Прејди на содржината

Дубаи

Уреди врски
Ова е добра статија. Стиснете тука за повеќе информации.
Од Википедија — слободната енциклопедија
Дубаи
دبي
Емират
Емират Дубаи
Знаме на Дубаи
Знаме
Грб на Дубаи
Грб
Грешка во Lua во Модул:Location_map, ред 526: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/UAE" does not exist
Координати: 25°15′00″N 55°18′00″E / 25.25000° СГШ; 55.30000° ИГД / 25.25000; 55.30000
Држава ОАР
Населен (град)9 јуни 1833
Независност од Обединетото Кралство2 декември 1971
ОсновачМактоум бин Бати бин Сухаил (1833)
СедиштеДубаи
Делови
Управа
 • Видуставна монархија[1]
 • ВладетелМухамед бин Рашид Ал Мактоум
 • Принц-престолонаследникХамдан Бин Мухамед Бин Рашид Ал Мактоум
Површина[2]
 • Емират4.114 км2 (1,588 ми2)
Население (2010)
 • Емират2.262.000
 • Густина408,18/км2 (1.057/ми2)
 • Метро3.410.737
 • Националност 
(2005)		17% Емирати
9,1% Турци
42,3% Индијци
13,3% Пакистанци
7,5% Бангладеши
2,5% Филипинци
1,5% Шри Ланки
0,9% Европејци
0,3% Американци
5,7% други земји
Час. појасUAE standard time (UTC+4)
Мреж. местоDubai Emirate
Општина Дубаи

Дубаи (арапски: دبيّ‎, Дубај) — најголемиот и најнаселен град во Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ)[3]. Се наоѓа на југоисточниот брег на Персискиот Залив и е главен град на истоимениот емират, еден од седумте емирати што ја сочинуваат земјата. Абу Даби и Дубаи се единствените две емирати кои имаат право на вето над критичните прашања од национално значење во Сојузниот Врховен совет на земјата[4][5]. Градот Дубаи се наоѓа на северното крајбрежје од земјата и се раководи од метрополитенската област Дубаи-Шарџа-Аџман. Дубаи ќе биде домаќин на Светска изложба 2020[6].

Дубаи се појавил како глобален град и деловен центар на Блискиот Исток[7]. Исто така е главен транспортен центар за патници и товар. До 1960-тите, економијата на Дубаи се засновала на приходите од трговијата и, во помала мера, на концесии за истражување на нафта, но нафтата не била откриена до 1966 година. Приходот од нафта започнал да доаѓа во 1969 година[8]. Приходите од нафта во Дубаи помогнале да се забрза раниот развој на градот, но нивните резерви се ограничени и нивото на производство е ниско. Денес, помалку од 5% од приходите на емиратот доаѓа од нафтата[9].

Емиратскиот модел за бизнис во западен стил ја поттикнува економијата со главните приходи што денес доаѓаат од туризмот, воздухопловството, недвижниот имот и финансиските услуги[10][11][12]. Дубаи неодамна бил прогласен за најдобро одредиште за муслимански патници според Salam Standard[13]. Дубаи неодамна го привлечел вниманието на светот преку многу иновативни големи градежни проекти и спортски настани. Градот станал иконски поради своите облакодери и високи згради, особено највисоката зграда во светот, Бурџ Калифа. Дубаи е критикуван за прекршувања на човековите права во врска со градската работна сила од Јужна Азија и Филипините[14]. Пазарот за недвижности во Дубаи доживеал големо влошување во периодот 2008-2009 година, по финансиската криза од 2007-08[15], но економијата на емиратството направила враќање кон растот, со предвидениот вишок во буџетот за 2015 година[16].

Од 2012 година, Дубаи бил 22-ми најскапиот град во светот и најскапиот град на Блискиот Исток[17][18]. Во 2014 година, хотелските соби во Дубаи биле оценети како втори најскапи во светот, по Женева[19]. Во 2013 година, американската глобална консултантска фирма Мерсер го оценила Дубаи како најдобро место за живеење на Средниот Исток[20].

Потекло на поимот

[уреди | уреди извор]

Предложени се многу теории за потеклото на зборот „Дубаи“. Една теорија сугерира дека зборот бил користен за да се опише зборот сук[21]. Арапска поговорка вели дека името доаѓа од „Даба Дубаи“ (арапски: دبا دبي), што значи „дојдоа со многу пари“[22]. Според Федел Ханхал, научник за историјата и културата на ОАЕ, зборот Дубаи можеби е изведен од зборот даба (арапски: دبا) што значи „лазење“, што се однесува на бавниот проток на Дубаи Крик во внатрешноста. Во 1820-те години, Британците го викале градот Ал Васл.

