Henri Tomasi

Henri Tomasi
	Henri Tomasi
Algemene informatie
Volledige naam	Henri Fredien Tomasi
Geboren	17 augustus 1901
Geboorteplaats	Marseille
Overleden	13 januari 1971
Overlijdensplaats	9e arrondissement van Parijs
Land	Frankrijk
Werk
Genre(s)	Eigentijdse klassieke muziek
Beroep	Componist, dirigent
	(en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Henri Fredien Tomasi (Marseille, 17 augustus 1901 – Parijs, 13 januari 1971) was een Frans componist en dirigent.

Levensloop

Tomasi werd in de arbeiderswijk "La Belle de Mai" in Marseille geboren. Zowel zijn vader Xavier Tomasi alsook zijn moeder Josephine Vincensi waren afkomstig uit La Casinca op Corsica. Op vijfjarige leeftijd vertrok de familie naar Mazargues, toen een klein stadje bij en nu een wijk van Marseille, waar zijn vader, een muziekliefhebber en amateurfluitist, bij de Franse PTT werkzaam was. Gedurende deze periode kreeg Henri al les in muziektheorie. Op zevenjarige leeftijd kwam hij op het Conservatoire national à rayonnement régional «Pierre Barbizet» in Marseille.

Zijn grote talent bleek ook, toen hij in 1911 al een eerste prijs in muziektheorie, in 1914 een eerste prijs voor piano en in 1916, samen met zijn vriend Zino Francescatti, een violist, een eerste prijs in harmonie kreeg. Als gevolg van het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog kon hij niet zijn studies aan het Parijse conservatorium voortzetten. Hij was om financiële redenen gedwongen zijn geld als pianist in hotels, restaurants, bars en bioscopen te verdienen.

Met een studiebeurs kon hij dan in 1921 aan het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs verder studeren. Zijn leraren aan het conservatorium waren onder andere voor harmonie Charles Silver, voor orkestdirectie Philippe Gaubert en Vincent d'Indy, voor contrapunt en fuga Georges Caussade en voor compositie Paul Vidal.

Op 30 oktober 1929 huwde hij met Odette Camp, een zangeres en actrice.

Met de overname van de Concerts du Journal begon ook zijn carrière als dirigent. Tussen 1930 en 1935 was hij dirigent van het orkest van Radio-Colonial in Parijs. In de jaren 1930 stichtte hij samen met Sergej Prokofjev, Darius Milhaud, Arthur Honegger en Francis Poulenc het ensemble "Triton" voor hedendaagse muziek. Later dirigeerde hij studioproducties van het Orchestre Radio Symphonique de la Radiodiffusion Française in Parijs onder andere won hij voor een opname met de mezzosopraan Alice Raveau van Glucks Orfeo in 1936 de Grand Prix du Disque.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd hij opgeroepen voor legerdienst en kwam als kapelmeester naar Villefranche-sur-Mer. In 1940 werd hij uit de dienst ontslagen en werd leider van het Orchestre National de France. Een bepaalde tijd trok hij zich terug in het klooster Monastère de la Sainte-Baume in de buurt van Marseille en verliet het uitsluitend om zijn verplichtingen als dirigent te vervullen.

Onder de indruk van de oorlogsgebeurtenissen startte hij in 1944 met het schrijven van een Requiem "aux martyrs de la Résistance et à tous ceux qui sont morts pour la France". Maar na twee uitvoeringen trok hij het weer terug.

In 1946 werd hij dirigent aan de opera van Monte Carlo en werd eveneens een veelgevraagd gastdirigent in heel Europa; onder andere heeft hij ook het Concertgebouworkest gedirigeerd. Van 1947 tot 1955 was hij artistiek leider van het Festival de Vichy. In 1957 stopte hij zijn werkzaamheden als dirigent, omdat hij aan het rechteroor doof werd. In 1969 werden autografische interviews met zijn zoon Claude op geluidsband opgenomen. Tomasi overleed in januari 1971 in zijn appartement in de Parijse wijk Montmartre en hij werd in het familiegraf in Avignon naast zijn echtgenote begraven. Ter gelegenheid van zijn 100e verjaardag werden zijn stoffelijke resten in het graf van zijn grootouders in Penta-di-Casinca op Corsica bijgezet.

