Naar inhoud springen

Wikipedia:De kroeg/Archief/20240205

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Jaren geleden begon ik met een project om van alle organismen die Linnaeus in de tiende editie van Systema naturae een naam heeft gegeven, een link te geven naar de pagina waarop ze bij ons te vinden zijn. Bij deze werkzaamheden was het een relatief kleine moeite om in het artikel over zo'n soort ook een referentie op te nemen met een link naar de pagina in Systema naturae waar de naam door Linnaeus werd gepubliceerd. Ik heb die links steeds in dezelfde vorm gegeven: <ref>{{aut|Linnaeus, C.}} (1758). [https://www.biodiversitylibrary.org/page/<PAGINA IN BHL> ''Systema naturae'' ed. 10: <PAGINA IN SYST. NAT.>]</ref>, waarbij voor <PAGINA IN BHL> de pagina in de Biodiversity Heritage Library moet worden opgegeven, voor de wasbeer bijvoorbeeld 726945, en voor <PAGINA IN SYST. NAT.> het paginanummer in Systema naturae, voor de wasbeer dus 48. Dat werkte volkomen naar wens, zag er zo uit: Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 48, en wie op de link klikte kwam op de juiste pagina in Syst. nat. terecht, zoals op basis van de informatie die de link gaf ook verwacht mocht worden: pagina 48 in de 10e druk van Systema naturae.

Had ik dit met het sjabloon {{Citeer boek}} gedaan, dan had de link er als volgt uitgezien: <ref>{{Citeer boek |titel=Systema naturae |achternaam=Linnaeus |voornaam=C. |url=https://www.biodiversitylibrary.org/page/726945 |editie=10 |datum=1758 |pagina=48}}</ref> met op dit moment als resultaat: Linnaeus, C. (1758). Systema naturae, 10, p. 48. Ik vind dat een enorme verslechtering. Om te beginnen staat het jaartal van uitgave op een rare plek. De datum 1758 is voor Syst. nat. ed. 10 cruciaal, en hoort wat mij betreft onmiddellijk na de auteur te komen. Daarnaast is onduidelijk of met '10' een editie of een deel (volume) wordt bedoeld, en de lezer moet dit dus al weten. Verder is voor de lezer niet duidelijk dat de link de bewuste pagina betreft omdat het paginanummer nu niet meer in de linktekst staat. Het mag duidelijk zijn waarom ik hier niet het sjabloon 'citeer boek' heb gebruikt.

Zeer onlangs werd een van mijn referenties echter 'beter opgemaakt,' met als resultaat: Linné, Carl von (1758). Caroli Linnaei...Systema naturae per regna tria naturae :secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Impensis Direct. Laurentii Salvii, Holmiae. Daarmee zijn diverse problemen. De naam van de auteur is veranderd naar Carl von Linné nog voordat Linnaeus in de adelstand was verheven (1761). De naam van de auteur wordt tweemaal genoemd omdat de titelpagina van het boek niet goed is geïnterpreteerd. Om die laatste reden werd ook de belachelijk lange beschrijving aan Systema naturae toegevoegd. De uitgever wordt genoemd als 'Impensis Direct. Laurentii Salvii'. 'Impensis' betekent 'op kosten van'; hier moet de uitgever 'Lars Salvius' zijn. 'Holmiae' is de genitief van Holmia, maar Stockholm zal voor veruit de meeste lezers veel duidelijker zijn. Cruciaal echter is dat is weggelaten dat het hier de tiende editie (Editio Decima, Reformata) van het werk betreft (ik ken geen enkel ander boek waarbij het noemen van de tiende editie zo belangrijk is), en dat de link niet langer naar de door mij uitgezochte pagina gaat maar naar het item in BHL dat het hele boek betreft. Omdat het paginanummer ook helemaal uit de referentie is geschrapt, moet de lezer zelf maar uitzoeken waar Ursus lotor in Systema naturae te vinden is. En juist daarvoor had ik links naar specifieke pagina's in mijn referenties gezet.

Het is me nu gebleken dat de 'betere opmaak van de referentie' met de beste bedoelingen werd gedaan door iemand die de 'refereerknop' (mij onbekend) had gebruikt. Kennelijk krijgt daarmee elke verwijzing naar Systema naturae ed. 10 deze belachelijke vorm. Ik heb nu twee vragen/opmerking:

  1. Waar staat de brontekst die de refereerknop gebruikt om deze bizarre referentie aan te maken? Ik zou die tekst graag aanpassen.
  2. Hoe voorkom ik dat andere medewerkers met eveneens de beste bedoelingen die refereerknop gebruiken om mijn referenties 'in het gareel' te duwen maar ze daarbij en passant om zeep te helpen? Ik heb er geen controle over wie die refereerknop gebruikt, en niet alle artikelen over Linnaeus' taxa staan op mijn volglijst.

