Kogelvingergekko's [ 1] (Sphaerodactylus ) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de gekko's en de familie Sphaerodactylidae .
De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Johann Georg Wagler in 1830. Er zijn 107 soorten, inclusief twee soorten die pas bekend zijn bij de wetenschap sinds 2013.[ 2]
De geslachtsnaam Sphaerodactylus betekent vrij vertaald 'balvinger' en slaat op de bolvormige uiteinden van de vingers en tenen.
Veel soorten hebben een onopvallende bruine tot grijze lichaamskleur maar er zijn ook soorten met bonte kleuren zoals rood, geel en blauw. De meeste kogelvingergekko's zijn opmerkelijk klein. Twee soorten (Sphaerodactylus ariasae en Sphaerodactylus parthenopion ) meten zelfs maar 1,6 cm snuit-cloaca lengte, en zijn daarmee de kleinst bekende reptielen op aarde.[ 3]
De gekko's komen voor in delen van het Caribisch Gebied en leven in de landen en deelgebieden Dominicaanse Republiek , Haïti , Antillen , Puerto Rico , Jamaica , Bahama's , Amerikaanse Maagdeneilanden , Britse Maagdeneilanden , Cuba , Nicaragua , Panama , Colombia , Mexico , Costa Rica , Guatemala , Honduras , El Salvador , Belize , Antigua , Barbuda , Turks- en Caicoseilanden , Guyana , Venezuela , Isla Margarita , Trinidad , Tobago en de Kaaimaneilanden . Verschillende soorten zijn geïntroduceerd in de Verenigde Staten in de staat Florida .[ 2]
De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische bossen, vochtige tropische en subtropische laaglandbossen, droge en vochtige tropische en subtropische scrublands en rotsige omgevingen. Ook in door de mens aangepaste streken zoals plantages , landelijke tuinen , stedelijke gebieden en aangetaste bossen kunnen de hagedissen worden gevonden.
Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 100 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Veertig soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC), zes als 'onzeker' (Data Deficient of DD), drie als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU) en negen als 'gevoelig' (Near Threatened of NT). Verder worden 32 soorten gezien als 'bedreigd' (Endangered of EN) en tien soorten staan te boek als 'ernstig bedreigd' (Critically Endangered of CR).[ 4]
Sphaerodactylus sabanus , Nederlandse Antillen .
Sphaerodactylus samanensis , Dominicaanse Republiek .
Sphaerodactylus schuberti
Sphaerodactylus arisae
Sphaerodactylus plummeri , Puerto Rico .
Sphaerodactylus rosaurae , Honduras .
Sphaerodactylus elegans , Cuba .
Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.
Naam
Auteur
Verspreidingsgebied
Sphaerodactylus alphus
McCranie & Hedges , 2013
Honduras
Sphaerodactylus altavelensis
Noble & Hassler , 1933
Dominicaanse Republiek , Haïti
Sphaerodactylus argivus
Garman , 1888
Antillen , Kaaimaneilanden
Antilliaanse kogelvingergekko (Sphaerodactylus argus )
Gosse , 1850
Antillen , Jamaica , Cuba , Bahama's , Nicaragua , Panama , Colombia , geïntroduceerd in de Verenigde Staten (Florida ) en Mexico (Yucatán ), mogelijk in Costa Rica
Sphaerodactylus ariasae
Hedges & Thomas , 2001
Hispaniola
Sphaerodactylus armasi
Schwartz & Garrido , 1974
Cuba
Sphaerodactylus armstrongi
Noble & Hassler , 1933
Dominicaanse Republiek , Haïti
