Flota Bałtycka

Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej (ros. Балтийский флот ВМФ России) – związek operacyjny Imperium Rosyjskiego, Związku Radzieckiego i Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej, wydzielony do wykonywania operacji na Morzu Bałtyckim.

Flota Bałtycka

Балтийский флот

Godło Floty Bałtyckiej
Historia
Państwo	Imperium Rosyjskie (1702–1918) Rosyjska FSRR (1918–1922) ZSRR (1922–1991) Rosja (od 1991)
Dowódcy
Obecny	wiceadmirał Aleksandr Michajłowicz Nosatow
Organizacja
Dyslokacja	Królewiec, Bałtyjsk, Czerniachowsk, Donskoje
Rodzaj sił zbrojnych	marynarka wojenna
Rodzaj wojsk	piechota morska, wojska powietrznodesantowe, wojska rakietowe
Podległość	Zachodni Okręg Wojskowy
Odznaczenia

Siedziba dowództwa Floty Bałtyckiej

Rosyjski niszczyciel rakietowy typu Sowriemiennyj

Desant rosyjskiej piechoty morskiej w trakcie ćwiczeń z siłami NATO pod Ustką

Bitwa pod Gangutem 1714

Historia

Flota Bałtycka carstwa i cesarstwa rosyjskiego

Rosyjska Flota Bałtycka carstwa rosyjskiego została utworzona w czasie III wojny północnej przez cara Piotra Wielkiego w Lodejnoje Pole (ujście rzeki Siaś do jeziora Ładoga) i na rzece Świr w latach 1702–1703. W październiku 1702 Flotylla wiosłowa brała udział w opanowaniu Noteburga (później Szlisselburg). 18 maja 1703 żołnierze rosyjscy na 30 szalupach zdobyli abordażem dwa szwedzkie okręty – 10-działowy „Gedan” i 8-działowy „Astrid”, co uważane jest za pierwszą bitwę Floty Bałtyckiej i dzień jej święta. W 1704 rozpoczęto budowę Admiralskiej Stoczni w Petersburgu. Pierwszymi budowniczymi okrętów majstrowie: F. M. Sklajew, G. Mienszikow, I. Ramberg. Przygotowanie kadr oficerskich dla Floty rozpoczęto w 1701 w Moskwie w Szkole Nawigacyjnej (przeniesiona w 1715 do Petersburga i nazwana Akademią Gwardii Morskiej, a od 1752 Morskim Korpusem Kadetów).

Pierwszym jej dowódcą został holenderski admirał Cornelius Cruys, którego w 1723 zastąpił hrabia generał-admirał Fiodor Apraksin. Od 1703 Flota stacjonowała w nowo wybudowanej bazie w Kronszłog (później Kronsztadzie). Początkowo składała się jedynie z wiosłowych galer i używana była do przeprowadzania desantu piechoty. W ten sposób wojska rosyjskie zdobyły m.in. Szlisselburg (1702). W 1724 cesarska flota bałtycka liczyła już 141 żaglowych jednostek liniowych i kilkaset okrętów wiosłowych.

W czasie III wojny północnej Flota ta przeprowadziła serię udanych rajdów, zdobywając Wyborg, Rewel (obecnie Tallinn), Rygę, Helsinki i Turku. Pierwszymi znaczącymi zwycięstwami morskimi Floty Bałtyckiej były wygrane nad flotą szwedzką w bitwach pod Gangutem (Hanko) w 1714, Ezele (1719) i Grengam w 1720. Flota podchodziła pod wybrzeże Szwecji, wysadzała desanty, niszczyła garnizony twierdz.

W czasie wojny siedmioletniej rosyjska Flota Bałtycka wspierała od strony morza działania wojsk rosyjskich w Prusach Wschodnich i na Pomorzu Zachodnim. W rezultacie wojny północnej Rosja stała się silnym państwem morskim.

