2 Jane">{{Cytuj stronę |url = https://www.slashfilm.com/496261/thomas-jane-drops-out-of-the-punisher-2/ |tytuł = Thomas Jane Drops Out Of The Punisher 2 |autor = Peter Sciretta |opublikowany = /Film |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220224014430/https://www.slashfilm.com/496261/thomas-jane-drops-out-of-the-punisher-2/ |zarchiwizowano = 2022-02-24 |data dostępu = 2011-04-15}}</ref>

<ref name="Dahl">{{Cytuj stronę |url = http://www.cinematical.com/2007/06/15/john-dahl-says-punisher-2-script-not-that-good/ |tytuł = John Dahl Says 'Punisher 2' Script Not That Good |autor = Jessica Barnes |opublikowany = Cinematical |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20070824210409/http://www.cinematical.com/2007/06/15/john-dahl-says-punisher-2-script-not-that-good/ |zarchiwizowano = 2007-08-24 |data dostępu = 2007-06-15}}</ref>

<ref name="Alexander">{{Cytuj stronę |url = http://joblo.com/arrow/index.php?id=8154 |tytuł = Arrow in the Head News: Punisher 2 director! |opublikowany = JoBlo.com |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20070823033416/http://joblo.com/arrow/index.php?id=8154 |zarchiwizowano = 2007-08-23 |data dostępu = 2007-06-10}}</ref>

<ref name="Stevenson">{{Cytuj stronę |url = https://www.slashfilm.com/496705/ray-stevenson-to-replace-thomas-jane-in-the-punisher-2/ |tytuł = Ray Stevenson to Replace Thomas Jane in The Punisher 2 |autor = Peter Sciretta |opublikowany = /Film |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220224014716/https://www.slashfilm.com/496705/ray-stevenson-to-replace-thomas-jane-in-the-punisher-2/ |zarchiwizowano = 2022-02-24 |data dostępu = 2007-07-21}}</ref>

<ref name="War Zone">{{Cytuj stronę |url = http://www.justpressplay.net/movies/punisher-war-zone/news/official-sequel-title-now-punisher-war-zone.html |tytuł = Official Sequel Title Now ‘Punisher: War Zone’ |autor = Arya Ponto |opublikowany = JustPressPlay |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20070926235851/http://www.justpressplay.net/movies/punisher-war-zone/news/official-sequel-title-now-punisher-war-zone.html |zarchiwizowano = 2007-09-26 |data dostępu = 2007-08-28}}</ref>

<ref name="Reboot">{{Cytuj stronę |url = http://movies.ign.com/articles/840/840092p2.html |tytuł = Interview: Lexi Alexander |autor = Todd Gilchrist |opublikowany = [[IGN]] |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20071209142731/http://movies.ign.com/articles/840/840092p2.html |zarchiwizowano = 2007-12-09 |data dostępu = 2007-12-06}}</ref>

<ref name="Stevenson2">{{Cytuj stronę |url = http://collider.com/entertainment/interviews/article.asp/aid/10042/tcid/1 |tytuł = Exclusive Interview: Ray Stevenson on Punisher: War Zone |autor = Caleb Kemp |opublikowany = Collider |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20120220174944/http://collider.com/entertainment/interviews/article.asp/aid/10042/tcid/1 |zarchiwizowano = 2012-02-20 |data dostępu = 2008-04-12}}</ref>

<ref name="Stevenson3">{{Cytuj stronę |url = http://www.collider.com/entertainment/interviews/article.asp?aid=11258&tcid=1 |tytuł = Exclusive: Ray Stevenson talks Punisher: War Zone to help promote the DVD and Blu-ray |autor = Ray Carsillo |opublikowany = Collider |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20090728174424/http://www.collider.com/entertainment/interviews/article.asp?aid=11258&tcid=1 |zarchiwizowano = 2009-07-28 |data dostępu = 2009-03-15}}</ref>

<ref name="Mihok, Salmon, Hutchison">{{Cytuj stronę |url = https://movieweb.com/dash-mihok-and-doug-hutchinson-join-the-cast-of-the-punisher-2/ |tytuł = Dash Mihok and Doug Hutchinson Join the Cast of The Punisher 2 |opublikowany = MovieWeb |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20200925204049/https://movieweb.com/dash-mihok-and-doug-hutchinson-join-the-cast-of-the-punisher-2/ |zarchiwizowano = 2020-09-25 |data dostępu = 2007-09-19}}</ref>

<ref name="West, Knight">{{Cytuj stronę |url = https://www.reuters.com/article/film-punisher-dc-idUSN2533507920070925 |tytuł = „Seinfeld” nemesis hooks „Punisher” role |autor = Borys Kit, Carolyn Giardina |opublikowany = [[Reuters]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220505095545/https://www.reuters.com/article/film-punisher-dc-idUSN2533507920070925 |zarchiwizowano = 2022-05-05 |data dostępu = 2007-09-25}}</ref>

