Naar inhoud springen

Marathon van Berlijn: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kulterine20 (overleg | bijdragen)
Versie 42444792 van 84.196.98.102 (overleg) ongedaan gemaakt - Ergens anders staat dat dit record in London is gelopen. Bron voor Berlijn?
Top 10 snelste overall: geen verandering
 
(66 tussenliggende versies door 22 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Berlin marathon.jpg|thumb|right|300px|Lopers tijdens de [[marathon van Berlijn 2007]]]]
[[Bestand:Berlin marathon.jpg|thumb|right|300px|Lopers tijdens de [[marathon van Berlijn 2007]]]]
[[Bestand:Berlin Marathon 2009 Alt Moabit.JPG|thumb|right|300px|Tijdens de wedstrijd van 2009]]
[[Bestand:Berlin Marathon 2009 Alt Moabit.JPG|thumb|right|300px|Tijdens de wedstrijd van 2009]]
De '''marathon van Berlijn''' (bekend als ''Berlin-Marathon'', officieel ''BMW Berlin-Marathon'') is een [[Marathon (sport)|hardloopwedstrijd over 42,195 km]] in de Duitse hoofdstad [[Berlijn]]. Na de [[val van de Muur]] in 1989 groeide de marathon van Berlijn uit tot een van de grootste loopwedstrijden ter wereld. Onder meer door de stedelijke entourage kozen veel lopers voor Berlijn bij de afweging waar ter wereld men wilde lopen. Het parcours is ook snel: er werd zeven keer een mannen-[[wereldrecord]] gelopen, waaronder de vijf laatste records.
De '''marathon van Berlijn''' (bekend als ''Berlin-Marathon'', officieel ''BMW Berlin-Marathon'') is een [[Marathon (sport)|hardloopwedstrijd over 42,195 km]] in de [[Duitsland|Duitse]] hoofdstad [[Berlijn (hoofdbetekenis)|Berlijn]]. Na de [[Die Wende|val van de Muur]] in 1989 groeide de marathon van Berlijn uit tot een van de grootste loopwedstrijden ter wereld. Het parcours is snel: er werd drie keer een vrouwen- en acht keer een mannen-[[Lijst van wereldrecords atletiek|wereldrecord]] gelopen, waaronder de zeven laatste records.


De loop behoort sinds 2006 tot de World Marathon Majors, samen met die van [[Marathon van Londen|Londen]], [[New York City Marathon|New York]], [[Marathon van Boston|Boston]], [[Marathon van Chicago|Chicago]], het [[Wereldkampioenschappen atletiek|WK marathon]] en de [[Olympische Spelen|Olympische Marathon]].
De loop behoort sinds 2006 tot de [[World Marathon Majors]], samen met die van [[Marathon van Londen|Londen]], [[New York City Marathon|New York]], [[Marathon van Boston|Boston]], [[Marathon van Chicago|Chicago]], [[Tokyo International Marathon|Tokio]], het [[Wereldkampioenschappen atletiek|WK marathon]] en de [[Olympische Spelen|Olympische Marathon]].


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
=== 1974 - 1990 ===
De eerste stadsloop vond plaats in 1974 in [[West-Berlijn]] in het zuidwestelijke stadsdeel Grünewald. Na 8 jaar werd het parcours verlegd naar het centrum van de stad, met start voor het [[Rijksdaggebouw]] en finish op de [[Kurfürstendamm]]. De lopers kwamen ook langs [[Checkpoint Charlie]], waardoor de organiserende atletiekclub SCC Berlin de westerse bezettingsmachten bij de organisatie betrok. Vanwege het groeiend aantal deelnemers werd de start in 1987 een stukje verplaatst naar de Straße des 17. Juni, de minisnelweg door de [[Großer Tiergarten|Tiergarten]].
De eerste stadsloop vond plaats in 1974 in [[West-Berlijn]] in het zuidwestelijke stadsdeel Grünewald. Na 8 jaar werd het parcours verlegd naar het centrum van de stad, met start voor het [[Rijksdaggebouw]] en finish op de [[Kurfürstendamm]]. De lopers kwamen ook langs [[Checkpoint Charlie]], waardoor de organiserende atletiekclub SCC Berlin de westerse bezettingsmachten bij de organisatie betrok. Vanwege het groeiend aantal deelnemers werd de start in 1987 een stukje verplaatst naar de Straße des 17. Juni, de minisnelweg door de [[Großer Tiergarten|Tiergarten]].


=== 1990 ===
Na de [[Val van het communisme in Oost-Europa|val]] van de [[Berlijnse muur]] (1989) werd in 1990 voor het eerst door Oost-Berlijn gelopen, met een passage door de [[Brandenburger Tor (Berlijn)|Brandenburger Tor]]. De belangstelling voor deze editie was zo groot dat de organisatie voor het eerst belangstellenden moest afwijzen.
Na de [[Val van het communisme in Oost-Europa|val]] van de [[Berlijnse Muur]] (1989) werd in 1990 voor het eerst door Oost-Berlijn gelopen, met een passage door de [[Brandenburger Tor (Berlijn)|Brandenburger Tor]]. De belangstelling voor deelname aan deze editie was zo groot dat de organisatie voor het eerst belangstellenden moest afwijzen.


