Naar inhoud springen

Jan Křtitel Jiří Neruda

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Jan Křtitel Jiří Neruda (ook: Johann Baptist Georg Neruda) (Rosice, 1707[1]Dresden, 11 oktober 1776[1][2]) was een Boheems componist, kapelmeester en violist.

Neruda werd opgeleid als violist en componist in Praag en was aldaar ook lid van een theaterorkest. In 1741 vertrok hij naar Dresden en werd aldaar eerst violist in het orkest van graaf August Friedrich von Rutowski (1702-1764), een onechte halfbroer van koning August III van Polen. In 1750 werd hij eerst concert- en later kapelmeester in het orkest aan het hof van Frederik August II keurvorst van Saksen. Aanvankelijk speelde hij samen met Johann Adolf Hasse, maar ook met andere Boheemse muzikanten zoals de violisten Augustín Uhlik, Joseph Tieze en František Zich, de cellist Joseph Zyka en de hoornisten Anton Joseph Hampel (1701-1771) en Karel Houdek. Later werd ook de Duitse violist Johann Georg Pisendel lid van deze hofkapel. Neruda bleef hij tot 1772 in deze functie.

Neruda was een zeer productief componist met alleen achttien symfonieën, veertien instrumentale concerten, kerkmuziek en een opera. Zijn manuscripten werden in de 18e eeuw merkwaardig verdeeld over Bohemen, Duitsland en Zweden. Alhoewel zijn muziek toenmalige Italiaanse invloeden heeft is zij ook gekenmerkt van dynamiek, dus een duidelijk teken van de zogenoemde Mannheimer Schule.

Werken voor orkest

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 18 symfonieën
  • 10 concerten voor viool en orkest
  • Concert in C majeur, voor fagot, strijkers en basso continuo
  • Concert in Es majeur, voor trompet (corno di caccia) en strijkorkest

Werken voor harmonieorkest

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Concert in E majeur, voor trompet en harmonieorkest (bewerkt door: L. P. Laurendeau)
  • 2 geestelijke cantates

Muziektheater

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Les Troqueurs
  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Martin Maroul: Jan Křtitel Jiří Neruda: Život a dílo (Johan Baptist Georg Neruda: His life and pieces), Akademie múzických umění v Praze, proefschrift, 2008.
  • Annegret Rosenmüller: Johann Baptist Georg Neruda: Sei sonate a tre für Violino I, Violino II und Basso continuo, Beeskow: Ortus-Musikverlag. 2006.
  • Zdenka Pilková: Jan Jirí (Johann Georg) Neruda (1711–1776), in: Beiträge zur Musikgeschichte Ostmittel-, Ost- und Südosteuropas, Sinzig, Studiopunkt Verlag, 1999. ISBN 978-3-89564-058-2
  • Zdenka Pilková: Jan Jirí Neruda (c.1711–1776), in: HV, vol. XXVII, pp. 99–126, 1990.
  • Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
  • Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
  • Hans-Günter Ottenberg, Zdenka Pilková: The Symphony in Dresden: ten symphonies. New York : Garland. 1984. ISBN 0-8240-3850-9. (Bevat een "Symfonie in A" geschreven tussen 1745 en 1770 van Jan Křtitel Jiří Neruda)
  • Robert Eitner: Biographisch-bibliographisches Quellen-Lexikon der Musiker und Musikgelehrten Christlicher Zeitrechnung bis Mitte des neunzehnten Jahrhunderts, Graz: Akademische Druck- u. Verlaganstalt, 1959.
  • Constantin von Wurzbach: Biographisches Lexikon des Kaiserthums Österreich : enthaltend die Lebensskizzen der denkwardigen Personen, welche 1750 bis 1850 im Kaiserstaate und in seinen Kronländern gelebt haben ..., 60 Bde. Wien: 1856-91.
  • Gottfried Johann Dlabacz: Allgemeines historisches Künstler-Lexikon für Böhmen und zum Theil auch für Mähren und Schlesien, 3 Bde., Prag: 1815.
  1. a b Jaroslav Bužga: Johann Baptist Georg Neruda in "Musik in Geschichte und Gegenwart"
  2. de Grove Dictionary en andere bronnen documenteren zijn overleden om 1780