Orgel van de Royal Albert Hall
Het Orgel van de Royal Albert Hall in Londen (Grand Organ) is het op een na grootste orgel in het Verenigd Koninkrijk. Het werd oorspronkelijk gebouwd door Henry Willis & Sons en recentelijk gerenoveerd door de firma Mander Organs.
Willis
[bewerken | brontekst bewerken]Het eerste orgel werd tegelijk met Royal Albert Hall in 1871 opgeleverd. Het werd gebouwd door Henry "Father" Willis & Sons. Dit orgel had vier klavieren en 111 registers. Het was op dat moment het grootste orgel ter wereld.[1]
Harrisons
[bewerken | brontekst bewerken]In 1924 en 1933 werd het orgel door de firma Harrison & Harrison uit Durham herbouwd. Hierbij werd het orgel omgebouwd tot een elektropneumatisch instrument en werd het aantal registers uitgebreid tot 146. Er werden 3 percussieregisters toegevoegd. Het was toen nog het grootste orgel in het Verenigd Koninkrijk. In de jaren 70 renoveerde Harrisons de console en het schakelwerk en werden er kleine veranderingen in de intonatie aangebracht. Het Hoofdwerk werd gesplitst zodat er twee individuele Great Organs op twee verschillende manualen tegelijkertijd konden worden bespeeld. Tevens werd er een plafond boven het orgel gemaakt om het geluid meer naar voren te brengen. Dit was echter geen succes. Componist Wendy Carlos gebruikte het orgel voor de aftitelingsmuziek van de Disney sciencefictionfilm Tron uit 1982.
Aan het einde van de 20e eeuw was het orgel opnieuw in staat van verval. Een groot aantal registers raakte onbruikbaar als gevolg van onder andere lekkages in de windvoorziening en breuken in orgelkast. Tot 2002 kon het orgel door enorme inspanningen van Harrisons aan de praat gehouden worden en bij bespelingen van het instrument moest altijd een medewerker van het orgelbedrijf paraat zijn. De windladen en het pijpwerk lekten duidelijk hoorbaar en de winddruk was onvoldoende om het orgel volledig te gebruiken.
Mander
[bewerken | brontekst bewerken]In 2002 werd het orgel voor 2 jaar buiten werking gesteld voor een uitgebreide verbouwing door de firma Mander Organs.[2] Er werd overwogen om het instrument weer in de oorspronkelijke Willis-stijl terug te brengen, maar door de vele veranderingen en uitbreidingen was de conclusie dat dit praktisch niet haalbaar was. Het was nu eenmaal geen Willis-orgel meer, maar een Harrison.
De lage luchtvochtigheid in de Royal Albert Hall had de orgelkast geen goed gedaan en deze werd daarom vervangen door een nieuw en groter exemplaar. Het door Harrison aangebrachte plafond werd weer verwijderd en winddruk van de registers van het hoofdwerk werden teruggebracht naar de situatie van 1924. De splitsing van het hoofdwerk uit de jaren 70 werd aangepast waardoor het mogelijk werd afzonderlijke Willis-registraties en Harrison-registraties te maken. Er werd een Fourniture IV toegevoegd waardoor het totaal nu uitkwam op 147 registers en 9997 pijpen.
Het orgel werd op 26 juni 2004 opnieuw in gebruik genomen met een galaconcert door David Briggs, John Scott en Thomas Trotter samen met het Royal Philharmonic Orchestra onder leiding van Richard Hickox. Het instrument nam dat jaar een prominente plek in tijdens de Proms. De eerste opnames van het orgel werden gemaakt door Gillian Weir.[3]
Trivia
[bewerken | brontekst bewerken]- In december 2007 ging de status van "grootste orgel van het Verenigd Koninkrijk" over naar de Kathedraal van Liverpool, waar door een aanpassing aan het orgel het aantal pijpen groeide tot 10.268.
- Op 12 april 2008 bespeelde Matt Bellamy, frontman van rockband Muse, tijdens een live-optreden in de Royal Albert Hall het orgel bij het nummer Megalomania. Voor het spelen van het nummer zei Bellamy het volgende:
Since we're at the Royal Albert Hall, it would be rude not to play this beast.
Dispositie sinds 2004
[bewerken | brontekst bewerken]Hieronder volgt de dispositie van het orgel sinds de verbouwing door Manders in 2004.[5]
|
|
|
|
- Noten
- ↑ (en) Website Henry Willis & Sons Ltd.
- ↑ (en) The organ rebuild - Beschrijving van de verbouwing door Mander Organs
- ↑ (en) The Grand Organ of The Royal Albert Hall door Gillian Weir
- ↑ http://www.youtube.com/watch?v=Ksuuqz3EorQ
- ↑ (en) Specificatie van het orgel in het National Pipe Organ Register[dode link]