Emmanuel Macron

prezydent Francji od 2017 roku

Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron (wym. [emanɥɛl makʁɔ̃]]; ur. 21 grudnia 1977 w Amiens[1]) – francuski polityk, urzędnik państwowy i bankowiec. Minister gospodarki, przemysłu i cyfryzacji w latach 2014–2016, od 2017 prezydent Republiki Francuskiej i z urzędu współksiążę Andory.

Emmanuel Macron
Ilustracja
Emmanuel Macron (2024)
Pełne imię i nazwisko

Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron

Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1977
Amiens

Prezydent Republiki Francuskiej
Okres

od 14 maja 2017

Przynależność polityczna

Renaissance

Pierwsza dama

Brigitte Macron

Poprzednik

François Hollande

Współksiążę Andory
Okres

od 14 maja 2017

Poprzednik

François Hollande

Minister gospodarki, przemysłu i cyfryzacji Francji
Okres

od 25 sierpnia 2014
do 30 sierpnia 2016

Poprzednik

Arnaud Montebourg

Następca

Michel Sapin

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Wielki Oficer Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Wstęga Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Republiki (Tunezja) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Wielki Oficer Orderu Narodowego Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem Order Zajeda Order Królewski Serafinów (Szwecja) Order Republiki (Mołdawia)
Od lewej: Bernard Attali, Jean-Yves Le Drian, Emmanuel Macron i Denis Ranque (2015)

Życiorys

edytuj

Wykształcenie

edytuj

Kształcił się w jezuickim liceum w Amiens, następnie w paryskiej szkole średniej Lycée Henri-IV[2]. Uzyskał dyplom DEA z zakresu filozofii na Université de Paris X, został także absolwentem Instytutu Nauk Politycznych w Paryżu oraz École nationale d’administration[1]. W latach 1999–2001 był asystentem filozofa Paula Ricœura[2] i współpracował przy wydaniu jego książki La Mémoire, l’histoire, l’oubli. Przez dziesięć lat uczył się gry na fortepianie[3].

Działalność zawodowa i polityczna do 2017

edytuj

Po ukończeniu studiów został członkiem korpusu inspektorów finansowych w ramach Inspection générale des finances, państwowej służby zajmującej się audytem i kontrolą[1]. Od 2006 do 2009 był członkiem Partii Socjalistycznej[4]. W 2007 został zastępcą referenta komisji kierowanej przez Jacques’a Attali i zajmującej się kwestią wzrostu gospodarczego Francji[2]. W 2008 przeszedł do pracy w bankowości inwestycyjnej w (kontrolowanym przez rodzinę Rothschildów) Rothschild & Cie Banque, gdzie był zatrudniony do 2012[1]. Zajmował się w szczególności zakupem przez szwajcarskie przedsiębiorstwo Nestlé filii koncernu Pfizer o wartości ponad 9 miliardów euro[5].

W latach 2012–2014 pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego Pałacu Elizejskiego w administracji prezydenta François Hollande’a[5]. 26 sierpnia 2014 objął stanowisko ministra gospodarki, przemysłu i cyfryzacji w rządzie Manuela Vallsa, zastępując Arnauda Montebourga[6]. W trakcie urzędowania popadł w spory z działaczami związków zawodowych[7]. Jednocześnie zyskał osobistą popularność, zaczął być uwzględniany w sondażach przeprowadzanych na potrzeby wyborów prezydenckich w 2017. W kwietniu 2016 założył własny ruch polityczny pod nazwą En Marche!, pozycjonując go jako ugrupowanie niebędące ani lewicą, ani prawicą[8]. Jego polityczne zaangażowanie zostało w lipcu tegoż roku publicznie skrytykowane przez prezydenta[9]. 30 sierpnia Emmanuel Macron odszedł z urzędu ministra[7]

Wybory i prezydentura

edytuj

Wraz z odejściem z rządu zadeklarował start w wyborach prezydenckich w 2017 jako kandydat niezależny, odmawiając udziału w prawyborach zorganizowanych przez socjalistów, w których ostatecznie zwyciężył Benoît Hamon[10]. Poparcie dla jego kandydatury wyrazili politycy z różnych stron sceny politycznej, między innymi François Bayrou, Daniel Cohn-Bendit, Bertrand Delanoë, Bernard Kouchner, Dominique Perben[11] i Manuel Valls[12].