W czasie wojny siedmioletniej 1756–1763 eskadra Floty współdziałała z wojskami lądowymi w operacjach na Pomorzu. W 1757 osłaniała zdobycie Kłajpedy, w 1761 przeprowadziła udaną blokadę Kołobrzegu. Zablokowała cieśniny duńskie, uniemożliwiając tym samym wpłynięcie na Bałtyk floty brytyjskiej. Sytuacja międzynarodowa w drugiej połowie XVIII wieku zmusiła Rosję do zwiększenia sił Floty. W latach 1775–1800 było zbudowanych 50 okrętów liniowych, 31 fregat, 168 okrętów bombardujących i pomocniczych, 362 okręty wiosłowe.

Podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1768–1774, Flota Bałtycka wpłynęła na Morze Śródziemne i rozbiła w 1770 marynarkę turecką w bitwie pod Czesmą. W czasie wojny rosyjsko-szwedzkiej 1788–1790, Flota broniła wybrzeża Bałtyku, zrywała ataki Szwedów na Kronsztad i Petersburg, rozbiła flotę szwedzką koło wyspy Gotland (1788), Roshesalme (1789), pod Rewlem (Tallinnem) i Wyborgiem (1790). Po serii zwycięstw Flota Bałtycka poniosła sromotną klęskę w drugiej bitwie pod Svenskund w 1790. Rosjanie stracili w niej 9500 marynarzy i jedną trzecią swej floty.

W wojnach rosyjsko-tureckich przełomu XVIII/XIX wieku Flota brała udział w operacjach morskich na Morzu Śródziemnym, w celu związania walką sił przeciwnika w rejonie ujścia Dunaju i na morzu Czarnym. Walczyła też w czasie wojny o niepodległość Grecji. Rozbiła flotę turecką w bitwie dardanelskiej 1807 oraz bitwie ateńskiej w tym samym roku. Stoczyła z flotą turecko-egipską zwycięską bitwę pod Navarino w 1827.

Sytuacja ekonomiczna Rosji i prowadzone lokalne wojny nie pozwoliły jej na zbudowanie parowej floty przed wojną krymską 1853–1856. Flota Bałtycka do rozpoczęcia tej wojny miała 11 fregat parowych, podczas gdy Francuzi i Anglicy mieli 42 okręty parowe o napędzie śrubowym lub bocznokołowym. Mimo to Flota Bałtycka skutecznie zablokowała w Zatoce Fińskiej połączoną flotę brytyjsko-francuską i osłaniała Sankt Petersburg. W czasie tej wojny były po raz pierwszy zastosowane na Bałtyku miny morskie, wynalezione przez rosyjskiego uczonego B.S. Jakobiego. W 1861 rozpoczęła się budowa pierwszego okrętu pancernego – „Opyt”, a w 1869 zbudowano pierwszy pancernik wieżowy „Piotr Wielikij”. W 1860 zmieniono organizację Floty. Porty podzielono na główne: Kronsztad, Petersburg i pomocnicze: Rewel, Swiborg, a w 1891 Flota została podzielona na dwie dywizje. Utworzono stanowiska naczelnego dowódcy Floty, dowódców portów, dowódcy obrony morskiej Morza Bałtyckiego (od września 1908 dowódca Sił Morskich Morza Bałtyckiego, a od 1909 dowódca Czynnej Floty Morza Bałtyckiego). W końcu XIX wieku Flota Bałtycka miała ponad 250 okrętów. W latach 1902–1903 pojawiły się pierwsze proletariackie organizacje.

W czasie wojny rosyjsko-japońskiej z jednostek Floty Bałtyckiej została sformowana II Eskadra Pacyfiku pod dowództwem admirała Zinowija Rożestwienskiego, a następnie także III Eskadra. Formacje te opłynęły Afrykę, Indie i Indochiny i 28 maja 1905 zostały doszczętnie rozbite przez flotę japońską w bitwie pod Cuszimą.