=== 1990 - heden ===
[[Ronaldo da Costa]] was, in 1998, de eerste man die in Berlijn een wereldrecord liep: 2:06.05. In 1999 en 2001 werd in Berlijn het wereldrecord bij de vrouwen verbeterd; [[Naoko Takahashi]] liep in 2001 in Berlijn als eerste vrouw sneller dan 2:20. In 2003 werden start en finish verlegd naar de Brandenburger Tor. [[Paul Tergat]] scherpte in dat jaar het wereldrecord aan tot 2:04.55, de eerste keer dat iemand onder de 2:05 dook. Tergats rivaal [[Haile Gebrselassie]] liep in 2007 in Berlijn een nieuw wereldrecord, 2:04.26. In 2008 scherpte Gebrselassie dit aan tot 2:03.59. Drie jaar later stond de opvolger van de Ethiopiër, de [[Kenia]]an [[Patrick Makau Musyoki]], op hetzelfde parcours klaar om hem zijn wereldrecord afhandig te maken en die opzet lukte: Makau, ook al winnaar in 2010, kwam in de 2011-editie tot 2:03.38, 21 seconden sneller dan zijn legendarische opponent, die zelf ook meeliep, maar de strijd na 27 km met ademhalingsproblemen moest opgeven.
[[Ronaldo da Costa]] was, in 1998, de eerste man die in Berlijn een wereldrecord liep: 2:06.05. In 1999 en 2001 werd in Berlijn het wereldrecord bij de vrouwen verbeterd; [[Naoko Takahashi]] liep in 2001 in Berlijn als eerste vrouw sneller dan 2:20. In 2003 werden start en finish verlegd naar de Brandenburger Tor. [[Paul Tergat]] scherpte in dat jaar het wereldrecord aan tot 2:04.55, de eerste keer dat iemand onder de 2:05 dook. Tergats rivaal [[Haile Gebrselassie]] liep in 2007 in Berlijn een nieuw wereldrecord, 2:04.26. In 2008 scherpte Gebrselassie dit aan tot 2:03.59. Drie jaar later stond de opvolger van de Ethiopiër, de [[Kenia]]an [[Patrick Makau Musyoki]], op hetzelfde parcours klaar om hem zijn wereldrecord afhandig te maken en die opzet lukte: Makau, ook al winnaar in 2010, kwam in de 2011-editie tot 2:03.38, 21 seconden sneller dan zijn legendarische opponent, die zelf ook meeliep, maar de strijd na 27 km met ademhalingsproblemen moest opgeven.


Tijdens de 40e editie in 2013 werd opnieuw een mannen-wereldrecord gelopen: de winnaar, de Keniaan [[Wilson Kipsang]] beëindigde de wedstrijd in een recordtijd van 2:03.23, een verbetering van het vorige record van Makau met vijftien seconden.
Tijdens de 40e editie in 2013 werd opnieuw een mannen-wereldrecord gelopen: de winnaar, de Keniaan [[Wilson Kipsang]], beëindigde de wedstrijd in een recordtijd van 2:03.23, een verbetering van het vorige record van Makau met vijftien seconden. Ook dit record hield evenwel niet lang stand en werd al tijdens de volgende editie in 2014 verder aangescherpt: de Keniaan [[Dennis Kimetto]] liep de wedstrijd uit in een tijd van 2:02.57 en dook zo als eerste in de geschiedenis onder de 2:03. Vier jaar later was het opnieuw raak en was het [[Eliud Kipchoge]], die in Berlijn geschiedenis schreef door als eerste de barrière van 2:02 te doorbreken en 2:01.39 voor zich te laten registreren. In 2022 verbrak [[Eliud Kipchoge]] opnieuw het wereldrecord met een tijd van 2:01.09.


In 2019 had de marathonafstand meer dan 44.000 gefinishte deelnemers, waarmee de marathon van Berlijn op de derde plaats staat van de [[Lijst van marathons#Grootste marathons in Europa|grootste marathons in Europa]].
Ook dit record hield evenwel niet lang stand en werd al tijdens de volgende editie in 2014 verder aangescherpt: de Keniaan [[Dennis Kipruto Kimetto]] liep de wedstrijd uit in een tijd van 2:02.57 en dook zo als eerste in de geschiedenis onder de 2:03.