W pierwszej turze wyborów 23 kwietnia 2017 otrzymał 8,7 miliona głosów (24,01%), zajmując 1. miejsce spośród 11 pretendentów[13]. Przeszedł do drugiej tury razem z eurosceptyczną kandydatką Marine Le Pen z Frontu Narodowego, która uzyskała poparcie na poziomie 21,30%[13]. Bezpośrednio po ogłoszeniu sondażowych wyników głosowania poparcie dla niego zadeklarowali François Fillon (zajął 3. miejsce) oraz Benoît Hamon (zajął 5. miejsce)[14]. W drugiej turze wyborów 7 maja 2017 otrzymał 20,7 miliona głosów (66,10%), wygrywając tym samym wybory[15] i stając się najmłodszą osobą wybraną na ten urząd[16]. Dzień po wyborach ustąpił z funkcji przewodniczącego swojego ugrupowania[17].

14 maja 2017 Emmanuel Macron został zaprzysiężony na prezydenta Republiki Francuskiej[18]. Następnego dnia powołał na urząd premiera Édouarda Philippe’a z partii Republikanie[19], a także udał się z pierwszą wizytą zagraniczną do Berlina, gdzie spotkał się z kanclerz Niemiec Angelą Merkel[20][21]. W lipcu 2020 na nowego premiera wyznaczył Jeana Castex[22].

W marcu 2022 Emmanuel Macron oficjalnie ogłosił, że będzie ubiegał się o reelekcję w kwietniowych wyborach prezydenckich[23]. W pierwszej turze wyborów z 10 kwietnia 2022 otrzymał 9,8 miliona głosów (27,85%), zajmując 1. miejsce spośród 12 kandydatów[24]. Przeszedł do drugiej tury, w której jego konkurentką została ponownie Marine Le Pen (która uzyskała poparcie na poziomie 23,15%)[24]. Spośród innych kandydatów poparcie dla niego zadeklarowali Valérie Pécresse, Yannick Jadot i Anne Hidalgo[25]. W drugiej turze wyborów z 24 kwietnia 2022 Emmanuel Macron został większością głosów wybrany na drugą kadencję, otrzymując 18,8 miliona głosów (58,54%)[26]. 7 maja 2022 został zaprzysiężony na drugą kadencję[27]. W jej trakcie powoływał kolejnych premierów: Élisabeth Borne[28] i Gabriela Attala[29].

We wrześniu 2022 prezydenckie ugrupowanie LREM zmieniło nazwę na Renaissance, a Emmanuel Macron został jego honorowym przewodniczącym[30]. 9 czerwca 2024, po podaniu sondażowych wyników wyborów europejskich wskazujących na słaby wynik jego formacji, ogłosił rozwiązanie Zgromadzenia Narodowego i zarządzenie przedterminowych wyborów parlamentarnych[31] (na 30 czerwca i 7 lipca). Najwięcej mandatów poselskich zdobyła koalicja lewicy, jednak żadne ze środowisk politycznych nie uzyskało większości w niższej izbie parlamentu. Emmanuel Macron odmówił powołania na premiera paryskiej urzędniczki Lucie Castets, której nominacji domagała się lewica[32]. Ostatecznie funkcję tę we wrześniu 2024 powierzył należącemu do Republikanów Michelowi Barnierowi[33].

Życie prywatne

edytuj
 
Brigitte Macron i Emmanuel Macron (2018)

Jest synem profesora neurologii Jeana-Michela Macrona (ur. 1950)[34][35] i lekarki Françoise Noguès (ur. 1950). 20 października 2007 ożenił się z Brigitte Trogneux, która była jego nauczycielką w liceum jezuickim[36][37]. Emmanuel Macron poznał ją w wieku 15 lat, gdy ona miała 39 lat. Rok później zaczął się ich romans. Brigitte Trogneux była w tym czasie zamężna (rozwiodła się w 2006) i wychowywała trójkę dzieci[38].