W chwili rozpoczęcia I wojny światowej, Flota Bałtycka miała 4 starsze pancerniki (przeddrednoty), 6 krążowników pancernych i 4 krążowniki pancernopokładowe, 50 niszczycieli (w większości przestarzałych), 25 torpedowców, 7 stawiaczy min, 11 okrętów podwodnych (w większości przestarzałych), 7 kanonierek i okręty pomocnicze. Została wycofana z wysuniętych baz w Tallinnie i Helsinkach do Kronsztadu. Została w latach 1914–1918 uzupełniona 4 nowoczesnymi pancernikami (drednotami) typu Gangut, a także 17 nowoczesnymi niszczycielami oraz okrętami podwodnymi. Flota prowadziła minowanie akwenów, operacje u wybrzeża przeciwnika i na komunikacjach. Flota straciła 36 okrętów bojowych. Zablokowana przez cesarską flotę niemiecką nie odegrała większego znaczenia.

Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Rosji radzieckiej i ZSRR

Flota Bałtycka Marynarki Wojennej ZSRR (ros. Дважды Краснознамённый Балтийский флот Flota Bałtycka dwukrotnie odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru) – związek operacyjny marynarki radzieckiej istniejący w latach 1917–1991; od lutego 1946 do stycznia 1947 – Flota Północno-Bałtycka (Северо-Валтийский флот), od stycznia 1947 do stycznia 1956 – 8 Flota Marynarki Wojennej; Główna Baza Marynarki Wojennej – Tallinn. Równolegle od lutego 1946 do stycznia 1947 Flota Południowo-Bałtycka, od stycznia 1947 do stycznia 1956 4 Flota Marynarki Wojennej; Główna Baza Marynarki Wojennej – Bałtijsk .

W 1915 w Kronsztadzie zostało utworzone Centrum Organizacji Bolszewickiej Floty Bałtyckiej. W czasie rewolucji lutowej 1917 marynarze Floty przeszli na stronę rewolucji (w lecie 1917 uczestniczyło w rewolucyjnych organizacjach ok. 12 tys. marynarzy). We wrześniu – październiku marynarze bronili Piotrogradu. Po rewolucji 1917 marynarze Floty Bałtyckiej uczestniczyli w wojnie domowej. Około 20 tys. marynarzy walczyło w składzie formacji lądowych. W okresie luty – maj 1918 siły główne Floty Bałtyckiej wykonały tzw. Lodowe przejście Floty Bałtyckiej z portów Rewel (Tallinn) i Helsingfors (Helsinki) do Kronsztadu w celu jej ratowania przed przejęciem przez Niemców. W 1919 Flota walczyła w obronie Piotrogrodu. Popierając bolszewików, stanowiła najbardziej radykalny element tworzonych rad robotniczych i żołnierskich. W 1920 Rada Pracy i Obrony podjęła decyzje o odbudowie Floty. Do floty było skierowanych ok. 700 starych marynarzy bolszewików.

Jednak już wkrótce wybuchło w 1921 powstanie w Kronsztadzie, zorganizowane przez rozczarowanych terrorem bolszewików marynarzy Floty Bałtyckiej. Powstanie zostało krwawo stłumione. W 1928 flota została wyróżniona orderem Czerwonego Sztandaru. W okresie międzywojennym Flota była przezbrajana w nowe okręty. Wyposażono ją w samoloty, działa obrony wybrzeża dalekiego zasięgu. W latach trzydziestych sztab i bazy Flota Bałtycka stały się organizatorem Floty Północnej i Floty Oceanu Spokojnego. Flota Bałtycka była najsilniejszą z radzieckich flot.

Flota ta wzięła udział w wojnie radziecko-fińskiej, ostrzeliwując fińskie baterie nadbrzeżne. Flota współdziałała z wojskami Leningradzkiego Okręgu Wojskowego w natarciu na przesmyku Karelskim. Lotnictwo Floty przeprowadziło bombardowanie cywilnej ludności Helsinek.