Sphaerodactylus asterulus
Schwartz & Graham , 1980
Haïti
Sphaerodactylus beattyi
Grant , 1937
Amerikaanse Maagdeneilanden
Sphaerodactylus becki
Schmidt , 1919
Navassa
Sphaerodactylus bromeliarum
Peters & Schwartz , 1977
Cuba
Sphaerodactylus caicosensis
Cochran , 1934
Bahama's
Sphaerodactylus callocricus
Schwartz , 1976
Hispaniola
Sphaerodactylus celicara
Garrido & Schwartz , 1982
Cuba
Grijze kogelvingergekko (Sphaerodactylus cinereus )
Wagler , 1830
Antillen , Haïti , geïntroduceerd in de Verenigde Staten (Florida )
Sphaerodactylus clenchi
Shreve , 1968
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus cochranae
Ruibal , 1946
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus continentalis
Werner , 1896
Honduras , Mexico
Sphaerodactylus copei
Steindachner , 1867
Hispaniola , Bahama's
Sphaerodactylus corticola
Garman , 1888
Bahama's
Sphaerodactylus cricoderus
Thomas , Hedges & Garrido , 1992
Cuba
Sphaerodactylus cryphius
Thomas & Schwartz , 1977
Hispaniola
Sphaerodactylus dacnicolor
Barbour , 1910
Jamaica
Sphaerodactylus darlingtoni
Shreve , 1968
Hispaniola
Sphaerodactylus difficilis
Barbour , 1914
Hispaniola
Sphaerodactylus dimorphicus
Fong & Diaz , 2004
Cuba
Sphaerodactylus docimus
Schwartz & Garrido , 1985
Cuba
Sphaerodactylus dunni
Schmidt 1936
Honduras
Sphaerodactylus elasmorhynchus
Thomas , 1966
Haïti
Sphaerodactylus elegans
Macleay , 1834
Cuba , Haïti , geïntroduceerd in de Verenigde Staten (Florida )
Sphaerodactylus elegantulus
Barbour , 1917
Antillen , Antigua , Barbuda
Sphaerodactylus epiurus
Thomas & Hedges , 1993
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus exsul
Barbour , 1914
Honduras
Sphaerodactylus fantasticus
Duméril & Bibron , 1836
Kleine Antillen
Sphaerodactylus gaigeae
Grant , 1932
Puerto Rico
Sphaerodactylus gilvitorques
Cope , 1862
Jamaica
Sphaerodactylus glaucus
Cope , 1866
Mexico , Guatemala , Honduras , El Salvador , Belize
Sphaerodactylus goniorhynchus
Cope , 1895
Antillen , Jamaica
Sphaerodactylus grandisquamis
Stejneger , 1904
Puerto Rico
Sphaerodactylus graptolaemus
Harris & Kluge , 1984
Costa Rica , Panama
Sphaerodactylus guanajae
McCranie & Hedges , 2012
Honduras
Sphaerodactylus heliconiae
Harris , 1982
Colombia
Sphaerodactylus homolepis
Cope , 1886
Nicaragua , Costa Rica , Panama , Colombia
Sphaerodactylus inaguae
Noble & Klingel , 1932
Bahama's
Sphaerodactylus inigoi
Thomas & Schwartz , 1966
Puerto Rico
Sphaerodactylus intermedius
Barbour & Ramsden , 1919
Cuba
Sphaerodactylus kirbyi
Lazell , 1994
Kleine Antillen
Sphaerodactylus klauberi
Grant , 1931
Puerto Rico
Sphaerodactylus ladae
Thomas & Hedges , 1988
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus lazelli
Shreve , 1968
Haïti
Sphaerodactylus leonardovaldesi
McCranie & Hedges , 2012
Honduras
Sphaerodactylus leucaster
Schwartz , 1973
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus levinsi
Heatwole , 1968
Puerto Rico
Sphaerodactylus lineolatus
Lichtenstein & Von Martens , 1856
Panama , Colombia
Sphaerodactylus macrolepis
Günther , 1859
Puerto Rico
Sphaerodactylus mariguanae
Cochran , 1934
Antillen , Bahama's , Turks- en Caicoseilanden
Sphaerodactylus microlepis
Reinhardt & Lütken , 1862
Kleine Antillen
