Naar inhoud springen

William Caxton

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
William Caxton
Prent William Caxton
Prent William Caxton
Algemene informatie
Bijnaam Titel:
Governor of the English Nation of Merchant Adventurers
Geboren ca. 1415-1422
Geboorte­plaats Kent
Overleden maart 1491
Overlijdensplaats Westminster
Land Koninkrijk Engeland
Beroep drukker, vertaler
Werk
Stroming Middelengelse literatuur
Invloeden Johann Veldenaer
Bekende werken uitgaven: The Recuyell of the Historyes of Troye, Dictes and Sayenges of the Phylosophers, The Canterbury Tales, Morte d'Arthur, The English Charlemagne Romances, Game and Playe of the Chesse
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur
Middeleeuwen
Drukkersmerk van William Caxton
Caxton toont zijn eerste drukwerk aan koning Eduard IV in het aalmoezeniershuis in Westminster Abbey

William Caxton (Kent, ca. 1415-1422Westminster, maart 1491) was de eerste Engelse drukker.

Hij werd geboren in het graafschap Kent en ging naar Londen om als leerling te werken bij een stoffenhandelaar.

Werk in Brugge

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1446 vertrok hij naar Brugge om zijn leertijd af te ronden en meer op te steken over de zijdehandel. In 1463 werd hij in Brugge benoemd tot Governor of the English Nation of Merchant Adventurers. Hij had succes in het zakenleven en kwam later terecht in het huishouden van Margaretha van York, de hertogin van Bourgondië en zuster van de Engelse koning, die te Mechelen verbleef. Zij bestelde bij hem het eerste gedrukte Engelstalige werk. Tijdens de reizen die hierbij volgden maakte hij, onder andere in Keulen, kennis met de boekdrukkunst, die ergens tussen 1451 en 1456 was ontwikkeld door de Duitse Johannes Gutenberg.

Al snel richtte hij een eigen drukkerij op met hulp van Johann Veldenaer in Brugge, waar in 1475 het eerste Engelstalige boek werd gedrukt: The Recuyell of the Historyes of Troye, door Caxton zelf vertaald uit het Frans. Caxton zou in Brugge drie boeken drukken.[1]

Werk in Engeland

[bewerken | brontekst bewerken]

Na zijn terugkeer naar Engeland in 1476 zette hij de eerste drukpers op in het aalmoezeniershuis van Westminster Abbey in Westminster. Ook hier beperkte hij zich niet tot drukwerk, hij bleef verder vertalen, veelal uit het Frans en boeken uitgeven. Op 18 november 1477 leverde Caxton het eerste gedateerde gedrukte boekwerk in het Engels af getiteld "Dictes and Sayenges of the Phylosophers", een werk van Guillaume de Tignonville vertaald uit het Frans door Anthony Woodville, Graaf Rivers.[2][3] In 1928 werd in Engeland een nog ouder drukwerk gevonden van Caxton onder de vorm van een aflaat (Indulgence) verstrekt door John Sant, de abt van Abingdon, aan Henry Langly en zijn vrouw Katherine, op 13 december 1476. Verscheidene bronnen beschouwen deze aflaat dan ook als het eerste gedrukte document in Engeland.[4][5] In 1481 drukte Caxton het eerste geïllustreerde boekwerk "The Myrrour of the Worlde".[6]

Caxton drukte onder meer Geoffrey Chaucers The Canterbury Tales (1478) en Thomas Malory's Morte d'Arthur (1485). Zijn invloed op de standaardisering van de Engelse taal en spelling is groot geweest.

  • The English Charlemagne Romances, Parts III and IV, The Lyf of the Noble and Crysten Prynce Charles the Grete, Translated from the French By William Caxton And Printed By Him 1485.
  • Caxton's Canterbury Tales: The British Library Copies Images and full transcripts of the whole of Caxton's two editions of Geoffrey Chaucer's Canterbury Tales.
  • Game and Playe of the Chesse. A Verbatim Reprint of the First Edition, 1474
  • The Book of Fayttes of Armes and of Chyvalrye. Vertaling van: Livre des fais d'armes et de chevalerie van Christine de Pizan (1410)
  1. Holbrook, J (1938) The Printing of Books, Cassell & Company Ltd., p. 193.
  2. Holbrook, J (1938) The Printing of Books, Cassell & Company Ltd., p. 186 - 195, p. 193.
  3. Mubashshir ibn Fātik, Abū al-Wafāʼ, Thus endeth thys book of the dictes and notable Wyse sayenges of the phylosophers. The Library of Congress.
  4. Bibliographical Notes, a note on the Caxton Indulgence of 1476. Library Oxfordjournals.
  5. Pollard, Alfred William. Earliest printing in England: an indulgence of 1476. Linotype & Machinery Limited, 1928.
  6. TIMELINE OF WORLD HISTORY. everyhistory.org. Gearchiveerd op 5 oktober 2013.
  • Tentoonstellingscatalogus: William Caxton An exhibition to commemorate the quincentenary of the introduction of printing into England, British Library reference division, 24 september 1976 - 31 januari 1977, 94 blz.
  • N. F. Blake, Caxton, William (1415–1492), in: Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  • The Introduction of Printing into England and the Early Work of the Press: The First Book printed in English (1907), from The Cambridge History of English and American Literature, Vol II
  • Caxton's Views on the English Language.
  • John H. Lienhard, How Invention Begins: Echoes of Old Voices in the Rise of New Machines. Oxford University Press, 2006. ISBN 0-19-530599-X pp. 165–168.
  • Norman F. Blake, William Caxton. Variorum Books, Aldershot 1996, ISBN 0-86078-556-4.
  • Norman F. Blake, William Caxton and English Literary Culture. Hambledon Press, London 1991, ISBN 1-85285-051-5.
  • Harriet Castor, William Caxton, Watts, London 2001, ISBN 0-7496-4317-X.
  • Rudolf Hittmair, William Caxton. Englands erster Drucker und Verleger, Wagner, Innsbruck 1931.
  • Charles Knight, William Caxton. The first english printer, a biography, Thoemmes Press, Bristol 1996, ISBN 1-85506-495-2 (Nachdruck der Ausgabe London 1844).
  • William Kuskin, William Caxton and the english canon. Print production and ideological transformation in the late 15th. century, University Press, Madison, Wis. 1997.
  • George D. Painter, William Caxton. A Quincentenary Biography of England’s First Printer, Chatto & Windus, London 1976, ISBN 0-7011-2198-X.
  • Jan Schepens, William Caxton, in: Lexicon van West-Vlaamse schrijvers, Deel 4, Torhout, 1987.
  • William Salloch, William Caxton, in Severin Corsten (Hrsg.): Lexikon des gesamten Buchwesens (LGB), Bd. 2. 2., völlig neu bearbeitete und erweiterte Auflage. Hiersemann, Stuttgart 1989, ISBN 3-7772-8911-6, S. 82–83.
  • Leonhard Ennen, Caxton, William, in: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, S. 77.
  • Helmut Wiencke, Die Sprache Caxtons, Dissertation Köln 1929. Tauchnitz, Leipzig 1930.
  • Lotte Hellinga-Querido, William Caxton and Early Printing in England, 2010, ISBN 978 0 7123 5088 4
Zie de categorie William Caxton van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.