<ref name="Considine">{{Cytuj stronę |url = https://www.empireonline.com/movies/news/paddy-considine-jigsaw/ |tytuł = Paddy Considine is NOT Jigsaw |autor = Dan Jolin |opublikowany = Empire Magazine |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220505095709/https://www.empireonline.com/movies/news/paddy-considine-jigsaw/ |zarchiwizowano = 2022-05-05 |data dostępu = 2007-09-17}}</ref>

<ref name="Prinze Jr">{{Cytuj stronę |url = https://www.cbr.com/things-you-never-knew-about-the-punisher/ |tytuł = The Punisher: 15 Things You Never Knew |opublikowany = CBR.com |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20210126173913/http://www.cbr.com/things-you-never-knew-about-the-punisher/ |zarchiwizowano = 2021-01-26 |data dostępu = 2017-07-30}}</ref>

<ref name="Początek zdjęć">{{Cytuj stronę |url = http://www.comics2film.com/index.php?a=story&b=29543 |tytuł = ‘Punisher: War Zone’ Shooting Dates and Crew Details |opublikowany = Comics2Film |archiwum = http://web.archive.org/web/20071123031146/http://www.comics2film.com/index.php?a=story&b=29543 |zarchiwizowano = 2007-11-23 |język = en |data dostępu = 2007-10-20}}</ref>

<ref name="Koniec zdjęć">{{Cytuj stronę |url = https://www.superherohype.com/features/95495-lexi-alexander-on-shooting-punisher |tytuł = Lexi Alexander on Shooting Punisher |opublikowany = Superhero Hype |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20180629134345/http://www.superherohype.com/features/95495-lexi-alexander-on-shooting-punisher |zarchiwizowano = 2018-06-29 |data dostępu = 2007-12-29}}</ref>

<ref name="Efekty">{{Cytuj stronę |url = https://www.awn.com/vfxworld/punisher-war-zone-vfx-gore-fest |tytuł = ‘Punisher: War Zone’: A VFX Gore Fest |autor = Alain Bielik |opublikowany = Animation World Network |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20210727224725/https://www.awn.com/vfxworld/punisher-war-zone-vfx-gore-fest |zarchiwizowano = 2021-07-27 |data dostępu = 2008-12-05}}</ref>

<ref name="Wandmacher">{{Cytuj stronę |url = https://www.superherohype.com/features/97825-wandmachers-punisher-war-zone-score |tytuł = Wandmacher’s Punisher: War Zone Score |opublikowany = Superhero Hype |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220505100423/https://www.superherohype.com/features/97825-wandmachers-punisher-war-zone-score |zarchiwizowano = 2022-05-05 |data dostępu = 2008-12-01}}</ref>

<ref name="Score">{{Cytuj stronę |url = https://www.soundtrack.net/album/punisher-war-zone-original-score/ |tytuł = Punisher: War Zone – Original Score (2008) |opublikowany = Soundtrack.net |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20200812060755/https://www.soundtrack.net/album/punisher-war-zone-original-score/ |zarchiwizowano = 2020-08-12 |data dostępu = 2022-05-04}}</ref>

<ref name="Soundrack2">{{Cytuj stronę |url = https://www.soundtrack.net/album/punisher-war-zone/ |tytuł = Punisher: War Zone Soundtrack (2008) |opublikowany = Soundtrack.net |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20200815135943/https://www.soundtrack.net/album/punisher-war-zone/ |zarchiwizowano = 2020-08-15 |data dostępu = 2022-05-04}}</ref>

<ref name="Soundrack1">{{Cytuj stronę |url = http://www.roadrunnerrecords.com/blabbermouth.net/news.aspx?mode=Article&newsitemID=107239 |tytuł = New Rob Zombie Song Featured On ‘Punisher: War Zone’ Soundtrack |opublikowany = BlabberMouth |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20090830160741/http://www.roadrunnerrecords.com/blabbermouth.net/news.aspx?mode=Article&newsitemID=107239 |zarchiwizowano = 2009-08-30 |data dostępu = 2009-08-30}}</ref>

<ref name="Data USA">{{Cytuj stronę |url = https://www.superherohype.com/features/96225-punisher-will-enter-war-zone-3-months-later |tytuł = Punisher Will Enter War Zone 3 Months Later |opublikowany = Superhero Hype |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20210126051206/https://www.superherohype.com/features/96225-punisher-will-enter-war-zone-3-months-later |zarchiwizowano = 2021-01-26 |data dostępu = 2008-04-04}}</ref>

<ref name="DVD PL">{{Cytuj stronę |url = https://www.dvdmax.pl/punisher-strefa-wojny-dvd,art13918 |tytuł = Punisher: Strefa wojny (2008) [DVD] |opublikowany = DVD Max |język = pl |archiwum = http://web.archive.org/web/20220505113648/https://www.dvdmax.pl/punisher-strefa-wojny-dvd,art13918 |zarchiwizowano = 2022-05-05 |data dostępu = 2022-05-05}}</ref>

