Portaal:Maastricht
Introductie
Maastricht is een oude stad, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de Romeinse tijd. De lange geschiedenis weerspiegelt zich in het historische stadscentrum met meer dan 1600 rijksmonumenten, waaronder de oudste brug van Nederland, de oudste stadspoort en diverse romaanse en gotische kerken. Het bekendste plein is het Vrijthof, met onder andere de Sint-Servaasbasiliek. Deze is vernoemd naar Sint-Servaas, de beschermheilige van de stad. Maastricht heeft vooral het imago van een bourgondische stad, waar het goed winkelen en recreëren is. Dankzij de aanwezigheid van de Universiteit Maastricht en andere onderwijsinstellingen is het ook een studentenstad.
Station Maastricht is het centrale spoorwegstation in Maastricht, gelegen aan de oostkant van de Maas, in de wijk Wyck. De stad kent eveneens station Maastricht Randwyck, in het zuidoosten.
Het eerste station in Maastricht werd geopend op 23 oktober 1853, bij de ingebruikname van de (in 1992 gesloten) spoorverbinding naar Aken, de eerste grensoverschrijdende lijn van Nederland. Hierna volgden de verbindingen naar Hasselt (lijn 20, 1856), naar Luik (spoorlijn 40, 1861) en als laatste in 1865 de staatslijn E naar Venlo en de rest van Nederland.
De eerste stationsgebouwen lagen een eind buiten de stad, omdat Maastricht in 1853 nog een vestingstad was. De stationsgebouwen waren uit hout opgetrokken, zodat deze bij een eventuele belegering snel konden worden afgebroken. Aangezien de gemeentegrens gelijk was aan de buitenste rand van de vestingwerken, lagen de eerste stationsgebouwen niet op Maastrichts grondgebied, maar op grond van de gemeente Meerssen. Dit bleef ook na de opheffing van de vesting lang het geval, want pas in 1907 werden de gemeentegrenzen aangepast en kwam het stationsemplacement in de gemeente Maastricht te liggen.
Pas in 1913 werd het huidige stenen station gebouwd, naar een ontwerp van George Willem van Heukelom. De stationshal bevat een bank ten bate van (onder andere) de internationale reiziger.
Uit de geschiedenis
Het plateau van Wolder kende al bewoners aan het einde van de eerste ijstijd, circa 250.000 jaar geleden. Sporen van kampplaatsen en vuurstenen heeft men aangetroffen, die erop wijzen dat er in die jaren hier mensen zijn geweest die leefden van de jacht. Hun voedsel bestond verder uit vruchten, noten en paddenstoelen. De kleding die ze droegen bestond vermoedelijk uit dierenvellen. Ook werktuigen die gebruikt werden om dierenvellen mee schoon te maken zijn gevonden.
In het begin van de jaartelling werden door de Romeinen wegen aangelegd (heerbanen) voor het verplaatsen van de legioenen (troepen). Een van deze wegen is de Romeinsebaan die liep van Tongeren via Maastricht en Heerlen naar Keulen. Langs de Romeinsebaan werden later villa’s en landhuizen gebouwd, waarvan er in de buurt van Wolder een aantal is teruggevonden. Wolder (ook wel Wilre of Wijlre) heeft er zijn naam aan te danken. Deze is ontleend aan het Latijnse villare, wat villa of landgoed betekent. De Vroenhof strekte zich uit vanaf het huidige Smeermaas in het noorden tot aan Kanne en de Jeker in het zuidwesten. Het was een dunbevolkt gebied dat zich centreerde in een drietal kernen, Heukelom, Montenaken (het huidige Vroenhoven) en Wolder.
Lees meer over de Geschiedenis van Maastricht
Belangrijke jaartallen
- 333: Bouw van het laat-Romeinse castellum van Maastricht.
- 384: Sint-Servaas, de eerste bisschop van Maastricht, overlijdt volgens de traditie te Maastricht (naamdag: 13 mei).
- 705: Lambertus, bisschop van Maastricht, wordt in Luik vermoord (naamdag: 17 september).
- 881: Maastricht wordt door de Noormannen geplunderd.
- 1204: Maastricht wordt een tweeherige stad.
- 1229: Begin van de bouw van de eerste stenen stadsmuur (daarvoor was er een aarden omwalling).
- 1576: De Spaanse Furie in Maastricht, muitende troepen plunderen de stad.
- 1579: Beleg van Maastricht (1579), Maastricht wordt door de Spanjaarden veroverd en geplunderd.
- 1632: Beleg van Maastricht (1632), stadhouder Frederik Hendrik verovert op zijn veldtocht langs de Maas Venlo, Roermond en Maastricht.