Composities

Werken voor orkest

1918 Poème pour Cyrnos
1929 Obsessions, sur un rythme de habanera, voor cello en orkest
1929 Cyrnos, symfonisch gedicht voor piano en orkest
1931 Tam-Tam, symfonisch gedicht voor solisten, gemengd koor en orkest
1932 Capriccio, voor viool en orkest
1932 Vocero, symfonisch gedicht voor gemengd koor en orkest
1933 La Rosière du village, suite uit het ballet
1935 Deux danses cambodgiennes
1936 Colomba, symfonisch tafereel naar een novelle van Prosper Mérimée voor orkest
1937 Jeux de Geishas, kleine Japanse suite voor blazerskwintet, slagwerk, harp en strijkkwartet
1938 Ballade, voor altsaxofoon en orkest
1941 Symphonie en ut
1941 Danses brésiliennes, suite voor klein orkest
1945 Concertino en mi, voor fluit en orkest
1947 Concerto en fa, voor fluit en orkest
1948 Concert, voor trompet en orkest
1949 Concert, voor altsaxofoon en orkest (opgedragen aan de saxofonist Marcel Mule)
1951 Concert, voor altviool en orkest
1952 Nuits de Provence, symfonische evocatie
1. Les Baux
2. Les Saintes Maries de la mer
3. Nuit de la Saint-Éloi
4. Les Antiques
5. Nuit de la Saint-Jean
1954 Symfonische suite uit het ballet "Les Noces de cendre"
1. Prélude (le retour)
2. Danse triste
3. Scherzo fantastique (la guerre)
4. Lento (plainte funèbre)
5. Andante (la jeune fille et la mort)
1955 Trois Lettres de mon moulin, Provençaalse schilderijen naar Alphonse Daudet voor orkest
1. Les trois messes basses
2. Le secret de Maître Cornille
3. l'Élixir du R.P. Gaucher
1955 Concert, voor hoorn en orkest
1956 Concert, voor klarinet en strijkorkest
1958 Théodore 1er, roi des Corses, ouverture voor een operette
1958 Trajectoires, voor koor en orkest
1959 Danse de jeunes filles berbères
1959 Marché kabyle
1959 Concert, voor hobo en kamerorkest
1959 Sinfonietta provençale
1960 Jabadao, symfonisch gedicht
1961 Concerto, voor fagot en kamerorkest
1962 Concerto "Le retour d'Ulysse", voor viool en orkest
1965 Concerto pour flûte "Printemps", concert voor fluit en orkest
1966 Highlands' Ballad, concerto voor harp en orkest
1967 Symphonie du Tiers-Monde (hommage à Hector Berlioz) (Symfonie van de derde Wereld), voor groot orkest
1967-1968 Concerto de guitare – à la mémoire d'un poète assassiné, Frederico Garcia Lorca, voor gitaar en orkest
1969 Chant pour le Vietnam, symfonisch gedicht op een tekst van Jean-Paul Sartre
1969 Danseuses de Degas, voor strijkorkest en harp
1970 Concerto, voor cello en orkest
1970 Concerto, voor contrabas en orkest
Caravanes – impressions sahariennes
Concert asiatique uit "Féerie Laotienne", voor slagwerk en orkest
1. Invocation et danse (timbales principales)
2. Scherzo (batterie principale)
3. Final (xylofoon obligé, vibrafoon ad lib.)
Danses de rêve, symfonische suite
Danse des derviches tourneurs, voor strijkorkest en harp
Féerie Laotienne, voor groot orkest
1. Entrée
2. Invocation et danse
3. Scherzo pour une fête de nuit
4. Invocation à la lune
5. Final
Frères corses, suite uit de filmmuziek voor orkest
L'Île d'amour, suite uit de filmmuziek voor orkest
Les Folies mazarguaises, suite provençale gaie
1. Carnaval
2. La Sainte-Cécile
3. Fête de la Saint-Éloi
4. Idylle à Sormiou
5. Final
Pastorales provençales, voor twee gitaren, twee violen, fluit en strijkers
1. Paysage
2. Cadences
3. Nocturne
4. Tambourin
Semaine sainte à Cuzco, voor piccolotrompet, trompet en orkest (of orgel)