Sphaerodactylus micropithecus
Schwartz , 1977
Puerto Rico
Sphaerodactylus millepunctatus
Hallowell , 1861
Guatemala , Belize , Nicaragua , Honduras , Costa Rica , Mexico
Sphaerodactylus molei
Boettger , 1894
Antillen , Guyana , Venezuela , Isla Margarita , Trinidad , Tobago
Sphaerodactylus monensis
Meerwarth , 1901
Antillen
Sphaerodactylus nicholsi
Grant , 1931
Puerto Rico
Sphaerodactylus nigropunctatus
Gray , 1845
Bahama's , Cuba , Antillen
Sphaerodactylus notatus
Baird , 1859
Bahama's , Cuba , geïntroduceerd in de Verenigde Staten (Florida )
Sphaerodactylus nycteropus
Thomas & Schwartz , 1977
Haïti
Sphaerodactylus ocoae
Schwartz & Thomas , 1977
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus oliveri
Grant , 1944
Cuba
Sphaerodactylus omoglaux
Thomas , 1982
Haïti
Sphaerodactylus oxyrhinus
Gosse , 1850
Jamaica
Sphaerodactylus pacificus
Stejneger , 1903
Costa Rica
Sphaerodactylus parkeri
Grant , 1939
Antillen , Jamaica
Sphaerodactylus parthenopion
Thomas , 1965
Britse Maagdeneilanden
Sphaerodactylus parvus
King , 1962
Kleine Antillen
Sphaerodactylus perissodactylius
Thomas & Hedges , 1988
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus phyzacinus
Thomas , 1964
Îles des Saintes
Sphaerodactylus pimienta
Thomas , Hedges & Garrido , 1998
Cuba
Sphaerodactylus plummeri
Thomas & Hedges , 1992
Hispaniola
Sphaerodactylus poindexteri
McCranie & Hedges , 2013
Honduras
Sphaerodactylus ramsdeni
Ruibal , 1959
Cuba
Sphaerodactylus randi
Shreve , 1968
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus rhabdotus
Schwartz , 1970
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus richardi
Hedges & Garrido , 1993
Cuba
Sphaerodactylus richardsonii
Gray , 1845
Antillen , Jamaica
Sphaerodactylus roosevelti
Grant , 1931
Puerto Rico
Sphaerodactylus rosaurae
Parker , 1940
Honduras
Sphaerodactylus ruibali
Grant , 1959
Antillen , Cuba
Sphaerodactylus sabanus
Cochran , 1938
Antillen
Sphaerodactylus samanensis
Cochran , 1932
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus savagei
Shreve , 1968
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus scaber
Barbour & Ramsden , 1919
Cuba
Sphaerodactylus scapularis
Boulenger , 1902
Ecuador , Colombia
Sphaerodactylus schuberti
Thomas & Hedges , 1998
Dominicaanse Republiek
Sphaerodactylus schwartzi
Thomas , Hedges & Garrido , 1992
Cuba
Sphaerodactylus semasiops
Thomas , 1975
Jamaica
Sphaerodactylus shrevei
Lazell , 1961
Haïti
Sphaerodactylus siboney
Fong & Diaz , 2004
Cuba
Sphaerodactylus sommeri
Graham , 1981
Haïti
Sphaerodactylus sputator
Sparrman , 1784
Antillen
Sphaerodactylus storeyae
Grant , 1944
Cuba
Sphaerodactylus streptophorus
Thomas & Schwartz , 1977
Hispaniola
Sphaerodactylus thompsoni
Schwartz & Franz , 1976
Hispaniola
Sphaerodactylus torrei
Barbour , 1914
Cuba
Sphaerodactylus townsendi
Grant , 1931
Puerto Rico
Sphaerodactylus underwoodi
Schwartz , 1968
Turks- en Caicoseilanden
Sphaerodactylus vincenti
Boulenger , 1891
Antillen
Sphaerodactylus williamsi
Thomas & Schwartz , 1983
Haïti
Sphaerodactylus zygaena
Schwartz & Thomas , 1977
Haïti
Referenties
Bronnen
(en ) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Sphaerodactylus - Website Geconsulteerd 15 december 2021