Vejatz lo contengut

Coux

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Coux
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 18′ 50″ N, 0° 24′ 14″ O
Superfícia 13,21 km²
Altituds
 · Maximala
 · Minimala
 
111 m
44 m
Geografia politica
Region istorica Sentonge
Estat França
Region
75
Nòva Aquitània
Departament
17
Charanta Maritima Blason del Departament de Charanta Maritima
Arrondiment Jonzac
Canton Canton de Trois Monts
Intercom
241700400
de la Haute Saintonge
Cònsol Joël Carré (2014-2020)
Geografia umana
Autras informacions
Gentilici Couxois (en francés)
Còde postal 17130
Còde INSEE 17130

Coux es una comuna francesa, situada dins lo departament de Charanta Maritima e la region de Novèla Aquitània, ancianament de Peitau-Charantas.

Comunas vesinas

[modificar | Modificar lo còdi]
Distanças e posicion relativa
Distanças e posicion relativa
CouxCoux
Comuna amb 117 abitants (2000)Expiremont (2,9km)
Comuna amb 3146 abitants (2000)Montendre (3,1km)
Comuna amb 166 abitants (2000)Chartuzac (3,1km)
Comuna amb 327 abitants (2000)Souméras (3,2km)
Comuna amb 436 abitants (2000)Rouffignac (4,4km)
Comuna amb 315 abitants (2000)Chamouillac (4,9km)
Comuna amb 101 abitants (2000)Jussas (5,6km)
Comuna amb 210 abitants (2000)Sousmoulins (5,8km)

Lo nom Coux, present un pauc pertot en Occitània e regions vesinas, es estat interpretat coma lo resultat del latin cotes, « pèiras, lòcs peiroses, rocassuts » [1],[2].

Pr'aquò, a prepaus d'una varianta, Coulx (Òlt e Garona), que Jacques Astor interprèta coma l'occitan cot, vengut del latin cos/cotis, « pèira dura, pèira d'amolar », donc totjorn ambe -t, Bénédicte Boyrie-Fénié, que constata l'abséncia de -t- dins las fòrmas ancianas, causís l'acusatiu plural de collis, colles, abondant en microtoponimia lengadociana [3]. Dins lo cas de Coulx, l'interpretacion se justifica per lo vesinatge d'una tuca de 164 m. Lo paisatge de Coux es plan mai planièr, mès, sus un planòl que culmina a 85–90 m, un bombament del terrenh plan perceptible fa pujar Coux a prèp de 100 m, çò que ne fa una cima locala. L'interpretacion oronimica sembla mai convenir que la de « lòc peirós » e, donc, un etime en -l- es mai versemblabla qu'un autre en -t-.

Lo tipe Coux ou Coulx (grafias francesas) es present en Occitània (Òlt e Garona, Ardecha, Dordonha, Cruesa, Nauta Vinhana), dins de regions ancianament occitanas (Charanta Maritima), en Arpitània (Ain, Nauta Savòia) e regions relativament prèpas d'Occitània al primièr millenari (Nièvre). Una partida dels toponimes Coux son precedits de l'article, masculin o femenin, d'autres non; i a de comunas e d'ancianas parròquias o comunas, mas tanben de microtoponimes [1]. La preséncia de noms ambe article e de microtoponimes marca que s'agís d'un nom comun utilizat coma tal al segond millenari. Es pas impossible que lo nom siá tanben present pus al nòrd, e La Queue-les-Yvelines, La Queue-en-Brie, latinizats a l'Edat Mejana coma cauda, poirián tanben ipoteticament èsser de meteissa origina.

Pr'aquò, i a pas de certitud absoluda que totes aqueles noms vengan d'un meteis etime : especialament, Lacoux, atestat coma Cotis en 1169, donc ambe -t-, qu'es un lòc vertadièrament peirós e situat a mièja penda, e La Cou en 1213, sembla s'opausar pel genre de l'article al Cos (atestacions Al Cos, Alcos, en 1365, donc a data tardièra, çò que permet pas de saber se i aviá pas una -l- coma a Coulx) e poiriá èsser un autre nom. Benlèu que los noms ambe -t- an lo sens de « lòc peirós » e que los ambe -l- an un sens oronimic, mas es pas qu'una ipotèsi.

Òm se pòt demandar davant un toponime Coux s'es un nom en [-u-] o en [-ɔw-], eventualament [-ow-]; en efècte pel toponime Coulx, i a una fòrma escrita Cols que se pòt comprene foneticament coma [kɔls] o [kols], que dins d'autres cases aurián poscut donar per vocalizacion [kɔws] o [kows]. Mas i a de rasons que fan pensar que los Cou(l)x se devon legir [ku-] e que la grafia Cou-, en francés, es pas la simpla consequéncia d'una tradicion grafica :

  • la preséncia del nom dins de regions relativament nordicas, acostumadas al digrafe francés ou;
  • las fòrmas medievalas del Cos, benlèu un ancian Lo Cols, nom que se pronóncia ara [lu’ku];
  • lo cas de Coulx, ancian Cols vengut Cors per rotacizacion de -l-, e qu'a pas donat *Còrs; aquò daissa una certitud quasi totala : lo nom agèt ben un [-o-] barrat, que passèt a [-u-];
  • la preséncia de microtoponimes escrits Coux e prononciats [ku(s)]; dins aqueles cases, i a pas una tradicion grafica plan fixada e la prononciacion actuala deu normalament correspondre a la prononciacion tradicionala, quin que siá l'etime.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista daus maires successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2001 2020 Joël Carré divèrs dreta agricultor
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Montendre; es ara del canton de Trois Monts.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
783 732 642 833 838 798 815 805 769

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
758 768 775 711 665 650 650 610 600

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
595 578 574 548 497 510 510 509 556

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
551
494
405
400
400
403
426
444
456
2009 2010
467
476
478
488
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luecs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats liadas a la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Liams externes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. 1,0 et 1,1 Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 217, a Coulx
  2. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 162
  3. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 98-99