Het heeft me erg veel werk gekost om die namen van Linnaeus uit te zoeken op basis van door deskundigen gepubliceerd werk. Het toevoegen van een referentie in een pagina over zo'n taxon ging relatief eenvoudig omdat ik Systema naturae pagina voor pagina doornam, maar ik hoop dat je mijn ongerustheid begrijpt als je ziet hoe mijn werk hier wordt versjteerd door een tool als dat ding klakkeloos wordt gebruikt. WIKIKLAAS overleg 28 jan 2024 18:35 (CET)[reageren]

De functionaliteit achter de refereerknop is Mediawiki-code. Die baseert zich op de gelinkte pagina. Dat er Linné, Carl von, uitkomt ligt aan biodiversitylibrary. Die geeft dat als auteur aan in de metatags. Alle informatie die ingevuld wordt in {{Citeer boek}} komt van de website van biodiversitylibrary. De volgorde van de parameters in de gegenereerde referentie komt van het Citeer sjabloon. Die houdt een vast stramien aan hoe een referentie opgebouwd kan worden. Dus als je de volgorde anders wil (geldt dan voor alle boeken) dan moet je dat sjabloon aanpassen.
Hoe voorkom je het? Niet. Mbch331 (overleg) 28 jan 2024 18:48 (CET)[reageren]
In de loop der tijd heb ik vele honderden referenties met links naar evenzovele specifieke pagina's in BHL (of elders) aangemaakt om de lezer te kunnen verwijzen naar de plek in de literatuur waar een naam werd gepubliceerd. Er is hier nu dus een tool in gebruik die om wat voor reden dan ook de eenvormigheid van referenties belangrijker vindt dan de functionaliteit van de inhoud. Kan het gebruik van die tool dan alsjeblieft worden geblokkeerd? WIKIKLAAS overleg 28 jan 2024 18:57 (CET)[reageren]
Ook dat gaat niet. Die tool is onderdeel van de visuele bewerker. Het streven van WMD is om het de bewerker zo makkelijk mogelijk maken een pagina aan te maken/bewerken. Mbch331 (overleg) 28 jan 2024 19:01 (CET)[reageren]
Je kan een specifiek citeersjabloon maken voor dingen waar je veel uit citeert. De neiging van anderen je copy-paste-werk te “verbeteren” is dan minder. {{citeer Algemene muziek encyclopedie}} is een voorbeeld. –Frank Geerlings (overleg) 28 jan 2024 19:05 (CET)[reageren]
Dat kende ik nog niet. Wat een goed idee - bedankt voor de tip, Frank! 🙂 Mondo (overleg) 28 jan 2024 22:35 (CET)[reageren]
Niet alleen van de visuele bewerker: ik gebruik de broncodebewerker en daar heb ik de knop ook. Mondo (overleg) 28 jan 2024 22:01 (CET)[reageren]
"Beter opgemaakt" is een mening en het gebruik van citeersjablonen is dacht ik niet verplicht. Elke tool kan verkeerd gebruikt worden, dat maakt de tool zelf nog niet verkeerd. –bdijkstra (overleg) 28 jan 2024 19:17 (CET)[reageren]
Nogmaals mijn excuses aan @Wikiklaas dat ik het sjabloon nadien niet goed had nagekeken en daarmee zijn harde werk teniet deed. Dat was niet de bedoeling van mijn aanpassing en zoals ik hem al beloofde op mijn OP zal ik in de toekomst (hoewel ik niet snel nog een lemma als dit zal bewerken, omdat het eigenlijk niet binnen mijn vak- en interessegebied ligt) beter nakijken.
----
Dat gezegd hebbende: ik sta achter Wikiklaas' opmerking dat er wel iets moet gebeuren om te voorkomen dat andere bewerkers dezelfde fout als ik maken. Tegelijkertijd snap ik Mbch331 echter ook dat het niet te voorkomen is zonder (grootschalige) aanpassingen. Lastige kwestie dit en wat de oplossing is weet ik daarom ook niet. Mondo (overleg) 28 jan 2024 22:07 (CET)[reageren]
Frank Geerlings' idee is wat mij betreft briljant. Ik zou bijvoorbeeld een sjabloon 'citeer protoloog' kunnen aanmaken dat precies is toegesneden op het citeren van één pagina in een boek of tijdschrift waarbij ook voor de lezer meteen duidelijk is dat die naar die ene pagina wordt doorgelinkt, dus heel anders dan bij 'citeer boek'. Voordeel van zo'n sjabloon is ook dat de velden zelfverklarende parameternamen krijgen die het voor textinterpreters of voor eventueel latere ombouw van het sjabloon veel makkelijker maken om te 'begrijpen' wat er staat. Dank voor het oplossingsgericht meedenken en deze geweldige suggestie, Frank. WIKIKLAAS overleg 28 jan 2024 22:24 (CET)[reageren]
@Wikiklaas Ik had Franks opmerking even gemist, maar dat lijkt mij inderdaad een prima oplossing. 🙂 Mondo (overleg) 28 jan 2024 22:36 (CET)[reageren]