Werken voor harmonieorkest

1938 Ballade, voor altsaxofoon en harmonieorkest
1947 Fanfares liturgiques uit de opera "Don Juan de Mañara", voor koperblazers en slagwerk
1. Annonciation
2. Evangile
3. Apocalypse
4. Procession nocturne du Vendredi Saint
1956 Concerto, voor trombone en harmonieorkest
Divertimento corsica, voor hobo, klarinet en fagot solo en harmonieorkest
La Moresca, suite de danses avec "Sampiero Corso", voor blazers, slagwerk en klavecimbel
Les Folies Mazarguaises

Missen, cantates en gewijde muziek

1927 Coriolan, cantate – tekst: Guy de Téramond
1943-1944 Requiem pour la Paix (werd later van hem zelf weer teruggetrokken)
1955 Triomphe de Jeanne, oratorium, tekst: Philippe Soupault
1966 Retour à Tipasa, cantate voor spreker, mannenkoor en orkest – tekst: Albert Camus

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1942	Don Juan de Mañara (Miguel de Mañara)	4 aktes	29 maart 1956, München	Oscar Vladislas de Lubicz Milosz
1954	L'Atlantide	4 aktes	26 februari 1954, Mulhouse (Elzas)	Francis Didelot, naar een novelle van Pierre Benoit
1956	La Triomphe de Jeanne	3 aktes	23 juni 1956, Rouen	van de componist en Philippe Soupault
1956	Sampiero Corso	3 aktes	6 mei 1956, Festival de Bordeaux	Raphaël Cuttoli
1957	Il Poverello
1959	Le Silence de la mer	1 akte	15 juni 1963, Festival de Strasbourg	van de componist naar Vercors
1960	François d'Assise (ou le Petit pauvre) «il paverello»	4 aktes (10 taferelen)		Albert Bonheur en Jean Marietti
1961	Le Colibri	1 akte	20 juni 1961 via de radio
1961	Ulysse ou le beau périple	4 aktes	22 januari 1965, Mulhouse	Jean Giono
1962	L'Élixir du révérend Père Gaucher	2 aktes	3 april 1964, Capitole de Toulouse	Léon Bancal naar Alphonse Daudet
1962	Princesse Pauline	2 aktes	11 november 1962	Francis Didelot

Balletten

Voltooid in	titel	aktes	libretto	choreografie
1932	Vocero	1 akte
1933	La Rosière du village	2 aktes	Guy de Téramond	Constantin Tcherka
1935	La Grisi	2 aktes	Guy de Téramond naar thema's van Olivier Métra
1937	Boîte de nuit	1 akte	Paul Colin
1939	Les Santons	1 akte	René Dumesnil	Albert Aveline
1950	Féerie Laotienne	2 aktes	José Bruyr	Rita Gilbert
1952	Le Noces de Cendres	2 aktes	Hubert Devillez
1953	Les Folies mazarguaises	2 aktes	Léon Bancal	Geo Stone
1960	Jabadao	1 akte	André Boll
1961	Dassine, sultane du Hoggar	2 aktes	Maraval en Berthoin
1962	Nana	1 akte	Alexandre Arnstam	Jean Combes en Claire Sombert
1965	L'Éloge de la Folie	2 aktes	Hubert Devillez	Hubert Devillez

