Armenja
| Repubblika tal-Armenja Հայաստանի Հանրապետություն |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Innu nazzjonali: Մեր Հայրենիք (Armenjan) Mer Hayrenik (traskrizzjoni) Patrija tagħna |
||||||
.svg) |
||||||
| Belt kapitali |  Jerevan40°11′N 44°31′E / 40.183°N 44.517°E
| |||||
| Lingwi uffiċjali | Armenjan | |||||
| Gvern | Repubblika semi-presidenzjali | |||||
| - | President | Armen Sargsyan | ||||
| - | Prim Ministru | Nikol Pashinyan | ||||
| - | Kelliem | Ararat Mirzoyan | ||||
| Leġislatura | Assemblea Nazzjonali | |||||
| Formazzjoni u indipendenza | ||||||
| - | Data tradizzjonali | 11 ta' Awwissu 2492 QK | ||||
| - | Nairi | 1200 QK | ||||
| - | Renju ta' Ararat | 840 QK | ||||
| - | Dinastija Orontid | 560 QK | ||||
| - | Renju tal-Armenja | 190 QK | ||||
| - | Repubblika Demokratika tal-Armenja Stabbiliet | 28 ta' Mejju 1918 | ||||
| - | Indipendenza mill-Unjoni Sovjetika Iddikjarata Rikonoxxuta Finalizzata |
23 ta' Awwissu 1990 21 ta' Settembru 1991 21 ta' Diċembru 1991 |
||||
| Erja | ||||||
| - | Total | 29,743 km2 (141) 11,484 km2 mil kwadru |
||||
| - | Ilma (%) | 4.71[1] | ||||
| Popolazzjoni | ||||||
| - | ċensiment tal-2010 | 3,262,200[2][3] | ||||
| - | Densità | 108.4/km2 (99) 280.7/mili kwadri |
||||
| PGD (PSX) | stima tal-2011 | |||||
| - | Total | $19.649 biljun[4] | ||||
| - | Per capita | $5,838[4] | ||||
| PGD (nominali) | stima tal-2011 | |||||
| - | Total | $10.066 biljun[4] | ||||
| - | Per capita | $2,990[4] | ||||
| IŻU (2013) | ▲ 0.729 [5] (għoli) (87) | |||||
| Valuta | Dram (դր.) (AMD) |
|||||
| Żona tal-ħin | UTC (UTC+4) | |||||
| Kodiċi telefoniku | +374 | |||||
| TLD tal-internet | .am | |||||
L-Armenja (
ɑrˈmiːniə (għajnuna·info); bl-Armenjan:Հայաստան), uffiċjalment ir-Repubblika tal-Armenja (bl-Armenjan:Հայաստանի Հանրապետություն, Hayastani Hanrapetut’yun), hi pajjiż interkjuż fir-reġjun Kawkasu t'Isfel tal-Ewroasja. Il-pajjiż jinsab f'salib it-toroq tal-Asja tal-Punent u l-Ewropa tal-Lvant,[a] billi jmiss mat-Turkija lejn il-punent, il-Ġeorġja lejn it-tramuntana, l-indipendenti de facto Nagorno-Karabakh u l-Ażerbajġan lejn il-lvant, l-Iran u l-enklav tal-Azerbajġan Nakhchivan fin-nofsinhar.
L-Armenja hija unitarja, multi-partit u nazzjon-stat demokratiku b'wirt kulturali antik. Ir-Renju tal-Armenja kien stabbilit fis-seklu 6 QK, wara l-waqgħa ta' Urartu; dan sar l-ewwel stat fid-dinja li adotta l-Kristjaneżmu bħala reliġjon tiegħu,[9] fis-snin bikrija tas-seklu 4 (id-data tradizzjonali hija 301 AD).[10]
Ir-Repubblika tal-Armenja moderna tirrikonoxxi l-Knisja Appostolika Armenjana, l-eqdem knisja nazzjonali fid-dinja, bħala stabbiliment reliġjuż primarju tal-pajjiż.[11][12] L-Armeni għandhom alfabett uniku vvintat minn Mesrop Mashtots fis-sena 405 AD.
Bħala eks-Repubblika tal-Unjoni Sovjetika, l-Armenja hija demokrazija emerġenti sa mill-2011 fejn kienet innegozjata mal-Unjoni Ewropea biex issir membru assoċjat. Hija għandha dritt li tkun membru tal-UE sakemm tissodisfa l-istandards u l-kriterji meħtieġa.[13][14][15][16] Il-Gvern tal-Armenja żżomm integrazzjoni Ewropea bħala prijorità ewlenija fil-politika barranija tiegħu.[17]
Total tal-fruntieri tal-Armenja: 1,570 km, pajjiżi tal-fruntiera (4): Ażerbajġan 996 km; Ġeorġja 219 km; Iran 44 km; Turkija 311 km.
Noti
[immodifika | immodifika s-sors]Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ a b "The World Fact Book – Armenia" (bl-Ingliż). Central Intelligence Agency. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2010-07-19. Miġbur 2010-07-17. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|7=(għajnuna) - ^ "Statistical Service of Armenia" (PDF). World Economic Outlook Database, October 2009 (bl-Ingliż). Fond Monetarju Internazzjonali. Arkivjat (PDF) mill-orġinal fl-2010-10-10. Miġbur 2010-09-02. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|8=(għajnuna) - ^ "News.am". World Economic Outlook Database, October 2009 (bl-Ingliż). Fond Monetarju Internazzjonali. Miġbur 2011-01-01. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ a b ċ d "Armenia". Fond Monetarju Internazzjonali. Miġbur 2013-07-19.
- ^ "Human Development Report 2013" (bl-Ingliż). Ġnus Magħquda. 2013. Miġbur 2013-05-21. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ "Armenia" (bl-Ingliż). National Geographic. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ "Armenia" (bl-Ingliż). Encyclopædia Britannica. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ "Oxford Reference" (bl-Ingliż). Oxford Reference Online. Miġbur 2012-10-20. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ Garsoïan, Nina (1997). Armenian People from Ancient to Modern Times (bl-Ingliż). 1. Palgrave Macmillan. p. 81. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna) - ^ Grousset, René (1947). Histoire de l'Arménie (bil-Franċiż). Payot. p. 122. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt:
|1=(għajnuna). Id-dati jvarjaw bejn 284 sa 314. Garsoïan (op.cit. p.82), wara r-riċerka ta' Ananian. - ^ Ir-repubblika għandha separazzjoni tal-knisja u stat
- ^ "The Constitution of the Republic of Armenia, Article 8.1" (bl-Ingliż). President.am. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2010-12-20. Miġbur 2010-12-30.
- ^ "How Armenia Could Approach the European Union" (PDF) (bl-Ingliż). Miġbur 2013-03-12.
- ^ "EUROPA – Press Releases – EU launches negotiations on Association Agreements with Armenia, Azerbaijan and Georgia" (bl-Ingliż). Europa. 2010-07-15. Miġbur 2011-09-21.
- ^ "Armenia-EU association agreement may be concluded shortly" (bl-Ingliż). Armenia News. Miġbur 2011-09-21.
- ^ "3rd PLENARY ROUND OF THE EU-ARMENIA NEGOTIATIONS ON THE ASSOCIATION AGREEMENT" (bl-Ingliż). Ec.europa.eu. 2010-12-15. Miġbur 2012-08-28.
- ^ "Information Center – Official News – The Government of the Republic of Armenia" (bl-Ingliż). Gov.am. 2010-11-27. Miġbur 2011-08-21.
.svg)