Publikacje

edytuj

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj
Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Emmanuel Macron. gouvernement.fr. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
  2. a b c Emmanuel Macron, un ex-banquier touche-à-tout à Bercy. france24.com, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
  3. Laura Boudoux: 5 choses à savoir sur Emmanuel Macron, le benjamin du gouvernement. elle.fr, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
  4. Emmanuel Macron n’est plus encarté au Parti socialiste. lefigaro.fr, 18 lutego 2015. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
  5. a b Renée Kaplan: Who is the hot new Economy Minister who may mark a turning point in Hollande’s presidency?. liberation.fr, 2 września 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
  6. Sylvie Corbet, Elaine Ganley: French gov’t reshuffle expels dissident ministers. yahoo.com, 26 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
  7. a b Macron quits to clear way for French presidential bid. bbc.com, 30 sierpnia 2016. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
  8. Emile Chabal, Michael C. Behrent: Between neo-liberalism and the nation: France’s political landscape in 2022. tandfonline.com, 9 listopada 2022. [dostęp 2024-09-25]. (ang.).
  9. France elections: Hollande slaps down ambitious minister Macron. bbc.com, 14 lipca 2016. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
  10. Piotr Moszyński: Benoit Hamon oficjalnym kandydatem francuskich socjalistów na prezydenta, ale czy ma jakiekolwiek szanse w pierwszej turze?. wyborcza.pl, 30 stycznia 2017. [dostęp 2021-04-24].
  11. Qui sont les soutiens du candidat Macron?. lemonde.fr, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-04-19]. (fr.).
  12. Manuel Valls: „Je voterai Emmanuel Macron”. lepoint.fr, 29 marca 2017. [dostęp 2017-04-19]. (fr.).
  13. a b Election présidentielle 2017: Résultats au 1er tour. interieur.gouv.fr. [dostęp 2017-04-24]. (fr.).
  14. Macron zyskuje kolejne głosy poparcia. „Wybór jest oczywisty”. wprost.pl, 24 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-24].
  15. Election présidentielle 2017: Résultats au 2d tour. interieur.gouv.fr. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
  16. Emmanuel Macron wygrywa wybory we Francji. Będzie najmłodszym prezydentem. gazeta.pl, 7 maja 2017. [dostęp 2017-05-08].
  17. En Marche! devient La République en Marche: Catherine Barbaroux nommée présidente par intérim. huffingtonpost.fr, 8 maja 2017. [dostęp 2017-05-15]. (fr.).
  18. Emmanuel Macron przejmuje władzę. rp.pl, 14 maja 2017. [dostęp 2017-05-14].
  19. Édouard Philippe, le député-maire Les Républicains du Havre, est nommé Premier ministre. francetvinfo.fr, 15 maja 2017. [dostęp 2022-04-11]. (fr.).
  20. Edouard Philippe, le député-maire Les Républicains du Havre, est nommé Premier ministre. francetvinfo.fr, 15 maja 2017. [dostęp 2017-05-15]. (fr.).
  21. Macron u Merkel, rozmowy o Unii. „Najpierw musimy ustalić, co chcemy reformować”. tvn24.pl, 15 maja 2017. [dostęp 2017-05-15].
  22. France: Jean Castex nommé Premier ministre. reuters.com, 3 lipca 2020. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
  23. Emmanuel Macron ogłosił swój start w wyborach prezydenckich i walkę o drugą kadencję. pap.pl, 3 marca 2022. [dostęp 2022-03-12].
  24. a b Annonce par Laurent Fabius, Président du Conseil constitutionnel, des résultats officiels du premier tour de l’élection présidentielle. conseil-constitutionnel.fr, 13 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