Andere toneelwerken

1963 La chèvre de Monsieur Seguin – tekst: Alphonse Daudet

Vocale muziek

1936 Chants de Cyrnos, voor sopraan en orkest
1936 Chansons de Geishas, voor sopraan en orkest – tekst: R. Dumesnil
1947 Chant de la fée des îles, voor sopraan en orkest
1970 18 Chants populaires de l'Ile de Corse
Chanson de marin, voor bas en orkest – tekst: Henri Vermeil
Chants corses, voor bas en orkest
Cloches, sonnez pour notre amour, «Pâques fleuries», lyrische gedichten voor bariton en kamerorkest – tekst: Charles Oulmont
Sérénade vénitienne, voor sopraan (of tenor) en orkest – tekst: René Davenay
Six mélodies populaires corses, voor bariton en orkest – tekst: Lorenzi de Bradi
C’était un baiser, chanson blues – tekst: Henri Vermeil

Kamermuziek

1925 Variations sur un thème corse, voor blaaskwintet
1928 Paghiella, sérénade cyrnéenne voor viool en piano (opgedragen aan zijn vriend Zino Francescatti)
1929 Chant hébraïque, voor cello en piano
1939 Concert champêtre, voor hobo, klarinet en fagot
1949 Complainte du jeune indien, voor klarinet en piano
1952 Blaaskwintet
1963 Etre ou ne pas être, monologue d'Hamlet, voor bastrombone solo en drie trombones
Chant corse, voor klarinet en piano
Cinq danses profanes et sacrées, voor blaaskwintet
Croquis, voor twee fagotten
Introduction et danse, voor klarinet en piano
Invocations et danses rituelles, voor fluit, klarinet en harp
Le petit chevrier corse, voor fluit en gitaar
Petite suite, voor vier hoorns
Printemps, voor blaassextet
Recuerdos de las Baleares, voor slagwerk, 3 gitaren en hobo
Triptyque, voor trompet en piano
Trois Divertissements, voor klarinetkwartet^[1]
Variations grégoriennes sur un Salve Regina, voor trompet, twee harpen en orgel

Werken voor piano

Berceuse
Fantoches
Le Coin de Claudinet
Lied Que chante mon coeur
Paysages

Filmmuziek

Bonne peinture
Demande en mariage
Homme du Niger
Ile d'amour
Légions d'honneur
Lettres de mon moulin
Nais
O pescador dell'onda, d'après un vieux thème populaire corse

Prijzen en onderscheidingen

1911 1e prijs in muziektheorie aan het Conservatoire national à rayonnement régional «Pierre Barbizet» in Marseille
1914 1e prijs voor piano aan het Conservatoire national à rayonnement régional «Pierre Barbizet» in Marseille
1916 1e prijs in harmonie aan het Conservatoire national à rayonnement régional «Pierre Barbizet» in Marseille
1925 Prix Halphen voor zijn blaaskwintet Variations sur un Theme Corse
1927 Prix de Rome voor de cantate Coriolan en een 1e prijs voor orkestdirectie
1952 Grand Prix de la Musique française van de auteursrechtenorganisatie SACEM (Syndicat des Auteurs, Compositeurs et Editeurs de Musique)
1960 Grand Prix Musical de la Ville de Paris

Media

↑ Trois Divertissements door klarinetkwartet bestaande uit Maria Bonk, Anna Gut, Jerzy Matysiak, Piotr Ptak. Gearchiveerd op 27 juli 2023.

Externe link

(fr) /(en) Uitgebreide informatie over leven en werk van Henri Tomasi

[1] Trois Divertissements door klarinetkwartet bestaande uit Maria Bonk, Anna Gut, Jerzy Matysiak, Piotr Ptak. Gearchiveerd op 27 juli 2023.

[1]