<ref name="Box office">{{Cytuj stronę |url = https://www.boxofficemojo.com/title/tt0450314/ |tytuł = Punisher: War Zone |opublikowany = [[Box Office Mojo]] |język = en |data dostępu = 2022-02-22}}</ref>

<ref name="Rotten">{{Cytuj stronę |url = https://www.rottentomatoes.com/m/punisher_war_zone |tytuł = Punisher: War Zone |opublikowany = [[Rotten Tomatoes]] |język = en |data dostępu = 2022-02-22}}</ref>

<ref name="Metacritic">{{Cytuj stronę |url = https://www.metacritic.com/movie/punisher-war-zone |tytuł = Punisher: War Zone |opublikowany = [[Metacritic]] |język = en |data dostępu = 2022-02-22}}</ref>

<ref name="CinemaScore">{{Cytuj stronę |url = https://birthmoviesdeath.com/2017/04/16/the-savage-stack-punisher-war-zone-2008 |tytuł = The Savage Stack – Punisher: War Zone (2008) |autor = Jacob Knight |opublikowany = Birth.Movies.Death |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20201112013550/https://birthmoviesdeath.com/2017/04/16/the-savage-stack-punisher-war-zone-2008 |zarchiwizowano = 2020-11-12 |data dostępu = 2017-04-16}}</ref>

<ref name="Variety">{{Cytuj stronę |url = https://variety.com/2008/film/markets-festivals/punisher-war-zone-1200472903/ |tytuł = Punisher: War Zone |autor = John Anderson |opublikowany = [[Variety]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220130204452/https://variety.com/2008/film/markets-festivals/punisher-war-zone-1200472903/ |zarchiwizowano = 2022-01-30 |data dostępu = 2008-12-02}}</ref>

<ref name="SFCh">{{Cytuj stronę |url = https://www.sfgate.com/movies/article/Movie-review-Punisher-War-Zone-bloody-good-3182410.php |tytuł = Movie review: 'Punisher: War Zone' bloody good |autor = Peter Hartlaub |opublikowany = San Francisco Chronicle |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220319065239/https://www.sfgate.com/movies/article/Movie-review-Punisher-War-Zone-bloody-good-3182410.php |zarchiwizowano = 2022-03-19 |data dostępu = 2008-12-05}}</ref>

<ref name="WPost">{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/gog/movies/punisher-war-zone,1145226.html |tytuł = Punisher: War Zone |autor = Michael O’Sullivan |opublikowany = [[Washington Post]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20160711212246/https://www.washingtonpost.com/gog/movies/punisher-war-zone,1145226.html |zarchiwizowano = 2016-07-11 |data dostępu = 2008-12-05}}</ref>

<ref name="Empire">{{Cytuj stronę |url = https://www.empireonline.com/movies/reviews/punisher-war-zone-review/ |tytuł = The Punisher: War Zone Review |autor = Tom Ambrose |opublikowany = Empire Magazine |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20211224083404/https://www.empireonline.com/movies/reviews/punisher-war-zone-review/ |zarchiwizowano = 2021-12-24 |data dostępu = 2009-01-29}}</ref>

<ref name="Prawa">{{Cytuj stronę |url = https://www.ign.com/articles/2013/05/02/ghost-rider-blazes-back-to-marvel |tytuł = Ghost Rider Blazes Back to Marvel |autor = Max Nicholson |opublikowany = [[IGN]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220221163952/https://www.ign.com/articles/2013/05/02/ghost-rider-blazes-back-to-marvel |zarchiwizowano = 2022-02-21 |data dostępu = 2013-05-02}}</ref>

<ref name="Bernthal">{{Cytuj stronę |url = https://deadline.com/2015/06/jon-bernthal-cast-the-punisher-marvel-daredevil-netflix-1201440225/ |tytuł = Jon Bernthal Cast As The Punisher In ‘Marvel’s Daredevil’ On Netflix |autor = Nellie Andreeva |opublikowany = Deadline Hollywood |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20211009071108/https://deadline.com/2015/06/jon-bernthal-cast-the-punisher-marvel-daredevil-netflix-1201440225/ |zarchiwizowano = 2021-10-09 |data dostępu = 2015-06-09}}</ref>

<ref name="Spin-off">{{Cytuj stronę |url = https://tvline.com/2016/01/16/the-punisher-series-netflix-spinoff-jon-bernthal/ |tytuł = Punisher Spinoff Starring Jon Bernthal in Development at Netflix |autor = Michael Ausiello |opublikowany = TV Line |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220115194217/https://tvline.com/2016/01/16/the-punisher-series-netflix-spinoff-jon-bernthal/ |zarchiwizowano = 2022-01-15 |data dostępu = 2016-01-16}}</ref>

<ref name="Lightfoot">{{Cytuj stronę |url = https://ew.com/article/2016/04/29/punisher-marvel-netflix/ |tytuł = ‘Marvel’s The Punisher’ spin-off ordered by Netflix, Jon Bernthal to star |autor = James Hibberd |opublikowany = [[Entertainment Weekly]] |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20211228130254/https://ew.com/article/2016/04/29/punisher-marvel-netflix/ |zarchiwizowano = 2021-12-28 |data dostępu = 2016-04-29}}</ref>