== Statistiek ==
== Statistiek ==
=== Wereldrecords ===
=== Wereldrecords ===
In Berlijn werd tien maal een wereldrecord verbeterd:
In Berlijn werd dertienmaal een wereldrecord verbeterd:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Datum !! Geslacht !! Naam !! Land !! Tijd
! Datum !! Geslacht !! Naam !! Land !! Tijd
|-
|-
|10 september 1977||Vrouw||[[Christa Vahlensiek]] || {{FRG}} ||2:34.48
|10 september 1977|| Vrouw || [[Christa Vahlensieck]] || {{FRG}} || 2:34.48
|-
|-
|20 september 1998||Man||[[Ronaldo da Costa]] || {{BRA}} ||2:06.05
|20 september 1998|| Man || [[Ronaldo da Costa]] || {{BRA}} || 2:06.05
|-
|-
|26 september 1999||Vrouw||[[Tegla Loroupe]] || {{KEN}} ||2:20.43
|26 september 1999|| Vrouw || [[Tegla Loroupe]] || {{KEN}} || 2:20.43
|-
|-
|30 september 2001||Vrouw||[[Naoko Takahashi]] || {{JPN}} ||2:19.46
|30 september 2001|| Vrouw || [[Naoko Takahashi]] || {{JPN}} || 2:19.46
|-
|-
|28 september 2003||Man||[[Paul Tergat]] || {{KEN}} ||2:04.55
|28 september 2003|| Man || [[Paul Tergat]] || {{KEN}} || 2:04.55
|-
|-
|30 september 2007||Man||[[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} ||2:04.26
|30 september 2007|| Man || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:04.26
|-
|-
|28 september 2008||Man||[[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} ||2:03.59
|28 september 2008|| Man || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:03.59
|-
|-
|25 september 2011||Man||[[Patrick Makau Musyoki|Patrick Makau]] || {{KEN}} ||2:03.38
|25 september 2011|| Man || [[Patrick Makau Musyoki|Patrick Makau]] || {{KEN}} || 2:03.38
|-
|-
|29 september 2013 || Man|| [[Wilson Kipsang]] || {{KEN}} || 2:03.23
|29 september 2013 || Man || [[Wilson Kipsang]] || {{KEN}} || 2:03.23
|-
|-
|28 september 2014 || Man|| [[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:02.57
|28 september 2014 || Man || [[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:02.57
|-
|16 september 2018 || Man || [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:01.39
|-
|25 september 2022 || Man|| [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:01.09
|-
|24 september 2023 || Vrouw || [[Tigst Assefa]] || {{ETH}} || 2:11.53
|}
|}


=== Winnaars en winnaressen ===
=== Erelijst ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|- style="background: #efefef;"
! Editie || Datum || Tijd || Winnaar || Land || Tijd || Winnares || Land
! Editie || Datum || Tijd || Winnaar || Land || Tijd || Winnares || Land
|-
|-
|48
| 41 || 28 september 2014 || '''2:02.57''' || [[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:20.18 || [[Tirfi Tsegaye]] || {{ETH }}
|24 september 2023
|2:02.42
|[[Eliud Kipchoge]]
|{{KEN}}
|'''2:11.53'''
|[[Tigst Assefa]]
|{{ETH}}
|-
|47
|25 september 2022
|'''2:01.09'''
|[[Eliud Kipchoge]]
|{{KEN}}
|2:15.37
|[[Tigst Assefa]]
|{{ETH}}
|-
|46
|26 september
|2:05.45
|[[Guye Adola]]
|{{ETH}}
|2:20.09
|[[Gotytom Gebreslase]]
|{{ETH}}
|-
|colspan=8 align="center"|Afgelast omwille van de corona-pandemie
|-
| 45 || 29 september 2019 || 2:01.41 || [[Kenenisa Bekele]] || {{ETH}} || 2:20.14 || [[Ashete Bekere]] || {{ETH}}
|-
| 45 || 16 september 2018 || 2:01.39 || [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:18.11 || [[Gladys Cherono]] || {{KEN}}
|-
| 44 || 24 september 2017 || 2:03.32 || [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:20.23 || [[Gladys Cherono]] || {{KEN}}
|-
| 43 || 25 september 2016 || 2:03.03 || [[Kenenisa Bekele]] || {{ETH}} || 2:20.45 || [[Aberu Kebede]] || {{ETH}}
|-
| 42 || 27 september 2015 || 2:04.00 || [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:19.25 || [[Gladys Cherono]] || {{KEN}}
|-
| 41 || 28 september 2014 || 2:02.57 || [[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:20.18 || [[Tirfi Tsegaye]] || {{ETH}}
|-
|-
| 40 || 29 september 2013 || 2:03.23 || [[Wilson Kipsang]] || {{KEN}} || 2:21.13 || [[Florence Kiplagat]] || {{KEN }}
| 40 || 29 september 2013 || 2:03.23 || [[Wilson Kipsang]] || {{KEN}} || 2:21.13 || [[Florence Kiplagat]] || {{KEN}}
|-
|-
| 39 || 30 september 2012 || 2:04.15 || [[Geoffrey Mutai]] || {{KEN}} || 2:20.30 || [[Aberu Kebede]] || {{ETH}}
| 39 || 30 september 2012 || 2:04.15 || [[Geoffrey Mutai]] || {{KEN}} || 2:20.30 || [[Aberu Kebede]] || {{ETH}}
Regel 58: Regel 105:
| 37 || 26 september 2010 || 2:05.08 || [[Patrick Makau Musyoki|Patrick Makau]] || {{KEN}} || 2:23.58 || [[Aberu Kebede]] || {{ETH}}
| 37 || 26 september 2010 || 2:05.08 || [[Patrick Makau Musyoki|Patrick Makau]] || {{KEN}} || 2:23.58 || [[Aberu Kebede]] || {{ETH}}
|-
|-
| 36 || 20 september 2009 || 2:06.08 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:24.47 || [[Habtamu Atsede]] || {{ETH}}
| 36 || 20 september 2009 || 2:06.08 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:24.47 || [[Atsede Habtamu]] || {{ETH}}
|-
|-
| 35 || 28 september 2008 || 2:03.59 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:19.19 || [[Irina Mikitenko]] || {{GER}}
| 35 || 28 september 2008 || 2:03.59 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:19.19 || [[Irina Mikitenko]] || {{GER}}
Regel 66: Regel 113:
| 33 || 24 september 2006 || 2:05.56 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}}|| 2:21.34 || [[Gete Wami]] || {{ETH}}
| 33 || 24 september 2006 || 2:05.56 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}}|| 2:21.34 || [[Gete Wami]] || {{ETH}}
|-
|-
| 32 || 25 september 2005 || 2:07.41 || [[Philip Manyim]] || {{KEN}} || '''2:19.12''' || [[Mizuki Noguchi]] || {{JPN}}
| 32 || 25 september 2005 || 2:07.41 || [[Philip Manyim]] || {{KEN}} || 2:19.12 || [[Mizuki Noguchi]] || {{JPN}}
|-
|-
| 31 || 26 september 2004 || 2:06.44 || [[Felix Limo]] || {{KEN}} || 2:19.41 || [[Yoko Shibui]] || {{JPN}}
| 31 || 26 september 2004 || 2:06.44 || [[Felix Limo]] || {{KEN}} || 2:19.41 || [[Yoko Shibui]] || {{JPN}}
Regel 90: Regel 137:
| 21 || 25 september 1994 || 2:08.31 || [[António Pinto]] || {{POR}} || 2:25.15 || [[Katrin Dörre]] || {{GER}}
| 21 || 25 september 1994 || 2:08.31 || [[António Pinto]] || {{POR}} || 2:25.15 || [[Katrin Dörre]] || {{GER}}
|-
|-
| 20 || 26 september 1993 || 2:10.57 || [[Xolile Yawa]] || {{RSA}} || 2:26.20 || [[Renata Kokowska]] || {{POL}}
| 20 || 26 september 1993 || 2:10.57 || [[Xolile Yawa]] || {{RSA-1982}} || 2:26.20 || [[Renata Kokowska]] || {{POL}}
|-
|-
| 19 || 27 september 1992 || 2:08.07 || [[David Tsebe]] || {{RSA}} || 2:30.22 || [[Uta Pippig]] || {{GER}}
| 19 || 27 september 1992 || 2:08.07 || [[David Tsebe]] || {{RSA-1982}} || 2:30.22 || [[Uta Pippig]] || {{GER}}
|-
|-
| 18 || 29 september 1991 || 2:10.57 || [[Steve Brace]] || {{WLS}} || 2:27.36 || [[Renata Kokowska]] || {{POL}}
| 18 || 29 september 1991 || 2:10.57 || [[Steve Brace]] || {{WLS}} || 2:27.36 || [[Renata Kokowska]] || {{POL}}
Regel 134: Regel 181:


