Al Oerter

Al Oerter
	Tijdens de Olympische Spelen van 1960, Rome
Volledige naam	Alfred Adolf Oerter, Jr.
Geboortedatum	19 september 1936
Geboorteplaats	Astoria
Overlijdensdatum	1 oktober 2007
Overlijdensplaats	Fort Myers
Nationaliteit	Verenigde Staten
Lengte	1,93 m
Gewicht	127 kg
Sportieve informatie
Discipline	discuswerpen
Eerste titel	Olympisch kampioen discuswerpen 1956
OS	1956, 1960, 1964, 1968
Extra	Wereldrecordhouder discuswerpen 1962 + 1962-1964
Website	Officiële website
Portaal	Atletiek

Alfred Adolf (Al) Oerter, Jr. (Astoria, 19 september 1936 - Fort Myers, 1 oktober 2007) was een Amerikaanse discuswerper. Oerter werd bekend als de eerste atleet die erin slaagde om op vier verschillende Spelen de gouden medaille in de wacht te slepen. Na hem werd dit wapenfeit slechts geëvenaard door door zijn landgenoten Carl Lewis bij het verspringen en Michael Phelps bij de 200 meter wisselslag in het zwemmen. De Nederlandse Ireen Wüst won op vijf verschillende Spelen een gouden medaille bij het schaatsen, maar verdeelde dit over twee onderdelen.

Biografie

Studiebeurs

Oerters werptalent kwam aan de oppervlakte toen hij vijftien jaar oud was. Op een keer landde er een discus voor zijn voeten, die hij daarna ver voorbij de groep discuswerpers teruggooide. Hij begon te discuswerpen en verdiende er uiteindelijk in 1954 een studiebeurs mee aan de universiteit van Kansas. Met zijn lengte van 1,93 m en zijn gewicht van 127 kg bleek Oerter over een natuurlijk werptalent te beschikken.

Zwaargewond

Bij de Spelen van 1956 in Melbourne nam Oerter voor het eerst deel. Hoewel hij niet als kanshebber werd gezien, won hij toch met een worp van 56,36 m.
Daarna leek het even, of zijn atletiekcarrière al op twintigjarige leeftijd voorbij zou zijn. In 1957 raakte hij zwaar gewond bij een auto-ongeluk. Hij herstelde echter volledig en bij de Spelen van 1960 in Rome was hij weer van de partij. De grote favoriet was Rink Babka, de toenmalige wereldkampioen en wereldrecordhouder. Maar met een worp van 59,18, goed voor een olympisch record, versloeg hij zijn teamgenoot Babka.

Olympisch kampioen met wereldrecord ondanks blessure

In 1962 vestigde hij zijn eerste wereldrecord en hij werd meteen favoriet voor de Spelen in 1964 in Tokio. Maar een verschoven halswervel had zijn voorbereiding op de Spelen ernstig verstoord. Bovendien bracht een stuk kraakbeen in de buurt van zijn ribben, dat was gescheurd, hem een week voor de kwalificatie nog verder in de problemen. Op het trainingsveld in Tokio was hij in een van de regen nat geworden discusring onderuit gegaan. Volgens de doktoren zou het zes weken duren, voordat Oerter de discus weer ter hand zou kunnen nemen, maar daar dacht de atleet zelf heel anders over. Oerter slikte pijnstillende middelen en slaaptabletten zoals anderen bonbons aten.^[1] Zwaar ingetapet en herhaaldelijk met ijs gekoeld om interne bloedingen te voorkomen, deed hij toch mee aan de competitie. Nadat hij bij de eerste trainingsworp nog dubbel was geklapt van de pijn, verbeterde hij al in de kwalificatie met 60,54 zijn olympisch record van Rome, waarna hij in de finale bij zijn vijfde poging opnieuw verder gooide dan ooit en met 61,00 een olympisch en wereldrecord vestigde.

Voor de vierde maal olympisch goud

Bij de Olympische Spelen van 1968 in Mexico-Stad won hij zijn vierde gouden medaille op het onderdeel discuswerpen. Toch was hij weer geen favoriet; wereldrecordhouder Jay Silvester wierp met elke worp verder dan Al Oerter ooit had geworpen. Maar zijn eerste worp was een wonderbaarlijke 64,78. Silvester slaagde er niet in om dit te verbeteren en zo werd Oerter, hoewel hij nooit favoriet was, voor de vierde keer olympisch kampioen. Na deze finale sprak de als vijfde geëindigde Silvester de historische woorden: "Wanneer je tegen Oerter werpt, verwacht je niet te winnen. Je hoopt het alleen maar."

