Vano Moeradeli

Vano Muradeli
	Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
Volledige naam	Vano Iljitsj Muradeli; geboren: Ivan Iljitsj Lenin Muradov ; of: Hovhannes Mouradian
Geboren	6 april 1908
Geboorteplaats	Gori
Overleden	14 augustus 1970
Overlijdensplaats	Tomsk
Land	Georgië
Werk
Genre(s)	symfonische muziek
Beroep	componist
	(en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Vano Iljitsj Muradeli (Georgisch: ვანო მურადელი; Russisch: Вано Ильич Мурадели), geboren als Ivan Iljitsj Lenin Muradov of Hovhannes Mouradian, (Gori, 6 april 1908 (naar de Juliaanse kalender: 24 maart) – Tomsk, 14 augustus 1970) was een Georgisch-Sovjet-Russisch componist en dirigent. Zijn ouders Ilja Petrovitsj Muradov (1864-1944) en Helen Zakharovna Muradov waren afkomstig vanuit Armenië.

Levensloop

Muradeli was in dezelfde stad geboren als Jozef Stalin en in zijn jeugd een overtuigde Stalinist. Als patriot wisselde hij ook zijn achternaam, om het qua klank dichter bij de naam Dzjoegasjvili, de oorspronkelijke naam van Jozef Stalin, te brengen. Voortaan noemde hij zich Muradeli. Hij studeerde aan het Staatsconservatorium van Tbilisi bij C. Barkhudarijan (compositie) en M.M. Bagrinovski (orkestdirectie), waar hij in 1931 afstudeerde. Van 1934 tot 1938 studeerde hij compositie aan het Conservatorium van Moskou (Russisch: Московская Государственная Консерватория им. П.И.Чайковского) in Moskou bij Nikolaj Mjaskovski en Boris S. Schechter (1900-1961). Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij van 1942 tot 1944 artistiek directeur van het centrale ensemble van de Russische Marine.

In 1946 werd hij onderscheiden met de Stalin Prijs. Zijn opera De grote vriendschap werd door de censuur op de basis van de resolutie van het Centraal Comité van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie verboden. Na Stalins dood vierde hij weer successen, werd opnieuw lid van de federatie van Sovjet-componisten en werd onderscheiden als volksartiest van de Sovjet-Unie in 1968. Na zijn dood werd hij in Moskou begraven op de Novodevitsji-begraafplaats, dat bij het Novodevitsji-klooster hoort.

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën

1938 Symfonie nr. 1 - in herinnering aan Kirov
1944 rev.1945 Symfonie nr. 2 in D majeur

Andere werken voor orkest

1939 Georgische danssuite
1940 Feestelijke ouverture voor de 50e verjaardag van Molotov
1950 The Road of Victory, symphonisch gedicht voor gemengd koor en orkest

Werken voor harmonieorkest

1941 Mars, voor gemengd koor en harmonieorkest

Cantates

1939 Our Leader, cantate ter gelegenheid van de 60e verjaardag van Jozef Stalin voor solisten, gemengd koor en orkest
1959 Together For Ever, cantate voor vrouwelijke zangstem, gemengd koor en orkest
1960 Lenin is Among Us, cantate voor bas, gemengd koor en orkest

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1940-1947; 2e versie: 1960	Velikaja družba (De grote vriendschap)	4 bedrijven	28 september 1947, Perm; 2e versie: 1970, Ordzjonikidze	Georgij Mdivani naar teksten van J. Stremin en E. Iodkovsky
1950-1961	Oktjabr' (Oktober)	proloog en 3 bedrijven	1964, Moskou	Vladimir Lugovskoj en Viktor Vinnikov

Operette

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1965	Devuška s golubymi glazami (Het meisje met de blauwe ogen)		1966, Wolgograd	Viktor Vinnikov
1968	Moskva-Pariž-Moskva (Moskou-Parijs-Moscou)		1970, Moskou	Viktor Vinnikov

Vocale muziek

Werken voor koor

1941 Zdravitza, voor gemengd koor en orkest

Liederen

1940 Song on the Youth of Stalin, voor zangstem en orkest
1941 Song-toast, ter ere van Jozef Stalin
1949 Hymne voor de internationale unie van studenten - tekst: L. Oshanin
1950 Moskou - Peking
1954 Legendarisch Sebastopol - tekst: P. Gradov
1958 Cranes
1959 Buchenwald alarm - tekst: A. Sobelev
1963 Mars voor de Astronauten - tekst: E. Dolmatovskij
Hymne op Moskou - tekst: A. Kovalenko

Filmmuziek

The Fergana-Canal
Honour
The Mountains of Fatusiva

Publicaties

Vospominanija i st. (Erinnerungen u. Aufsätze), Moskva: Sov. kompozitor 1983. 160 p.
Iz moej zizni, 2-e izd., Moskva: Muzyka 1980. 38 p.

Bibliografie

Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Dmitry Feofanov, Allan Benedict Ho: A biographical dictionary of Russian and Soviet composers, New York : Greenwood Press, 1989. xxv, 739 p.
Sigrid Neef: Handbuch der russischen und sowjetischen Oper, Berlin: Henschelverlag Kunst und Gesellschaft, 1985.
D.M. Person: V.I. Muradeli. Notobibliogr. sprav., Moskva: Sov. kompozitor 1983. 160 p.
Michail Bjalik: V partiture i na scene. (In der Partitur u. auf der Bühne : Die Oper "Oktober" von V. Muradeh), in: Sovetskaja Muzyka. 29 (1965) H. 3, pp. 49–56.
K. Sezenskij: Vano Muradeh, Moskva: Sov. Kompozitor 1962. 91 p.
Georgij Aleksandrovic Poljanovskij: Pesni Vano Muradeh - (Lieder von Vano Muradeh), in: Sovetskaja Muzyka. 1956, H. 5, pp. 87–90.
Hero worship in Soviet music : symphony about Kirov being written by Vanno Muradeli, Littell's Living Age, 355, Dec. 1938, pp. 376–377

Externe links