Idaho
| Idaho | ||
 |
| |
| Vlagge van Idaho | Woapen van Idaho | |
 Kaarte van Idaho
| ||
| Juwelenstoat | ||
| Ofkorting | ID | |
| Tiedzone | Noord: -8/-7 Oonder Zalmrivier: -7/-6 | |
| Informasie | ||
| Oppervlak laand | 216.632 km² (0,98%) | |
| Inwonners - Dichtheid |
1.634.464 (2014) 7,4 inw./km² | |
| Geografie en bevolking | ||
| Too-etreaden | 3 juli 1890 | |
| Antal groafskoppen | 44 | |
Idaho (oetsprekken as AI-de-ho) is nen stoat in et noordwesten van de Verenigde Stoaten. De heuwdstad is Boise. Den stoat heurt bie de Vereniging van stoaten seend 3 juli 1890. In 2014 wör der skatt at der 1.634.464 leu in Idaho wont.
In et noorden greanzet et an de Kanadese proveensie Brits Columbia, in et noordoosten an Montana, in et oosten an Wyoming, in et zuden an Nevada en Utah en an Washington en Oregon in et westen.
Idaho hef as bienaam de "Gem State" (juwelenstoat), umdet der zowat elken soort edelsteen al veunden is. Et is doarnöast ene van de twee ennigste steas op de earde woer as grote heupe granaat te veenden zeent (de aandere is India). Idaho wörd mangs ook wal de Earpelstoat eneumd, umdet det et grötste oetvoorprodukt van den stoat is.
Naam
[bewark | bronkode bewarken]Et is neet dudelik woer as den naam wegkeump. Toen as de Verenigde Stoaten een niej stuk laand wollen indelen in de Rocky Mountains, steelden George M. Willing den naam "Idaho" vuur. Hee zea at det oet et sjosjone köm en "de zunne keump oet de boargen" of "edelsteen oet de boargen" beduden. Willing gavven later too at hee den naam gewoon verzunnen har. Doarumme gung de Amerikaanse regearing vuur et neutrale Colorado Territory.
Den naam Idaho kan ook van et Vlakten-Apache-woard "ídaahę́" kommen, wat "viejaand" beduudt. De Comanches verwezen hiermet noar et Idahogebeed.
Volgens wier aandere leu keump et woard oet de Nez Perce-sproake en beduudt et "Laand van völle waterstreume". Dit verwis dan noar et niervörmige watergebeed in middelnoord Idaho, woer as verskeaidene rivieren te hope komt. Disse rivieren zeent de Slang-, de Zalm-, de Kloarwater-, de North Fork Clearwater- en de Selwayrivier, nöast nog een poar aanderen.
Laand
[bewark | bronkode bewarken]
Idaho lig in de Rocky Mountains. Et laandskop van Idaho is roew met ene van de grötste onanetaste natuurgebeden van de VS. Met 930.000 beunder is de Frank Church-River of No Return Wilderness de grötste duurlopende beskoarmde weeldernisse van de VS.
Et heugste peunt van Idaho is Borah Peak met 3859 meter. Et leegste peunt lig bie Lewiston (216 m), woer as de Kloarwaterrivier in de Slangenrivier oetkeump en Washington binnengeet. De Sjosjone-watervallen in de Slangenrivier zeent heuger as de Niagara-watervallen.
De bekeandste boargketten van Idaho is de Sawtooth Range (zaagtaandketten). Een aander bekeand natuurpark is et Natuurpark City of Rocks.
Wear
[bewark | bronkode bewarken]Et wear in et westen van Idaho krig den weenterdag met van de Pasifiese Oseaan, met völle nearslag. Vandoar at et verholdingswies meender slim vrös as gebroekelik in de boargen. Et oosten van Idaho ligt wiedter inlaands, woerduur as et wat mear een laandklimaat hef. Det wil zeggen; nattere zommers en dreugere weenters. Et wörd der normalerwies neet vuur längeren tied keulder as -18 groad.
Volk
[bewark | bronkode bewarken]
Der wont 1.634.464 leu in Idaho. Zowat 90% doarvan is blaank. 1,4% is Inheems Amerikaans.
zowat 19% van de bewonners zeg at ze van Duutsers ofstamt. 18% zeg at zee Engels zeent.
geleuf
[bewark | bronkode bewarken]De meeste inwonners van Idaho neumt zikzelf Kristelik (80%). Doarvan heurt 23% (409.265 leu) bie de Jezus Kristuskaarke van de Lestedeagse Healigen (Mormonen).
Ekonomie
[bewark | bronkode bewarken]De ekonomie van Idaho mut et van ooldsher hebben van ettensverwoarking, hooltbouw en hooltprodukte, machinebouw, chemiese produkte, papier, elektronika, zilver en aandere mienerieje en toerisme. De toeristen komt of op de skigebeden.
De grötste industrie van Idaho is rechtevoort de wetenskop- en technieksektor. Et leawert 25% van den totalen weenst van den stoat en 70% van den oetvoor.
Den preentermaker Hewlett-Packard hef seend de zeuwentiger joaren ne grote fabriek in de heuwdstad Boise.
| Verenigde Staoten van Amerika |  | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|