===Top 10 snelste overall===
===Top 10 snelste overall===
Met een gemiddelde tijd van 2:03.54,7 staat Berlijn op de eerste plaats van de [[Lijst van snelste marathonsteden]].
Met een gemiddelde tijd van 2:02.33,8 staat Berlijn op de eerste plaats van de [[Lijst van snelste marathonsteden]].


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Rang !! Naam !! Land !! Tijd !! Jaar !! Plek
! Rang !! Naam !! Land !! Tijd !! Jaar !! Plek
|-
|-
| 1 || [[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:02.57 || 2014 || 1
| 1 || [[Eliud Kipchoge]] ||{{KEN}} || 2:01.09 (WR) || 2022 || 1
|-
|-
| 2 || [[Emmanuel Mutai]] || {{KEN}} || 2:03.13 || 2014 || 2
| 2 || [[Eliud Kipchoge]]|| {{KEN}} || 2:01.39 || 2018 || 1
|-
|-
| 3 || [[Wilson Kipsang]] || {{KEN}} || 2:03.23 || 2013 || 1
| 3 || [[Kenenisa Bekele]]|| {{ETH}} || 2:01.41 || 2019 || 1
|-
|-
| 4 || [[Patrick Makau Musyoki]] || {{KEN}} || 2:03.38 || 2011 || 1
| 4 || [[Eliud Kipchoge]]|| {{ETH}} || 2:02.42 || 2023 || 1
|-
|-
| 5 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:03.59 || 2008 || 1
| 5 || [[Birhanu Legese]]|| {{ETH}} || 2:02.48 || 2019 || 2
|-
|-
| 6 || [[Eliud Kipchoge]] || {{KEN}} || 2:04.05 || 2013 || 2
| 6 || [[Dennis Kimetto]]|| {{KEN}} || 2:02.57 || 2014 || 1
|-
|-
| 7 || [[Geoffrey Mutai]] || {{KEN}} || 2:04.15 || 2012 || 1
| 7 || [[Kenenisa Bekele]]|| {{ETH}} || 2:03.03 || 2016 || 1
|-
|-
| 8 ||[[Dennis Kimetto]] || {{KEN}} || 2:04.16 || 2012 || 2
| 8 || [[Emmanuel Mutai]]|| {{KEN}} || 2:03.13 || 2014 || 2
|-
|-
| 9 || [[Haile Gebrselassie]] || {{ETH}} || 2:04.26 || 2007 || 1
| 9 || [[Wilson Kipsang]]|| {{KEN}} || 2:03.13 || 2016 || 2
|-
|-
| 10 ||[[Paul Tergat]] || {{ETH}} || 2:04.55 || 2003 || 1
| 10 || [[Vincent Kipkemoi]]|| {{KEN}} || 2:03.13 || 2023 || 2
|}
|}
(bijgewerkt t/m 2014)
(bijgewerkt t/m 2024)


