tap

Niet te verwarren met: t.a.p.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  tap    (hulp, bestand)
• IPA: / tɑp / (1 lettergreep)

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands tappe “afsluitpin in een vat”, in de betekenis van “afsluiter” aangetroffen vanaf 1233
  Dit woord gaat terug op Germaans *tappan-, *tappon- “afsluitpin, afsluiter”, vergelijk Engels tap en Duits Zapfen

Woordafbreking

• tap

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tap	tappen
verkleinwoord	tapje	tapjes

[7]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tap	taps
verkleinwoord	tapje	tapjes

Zelfstandig naamwoord

de tap m

1. uitsteeksel, stomp

   • Op de plaats waar de tak is afgezaagd is nog altijd een tap zichtbaar. 

2. (techniek) (conische) uiteinde van een as

   • De tappen worden uit de lagers gelicht. 

3. (techniek) uiteinde van een staaf of draadeind

   • De tap van de schroefbout is te lang. 

4. (muziekinstrument) dunner gemaakte uiteinde van de buis van een blaasinstrument

   • De tappen van deze blokfluit mogen wel eens worden ingevet. 

5. (techniek), (metaalbewerking) hardstalen staafje met schroefdraad waarmee binnendraad wordt getapt

   • Een setje van drie tappen. 

6. (techniek) houten pen ter borging van een pen-en-gatverbinding

   • De tappen in de houtverbindingen zitten nog altijd stevig vast. 

7. (techniek) afsluiting en aftapkraan van een vat

   • Een tap plaatsen noemt men “aanslaan”. 

8. (techniek) aftak- of aansluitpunt op een kabel of leiding voor water-, gas- elektriciteit, etc.

   • De tap op de telefoonkabel is pas later ontdekt. 

• 
  [4]: Tap van blaasinstrument (links).
• 
  [5]: Schroefdraadtappen.
• 
  [7]: Biertappen.

Synoniemen

• [5] draadtap, schroefdraadtap
• [6] borgpen, toognagel, wig
• [7] aftapkraan, aftappunt
• [8] afluisterpunt, aftakpunt

Antoniemen

• [1] gat, holte, slof
• [5] snijijzer, snijmoer

Hyperoniemen

• [2] aslagering
• [5] draadsnijgereedschap
• [6] houtverbinding, pen-en-gatverbinding

Hyponiemen

• astap, biertap, draadtap, flappentap, geschuttap, nijentap, telefoontap, thuistap

Afgeleide begrippen

   

tapas tapbier tapdans [5], [6] tapgat tapkast tapkraan tapkruk taplast tapper tapperij tapsleutel tapster taptoe tapverbod tapvergunning tapvormig tapwijn

Verwante begrippen

• [7,8] aftappen

Verwante begrippen

• [1] stomp, stronk
• [2] taats
• [3] aankoppelpunt, lager, vatting
• [5] binnendraad, schroefdraad
• [6] borging
• [7] gasbuis, kabel, waterleiding
• [8] aansluitplug, aftakkabel

Vertalingen

    1. uitsteeksel, stomp   

Duits: Stummel (de) m, Stumpf (de) m

    2. uiteinde van as   

Duits: Zapfen (de) m

Engels: pivot (en)

    3. uiteinde van staaf   

    4. dunner gemaakte uiteinde van de buis van een blaasinstrument   

Engels: spigot (en), gudgeon (en)

    5. schroefdraadsnijgereedschap   

Duits: Gewindebohrer (de) m Engels: tap (en), screw tap (en)

Frans: taraud (fr) m

    6. borgpen   

    7. aftapkraan aan vat   

Duits: Zapfhahn (de) m

Engels: spigot (en), tap (en)

    8. aftakking van kabel of leiding   

Duits: Steckdose (de) v

Engels: tap (en)

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Werkwoord

vervoeging van
tappen

tap

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van tappen
   

   • Ik tap. 