  25. Pécresse, Jadot, Roussel et Hidalgo appellent à voter Macron pour faire barrage à Le Pen. nouvelobs.com, 10 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
  26. Résultats de la présidentielle 2022: Emmanuel Macron est réélu. vie-publique.fr, 25 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-25]. (fr.).
  27. Emmanuel Macron zaprzysiężony na drugą kadencję. tvn24.pl, 7 maja 2022. [dostęp 2022-05-07].
  28. Élisabeth Borne nommée Première ministre. gouvernement.fr, 16 maja 2022. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
  29. Francja ma nowego premiera. Gabriel Attal najmłodszym szefem rządu w historii kraju. bankier.pl, 9 stycznia 2024. [dostęp 2024-09-25].
  30. LREM devient officiellement le parti Renaissance. tf1info.fr, 17 września 2022. [dostęp 2022-09-18]. (fr.).
  31. Prezydent Francji rozwiązuje parlament i ogłasza nowe wybory. pap.pl, 9 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-09].
  32. Grégoire Poussielgue: Nouveau gouvernement: Emmanuel Macron refuse de nommer Lucie Castets et lance de nouvelles consultations. lesechos.fr, 26 sierpnia 2024. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
  33. Le Président de la République a nommé Monsieur Michel Barnier Premier ministre. elysee.fr, 5 września 2024. [dostęp 2024-09-25]. (fr.).
  34. Cédric Rémia: Qui est Jean-Michel, le père (très discret) d’Emmanuel Macron?. programme-tv.net, 28 kwietnia 2017. [dostęp 2019-06-16]. (fr.).
  35. Emmanuel Macron, un Amiénois à l’Élysée – Le Courrier Picard. courrier-picard.fr, 16 maja 2012. [dostęp 2016-09-16]. (fr.).
  36. On ma lat 39, ona 64. Poznaj Brigitte Trogneux, kandydatkę na pierwszą damę Francji. dziennik.pl, 24 kwietnia 2017. [dostęp 2017-05-05].
  37. Emmanuel Macron: The new French minister of the economy. cosmopolis.ch, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2016-09-16]. (ang.).
  38. Emmanuel Macron’s relationship with Brigitte Trogneux began with ‘kiss on cheek’ when he was 16. independent.co.uk, 1 maja 2017. [dostęp 2017-05-03]. (ang.).
  39. DECRETO S/Nº, DE 09/12/2012. sintese.com, 19 grudnia 2012. [dostęp 2019-06-16]. (port.).
  40. Honorary awards. service.gov.uk. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
  41. ACUERDO por el que se otorga la Condecoración de la Orden Mexicana del Águila Azteca a treinta y un ciudadanos de la República Francesaf. dof.gob.mx, 26 września 2016. [dostęp 2024-03-20]. (hiszp.).
  42. En photos, les moments forts de la visite de Macron à Tunis. leaders.com.tn, 1 lutego 2018. [dostęp 2019-06-16]. (fr.).
  43. Modtagere af danske dekorationer. kongehuset.dk. [dostęp 2019-06-16]. (duń.).
  44. Suomen Valkoisen Ruusun ritarikunnan suurristin ketjuineen ulkomaalaiset saajat. ritarikunnat.fi. [dostęp 2019-06-16]. (fiń.).
  45. Le président Emmanuel Macron élevé dans la dignité de grand croix de l’ordre national. faapa.info, 23 grudnia 2019. [dostęp 2024-03-20]. (fr.).
  46. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana decorato di Gran Cordone. quirinale.it, 1 lipca 2021. [dostęp 2024-03-20]. (wł.).
  47. UAE President Meets Macron in Paris. aawsat.com, 18 lipca 2022. [dostęp 2024-03-20]. (ang.).
  48. Sonia Ouadhi: Charles III à Paris: cette grande décision prise pour protéger Brigitte Macron (ZAPTV). voici.fr, 20 września 2023. [dostęp 2024-03-20]. (fr.).
  49. Statsbesök från Frankrike. kungahuset.se, 31 stycznia 2024. [dostęp 2024-03-20]. (szw.).
  50. Diana Latiș: Emmanuel Macron, decorat cu „Ordinul Republicii” de către Maia Sandu. agora.md, 7 marca 2024. [dostęp 2024-03-20]. (rum.).
  51. Emmanuel Macron laureatem Nagrody Karola Wielkiego. wiez.pl, 10 maja 2018. [dostęp 2018-05-11].