=== Deelnemers ===
=== Deelnemers ===
In de tabel hieronder staat het aantal gefinishte marathonlopers vermeldt:
In de tabel hieronder staat het aantal gefinishte marathonlopers vermeld:
{| class="wikitable" style="text-align:right"
{| class="wikitable" style="text-align:right"
|- style="background: #efefef;"
! Jaar !! colspan="3" style="text-align:center" | Gefinisht !! colspan="2" style="text-align:center" | Percentage
! Jaar !! colspan="3" style="text-align:center" | Gefinisht !! colspan="2" style="text-align:center" | Percentage
|-
|-
! !! Totaal !! Mannen !! Vrouwen !! Mannen !! Vrouwen
! !! Totaal !! Mannen !! Vrouwen !! Mannen !! Vrouwen
|-
|2022
|34.777
|23.263
|11.514
|67%
|'''33%'''
|-
|2021
|23.097
|16.731
|6.366
|72%
|28%
|-
|2019
|'''44.065'''
|'''30.775'''
|'''13.290'''
|70%
|30%
|-
|2018
|40.781
|28.452
|12.329
|70%
|30%
|-
|2017
|39.234
|28.162
|11.072
|72%
|28%
|-
| 2016 || 36.054 || 26.807 || 9.247 || 74% || 26%
|-
| 2015 || 36.820 || 27.897 || 8.923 || 76% || 24%
|-
|-
| 2014 || 28.999 || 22.209 || 6.790 || 77% || 23%
| 2014 || 28.999 || 22.209 || 6.790 || 77% || 23%
Regel 252: Regel 337:
|}
|}


==Zie ook==
== Zie ook ==
* [[marathon van Bonn]]
* [[Halve marathon van Berlijn]]
* [[marathon van Hamburg]]
* [[Marathon van Hamburg]]
* [[marathon van Keulen]]
* [[Marathon van Keulen]]
* [[Marathon van Frankfurt]]
* [[Lijst van marathons in Duitsland]]


== Externe links ==
== Externe links ==
* {{de}} [http://www.berlin-marathon.com Officiële website]
* {{de}}[http://www.berlin-marathon.com/ Officiële website]
* {{en}} [http://www.worldmarathonmajors.com World Marathon Majors]
* {{en}}[https://www.worldmarathonmajors.com/ World Marathon Majors]
* {{de}} [http://www.berlin-motive.de/ Berlin-Spandau-Potsdam - BILDARCHIV]
* {{de}}[https://www.berlin-motive.de/ Berlin-Spandau-Potsdam - BILDARCHIV]
* {{en}} [http://berlin.barwick.de/freetime-leisure/events/berlin-marathon.html#winners Lijst van winnaars en tijden van de Marathon van Berlijn]
* {{en}}[https://berlin.barwick.de/freetime-leisure/events/berlin-marathon.html#winners Lijst van winnaars en tijden van de Marathon van Berlijn]
* {{en}} [http://www.arrs.net/HP_BerMa.htm Informatie op www.arrs.net]
* {{en}}[https://www.arrs.run/HP_BerMa.htm Informatie op www.arrs.run]
* {{fr}} [http://marathoninfo.free.fr/historique/berlin.htm Palmares op marathoninfo.free.fr]
* {{fr}}[http://marathoninfo.free.fr/historique/berlin.htm Palmares op marathoninfo.free.fr]


{{Commonscat|Berlin Marathon}}
{{Commonscat|Berlin Marathon}}
{{Navigatie Marathon Berlijn}}
{{Navigatie Marathon Berlijn}}
{{Navigatie World Marathon Majors}}

[[Categorie:Marathon van Berlijn| ]]
[[Categorie:Marathon van Berlijn| ]]
[[Categorie:World Marathon Majors]]

Huidige versie van 23 okt 2024 om 18:07

Lopers tijdens de marathon van Berlijn 2007
Tijdens de wedstrijd van 2009

De marathon van Berlijn (bekend als Berlin-Marathon, officieel BMW Berlin-Marathon) is een hardloopwedstrijd over 42,195 km in de Duitse hoofdstad Berlijn. Na de val van de Muur in 1989 groeide de marathon van Berlijn uit tot een van de grootste loopwedstrijden ter wereld. Het parcours is snel: er werd drie keer een vrouwen- en acht keer een mannen-wereldrecord gelopen, waaronder de zeven laatste records.

De loop behoort sinds 2006 tot de World Marathon Majors, samen met die van Londen, New York, Boston, Chicago, Tokio, het WK marathon en de Olympische Marathon.

