Naar inhoud springen

Hiëronymus Francken (I)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Zelfportret, ca 1583
De Compagnia dei Comici Gelosi bij een optreden in Parijs, ca 1604
Gelijkenis van de wijze en dwaze maagden

Hieronymus Francken (I) (naamvarianten Hieronimus (I) Franck, Hieronymus (I) Franck, Hieronimus (I) Francken, Jérôme Francken; in Karel van Manders Schilder-boeck wordt hij drie keer genoemd met drie verschillende namen: Ieroon Francken van Herenthals, Ieroon Vrancks en Ieroon Franck (Herentals, rond 1540 - Parijs, 1 mei 1610) was een Zuid-Nederlandse kunstschilder van de Antwerpse School en een belangrijk lid van de kunstenaarsfamilie Francken.

Francken was een leerling van zijn vader Nicolaes Francken en van Frans Floris in Antwerpen.[1] Het is onduidelijk of hij na zijn opleiding in Antwerpen naar Italië reisde. Een dergelijke reis wordt wel gesuggereerd door een werk van zijn hand uit 1565 gedateerd 1565, dat een scène toont van het Carnaval van Venetië (bewaard in het Suermondt-Ludwig-Museum in Aken).[2]

Van 1566-1572 verbleef hij in Frankrijk, waar hij een van de meesters was die in dienst geneomen waren om het kasteel van Fontainebleau te decoreren.[3] Cornelis Floris, de Antwerpse bouwmeester, stuurde zijn zoon in 1568 naar Parijs om in de leer te gaan bij Hieronymus I.[2] Hij zou in 1571 naar Antwerpen gereisd zijn om het schilderij de ‘’Aanbidding der Wijzen’’, dat Frans Floris onafgewerkt achterliet bij zijn dood in 1570, te voltooien.[4] In 1574 staat hij genoemd in Antwerpen[1]

Van 1578 tot zijn dood verbleef hij in Parijs en Fontainebleau waar hij in 1594 tot hofschilder aan het Franse hof werd benoemd.[1] Hij was voor een korte periode de meester van Abraham Bloemaert tijdens diens verblijf in Fontainebleau.[5]

Zijn dochter Isabella was een historie- en genreschilderes.[6]

Naast religieuze werken, die idealistisch en volledig in lijn waren met de 16e-eeuwse smaak, schilderde hij ook dansgroepen aan het hof. In deze laatste werken loopt hij vooruit op de ontwikkeling van dit genre in de 17e eeuw, met name in het werk van zijn neef Frans Francken (II).[2] Hij schilderde ook portretten; een zelfportret is bewaard gebleven.

Zijn schilderijen zijn in een elegante maniëristische stijl en verenigen elementen van de Antwerpse, de Italiaanse (vooral Venetiaanse) en Franse stijl, hoewel de invloed van Fontainebleau het meest uitgesproken is.[4]

Stamboom van de familie Francken

[bewerken | brontekst bewerken]
Nicolaes Francken
1515–1596
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hieronymus Francken I
circa 1540–1610
 
Frans Francken I
1542–1616
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ambrosius Francken I
1544–1618
 
(Cornelis Francken)
1545-?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Isabella Francken
 
Thomas Francken
1574–na 1639
 
Hieronymus Francken II
1578–1623
 
Frans Francken II
1581–1642
 
Ambrosius Francken II
1590–1632
 
 
 
 
 
Hans Francken
1581–1624
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Frans Francken III
1607–1667
 
Hieronymus Francken III
1611–na 1661
 
Ambrosius Francken III
1614–1662
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Constantijn Francken
1661–1717
 
 
 
 
 
 
 
Zie de categorie Hieronymus Francken (I) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.