Историја

[уреди | уреди извор]
Слика од стар Дубаи

Иако се пронајдени камени алатки на многу археолошки наоѓалишта, малку е познато за раните жители на ОАЕ, бидејќи се пронајдени само неколку населби[23]. Многу антички градови во областа биле трговски центри меѓу Источниот и Западниот свет. Остатоците од древно мангрово мочуриште, датирано во 7000 п.н.е., биле откриени за време на изградбата на канализациски линии во близина на Дубаи Интернет Сити. Областа била покриена со песок пред околу 5.000 години, кога брегот се повлекол во внатрешноста, станувајќи дел од сегашната крајбрежна линија на градот[23][24]. Предисламска керамика била пронајдена од 3 и 4 век[25] Prior to the introduction of Islam to the area, the people in this region worshiped Bajir (or Bajar).[25]. Пред воведувањето на исламот во областа, луѓето во овој регион се поклонувале на Баџир[25]. По ширењето на исламот во регионот, Омејадите од источниот исламски свет ја нападнале југоисточна Арабија и ги протерале Сасанидите. Ископувачите на музејот во Дубаи во регионот на ел-Џумејра пронашле неколку артефакти од периодот на Омејадите[26].

Дубаи се смета дека бил основан како рибарско село во почетокот на XVIII век[27] и бил, до 1822 година, град со околу 7-800 луѓе[28]. Во 1833 година, по племенските расправии, членовите на племето ел-Бу Фаласа се отцепиле од Абу Даби во Дубаи. Егзодусот од Абу Даби бил предводен од Убаид бин Саид и Мактум бин Бути, кои станале заеднички водачи на Дубаи додека Убаид не починал во 1836, оставајќи го Мактум да ја воспостави династијата Мактум[27].

Дубаи го потпишал првиот договор за постојано поморско примирје во 1820 година, заедно со другите држави, по што следувал уште еден договор во 1853 година. По ова, заедно како и неговите соседи, Дубаи влегол во договор во кој Велика Британија ја презела одговорноста за безбедноста на емиратството во 1892 година.

Две катастрофи го погодиле градот во текот на 1800-тите. Прво, во 1841 година избувнала епидемија на големи сипаници во местото Бур Дубаи, принудувајќи ги жителите да се преселат источно во Деира. Потоа, во 1894 година, голем пожар го зафатил реонот на Деира, опоарувајќи голем дел од куќите[29]. Сепак, географската местоположба на градот продолжила да привлекува трговци од целиот регион. Емирот од Дубаи бил заинтересиран да ги привлече странските трговци и ги намалил трговските даноци, на кој начин ги привлечел трговците подалеку од Шарџа и Бандар Ленге, главните трговски центри во тоа време. Во овој период започнале да пристигнуваат и голем дел од персиските трговци.

Преднафтен период

[уреди | уреди извор]
Улица во Дубаи

Географската близина на Дубаи до Иран го направил важна трговска локација. Градот Дубаи бил важно место за странските трговци, главно оние од Иран, од кои многумина на крајот се населиле во градот. До почетокот на 20 век, Дубаи претставувал важна порта[30].

Дубаи бил познат по извозот на бисери до 1930-тите, но трговијата со бисери била намалена во текот на Големата депресија во 1930-тите и иновацијата на културните бисери. Со колапсот на индустријата за бисери, Дубаи паднал во длабока депресија и многу жители гладувале или мигрирале во други делови на Персискиот Залив[23].

Во раните денови од своето основање, Дубаи постојано бил во конфликт со Абу Даби. Во 1947 година, граничниот спор меѓу Дубаи и Абу Даби во северниот сектор на нивната заедничка граница ескалирал во војна[31]. Арбитражата на Британците и создавањето на тампон границата што се протега на југ кон исток од брегот на Рас Хасиан резултирало со привремен прекин на непријателствата[32].

И покрај недостатокот на нафта, владетелот на Дубаи од 1958 година, Шеик Рашид бин Саид ел-Мактум, користел приходи од трговски активности за изградба на инфраструктура. Биле основани приватни компании за изградба и управување со инфраструктура, вклучувајќи за електрична енергија, телефонски услуги и пристаништа и авионски оператори[33]. Аеродромот бил основан во Дубаи во 1950-тите, а во 1959 година бил изграден првиот хотел, хотел Ерлајнс. Ова било проследено со Амбасадор и Карлтон Хотели во 1968 година[34].