<ref name="S1 data">{{Cytuj stronę |url = https://deadline.com/2017/10/marvel-the-punisher-premiere-date-netflix-jon-bernthal-1202190165/ |tytuł = ‘Marvel’s The Punisher’ Gets November Premiere Date & Trailer On Netflix |autor = Dominic Patten |opublikowany = Deadline Hollywood |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220116013749/https://deadline.com/2017/10/marvel-the-punisher-premiere-date-netflix-jon-bernthal-1202190165/ |zarchiwizowano = 2022-01-16 |data dostępu = 2017-10-19}}</ref>

<ref name="S2">{{Cytuj stronę |url = https://deadline.com/2017/12/the-punisher-renewed-season-2-netflix-1202225470/ |tytuł = ‘The Punisher’ Renewed For Season 2 By Netflix |autor = Nellie Andreeva |opublikowany = Deadline Hollywood |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220207165639/https://deadline.com/2017/12/the-punisher-renewed-season-2-netflix-1202225470/ |zarchiwizowano = 2022-02-07 |data dostępu = 2017-12-12}}</ref>

<ref name="S2 data">{{Cytuj stronę |url = https://gizmodo.com/heres-your-first-tiny-little-tease-for-the-punisher-sea-1831042079 |tytuł = Here’s Your First Tiny Little Tease for The Punisher Season 2 |autor = James Whitbrook |opublikowany = Gizmodo |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220210192434/https://gizmodo.com/heres-your-first-tiny-little-tease-for-the-punisher-sea-1831042079 |zarchiwizowano = 2022-02-10 |data dostępu = 2018-12-12}}</ref>

<ref name="Anulacja">{{Cytuj stronę |url = https://deadline.com/2019/02/the-punisher-jessica-jones-canceled-netflix-marvel-krysten-ritter-jon-bernthal-1202535835/ |tytuł = ‘The Punisher’ & ‘Jessica Jones’ Canceled By Netflix; Latter’s 3rd Season Still To Air |autor = Dominic Patten |opublikowany = Deadline Hollywood |język = en |archiwum = http://web.archive.org/web/20220208194830/https://deadline.com/2019/02/the-punisher-jessica-jones-canceled-netflix-marvel-krysten-ritter-jon-bernthal-1202535835/ |zarchiwizowano = 2022-02-08 |data dostępu = 2019-02-18}}</ref>
</references>


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{imdb|film|0450314|Punisher: War Zone}}
* {{IMDb|tytuł|0450314|Punisher: Strefa wojny}}
* {{filmweb|tytuł|180490|Punisher: War Zone}}
* {{Filmweb|tytuł|180490|Punisher: Strefa wojny}}
* {{stopklatka|tytuł|30796|Punisher: War Zone}}


{{Filmy bazowane na komiksach Marvela}}
{{Filmy na podstawie publikacji Marvel Comics}}
{{Lexi Alexander}}

{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Amerykańskie filmy akcji]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy akcji]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy sensacyjne]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy sensacyjne]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy z 2008 roku]]
[[Kategoria:Filmy wytwórni Lionsgate]]
[[Kategoria:Filmy wytwórni Lionsgate]]
[[Kategoria:Filmy z 2008 roku]]
[[Kategoria:Filmy wytwórni Marvel Studios]]
[[Kategoria:Filmowe adaptacje komiksów]]
[[Kategoria:Rebooty filmów]]
[[Kategoria:Filmy o Punisherze]]

[[Kategoria:Filmy superbohaterskie z 2008 roku]]
[[da:Punisher: War Zone]]
[[de:Punisher: War Zone]]
[[en:Punisher: War Zone]]
[[es:Punisher 2: Zona de Guerra]]
[[fr:Punisher: War Zone]]
[[it:Punisher - Zona di guerra]]
[[ja:パニッシャー: ウォー・ゾーン]]
[[pt:Punisher: War Zone]]
[[ru:Каратель: Территория войны]]
[[fi:Punisher: War Zone]]
[[sv:Punisher: War Zone]]
[[uk:Каратель 2]]

Aktualna wersja na dzień 21:39, 24 sty 2024

Punisher: Strefa wojny
Punisher: War Zone
Gatunek

sensacyjny
akcja

Rok produkcji

2008

Data premiery

4 grudnia 2008
12 maja 2009 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone
Niemcy[1]

Język

angielski

Czas trwania

101 minut[1]

Reżyseria

Lexi Alexander

Scenariusz

Nick Santora
Arthur Marcum
Matt Holloway

Główne role

Ray Stevenson
Dominic West
Julie Benz
Colin Salmon
Doug Hutchison
Dash Mihok
Wayne Knight

Muzyka

Michael Wandmacher

Zdjęcia

Steve Gainer

Scenografia

Andrew Neskoromny

Kostiumy

Odette Gadoury

Montaż

William Yeh

Produkcja

Gale Anne Hurd[1]