W czasie II wojny światowej, w chwili ataku Niemiec w czerwcu 1941 roku Flota Bałtycka liczyła: 2 pancerniki, 2 krążowniki, 21 niszczycieli, 69 okrętów podwodnych, 6 stawiaczy min, 33 trałowce, 7 dozorowców, 2 kanonierki, 48 kutrów torpedowych i mniejsze jednostki pomocnicze oraz 659 samolotów. Już w pierwszych tygodniach walk flota poniosła dotkliwe straty w okrętach, przede wszystkim od niemieckich min, a także lotnictwa, okrętów podwodnych i kutrów torpedowych, przy braku starć z większymi okrętami przeciwnika. W związku z szybkimi postępami wojsk niemieckich zaszła konieczność ewakuacji baz w Lipawie, Windawie i Rydze, a w końcu Tallinna. W czasie ewakuacji z głównej bazy w Tallinie pod koniec sierpnia, Flota poniosła bardzo ciężkie straty w okrętach (zatopionych przez miny i lotnictwo 68 okrętów i statków, w tym: 5 niszczycieli, 3 dozorowce, 5 trałowców, 2 okręty podwodne, 46 transportowców) oraz ludziach. Ocalałe siły były ewakuowane do twierdzy Kronsztad chroniącej Leningrad. Dalsze straty, w tym trzy niszczyciele, pociągnęła ewakuacja bazy Hanko między 26 października a 3 grudnia 1941 roku.

Kolejne ciężkie straty w okrętach przyniosła blokada Leningradu, w trakcie której garnizon Kronsztadu był wysuniętą placówką oblężonego miasta w latach 1941–1943. Okręty Floty uczestniczyły w obronie miasta jako pływająca artyleria, a 68 000 marynarzy zostało skierowanych do walk na lądzie. We wrześniu 1941 Kronsztad stał się celem intensywnych ataków lotnictwa i artylerii. Zmasowane naloty przeprowadzane zostały 19, 21, 22, 23 i 27 września. Mimo bardzo silnej obrony przeciwlotniczej Flota straciła wówczas około połowy jednostek. Zatonęły m.in. pancernik „Marat” (ze stratą 326 członków załogi), nieukończony krążownik „Pietropawłowsk”, lider (niszczyciel) „Minsk” i inne okręty, a więcej zostało uszkodzonych, w tym drugi pancernik „Oktiabrskaja Riewolucyja”. Łącznie w pierwszym roku wojny Flota straciła m.in. 1 pancernik, 17 niszczycieli, 27 okrętów podwodnych, 4 dozorowce, 47 trałowców, 3 stawiacze min, 2 kanonierki, 23 kutry torpedowe, a szereg innych okrętów odniósł poważne uszkodzenia. Flota Bałtycka również stawiała w tym czasie liczne miny w Zatoce Fińskiej, na których zatonęło kilka jednostek przeciwnika, lecz w większości wysiłek ten był bezcelowy, gdyż Niemcy nie zamierzali podejmować prób podejścia morskiego do Kronsztadu.

Po zablokowaniu większych jednostek w Kronsztadzie, główną ofensywną aktywnością Floty Bałtyckiej stała się od 1942 roku wojna podwodna, lecz prowadzona w ograniczonym zakresie z uwagi na ograniczone siły własne i dużą trudność wyjścia na Bałtyk. Na skutek rozbudowy niemieckich zagród minowych w Zatoce Fińskiej i utworzenia niemiecko-fińskich rubieży przeciwpodwodnych, z sieciami zagrodowymi i linią patroli, wychodzenie na patrole radzieckich okrętów podwodnych stało się bardzo niebezpieczne. Pomimo dużych strat, ich załogi odnosiły też pewne sukcesy w zwalczaniu niemieckiej żeglugi; aktywne było też lotnictwo Floty Bałtyckiej. Mimo to, w 1942 roku flota radziecka spowodowała stratę mniej niż 1% ładunków transportowanych przez Bałtyk. Angażowała jednak na tym akwenie pewne siły niemieckie do osłony konwojów. Wzmocnienie rubieży przeciwpodwodnej od wiosny 1943 roku wyeliminowało w praktyce możliwości działania radzieckich okrętów podwodnych aż do października 1944 roku. Po odblokowaniu Leningradu, postępach Armii Czerwonej na lądzie i wyjściu Finlandii z wojny po stronie Niemiec, Flota znowu odzyskała możliwości działania, ograniczone jednak w praktyce do okrętów podwodnych i małych jednostek, wspierających wysadzanie desantów taktycznych. Odnoszone sukcesy bojowe nie były jednak wielkie, a największym okrętem zatopionym przez radzieckie okręty (kutry torpedowe) był niszczyciel T-31 (typu 1939).