De eerste stadsloop vond plaats in 1974 in West-Berlijn in het zuidwestelijke stadsdeel Grünewald. Na 8 jaar werd het parcours verlegd naar het centrum van de stad, met start voor het Rijksdaggebouw en finish op de Kurfürstendamm. De lopers kwamen ook langs Checkpoint Charlie, waardoor de organiserende atletiekclub SCC Berlin de westerse bezettingsmachten bij de organisatie betrok. Vanwege het groeiend aantal deelnemers werd de start in 1987 een stukje verplaatst naar de Straße des 17. Juni, de minisnelweg door de Tiergarten.

Na de val van de Berlijnse Muur (1989) werd in 1990 voor het eerst door Oost-Berlijn gelopen, met een passage door de Brandenburger Tor. De belangstelling voor deelname aan deze editie was zo groot dat de organisatie voor het eerst belangstellenden moest afwijzen.

Ronaldo da Costa was, in 1998, de eerste man die in Berlijn een wereldrecord liep: 2:06.05. In 1999 en 2001 werd in Berlijn het wereldrecord bij de vrouwen verbeterd; Naoko Takahashi liep in 2001 in Berlijn als eerste vrouw sneller dan 2:20. In 2003 werden start en finish verlegd naar de Brandenburger Tor. Paul Tergat scherpte in dat jaar het wereldrecord aan tot 2:04.55, de eerste keer dat iemand onder de 2:05 dook. Tergats rivaal Haile Gebrselassie liep in 2007 in Berlijn een nieuw wereldrecord, 2:04.26. In 2008 scherpte Gebrselassie dit aan tot 2:03.59. Drie jaar later stond de opvolger van de Ethiopiër, de Keniaan Patrick Makau Musyoki, op hetzelfde parcours klaar om hem zijn wereldrecord afhandig te maken en die opzet lukte: Makau, ook al winnaar in 2010, kwam in de 2011-editie tot 2:03.38, 21 seconden sneller dan zijn legendarische opponent, die zelf ook meeliep, maar de strijd na 27 km met ademhalingsproblemen moest opgeven.

Tijdens de 40e editie in 2013 werd opnieuw een mannen-wereldrecord gelopen: de winnaar, de Keniaan Wilson Kipsang, beëindigde de wedstrijd in een recordtijd van 2:03.23, een verbetering van het vorige record van Makau met vijftien seconden. Ook dit record hield evenwel niet lang stand en werd al tijdens de volgende editie in 2014 verder aangescherpt: de Keniaan Dennis Kimetto liep de wedstrijd uit in een tijd van 2:02.57 en dook zo als eerste in de geschiedenis onder de 2:03. Vier jaar later was het opnieuw raak en was het Eliud Kipchoge, die in Berlijn geschiedenis schreef door als eerste de barrière van 2:02 te doorbreken en 2:01.39 voor zich te laten registreren. In 2022 verbrak Eliud Kipchoge opnieuw het wereldrecord met een tijd van 2:01.09.

In 2019 had de marathonafstand meer dan 44.000 gefinishte deelnemers, waarmee de marathon van Berlijn op de derde plaats staat van de grootste marathons in Europa.

Wereldrecords

[bewerken | brontekst bewerken]

In Berlijn werd dertienmaal een wereldrecord verbeterd:

Datum Geslacht Naam Land Tijd
10 september 1977 Vrouw Christa Vahlensieck Vlag van Bondsrepubliek Duitsland FRG 2:34.48
20 september 1998 Man Ronaldo da Costa Vlag van Brazilië BRA 2:06.05
26 september 1999 Vrouw Tegla Loroupe Vlag van Kenia KEN 2:20.43
30 september 2001 Vrouw Naoko Takahashi Vlag van Japan JPN 2:19.46
28 september 2003 Man Paul Tergat Vlag van Kenia KEN 2:04.55
30 september 2007 Man Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:04.26
28 september 2008 Man Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:03.59
25 september 2011 Man Patrick Makau Vlag van Kenia KEN 2:03.38
29 september 2013 Man Wilson Kipsang Vlag van Kenia KEN 2:03.23
28 september 2014 Man Dennis Kimetto Vlag van Kenia KEN 2:02.57
16 september 2018 Man Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:01.39
25 september 2022 Man Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:01.09
24 september 2023 Vrouw Tigst Assefa Vlag van Ethiopië ETH 2:11.53
Editie Datum Tijd Winnaar Land Tijd Winnares Land
48 24 september 2023 2:02.42 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:11.53 Tigst Assefa Vlag van Ethiopië ETH
47 25 september 2022 2:01.09 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:15.37 Tigst Assefa Vlag van Ethiopië ETH
46 26 september 2:05.45 Guye Adola Vlag van Ethiopië ETH 2:20.09 Gotytom Gebreslase Vlag van Ethiopië ETH
Afgelast omwille van de corona-pandemie
45 29 september 2019 2:01.41 Kenenisa Bekele Vlag van Ethiopië ETH 2:20.14 Ashete Bekere Vlag van Ethiopië ETH
45 16 september 2018 2:01.39 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:18.11 Gladys Cherono Vlag van Kenia KEN
44 24 september 2017 2:03.32 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:20.23 Gladys Cherono Vlag van Kenia KEN
43 25 september 2016 2:03.03 Kenenisa Bekele Vlag van Ethiopië ETH 2:20.45 Aberu Kebede Vlag van Ethiopië ETH
42 27 september 2015 2:04.00 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:19.25 Gladys Cherono Vlag van Kenia KEN
41 28 september 2014 2:02.57 Dennis Kimetto Vlag van Kenia KEN 2:20.18 Tirfi Tsegaye Vlag van Ethiopië ETH
40 29 september 2013 2:03.23 Wilson Kipsang Vlag van Kenia KEN 2:21.13 Florence Kiplagat Vlag van Kenia KEN
39 30 september 2012 2:04.15 Geoffrey Mutai Vlag van Kenia KEN 2:20.30 Aberu Kebede Vlag van Ethiopië ETH
38 25 september 2011 2:03.38 Patrick Makau Vlag van Kenia KEN 2:19.44 Florence Kiplagat Vlag van Kenia KEN
37 26 september 2010 2:05.08 Patrick Makau Vlag van Kenia KEN 2:23.58 Aberu Kebede Vlag van Ethiopië ETH
36 20 september 2009 2:06.08 Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:24.47 Atsede Habtamu Vlag van Ethiopië ETH
35 28 september 2008 2:03.59 Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:19.19 Irina Mikitenko Vlag van Duitsland GER
34 30 september 2007 2:04.26 Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:23.17 Gete Wami Vlag van Ethiopië ETH
33 24 september 2006 2:05.56 Haile Gebrselassie Vlag van Ethiopië ETH 2:21.34 Gete Wami Vlag van Ethiopië ETH
32 25 september 2005 2:07.41 Philip Manyim Vlag van Kenia KEN 2:19.12 Mizuki Noguchi Vlag van Japan JPN
31 26 september 2004 2:06.44 Felix Limo Vlag van Kenia KEN 2:19.41 Yoko Shibui Vlag van Japan JPN
30 28 september 2003 2:04.55 Paul Tergat Vlag van Kenia KEN 2:26.32 Yasuko Hashimoto Vlag van Japan JPN
29 29 september 2002 2:06.47 Raymond Kipkoech Vlag van Kenia KEN 2:21.49 Naoko Takahashi Vlag van Japan JPN
28 30 september 2001 2:08.47 Joseph Ngolepus Vlag van Kenia KEN 2:19.46 Naoko Takahashi Vlag van Japan JPN
27 10 september 2000 2:07.42 Simon Biwott Vlag van Kenia KEN 2:26.15 Kazumi Matsuo Vlag van Japan JPN
26 26 september 1999 2:06.44 Josephat Kiprono Vlag van Kenia KEN 2:20.43 Tegla Loroupe Vlag van Kenia KEN
25 20 september 1998 2:06.05 Ronaldo da Costa Vlag van Brazilië BRA 2:25.22 Marleen Renders Vlag van België BEL
24 28 september 1997 2:07.41 Elijah Lagat Vlag van Kenia KEN 2:23.44 Catherina McKiernan Vlag van Ierland IRL
23 29 september 1996 2:09.15 Abel Antón Vlag van Spanje ESP 2:26.35 Colleen De Reuck Vlag van Zuid-Afrika RSA
22 24 september 1995 2:07.02 Sammy Lelei Vlag van Kenia KEN 2:25.37 Uta Pippig Vlag van Duitsland GER
21 25 september 1994 2:08.31 António Pinto Vlag van Portugal POR 2:25.15 Katrin Dörre Vlag van Duitsland GER
20 26 september 1993 2:10.57 Xolile Yawa Vlag van Zuid-Afrika (1982-1994) RSA 2:26.20 Renata Kokowska Vlag van Polen POL
19 27 september 1992 2:08.07 David Tsebe Vlag van Zuid-Afrika (1982-1994) RSA 2:30.22 Uta Pippig Vlag van Duitsland GER
18 29 september 1991 2:10.57 Steve Brace Vlag van Wales WAL 2:27.36 Renata Kokowska Vlag van Polen POL
17 30 september 1990 2:08.16 Steve Moneghetti Vlag van Australië AUS 2:28.37 Uta Pippig Vlag van Duitsland GER
16 1 oktober 1989 2:10.11 Alfredo Shahanga Vlag van Tanzania TAN 2:28.45 Päivi Tikkanen Vlag van Finland FIN
15 9 oktober 1988 2:11.45 Suleiman Nyambui Vlag van Tanzania TAN 2:29.16 Renata Kokowska Vlag van Polen POL
14 4 oktober 1987 2:11.11 Suleiman Nyambui Vlag van Tanzania TAN 2:31.22 Kerstin Preßler Vlag van Duitsland GER
13 28 september 1986 2:11.03 Boguslaw Psujek Vlag van Polen POL 2:32.10 Charlotte Teske Vlag van Duitsland GER
12 29 september 1985 2:11.43 Jimmy Ashworth Vlag van Engeland ENG 2:34.10 Magda Ilands Vlag van België BEL
11 30 september 1984 2:13.35 John Skovbjerg Vlag van Denemarken DEN 2:39.32 Agnes Jakab Vlag van Hongarije HUN
10 25 september 1983 2:13.37 Karel Lismont Vlag van België BEL 2:40.32 Karen Holdsworth Vlag van Verenigd Koninkrijk GBR
9 26 september 1982 2:14.46,0 Domingo Tibaduiza Vlag van Colombia COL 2:47.04,1 Jean Lochhead Vlag van Verenigd Koninkrijk GBR
8 27 september 1981 2:15.41,8 Ian Ray Vlag van Engeland ENG 2:47.23,5 Angelika Stephan Vlag van Duitsland GER
7 28 september 1980 2:16.48 Ingo Sensburg Vlag van Duitsland GER 2:47.18 Gerlinde Püttmann Vlag van Duitsland GER
6 30 september 1979 2:21.09 Ingo Sensburg Vlag van Duitsland GER 3:07.06,6 Jutta von Haase Vlag van Duitsland GER
5 3 september 1978 2:20.02,6 Michael Spöttel Vlag van Duitsland GER 2:57.09,0 Ursula Blaschke Vlag van Duitsland GER
4b 10 september 1977 2:16.20,7 Norman Wilson Vlag van Verenigd Koninkrijk GBR 3:10.26,8 Angelika Brandt Vlag van Duitsland GER
4a 10 september 1977 2:15.18,3 Günter Mielke Vlag van Duitsland GER 2:34.47,5 Christa Vahlensieck Vlag van Duitsland GER
3 26 september 1976 2:23.08 Ingo Sensburg Vlag van Duitsland GER 3:04.12 Ursula Blaschke Vlag van Duitsland GER
2 28 september 1975 2:47.08 Ralf Bochröder Vlag van Duitsland GER 3:59.15 Kristin Bochröder Vlag van Duitsland GER
1 13 oktober 1974 2:44.53 Günter Hallas Vlag van Duitsland GER 3:22.01 Jutta von Haase Vlag van Duitsland GER