Wytwórnia

Lionsgate
Marvel Studios
Valhalla Motion Pictures
MHF Zweite Academy Film
SGF Entertainment[1]

Dystrybucja

Lionsgate[1]

Budżet

35 000 000 USD

Przychody brutto

10 161 493 USD

Punisher: Strefa wojny (oryg. Punisher: War Zone) – amerykańsko-niemiecki sensacyjny film akcji z 2008 roku na podstawie serii komiksów o postaci o tym samym pseudonimie wydawnictwa Marvel Comics oraz reboot filmu z 2004 roku. Za reżyserię filmu odpowiadała Lexi Alexander na podstawie scenariusza Nicka Santora, Matta Hollowaya i Arta Marcuma. Tytułową rolę zagrał Ray Stevenson, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Dominic West, Julie Benz, Colin Salmon, Doug Hutchison, Dash Mihok i Wayne Knight.

Główny bohater, Frank Castle, toczy jednoosobową walkę w Nowym Jorku jako Punisher przeciwko przywódcy świata przestępczego, Billemu Russotiemu, który po tym, jak został oszpecony przez Castle’a przyjmuje pseudonim „Jigsaw”[1].

Światowa premiera Strefy wojny miała miejsce 4 grudnia 2008 roku w krajach arabskich. W Polsce został wydany 12 maja 2009 roku na nośniku DVD. Film przy budżecie 35 milionów dolarów zarobił ponad 10 milionów. Okazał się on klapą finansową i otrzymał przeważnie negatywne oceny od krytyków. Początkowo film miał być kontynuacją filmu z 2004 roku, ale po odejściu Jane’a w 2007 roku zdecydowano się na kolejny reboot. W 2013 roku prawa do postaci powróciły do Marvel Studios. Zdecydowano się na serialowy reboot postaci. Jako Frank Castle / Punisher został obsadzony Jon Bernthal, który zadebiutował w serialu Daredevil w 2016 roku, a następnie pojawił się w dwóch sezonach jako tytułowa postać w serialu Punisher w latach 2017–2019.

Obsada

[edytuj | edytuj kod]
  • Ray Stevenson jako Frank Castle / Punisher, były wojskowy walczący z przestępczością jako „Punisher”[2].
  • Dominic West jako Billy Russoti / Jigsaw, próżny i mający obsesję na punkcie wyglądu zabójca pracujący mafii, który został oszpecony przez Punishera i szuka zemsty jako „Jigsaw”[3].
  • Julie Benz jako Angela Donatelli, żona Nicky’ego[1].
  • Colin Salmon jako Paul Budiansky, agent FBI i były partner Nicky’ego Donatelli[4].
  • Doug Hutchison jako James Russoti / Loony Bin Jim, brat Billy’ego, kanibal i psychopata[4].
  • Dash Mihok jako Martin Soap, detektyw nowojorskiej policji i członek grupy zadaniowej, której celem jest schwytanie Punishera[4].
  • Wayne Knight jako Linus Lieberman / Microchip, sojusznik Castle’a, który zaopatruje go w broń[3].

W filmie ponadto wystąpili: Romano Orzari jako Nicky Donatelli[5], agent FBI; Stephanie Janusauskas jako Grace Donatelli[1], córka Nicky’ego i Angeli; T.J. Storm jako Maginty, przywódca gangu Irlandczyków; Keram Malicki-Sánchez jako „Ink” Gazzera, jeden ze współpracowników Jigsawa i syn Pittsy’ego; Mark Camacho jako Carmine „Pittsy” Gazzera, współpracownik Jigsawa i ojciec Inka; Larry Day jako Miller, agent FBI[5]; Bjanka Murgel jako Amy Candy, dziewczyna Jigsawa; Carlos Gonzalez-Vio jako Carlos Cruz, były gangster, który sprzymierza się z Punisherem i Microchipem; Aubert Pallascio jako Tiberiu Bulat, szef rosyjskiej mafii i ojciec Cristu oraz David Vadim jako Cristu Bulat, syn Tiberiu, działający w rosyjskiej mafii[6].

Ray Stevenson
(Frank Castle / Punisher)
Dominic West
(Billy Russoti / Jigsaw)
Julie Benz
(Angela Donatelli)
Colin Salmon
(Paul Budiansky)
Dash Mihok
(Martin Soap)
Wayne Knight
(Linus Lieberman / Microchip)

Produkcja

[edytuj | edytuj kod]

Rozwój projektu

[edytuj | edytuj kod]

W lutym 2004 roku ujawniono, że Lions Gate Entertainment planuje sequel Punishera[7]. W marcu reżyser filmu, Jonathan Hensleigh, wyjawił, że jest zainteresowany ponowną współpracą z Thomasem Janeṃ̪[8]. W listopadzie Jane wyjawił, że Lionsgate zdecydowało się na kontynuację dzięki zadowalającej sprzedaży wydania DVD filmu̺[9]. W marcu 2005 roku Marvel Studios poinformowało, że premiera The Punisher 2 została zaplanowana na 2006 rok[10]. W lipcu Avi Arad wyjawił, że trwają prace nad scenariuszem, a zdjęcia do filmu mają się rozpocząć do końca roku[11]. W sierpniu 2006 roku Jane ujawnił, że scenariusz nie jest jeszcze gotowy i wyraził nadzieję, że wejdzie na plan w lutym 2007 roku. Aktor poinformował również, że Hensleigh nie powróci na stanowisku reżysera[12]. W grudniu ujawniono, że nad scenariuszem pracował Stuart Beattie[13].