W latach 1944–1945 Flota wzięła udział w rozbiciu wojsk niemieckich pod Leningradem, w opanowaniu krajów nadbałtyckich, Prus Wschodnich, Pomorza. Dziesiątki tysięcy marynarzy Floty walczyło na lądzie w składzie morskich brygad. Pod koniec wojny okręty podwodne tej Floty zatopiły kilka niemieckich jednostek pływających, m.in. transportowiec Kriegsmarine MS „Wilhelm Gustloff”, transportowce MS „Steuben” i MS „Goya”.

17 maja 1954 Baza Morska Kronsztad została nagrodzona orderem Czerwonego Sztandaru, a 7 maja 1965 Flota Bałtycka została wyróżniona tym samym orderem. W czasie zimnej wojny, wobec blokady cieśnin duńskich przez okręty państw NATO, Flota Bałtycka straciła swoje znaczenie strategiczne.

W 1975 na fregacie „Storożewoj”, stacjonującej w Rydze, doszło do buntu marynarzy, którzy wystąpili przeciwko totalitarnym rządom Leonida Breżniewa. W październiku 1981 doszło do incydentu międzynarodowego, gdy sowiecki okręt podwodny S-363 wszedł na skały na wodach Szwecji w pobliżu bazy w Karlskronie.

Dowództwo

Kwatera główna dowództwa Floty Bałtyckiej znajduje się w Królewcu. Jej dowódcą jest adm. Aleksandr Michajłowicz Nosatow (Носатов, Александр Михайлович). Dowódca Floty jest jednocześnie komendantem Kaliningradzkiego Rejonu Obronnego (Калининградский оборонный район), w skład którego wchodzą jednostki wszystkich rodzajów broni, stacjonujące w obwodzie królewieckim. Dowódca Floty Bałtyckiej bezpośrednio podlega ministrowi Obrony Federacji Rosyjskiej i szefowi Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej.

Okręt flagowy dowódcy to niszczyciel proj. 956 „Nastojcziwyj” («Настойчивый»).

Dowódcy Floty Bałtyckiej przed 1991

• 1921–1924 – Michaił Wiktorow
• 1926–1932 – Michaił Wiktorow
• 22 sierpnia 1932 – 25 stycznia 1937 – Lew Galler
• 15 sierpnia 1937 – 9 stycznia 1938 – Iwan Isakow
• 10 stycznia 1938 – 27 kwietnia 1939 – Gordiej Lewczenko
• 28 kwietnia 1939 – 15 lutego 1946 – Władimir Tribuc
• 27 stycznia 1956 – 24 listopada 1956 – Arsienij Gołowko

Dowódcy Floty Bałtyckiej MW Federacji Rosyjskiej

• 1991–2000 – adm. Władimir Jegorow,
• listopad 2000 – 12 kwietnia 2001 – adm. Władimir Wałujew (p.o.),
• 12 kwietnia 2001 – 6 maja 2006 – adm. Władimir Wałujew,
• 6 maja 2006 – 2007 – wiceadm. Konstantin Sidienko,
• 2007 – 8 września 2009 – wiceadm. Wiktor Mardusin,
• 14 września 2009 – 2012 – wiceadm. Wiktor Czirkow,
• maj 2012 – 29 czerwca 2016 – wiceadm. Wiktor Krawczuk,
• od 29 czerwca 2016 – adm. Aleksandr Michajłowicz Nosatow.

Cele i zadania

W czasach zimnej wojny doktryna wojenna ZSRR zakładała uderzenie zmasowanych sił konwencjonalnych wojsk radzieckich i państw Układu Warszawskiego na Europę zachodnią, połączone z użyciem taktycznej broni jądrowej dla zniszczenia wybranych celów wroga. Flota Bałtycka w założeniu miała wykonać uderzenie na cieśniny duńskie, w celu ich zablokowania.