Областа ел-Рас во Деира, Дубаи во 1960-тите

Во 1962 година британскиот политички агент забележал дека „се градат нови куќи и блокови на канцеларии и станови ... Владетелот е решен, против советите [од Британците] да продолжат со изградбата на авионскиот аеродром ... Сè повеќе европски и арапски фирми се отвораат и иднината изгледа светла“[34].

Во 1962 година, поради расходите за инфраструктурни проекти кои веќе се приближувале до големо ниво, шеикот Рашид му побарал на својот брат по право, Владетелот на Катар, за заем за изградба на првиот мост кој ќе поминува преку потокот Дубаи. Овој премин бил завршен во мај 1963 година и била воведена такса при преминот од страна на Дубаи од потокот до страната на Деира[33].

British Overseas Airways Corporation првично не сакаала да започне редовни летови помеѓу Бомбај и Дубаи, стравувајќи од недостаток на побарувачка за места. Меѓутоа, до времето кога асфалтната писта на аеродромот во Дубаи била изградена во 1965 година, отворајќи го Дубаи за регионален сообраќај и за сообраќај со долги релации, голем број странски авиокомпании започнале да се натпреваруваат за правата при слетување[33]. Во 1970 година била изградена нова терминална зграда на аеродромот, во која биле вклучени првите бесцарински продавници во Дубаи[35].

Период на нафтата

[уреди | уреди извор]

По неколку години истражување по големите наоди во соседниот Абу Даби, нафтата конечно била откриена во територијалните води надвор од Дубаи во 1966 година, иако во многу помали количини. Првото поле беше наречено „Фатех“ или „добра среќа“. Ова го принудило на емирот да им додели отстапки на меѓународните нафтени компании, што довело до голем прилив на странски работници, главно Азијци и од Блискиот Исток. Помеѓу 1968 и 1975 година населението на градот се зголемило за повеќе од 300%[36].

Како дел од инфраструктурата за транспорт и пренос на нафта од Фатех, кој се наоѓа на брегот на областа Џебел Али во Дубаи, биле изградени повеќе од 50.000 галон резервоари за складирање, познати локално како „Казанци“[37].

Така во Дубаи веќе започнал период на развој на инфраструктурата и проширување. Поради приходите од нафтата, во Дубаи започнал период на голем раст, со политика на градење на инфраструктура и разновидна трговска економија пред да се намалат ограничените резерви на емиратството. Нафтата изнесувала 24% од БДП во 1990 година, но се намалила на 7% од БДП до 2004 година[8].

Критички, еден од првите големи проекти Шеик Рашид започнал со изградбата на Порт Рашид, пристаниште без длабочина, изградено од британската компанија Халкроу. Тоа првично било наменето да биде пристаниште со четири пристаништа, по кое било проширено на шеснаесет пристаништа, бидејќи изградбата била во тек. Проектот имал извонреден успех, со редовни часови за пристап до новите објекти. Пристаништето било официјално отворено на 5 октомври 1972 година. Порт Рашид требало дополнително да се прошири во 1975 година за да се додадат уште 35 пристаништа пред да се изгради поголемото пристаниште Џебел Али[8].

Освен Порт Рашид, во следниот период започнало изградба на модерна трговска инфраструктура, вклучувајќи патишта, мостови, училишта и болници[38].

Модерна ера

[уреди | уреди извор]

Во текот на 1970-тите, Дубаи продолжил да расте од приходите добиени од нафта и трговија, дури и кога градот забележал прилив на имигранти што бегале од Либанската граѓанска војна[39]. Пограничните спорови меѓу емиратите продолжиле и по формирањето на ОАЕ. Во 1979 година бил постигнат формален компромис што ги завршило несогласувањата[40]. Пристаништето Џебел Али било основано во 1979 година. JAFZA (Слободна зона Џебел Али) била изградена околу пристаништето во 1985 година за да им обезбеди на странските компании неограничен увоз и извозен капитал[41].

Заливската војна од 1990 година имала негативен финансиски ефект врз градот, бидејќи депонентите ги повлекле своите пари и трговците ја намалиле својата трговија, но последователно, градот се опоравил во променливата политичка клима и продолжил со својот раст. Подоцна во 1990-тите, многу странски трговски заедници, прво од Кувајт, за време на Заливската војна, а подоцна и од Бахреин, за време на немирите, го преселиле својот бизнис во Дубаи[42]. Дубаи обезбедил базени за полнење на сојузничките сили во слободната зона Џебел Али за време на Заливската војна, и повторно за време на инвазијата во Ирак во 2003 година. Големите зголемувања на цените на нафтата по Заливската војна го поттикнале Дубаи да продолжи да се фокусира на слободната трговија и туризмот[43].