W kwietniu 2007 roku wyjawiono, że Kurt Sutter zajął się pisaniem scenariusza[14]. W maju 2007 roku Jane zrezygnował z roli w filmie z powodu różnic twórczych[15]. Miesiąc później John Dahl, który prowadził negocjacje dotyczące objęcia stanowiska reżysera, wycofał się z powodu jakości scenariusza i ograniczonego budżetu[16]. W tym samym miesiącu Lexi Alexander została zatrudniona na stanowisko reżysera[17]. W sierpniu ujawniono, że film będzie nosić tytuł Punisher: Strefa wojny (oryg. Punisher: War Zone)[18]. W grudniu Alexander poinformowała, że film będzie rebootem[19]. Nad finalną wersją scenariusza pracowali Nick Santora, Arthur Marcum i Matt Holloway[20].

Casting

[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 2007 roku poinformowano, że Ray Stevenson zagra tytułową rolę[2]. Przed rozpoczęciem zdjęć aktor zapoznał się z komiksami o Punisherze[21], przeszedł trening wytrzymałościowy, sztuk walki i broni u byłych żołnierzy Force Recon Marines i choreografa walk filmowych Pata Johnsona[22]. We wrześniu do obsady dołączyli: Dash Mihok jako Martin Soap, Colin Salmon jako Paul Budiansky, Doug Hutchison jako Loony Bin Jim[4], Dominic West jako Jigsaw i Wayne Knight jako Microchip[3]. O rolę Jigsawa ubiegali się również Paddy Considine[23] i Freddie Prinze Jr.[24]

Zdjęcia i postprodukcja

[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w październiku 2007 roku w Montrealu[25]. Odpowiadał za nie Steve Gainer[1]. Prace na planie zakończyły się pod koniec grudnia tego samego roku[26]. Scenografią zajął się Andrew Neskoromny, a kostiumy zaprojektowała Odette Gadoury[1].

Montażem filmu zajął się William Yeh[1]. Efekty specjalne przygotowały studia 2G Digital Post, CIS London, XY&Z Visual Effects i Pixel Magic, a odpowiadał za nie Robert Short[27].

Muzyka

[edytuj | edytuj kod]

Michael Wandmacher został zatrudniony do skomponowania muzyki do filmu[28]. Album, Punisher: War Zone – Original Motion Picture Soundtrack, z utworem „War Zone” napisanym na potrzeby filmu przez Roba Zombie, został wydany 25 listopada 2008 roku przez Lionsgate Records[29]. Natomiast album z muzyką Wandmachera, Punisher: War Zone – Original Motion Picture Score, pojawił się 11 grudnia tego samego roku[30].

2008Punisher: War Zone – Original Motion Picture Soundtrack[31]
Nr Tytuł utworu WykonawcaDługość
1.„War Zone”Rob Zombie3:52
2.„Psychosocial”Slipknot4:44
3.„Final Six”Slayer4:09
4.„Historia Calamitatum”Rise Against3:23
5.„Fallen”Seether4:17
6.„Bulletproof”Kerli5:02
7.„Take Me Away”7 Days Away3:20
8.„The Past Is Proof”Senses Fail3:36
9.„Butterfly Wings”Machines of Loving Grace3:39
10.„Genesis”Justice3:56
11.„Showdown”Pendulum5:27
12.„Refuse/Resist”Hatebreed3:10
13.„Lunatic”Static-X3:36
14.„Days of Revenge”Ramallah3:30
55:41
2008Punisher: War Zone – Original Motion Picture Score[30]
Nr Tytuł utworu AutorDługość
1.„Main Titles”M. Wandmacher3:03
2.„Lights On!”M. Wandmacher1:10
3.„The Burden”M. Wandmacher2:16
4.„Rich in Mercy”M. Wandmacher1:05
5.„Death of the Loved”M. Wandmacher1:25
6.„Infiltrate and Destroy”M. Wandmacher2:49
7.„This Is Ground Zero”M. Wandmacher2:10
8.„A Pretty Face”M. Wandmacher2:21
9.„The Russians”M. Wandmacher3:10
10.„A Call to Arms”M. Wandmacher1:16
11.„Safe Harbor”M. Wandmacher1:26
12.„A Wish for Death”M. Wandmacher2:53
13.„Freeze!”M. Wandmacher1:09
14.„Two Berettas”M. Wandmacher2:00
15.„I Want My Applesauce Back”M. Wandmacher2:37
16.„Held Hostage”M. Wandmacher3:19
17.„Joyful Mayhem”M. Wandmacher2:55
18.„Let the Games Begin”M. Wandmacher4:24
19.„LBJ”M. Wandmacher1:46
20.„Let Me Put You Out of My Misery”M. Wandmacher4:11
21.„Aftermath”M. Wandmacher1:33
48:58

Wydanie

[edytuj | edytuj kod]

Strefy wojny zadebiutowała 4 grudnia 2008 roku w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Katarze, Bahrainie i Omanie[32]. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie dostępny był od 5 grudnia. Początkowo amerykańska premiera filmu była zapowiedziana na 12 września 2008 roku[33].