Jednym z zadań Floty Bałtyckiej stał się udział w budowie Gazociągu Północnego na dnie Bałtyku i późniejsza jego ochrona. Okręty hydrograficzne tej floty wzięły udział w wyznaczaniu przebiegu tej linii, a bezzałogowe batyskafy układały jej instalacje.

Skład i uzbrojenie

Siły morskie

Stanowią trzon Floty Bałtyckiej. Ich zadaniem jest neutralizacja okrętów podwodnych wroga na Morzu Bałtyckim i utrzymanie niezamarzających baz dla floty rosyjskiej. W chwili obecnej nie wydaje się, by były w stanie samodzielnie opanować cieśniny duńskie. Liczą 91 okrętów.

• 1 niszczyciel rakietowy „Nastojczywyj” typu Sowriemiennyj (proj. 959)
• 2 fregaty typu Nieustraszymyj (proj. 1154)
• 2 okręty podwodne Kilo
• 4 korwety wielozadaniowe typu Stierieguszczij (proj. 20380)
• 22 korwety typów (NATO): Tarantul, Parchim, Nanuchka, Bujan, Karakurt
• ok. 60 okrętów pomocniczych.

Wojska rakietowe

Na terenie obwodu królewieckiego stacjonuje bliżej nierozpoznana jednostka rosyjskich wojsk rakietowych, prawdopodobnie w sile brygady. Wojska rakietowe dysponują tutaj taktycznymi i taktyczno-operacyjnymi rakietami balistycznymi krótkiego zasięgu OTR-21 Toczka (w kodzie NATO: SS-21 Scarab) o zasięgu 70 km i OTR-21 Toczka-U o zasięgu 120 km. Wszystkie one mogą zostać uzbrojone w głowice nuklearne. Dla ochrony tych instalacji umieszczono 2 brygady zestawów przeciwlotniczych średniego zasięgu S-300 (90 szt).

W grudniu 2011 w obwodzie królewieckim oddano do użytku stację radiolokacyjną systemu wczesnego ostrzegania o ataku rakietowym Woroneż-DM. Przewidywano ponadto rozmieszczenie tu wyrzutni rakiet Iskander o zasięgu 500 km, zdolnych do przenoszenia taktycznej broni atomowej, odpowiednie przygotowania rozpoczęto w styczniu 2012. W kwietniu 2012 obrona powietrzna obwodu została wzbogacona w systemy rakietowe S-400, tym samym obwód uzyskał je jako drugie miejsce po Moskwie. Ponadto istnieją tu magazyny zdolne do magazynowania taktycznej broni atomowej, co oznacza, że może się ona znajdować na jego terytorium w dowolnej chwili.

W 2018 Rosjanie potwierdzili, że rakiety Iskander, znajdujące się do tej pory w obwodzie królewieckim wyłącznie na czas ćwiczeń, zostały tam zainstalowane na stałe.

Siły lądowe

Ich zadaniem jest obrona wybrzeża, portów, stoczni i baz lotniczych przed ewentualnym desantem wroga. W krótkim czasie są gotowe do przejścia do działań zaczepnych w razie zagrożenia.

Resztki 11 Armii Gwardyjskiej sformowane w Siły Obrony Wybrzeża i Terytorium Floty Bałtyckiej, składające się z 7. Brygady Strzelców Zmotoryzowanych i 79 Brygady Strzelców Zmotoryzowanych, wzmocnionych 336 Brygadą piechoty morskiej. Jak wynika z obserwacji ćwiczeń „Zapad-99”, w razie konfliktu zbrojnego jednostki te prawdopodobnie połączą się z siłami wojsk rosyjskich stacjonującymi na Białorusi. Siły te w chwili obecnej liczą ok. 25 000 żołnierzy, są skadrowane i mają niepełne składy osobowe. Na Białorusi, w Wilejce, znajduje się Centrum Łączności Marynarki Wojennej, podległe dowództwu Floty Bałtyckiej.