- 1673: Beleg van Maastricht (1673), Maastricht wordt veroverd door de 'zonnekoning' Lodewijk XIV en blijft tot 1678 Frans.
- 1748: Beleg van Maastricht (1748), Maastricht wordt opnieuw veroverd door de Fransen, die de Maquette van Maastricht laten bouwen.
- 1794: Beleg van Maastricht (1794), Maastricht wordt ingelijfd bij de Eerste Franse Republiek (tot 1814).
- 1830: Blokkade van Maastricht (1830-1833), Maastricht blijft na de Belgische Revolutie als enige Limburgse stad onder Nederlandse controle.
- 1836: Petrus (I) Regout richt een aardewerkfabriek op, de latere Sphinx-fabriek, het begin van de industrialisatie van Maastricht.
- 1920: Door annexatie van (delen van) buurgemeenten neemt de oppervlakte van de gemeente toe van 415 ha naar 3.500 ha.
- 1944: Bevrijding van Maastricht, Maastricht wordt als eerste Nederlandse stad bevrijd door de Amerikaans Old Hickorydivisie (13-14 september).
- 1970: Door een nieuwe annexatie neemt de oppervlakte toe met circa 2.500 en stijgt het inwonertal met circa 20.000 naar 112.500.
- 1992: Het Verdrag van Maastricht is het oprichtingsverdrag van de Europese Unie (7 februari).
Nieuwe artikelen
- 2024
- Maart 2024: Recentoren | Nieuwstad (Maastricht)
- Februari: Tweede stadsmuur van Maastricht
- Januari: Eerste stadsmuur van Maastricht | Siculo-Arabisch kistje (Maastricht) | Jozef van Wissem
- 2023
- Oktober: Hoeve Rome | La Grande Suisse | Villa Kanjel | Meerssenerweg | Heerderweg
- Augustus: Het Goedje | Priorij Scharn
- Juli: Marres (museum)
- Maart: La Motterie | Karmelietessenklooster (Maastricht)
- Februari: Grote Staat 5 | Lijst van schouten en schepenen in Maastricht
- Januari: De Lanscroon en De Liebaert | Villa Maaszicht
- 2022
- December: Piazza Céramique | Stoa (Maastricht)
- November: La Fortezza | Toren van Siza | De Colonel
- Oktober: Torenflat (Maastricht)
- Augustus: Vleeshuis (Maastricht) | Lijst van stadsarchitecten van Maastricht | Herbenusstraat
- Juli: Momus' Oudemannenhuis | Sint-Servatiusschool
- Juni: Tongerseweg
- Mei: Martinus van Heylerhoff
- Februari: In den Ouden Vogelstruys | Henric van Veldekecollege | Stedelijk Lyceum Maastricht en voorgangers
- Januari: Hotel Du Casque | Hotel Derlon Grand Hôtel du Lévrier et de l'Aigle Noir"| Maastricht School of Management
- 2021
- November: Historische Encyclopedie Maastricht | Maastrichtsche Tram
- Oktober: Scharnerweg | Heugemerweg | Akerstraat | Stenenwal (Maastricht)
Gewenste artikelen
Aldenhofpark | d'n Ingelse Hoof | Gemeenteflat | Schuilen in Maastricht | Standbeeld Minckeleers | Standbeeld Petrus Regout | Valentijn Klotz | Josua de Grave | Jan Brabant | Sluis 20 | Spoorbrug over de Brusselseweg | Het Bat | Sint Bernardusstraat | Ezelmarkt | De Bosquetplein | Grote Looiersstraat | Sint Pieterstraat | Papenstraat | Helmstraat | Van Hasseltkade | Batterijstraat | Bogaardenstraat | Capucijnenstraat | Hoogfrankrijk | Sint Hubertuslaan | Sint Lambertuslaan | Brusselseweg | Bosscherweg
Het Onze Lieve Vrouweplein is een van de vier centrale pleinen van Maastricht. Het plein dankt zijn naam aan de gelijknamige Onze Lieve Vrouwebasiliek.