Film nie był dystrybuowany kinowo w wielu krajach, w tym w Polsce, gdzie został wydany 12 maja 2009 roku na nośniku DVD[34].

Odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Box office

[edytuj | edytuj kod]

Punisher: Strefa wojny, przy budżecie szacowanym na 35 milionów dolarów, zarobił ponad 10 milionów, z czego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie ponad 8 milionów[32].

Krytyka w mediach

[edytuj | edytuj kod]

Film spotkał się z negatywnymi opiniami krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 29% ze 111 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 4,3/10[35]. Na portalu Metacritic średnia ważona ocen z 24 recenzji wyniosła 30 punktów na 100[36]. Natomiast według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę B- w skali od F do A+[37].

John Anderson z „Variety” ocenił, że „wartości produkcyjne są adekwatne, chociaż wstępne ujęcia Manhattanu, z którego Punisher następnie wjeżdża do jakiegoś kanadyjskiego metra, są żenujące. Podobnie jak błyszczący, odblaskowy, rozbłyskujący wygląd filmu, który odwraca uwagę od okropnych wydarzeń”[1]. Peter Hartlaub z „San Francisco Chronicle” stwierdził, że „akcja jest satysfakcjonująca, a mroczna historia jest zbliżona do tonu materiału źródłowego Marvel Comics[38]. Michael O’Sullivan z „Washington Post” napisał, że „każdy, kto ma odrobinę zdrowego rozsądku – lub słaby żołądek – potraktuje to jako ostrzeżenie, by trzymać się z daleka od tej dosłownie i w przenośni śmiertelnej Strefy wojny[39]. Tom Ambrose z „Empire Magazine” ocenił, że jest to „kolejna brutalnie nieudana próba przeniesienia tej postaci z komiksu na ekran”[40].

Serialowy reboot

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Punisher (serial telewizyjny).