Географија

[уреди | уреди извор]

Дубаи се наоѓа на брегот на Персискиот Залив на Обединетите Арапски Емирати и е приближно на ниво на морето (16 метри). Емиратството ги дели границите со Абу Даби на југ, Шарџа на североисток и Оман на југоисток. Хата, мала ексклава на емиратот, е опкружена од три страни од Оман и од емиратите Аџман (на запад) и Рас ел-Хајма (на север). Персискиот Залив граничи со западниот брег на Дубаи. Дубаи има координати: 25°16′11″N 55°18′34″E / 25.2697° СГШ; 55.3095° ИГД / 25.2697; 55.3095 и опфаќа површина од 4,110 км2, што претставува значајно проширување надвор од првичните 3.900 км2 како резултат на подобрување на земјиштето од морето.

Дубаи лежи директно во Арапската пустина. Сепак, топографијата на Дубаи е значително различна од онаа на јужниот дел на Обединетите Арапски Емирати, во кои голем дел од пејзажот во Дубаи е нагласен од песочните пустински дезени, додека чакалските пустини доминираат во поголемиот дел од јужниот дел на земјата[44]. Песокот се состои главно од школка. Источно од градот, крајбрежните рамнини со сол, познати како сабха, отстапуваат од линијата на дините на север-југ. На исток, дините растат и се црвени со железен оксид[36].

Клима

[уреди | уреди извор]

Дубаи има жешка пустинска клима. Летата во Дубаи се екстремно жешко, ветровити и влажни, со просечно високо ниво околу 41 °C и ноќни падови околу 30 °C во најтоплиот месец во август. Повеќето денови се сончеви во текот на целата година. Зимските температури се топли со просечна висока температура од 24 °C и пониски ноќни од 14 °C во јануари, како најстуден месец. Врнежите, меѓутоа, се зголемуваат во последните неколку децении, при што акумулираниот дожд достигнува 94,3 мм годишно[45]. Летата исто така се познати по многу високо ниво на влажност, што може да го направи многу непријатен за многумина посетители[46]. Највисока измерена температура во Обединетите Арапски Емирати била 52,1 °C, во јули 2002 година[47].

Климатски податоци за Дубаи (1984–2009)
Месец Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Највисока забележана °C (°F) 31.8
(89.2) 		37.5
(99.5) 		41.3
(106.3) 		43.5
(110.3) 		47.0
(116.6) 		47.9
(118.2) 		48.5
(119.3) 		47.5
(117.5) 		45.1
(113.2) 		42.4
(108.3) 		38
(100) 		33.2
(91.8) 		48.5
(119.3)
Прос. висока °C (°F) 24.2
(75.6) 		25.6
(78.1) 		28.6
(83.5) 		33.2
(91.8) 		37.8
(100) 		39.7
(103.5) 		41.2
(106.2) 		41.4
(106.5) 		39.1
(102.4) 		35.6
(96.1) 		30.7
(87.3) 		26.3
(79.3) 		33.4
(92.1)
Сред. дневна °C (°F) 19.3
(66.7) 		20.6
(69.1) 		23.2
(73.8) 		27.2
(81) 		31.4
(88.5) 		33.6
(92.5) 		35.7
(96.3) 		36.0
(96.8) 		33.4
(92.1) 		30.0
(86) 		25.4
(77.7) 		21.3
(70.3) 		28.09
(82.57)
Прос. ниска °C (°F) 14.4
(57.9) 		15.5
(59.9) 		17.7
(63.9) 		21.2
(70.2) 		24.9
(76.8) 		27.5
(81.5) 		30.2
(86.4) 		30.5
(86.9) 		27.7
(81.9) 		24.3
(75.7) 		20.0
(68) 		16.3
(61.3) 		22.5
(72.5)
Најниска забележана °C (°F) 6.1
(43) 		6.9
(44.4) 		9.0
(48.2) 		13.4
(56.1) 		15.1
(59.2) 		18.2
(64.8) 		20.4
(68.7) 		23.1
(73.6) 		16.5
(61.7) 		15.0
(59) 		11.8
(53.2) 		8.2
(46.8) 		6.1
(43)
Прос. врнежи мм (ин) 18.8
(0.74) 		25.0
(0.984) 		22.1
(0.87) 		7.2
(0.283) 		0.4
(0.016) 		0.0
(0) 		0.8
(0.031) 		0.0
(0) 		0.0
(0) 		1.1
(0.043) 		2.7
(0.106) 		16.2
(0.638) 		94.3
(3.711)
Прос. бр. врнежливи денови 5.4 4.7 5.8 2.6 0.3 0.0 0.5 0.5 0.1 0.2 1.3 3.8 25.2
Прос. релативна влажност (%) 65 65 63 55 53 58 56 57 60 60 61 64 59.8
Сред. бр. сончеви часови месечно 254.2 229.6 254.2 294.0 344.1 342.0 322.4 316.2 309.0 303.8 285.0 254.2 3.508,7
Можен удел на сончевост 75 75 68 75 85 81 74 78 86 82 86 75 78.3
Извор бр. 1: Dubai Meteorological Office[48]
Извор бр. 2: climatebase.ru (extremes, sun),[49] NOAA (humidity, 1974–1991)[50]