Lees verder: Onze Lieve Vrouweplein
Bezienswaardigheden in Maastricht
- Historische pleinen en buurten
- Omgeving Vrijthof & Henric van Veldekeplein
- Onze Lieve Vrouweplein & Stokstraatkwartier
- Jekerkwartier
- Markt & Boschstraat
- Sphinxkwartier & Bassin
- Wyck & Céramique
- Historische kerken en kloosters
- Romaanse kerken: Sint-Servaasbasiliek (met graf van Sint-Servaas & schatkamer) en Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (met Sterre der Zee & schatkamer)
- Gotische parochiekerken: Sint-Janskerk (met 79m hoge toren) & Sint-Matthiaskerk
- Gotische kloosterkerken: Dominicanenkerk (thans boekhandel), Oude Minderbroederskerk (thans archief), De Beyart (ruïne)
- Kloosters: Kruisherenklooster (thans Kruisherenhotel), Faliezustersklooster, Bonnefantenklooster (thans Universiteit Maastricht)
- Moderne kerkgebouwen: Sint-Lambertuskerk, Koepelkerk
- Kastelen en landhuizen
- Kasteelruïne Lichtenberg
- Kasteel Neercanne
- Kasteel Hoogenweerth
- Buitengoed Geul & Maas, met o.a. Kasteel Geusselt, La Grande Suisse, Kasteel Bethlehem, Kasteel Jerusalem, Kasteel Vaeshartelt, Kasteel Meerssenhoven, Kasteel Borgharen
- Vestingwerken
- 1e middeleeuwse stadsmuur: Onze Lieve Vrouwewal, Jekertoren, Helpoort, Lang Grachtje en Klein Grachtje, Preekherengang
- 2e middeleeuwse stadsmuur: Pater Vincktoren, Nieuwenhofwal, Jezuïetenwal, Waterpoort De Reek
- Nieuwstadomsluiting: De Vijf Koppen, Haet ende Nijd
- Wycker stadsmuur: Wycker Waterpoort, Maaspunttoren, Recentoren
- Buitenwerken: Waldeckbastion, Linie van Du Moulin, Nieuwe Bossche Fronten, Fort Sint Pieter, Fort Willem I
- Overige monumentale bouwwerken
- Sint Servaasbrug
- Dinghuis
- Stadhuis van Maastricht
- Hoofdwacht
- Herenhuizen: Hof van Slijpe, Hof van Tilly, Huis Soiron, Generaalshuis, Poort van Beusdael, Huis Rouffaer
- Hofjes: Sint-Martinushofje, Twaalf Apostelenhofje, Sint-Gillishospitaal
- Watermolens: Bisschopsmolen, Leeuwenmolen, Molen van Lombok, Molen van Dollaert
- Musea
- Bonnefantenmuseum
- Centre Céramique (Maastricht Museum)
- Museumkelder Derlon
- Natuurhistorisch Museum
- Natuur en ontspanning
Lijsten en overzichten
- Maastricht van A tot Z
- Lijst van rijksmonumenten in Maastricht
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Maastricht
- Lijst van kerken in Maastricht
- Lijst van beelden in Maastricht
- Lijst van Maastrichtenaren
- Lijst van bisschoppen van Maastricht
- Lijst van proosten van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht
- Lijst van proosten van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Maastricht
- Lijst van gouverneurs van Maastricht
- Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Limburg
- Lijsten van burgemeesters van Maastricht, Amby, Borgharen, Heer, Itteren, Oud-Vroenhoven en Sint Pieter
- Lijst van schouten en schepenen in Maastricht
- Lijst van garnizoenscommandanten van Maastricht
- Scherprechters in Maastricht
- Scholasters van de kapittelschool van Sint-Servaas
- Lijst van rectores magnifici van de Universiteit Maastricht
- Lijst van stadsarchitecten van Maastricht
- Lijst van spelers van MVV Maastricht
Categorieboom
Alle categorieën (uitklapbaar)
Selectie van categorieën
- Categorie:Rijksmonument in Maastricht
- Categorie:Gemeentelijk monument in Maastricht
- Categorie:Industrieel erfgoed in Maastricht
- Categorie:Universiteit Maastricht
- Categorie:Evenement in Maastricht
- Categorie:Muziek in Maastricht
- Categorie:Recreatie in Maastricht
- Categorie:Straat in Maastricht
- Categorie:Park in Maastricht
Navigatie
Subportalen van Nederland |
---|
Provincie: Friesland Regio's: Heuvelland · Parkstad Limburg · Twente · Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug Steden: Amsterdam · Arnhem · Baarn · Breda · Den Haag · Gouda · Haarlem · 's-Hertogenbosch · Leiden · Maastricht · Nijmegen · Rotterdam · Súdwest-Fryslân · Utrecht · Valkenburg aan de Geul |
Subportalen van Steden |
---|
Amsterdam · Antwerpen · Arnhem · Barcelona · Berlijn · Boekarest · Breda · Brugge · Brussel · Den Haag · Gent · Gouda · 's-Hertogenbosch · Istanboel · Kortrijk · Leiden · Londen · Maastricht · New York · Nijmegen · Parijs · Rotterdam · San Francisco · Utrecht |