2. gebiedende wijs van tappen
   

   • Tap! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van tappen
   

   • Tap je? 

Gangbaarheid

• Het woord tap staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "tap" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  tap (US)    (hulp, bestand)

Woordherkomst en -opbouw

• [1] Klanknabootsend, aangetroffen in het Middelengels tappen “zachtjes kloppen, tikken” (mogelijk beïnvloed door Frans taper).
• [2]-[6] Ontwikkeld uit Oudengels tæppian “openen via een afsluitpin”, tæppa “afsluitpin”

enkelvoud	meervoud
tap	taps

Zelfstandig naamwoord

tap

1. tik [1], het licht ergens tegenaan slaan, of het geluid daarvan
2. (techniek) kraan [1], tapkraan, tap [7], voor vloeistof, gas etc.
3. (horeca), (drinken) tapperij, een gelegenheid waar drank uit het vat wordt geschonken
4. (techniek) draadtap, om schroefdraad te tappen
5. (techniek) tap, hals aan staaf/buis om die in een volgende te schuiven
6. (techniek) tap, aftakking van transformator, kabel of buisleiding

Afgeleide begrippen

• [1] tap dance

Verwante begrippen

• [1] knock
• [2] valve
• [3] bar
• [4] nut, screw
• [5] joint

vervoeging
onbepaalde wijs	to  tap
he/she/it	taps
verleden tijd	tapped
voltooid deelwoord	tapped
onvoltooid deelwoord	tapping
gebiedende wijs	tap

Werkwoord

tap

1. onovergankelijk kloppen, tikken
2. onovergankelijk trippelen
3. overgankelijk doen tikken/kloppen
4. overgankelijk aftappen
5. overgankelijk (een vat e.d.) van een kraan [1]/zwik [1] voorzien
6. overgankelijk, (techniek) van een schroefdraad voorzien
7. overgankelijk (een fles wijn e.d.) aanbreken [1], openen
8. overgankelijk, (textiel), (AE) lappen [1], schoenlappen
9. overgankelijk, (informeel), (AE) bédelen om

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / tɑːp /

Woordafbreking

• tap

Naar frequentie	2636

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	tap	tapet	tap	tapa tapene
genitief	taps	tapets	taps	tapas tapenes

Zelfstandig naamwoord

tap o

1. verlies

   «Påsken forløp uten tap av menneskeliv.»

   Pasen verliep zonder verlies van mensenleven.

2. (economie) verlies (bijv. een koersverlies)

   «Spekulasjonen endte med tap.»

   De speculatie eindigde met verlies.

3. (sport) nederlaag

Synoniemen

• [2]: underskott
• [2]: underskudd

Antoniemen

• [2]: gevinst
• [2]: vinning

Afgeleide begrippen

• [1]: blodtap
• [1]: hukommelsestap

Typische woordcombinaties

• [1-2]: lide tap

een verlies lijden

• [2]: selge med tap

met verlies verkopen

• [3]: et bittert tap

een bittere nederlag

Zelfstandig naamwoord

tap, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van tap

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / tɑːp /

Woordafbreking

• tap

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	tap	tapet	tap	tapa

Zelfstandig naamwoord

tap o

1. verlies
2. (economie) verlies (bijv. een koersverlies)

   «Spekulasjonen endte med tap.»

   De speculatie eindigde met verlies.

3. (sport) nederlaag

   «Det vart tap i siste fotballkampen.»

   Er was een verlies in de laatste voetbalwedstrijd.

Synoniemen

• [2]: underskot
• [2]: underskott

Antoniemen

• [2]: gevinst
• [2]: vinning
• [2]: vinst

Afgeleide begrippen

• [1]: blodtap
• [1]: minnetap

Typische woordcombinaties

• [1-2]: lide tap

een verlies lijden

• [3]: eit bittert tap

een bittere nederlag

Zelfstandig naamwoord

tap, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van tap