W maju 2013 roku prawa do postaci powróciły do Marvel Studios[41]. W czerwcu 2015 roku Jon Bernthal został obsadzony w roli Franka Castle’a / Punishera w drugim sezonie serialu Daredevil[42]. W styczniu 2016 roku pojawiły się informacje o planach produkcji spin-offu zatytułowanego Punisher[43]. W kwietniu 2016 roku Netflix poinformował, że zamówiony został pierwszy sezon serialu z Bernthalem w tytułowej roli, a showrunnerem został Steve Lightfoot[44]. Punisher zadebiutował w listopadzie 2017 roku[45], a w grudniu zamówiono drugi sezon[46], który pojawił się w styczniu 2019 roku[47]. W lutym Netflix zakończył serial po dwóch sezonach[48].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l John Anderson: Punisher: War Zone. Variety. [dostęp 2008-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-30)]. (ang.).
  2. a b Peter Sciretta: Ray Stevenson to Replace Thomas Jane in The Punisher 2. /Film. [dostęp 2007-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-24)]. (ang.).
  3. a b c Borys Kit, Carolyn Giardina: „Seinfeld” nemesis hooks „Punisher” role. Reuters. [dostęp 2007-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)]. (ang.).
  4. a b c d Dash Mihok and Doug Hutchinson Join the Cast of The Punisher 2. MovieWeb. [dostęp 2007-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-25)]. (ang.).
  5. a b Edward Douglas: Punisher: War Zone. Coming Soon. [dostęp 2008-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-16)]. (ang.).
  6. Punisher: War Zone (2008). Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2022-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-22)]. (ang.).
  7. Lions Gate starting on The Punisher 2. Moviehole. [dostęp 2004-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-05-05)]. (ang.).
  8. Ken P: An Interview with Jonathan Hensleigh. IGN. [dostęp 2004-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-05)]. (ang.).
  9. Actor Thomas Jane talks „Bad Planet” and Other Comics Work. CBR.com. [dostęp 2004-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-15)]. (ang.).
  10. Marvel Movie Update – TV News at IGN. IGN. [dostęp 2005-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-13)]. (ang.).
  11. Clint Morris: Arad on everything comic-to-film. Moviehole. [dostęp 2005-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-03-05)]. (ang.).
  12. Kiel Phegley: Up Close With Thomas Jane. Wizard Entertainment. [dostęp 2006-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-17)]. (ang.).
  13. New Writer Boards The Punisher 2. Superhero Hype. [dostęp 2006-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-13)]. (ang.).
  14. Kurt Sutter Talks Punisher 2. Superhero Hype. [dostęp 2007-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-13)]. (ang.).
  15. Peter Sciretta: Thomas Jane Drops Out Of The Punisher 2. /Film. [dostęp 2011-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-24)]. (ang.).
  16. Jessica Barnes: John Dahl Says 'Punisher 2' Script Not That Good. Cinematical. [dostęp 2007-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-24)]. (ang.).
  17. Arrow in the Head News: Punisher 2 director!. JoBlo.com. [dostęp 2007-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-23)]. (ang.).
  18. Arya Ponto: Official Sequel Title Now ‘Punisher: War Zone’. JustPressPlay. [dostęp 2007-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-26)]. (ang.).
  19. Todd Gilchrist: Interview: Lexi Alexander. IGN. [dostęp 2007-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-09)]. (ang.).
  20. Vic Holterman: The Real Punisher War Zone Story. Screen Rant. [dostęp 2008-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)]. (ang.).
  21. Caleb Kemp: Exclusive Interview: Ray Stevenson on Punisher: War Zone. Collider. [dostęp 2008-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-20)]. (ang.).
  22. Ray Carsillo: Exclusive: Ray Stevenson talks Punisher: War Zone to help promote the DVD and Blu-ray. Collider. [dostęp 2009-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-28)]. (ang.).
  23. Dan Jolin: Paddy Considine is NOT Jigsaw. Empire Magazine. [dostęp 2007-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)]. (ang.).
  24. The Punisher: 15 Things You Never Knew. CBR.com. [dostęp 2017-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)]. (ang.).
  25. ‘Punisher: War Zone’ Shooting Dates and Crew Details. Comics2Film. [dostęp 2007-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-23)]. (ang.).
  26. Lexi Alexander on Shooting Punisher. Superhero Hype. [dostęp 2007-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-29)]. (ang.).
  27. Alain Bielik: ‘Punisher: War Zone’: A VFX Gore Fest. Animation World Network. [dostęp 2008-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-27)]. (ang.).
  28. Wandmacher’s Punisher: War Zone Score. Superhero Hype. [dostęp 2008-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)]. (ang.).
  29. New Rob Zombie Song Featured On ‘Punisher: War Zone’ Soundtrack. BlabberMouth. [dostęp 2009-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-30)]. (ang.).
  30. a b Punisher: War Zone – Original Score (2008). Soundtrack.net. [dostęp 2022-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-12)]. (ang.).
  31. Punisher: War Zone Soundtrack (2008). Soundtrack.net. [dostęp 2022-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-15)]. (ang.).
  32. a b Punisher: War Zone. Box Office Mojo. [dostęp 2022-02-22]. (ang.).
  33. Punisher Will Enter War Zone 3 Months Later. Superhero Hype. [dostęp 2008-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)]. (ang.).
  34. Punisher: Strefa wojny (2008) [DVD]. DVD Max. [dostęp 2022-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-05)]. (pol.).
  35. Punisher: War Zone. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-02-22]. (ang.).
  36. Punisher: War Zone. Metacritic. [dostęp 2022-02-22]. (ang.).
  37. Jacob Knight: The Savage Stack – Punisher: War Zone (2008). Birth.Movies.Death. [dostęp 2017-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  38. Peter Hartlaub: Movie review: 'Punisher: War Zone' bloody good. San Francisco Chronicle. [dostęp 2008-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-19)]. (ang.).
  39. Michael O’Sullivan: Punisher: War Zone. Washington Post. [dostęp 2008-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-11)]. (ang.).
  40. Tom Ambrose: The Punisher: War Zone Review. Empire Magazine. [dostęp 2009-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-24)]. (ang.).
  41. Max Nicholson: Ghost Rider Blazes Back to Marvel. IGN. [dostęp 2013-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-21)]. (ang.).
  42. Nellie Andreeva: Jon Bernthal Cast As The Punisher In ‘Marvel’s Daredevil’ On Netflix. Deadline Hollywood. [dostęp 2015-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-09)]. (ang.).
  43. Michael Ausiello: Punisher Spinoff Starring Jon Bernthal in Development at Netflix. TV Line. [dostęp 2016-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-15)]. (ang.).
  44. James Hibberd: ‘Marvel’s The Punisher’ spin-off ordered by Netflix, Jon Bernthal to star. Entertainment Weekly. [dostęp 2016-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-28)]. (ang.).
  45. Dominic Patten: ‘Marvel’s The Punisher’ Gets November Premiere Date & Trailer On Netflix. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-16)]. (ang.).
  46. Nellie Andreeva: ‘The Punisher’ Renewed For Season 2 By Netflix. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-07)]. (ang.).
  47. James Whitbrook: Here’s Your First Tiny Little Tease for The Punisher Season 2. Gizmodo. [dostęp 2018-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)]. (ang.).
  48. Dominic Patten: ‘The Punisher’ & ‘Jessica Jones’ Canceled By Netflix; Latter’s 3rd Season Still To Air. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-08)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]