Na de Spelen van 1968 stopte Oerter met discuswerpen, maar in 1977 begon hij weer te trainen in een poging om in 1980 een vijfde maal te winnen. Opmerkelijk genoeg verbeterde hij in mei van dat jaar ook zijn persoonlijke record naar 69,46. Bij de Amerikaanse selectiewedstrijden voor de Olympische Spelen werd hij vierde, waardoor hij zich niet wist te plaatsen. De Amerikanen wisten toen al dat Amerika de Spelen zou boycotten, wegens de invasie van Sovjet-Unie in Afghanistan. Hierdoor kreeg hij nooit een kans om voor de vijfde maal goud te winnen. Oerter realiseerde dat jaar wel 's werelds beste jaarprestatie en werd in 2005 opgenomen in de Hall-of-fame.

Officieus wereldrecord

Verschillende discuswerpers hebben hun persoonlijk record tijdens een trainingswedstrijdje gegooid. Al Oerter vormt hierop geen uitzondering. Tijdens de opname voor een tv-spotje wierp hij de discus officieus naar een afstand van 74,68.^[2] Dit zou tot op de dag van vandaag een wereldrecord hebben betekend (peildatum september 2020). Tijdens de openingsceremonie voor de Olympische Spelen van 1996 in Atlanta droeg Oerter de olympische vlam het stadion binnen.

Art of the Olympians

In 2003 liep Oerter, die al vanaf jeugdige leeftijd last had van een hoge bloeddruk, een kortstondige hartstilstand op, maar hij herstelde hiervan. De harttransplantatie die hem vervolgens door cardiologen werd geadviseerd, wees hij echter van de hand. "Ik heb een interessant leven gehad en zal eruit stappen met wat ik bezit", was indertijd zijn commentaar.^[3] Tijdens zijn herstel begon hij zich toe te leggen op de schilderkunst. Oerter werd een van de scheppers van Art of the Olympians, waarin het werk van veertien olympische veteranen is verzameld, zoals Bob Beamon, Cammy Myler en Shane Gould.^[3] De expositie reisde naar New York en vond nadien een permanent onderkomen in Fort Myers in Florida. Op 1 oktober 2007 overleed Al Oerter daar aan de gevolgen van zijn hartafwijking. Hij werd 71 jaar.

In 2012 werd hij opgenomen in de IAAF Hall of Fame.

Titels

Olympisch kampioen discuswerpen - 1956, 1960, 1964, 1968
Amerikaans kampioen discuswerpen - 1957, 1959, 1960, 1962, 1964, 1966
NCAA-kampioen discuswerpen - 1957, 1958

Persoonlijk record

Onderdeel	Prestatie	Datum	Plaats
discuswerpen	69,46 m	31 mei 1980	Wichita

Palmares

1956: 1 OS - 56,36 m
1957: 1 NCAA - 55,23 m
1957: 1 Amerikaanse kamp. - 55,32 m
1958: 1 NCAA - 55,97 m
1959: 1 Pan-Amerikaanse Spelen - 58,12 m
1959: 1 Amerikaanse kamp. - 56,82 m
1960: 1 OS - 59,18 m
1960: 1 Amerikaanse kamp. - 59,06 m
1962: 1 Amerikaanse kamp. - 61,62 m
1964: 1 OS - 61,00 m
1964: 1 Amerikaanse kamp. - 61,30 m
1966: 1 Amerikaanse kamp. - 59,06 m
1968: 1 OS - 64,78 m (A)
1979: 2 AAA - 59,64 m
1980: 1 Olympische Boycot Spelen - 60,76 m
1981: 2 AAA - 61,88 m

Onderscheidingen

IAAF Hall of Fame - 2012

Bronnen, noten en/of referenties

Redactie AW (1971) Al Oerter: hij viel en bleef toch op de been De Atletiekwereld nr. 18: KNAU
Kluge, V. (1996) 100 Hoogtepunten van de Olympische Spelen Deltas ISBN 90 243 8102 9
Matthews, P. e.a. (1997) Athletics 1997, The International Track & Field Annual SportsBooks Ltd ISBN 1-899807-02-0
Hemert, W. van (2000) Een Olympisch fenomeen met de discus Atletiek Magazine nr. 1: KNAU

↑ Uit Al Oerter: hij viel en bleef toch op de been (1971), bron: zie hierboven
↑ iaaf.org - Al Oerter – past and present reflections
↑ ^a ^b Sports Illustrated, 2 juli 2007, pag. 121

Externe links

Officiële website van Al Oerter
(en) World Athletics-profiel voor Al Oerter
(en) Profiel van Al Oerter op sports-reference.com (gearchiveerd)
Biografie op USA Track & Field
Mt. SAC Relays Athletes Hall of Fame Members

Zie de categorie Al Oerter van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Uit Al Oerter: hij viel en bleef toch op de been (1971), bron: zie hierboven

[2] .org - Al Oerter – past and present reflections

[Sports_Illustrated_2007-3] Sports Illustrated, 2 juli 2007, pag. 121

[1]

[2]

[3]