Top 10 snelste overall

[bewerken | brontekst bewerken]

Met een gemiddelde tijd van 2:02.33,8 staat Berlijn op de eerste plaats van de Lijst van snelste marathonsteden.

Rang Naam Land Tijd Jaar Plek
1 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:01.09 (WR) 2022 1
2 Eliud Kipchoge Vlag van Kenia KEN 2:01.39 2018 1
3 Kenenisa Bekele Vlag van Ethiopië ETH 2:01.41 2019 1
4 Eliud Kipchoge Vlag van Ethiopië ETH 2:02.42 2023 1
5 Birhanu Legese Vlag van Ethiopië ETH 2:02.48 2019 2
6 Dennis Kimetto Vlag van Kenia KEN 2:02.57 2014 1
7 Kenenisa Bekele Vlag van Ethiopië ETH 2:03.03 2016 1
8 Emmanuel Mutai Vlag van Kenia KEN 2:03.13 2014 2
9 Wilson Kipsang Vlag van Kenia KEN 2:03.13 2016 2
10 Vincent Kipkemoi Vlag van Kenia KEN 2:03.13 2023 2

(bijgewerkt t/m 2024)

In de tabel hieronder staat het aantal gefinishte marathonlopers vermeld:

Jaar Gefinisht Percentage
Totaal Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen
2022 34.777 23.263 11.514 67% 33%
2021 23.097 16.731 6.366 72% 28%
2019 44.065 30.775 13.290 70% 30%
2018 40.781 28.452 12.329 70% 30%
2017 39.234 28.162 11.072 72% 28%
2016 36.054 26.807 9.247 74% 26%
2015 36.820 27.897 8.923 76% 24%
2014 28.999 22.209 6.790 77% 23%
2013 36.544 27.549 8.995 75% 25%
2012 34.350 26.451 7.899 77% 23%
2011 32.986 25.572 7.414 78% 22%
2010 34.225 26.726 7.499 78% 22%
2009 35.035 27.965 7.070 80% 20%
2008 35.783 28.354 7.429 79% 21%
2007 32.486 25.994 6.492 80% 20%
2006 30.182 24.094 6.088 80% 20%
2005 30.373 24.501 5.872 81% 19%
2004 28.022 22.800 5.222 81% 19%
2003 30.709 25.108 5.601 82% 18%
2002 25.286 20.880 4.406 83% 17%
2001 25.792 21.669 4.123 84% 16%
2000 22.879 19.332 3.547 84% 16%
1999 19.129 16.537 2.592 87% 13%
1998 21.004 17.795 3.209 85% 15%
1997 14.982 13.120 1.862 88% 12%
1996 16.529 14.489 2.040 88% 12%
1995 13.088 11.682 1.406 89% 11%
1994 12.263 10.980 1.283 90% 10%
1993 14.107 12.586 1.521 89% 11%
1992 13.225 11.918 1.307 90% 10%
1991 14.849 13.456 1.393 91% 9%
1990 22.806 20.415 2.391 90% 10%
1989 13.433 12.233 1.200 91% 9%
1988 13.117 11.986 1.131 91% 9%
1987 12.674 11.651 1.023 92% 8%
1986 11.450 10.574 876 92% 8%
1985 9.810 9.146 664 93% 7%
1984 7.297 6.875 422 94% 6%
1983 5.121 4.886 235 95% 5%
1982 3.448 3.318 130 96% 4%
1981 2.561 2.418 149 94% 6%
1980 294 276 18 94% 6%
1979 222 207 15 93% 7%
1978 197 187 10 95% 5%
1977 230 219 11 95% 5%
1976 311 296 15 95% 5%
1975 236 232 4 98% 2%
1974 244 234 10 96% 4%
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Berlin Marathon van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.