Siły powietrzne

Służą głównie do zniszczenia okrętów podwodnych wroga, osłony powietrznej działań marynarki i utrzymania baz morskich i lotniczych do czasu nadejścia sił głównych. Duża liczba samolotów uderzeniowych Su-24 i samolotów wielozadaniowych Su-27, nosicieli pocisków nuklearnych o zasięgu operacyjnym 850 km świadczy o możliwości wyprowadzenia uderzenia taktyczną bronią jądrową aż po Ren. Zdjęcia satelitarne wskazujące na obecność tutaj bombowców strategicznych Tu-22M, świadczyły prawdopodobnie o chwilowym przebazowaniu ćwiczebnym.

• 689 Gv IAP i 288 OVP 64 – 25 myśliwców przechwytujących Su-27 baza Kaliningrad Czkałowsk
• 288 Samodzielna Eskadra Śmigłowców, składająca się z maszyn Mi-24 (10) i Mi-8 (10), Kaliningrad Czkałowsk
• 4 Samodzielny Pułk Morskiego Lotnictwa Szturmowego, wyposażony w 45 samolotów Su-24, Czerniachowsk
• 396 OKPLVP (396 Samodzielna Eskadra Śmigłowców Pokładowych do Zwalczania Okrętów Podwodnych), wyposażona w 10 śmigłowców Ka-27 i 745. OPLVP (745 Samodzielna Eskadra Śmigłowców do Zwalczania Okrętów Podwodnych), wyposażona w 10 śmigłowców Ka-25, baza Donskoje
• 263 Samodzielna Eskadra Mieszana (An-26 (10) i Mi-8 (10))

Miejscami stacjonowania Floty Bałtyckiej są bazy w Kronsztadzie, Piławie i Królewcu. Jednak główne siły floty dyslokowane są w obwodzie królewieckim, gdzie znajduje się jedyny niezamarzający rosyjski port bałtycki. Okrętem flagowym Floty Bałtyckiej jest niszczyciel rakietowy „Nastojczywyj” typu Sowriemiennyj.

Pod koniec lat 90. w skład tej Floty wchodziło ok. 100 okrętów (3 niszczyciele rakietowe typu Sowriemiennyj, 26 fregat rakietowych, 9 taktycznych okrętów podwodnych) oraz ok. 230 okrętów pomocniczych. Dla osłony działań floty w obwodzie królewieckim stacjonuje 25 000 żołnierzy, w tym piechoty morskiej, a w skład Grupy Lotnictwa Floty wchodzi 70 samolotów bojowych. 3 stycznia 2001 amerykański dziennik „The Washington Times” doniósł o przerzuceniu przez Rosjan do obwodu królewieckiego dużej ilości taktycznej broni jądrowej. Głowice jądrowe rakiet balistycznych i taktyczne pociski artyleryjskie są tu składowane jeszcze od czasów radzieckich. Wprowadzając nowe siły do wsparcia Floty Bałtyckiej (w tym rakiety krótkiego zasięgu uzbrojone w głowice nuklearne), Rosjanie wykorzystali fakt, że limit traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie nie dotyczy w ogóle jednostek tego typu, a układ o całkowitej likwidacji rakiet krótkiego i średniego zasięgu (INF) zakłada jedynie likwidację potencjału rakiet o zasięgu większym niż 500 km.

Bibliografia

• Władimir Bieszanow: Obrona Leningradu. Warszawa: Bellona, 2009. ISBN 978-83-1111-441-8.
• Władimir Bieszanow. Sowiecka i niemiecka flota: wojna na Bałtyku 1941–1945. „Technika Wojskowa - Historia”, styczeń-luty 2014. Warszawa. nr 1/2014. 
• Wiaczesław Łurje: Admirały i gienierały Wojenno-Morskogo Fłota SSSR 1946-1960. Moskwa: Kuczkowie pole, 2007, s. 13–14. ISBN 978-5-9950-0009-9. (ros.).

Linki zewnętrzne

• Obwód kaliningradzki w kontekście rozszerzenia Unii Europejskiej. osw.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-16)]. studium Ośrodka Studiów Wschodnich
• Grzegorz Gromadzki, Tadeusz Wróbel Strach przed niewiadomą Polska Zbrojna