Associatie van vetmuur en zilvermos
Associatie van vetmuur en zilvermos | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Herfstaspect van de associatie | |||||||
Syntaxonomische indeling | |||||||
| |||||||
Associatie | |||||||
Bryo-Saginetum Diem., Siss. & Westh. nom. inv. Oberd. 1983 | |||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons |
De associatie van vetmuur en zilvermos (Bryo-Saginetum) is een associatie uit het varkensgras-verbond (Polygonion avicularis).
Naamgeving en codering
[bewerken | brontekst bewerken]Synoniemen | ||
---|---|---|
Sagino procumbentis-Bryetum argentei Diem. Siss. & Westh. 1940 |
- Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r12Aa03
De wetenschappelijke naam Bryo-Saginetum is afgeleid van de botanische namen van twee belangrijke plantensoorten van de associatie; dit zijn zilvermos (Bryum argenteum) en liggende vetmuur (Sagina procumbens).
Fysiognomie
[bewerken | brontekst bewerken]De associatie van vetmuur en zilvermos omvat zeer laagblijvende vegetatie die bestaat uit tredplanten. Mossen en kleine, dicht tegen de grond gedrukte vaatplanten zijn dominant en aspectbepalend. De associatie is opgebouwd uit slechts één vegetatielaag.
Ecologie
[bewerken | brontekst bewerken]De associatie van vetmuur en zilvermos is een cultuurvolgende tredvegetatie. Het ontwikkelt zich hoofdzakelijk tussen de voegen van bestrating die vrij intensief wordt betreden of wordt bereden door voertuigen. Vooral in de voegen van bestrating met kasseien komt de associatie vaak goed tot ontwikkeling. Ook aan de randen van straatkolken en in scheuren en holten van elementenverharding kan de associatie zich ontwikkelen.
Subassociaties in Nederland en Vlaanderen
[bewerken | brontekst bewerken]Van de associatie van vetmuur en zilvermos komen in Nederland en Vlaanderen twee subassociaties voor.
Typische subassociatie
[bewerken | brontekst bewerken]De typische subassociatie (Bryo-Saginetum typicum) is de meest vochtminnende vorm van de associatie, die tevens de meeste schaduw verdraagt. Beide naamgevende taxa vinden in deze subassociatie hun hoogste bedekking. Binnen de associatie vinden de levermossen parapluutjesmos en halvemaantjesmos in deze subassociatie hun optimum. De syntaxoncode voor Nederland (rVvN) voor deze subassociatie is r12Aa03a.
Subassociatie met liefdegras
[bewerken | brontekst bewerken]Een subassociatie met liefdegras (Bryo-Saginetum eragrostietosum) komt voor op relatief drogere standplaatsen met meer zonlicht. Differentiërende taxa voor deze subassociatie zijn straatliefdegras, klein liefdegras, Canadese fijnstraal, zandhoornbloem, kaal breukkruid, gewoon langbaardgras, straatwolfsmelk, rode schijnspurrie, mosbloempje en harig vingergras. Het aandeel thermofiele en xerofiele soorten is beduidend hoger dan in de typische subassociatie. Vaak zijn soorten van klasse van ruderale gemeenschappen aanwezig, die in deze subassociatie echter maar klein blijven. De syntaxoncode voor Nederland (rVvN) voor deze subassociatie is r12Aa03b.
Vegetatiezonering
[bewerken | brontekst bewerken]De associatie van vetmuur en zilvermos kan in de vegetatiezonering met verscheidene vegetatietypen een contactgemeenschap vormen. Andere tredvegetatie uit de weegbree-klasse, waaronder vooral de associatie van Engels raaigras en grote weegbree en de associatie van varkenskers en schijfkamille komt vaak gezoneerd met de associatie voor. Uit andere klassen vormt de associatie van vetmuur en zilvermos opvallend vaak contactgemeenschappen met de smaragdsteeltjes-klasse; het betreft de smaragdsteeltjes-associatie en de krulmos-associatie.
Wanneer het plaveisel bij de typische subassociatie grenst aan een vochtige, beschaduwde muur, kan deze in contact staan met de tongvaren-associatie, waarmee de associatie enkele diagnostische taxa gemeen heeft. De subassociatie met liefdegras staat vaak in contact met de kruipertje-associatie.
De associatie van vetmuur en zilvermos komt zeer vaak voor in een vegetatiemozaïek met de dambordjes-associatie (Circinarietum contortae).
Verspreiding
[bewerken | brontekst bewerken]Het zwaartepunt van het verspreidingsgebied van de associatie van vetmuur en zilvermos ligt in de gematigde delen van Europa. In Nederland en Vlaanderen is de associatie zeer algemeen en komt aldaar in alle floradistricten voor, de grootste aaneengesloten oppervlakten heeft de associatie waarschijnlijk in het urbaan district.
Bedreigingen
[bewerken | brontekst bewerken]De grootste bedreigingen voor de associatie van vetmuur en zilvermos zijn het gebruik van cementvoegen en het gebruik van herbiciden en mechanische onkruidbestrijding. Ook de keuze om als plaveisel grote tegels te gebruiken – waardoor er een kleiner oppervlakte aan voegen aanwezig is – vormt een bedreiging voor de associatie.
Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen
[bewerken | brontekst bewerken]In de onderstaande tabel staan de belangrijkste diagnostische taxa van de associatie van vetmuur en zilvermos Nederland en Vlaanderen.
Kentaxon | Diff.soort | Triviale naam | Botanische naam | Opmerking |
---|---|---|---|---|
kA | liggende vetmuur | Sagina procumbentis | ||
kA | donkere vetmuur | Sagina apetala | ||
kK | grote weegbree | Plantago major | ||
kV | gewoon varkensgras | Polygonum aviculare | ||
kV | straatgras | Poa annua | ||
bg | Engels raaigras | Lolium perenne | ||
bg | harig vingergras | Digitaria sanguinalis | ||
bg | groene naaldaar | Setaria viridis | ||
bg | postelein | Portulaca oleracea | ||
bg | kransgras | Polypogon viridis | ||
bg | rode schijnspurrie | Spergularia rubra | ||
bg | slaapkamergeluk | Soleirolia soleirolii | ||
bg | gehoornde klaverzuring | Oxalis corniculata | ||
bg | kaal breukkruid | Herniaria glabra | ||
bg | herderstasje | Capsella bursa-pastoris | ||
bg | tengere rus | Juncus tenuis | ||
bg | kransmuur | Polycarpon tetraphyllum | ||
bg | straatwolfsmelk | Euphorbia maculata |
Kentaxon | Diff.soort | Triviale naam | Botanische naam | Opmerking |
---|---|---|---|---|
kA | zilvermos | Bryum argenteum | ||
bg | grofkorrelknikmos | Bryum dichotomum | ||
bg | zodeknikmos | Bryum caespiticium |
Fotogalerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
De associatie tussen kasseien
-
Zomeraspect van de typische subassociatie tussen klinkers
-
Close-up van de associatie in een scheur in een asfaltweg
-
Een voorjaarsaspect van de subassociatie met liefdegras