Saltvatn
| Fordelinga av grunnstoff i havet (etter masse): | |
|---|---|
| Oksygen | 85,7 % |
| Hydrogen | 10.8 % |
| Klor | 1,9 % |
| Natrium | 1,05 % |
| Magnesium | 0,135 % |
| Svovel | 0,0885 % |
| Kalsium | 0,04 % |
| Kalium | 0,038 % |
| Brom | 0,0065 % |
| Karbon | 0,0026 % |
Saltvatn er vatn med ein større mengd oppløyste salt. Ein reknar vatn med ein salinitet på 35 promille salt eller meir som saltvatn. Saltvatn finst hovudsakleg i hava, men ein finn det også i innsjøar med lite tilsig, som Dødehavet eller Kaspihavet. Det finst òg meromiktiske innsjøar med saltvatn nær botn, til dømes Rørholtfjorden (ein arm av innsjøen Tokke).
I snitt har hava eit saltinnhald på 3,5 %, det vil seie at ein finn 35 gram salt i ein liter havvatn. Det er likevel forskjell mellom ulike hav; austre delen av Finskebukta og nordenden av Botnvika, begge i Austersjøen, er dei minst salthaldige delane av verdshava, medan Raudehavet har høgast innhald av salt.
Saltvatn kan ikkje drikkast
[endre | endre wikiteksten]Det salte vatnet kan berre brukast som drikkevatn etter å ha blitt avsalta. Kroppen vil nemleg måtte bruka meir vatn på å skilja ut minerala i vatnet gjennom urinen enn det han får i seg ved å drikka det.
Kvifor er havvatn salt?
[endre | endre wikiteksten]Menneska har ofte undra seg over kvifor det finst så mykje salt i havet, og forteljinga om ei kvern som står og mel salt på havbotnen har vore utbreidd over store delar av verda.
Den vitskaplege forklaringa, først føreslått av Edmond Halley i 1715, er at elvar fører med seg store mengder mineral til havet etter at dei er blitt vaska ut av grunnen av regn. I tillegg har ein seinare funne at ein stor del natrium lak ut frå havbotnen då verdshava blei til.