Политика

[уреди | уреди извор]
Мохамед бин Рашид ел-Мактум, емирот на Дубаи

Дубаи е управуван од семејството ел-Мактум од 1833 година. Емиратството е апсолутна монархија без избори (освен неколку илјади граѓани на Дубаи кои учествуваат во изборниот колеџ за Сојузниот национален совет на ОАЕ). Владетелот, Неговото Височество Шеик Мохамед бин Рашид ел-Мактум, исто така е потпретседател и премиер на Обединетите Арапски Емирати и член на Врховниот совет на Унијата. Дубаи назначува осум члена во период од два месеца до Сојузниот национален совет (ФНЦ) на Обединетите Арапски Емирати, највисокото федерално законодавно тело[51].

Во Дубаи, од Рашид бин Саид ел-Мактум, во 1954 година била основана општина Дубаи (ДМ) за потребите на планирањето на градовите, граѓанските услуги и одржувањето на локалните капацитети[52]. Со него претседава Хамдан бин Рашид ел-Мактум, заменик-управител на Дубаи, и се состои од неколку одделенија, како што се Одделот за патишта, Одделот за планирање и истражување, Секторот за животна средина и јавно здравје и Одделот за финансиски прашања. Во 2001 година, Општина Дубаи започнала проект за е-влада со намера да обезбеди интернет услуги преку својот портал. Тринаесет такви услуги биле направени до октомври 2001 година, додека се очекува уште неколку други служби да функционираат во иднина[53]. Општината Дубаи исто така е надлежна за инфраструктура на канализацијата[54].

Спроведување на законот

[уреди | уреди извор]
Дубајска полиција.

Полициските сили на Дубаи, основани во 1956 година, имаат надлежност за спроведување на законот во земјата. Полицијата во Дубаи управува со флота од егзотични автомобили.

Дубаи и Рас ел-Хаима се единствените емирати кои не се во согласност со федералниот судски систем на Обединетите Арапски Емирати[55]. Судот во земјата се дели на Првостепен суд, Апелациски суд и Касационен суд. Првостепениот суд се состои од Граѓански суд, кој ги слуша сите граѓански барања, Кривичниот суд, кој ги слуша тврдењата што потекнуваат од полициските претставки и Шеријатскиот суд, кој е одговорен за прашања меѓу муслиманите. Немуслиманите не се појавуваат пред Шеријатскиот суд. Касациониот суд е врховен суд на земјата и ги слуша споровите само за прашања од правото[56].

Шеријатски закони

[уреди | уреди извор]

Бакнувањето на одредени места е незаконско и може да резултира со депортација[57][58][59][60][61][62]. Немуслиманите можат да консумираат алкохол во лиценцирани места, обично во хотели или дома со поседување на алкохолна дозвола. На рестораните кои се надвор од хотелите во Дубаи им е забрането да продаваат алкохол.[63] Како и другите делови од светот, не е дозволиво возење под дејство на алкохол[64].

Човекови права

[уреди | уреди извор]

Организации за човекови права во голема мера ги критикувале кршењата на човековите права во Дубаи. Во еден случај, норвешка стопанственичка тврдела дека била силувана, била уапсена и осудена на шеснаесет месеци затвор поради тоа што имала вонбрачен секс[65].

Околу 250.000 странски работници во градот наводно живееле во услови што ги опишал Human Rights Watch како „помалку од хумани“[66][67][68][69]. Малтретирањето на странските работници било предмет на документарниот материјал Робови во Дубаи (2009)[70]. Владата на Дубаи ги негирала изјавите на работниците и изјавила дека обвинувањата на Human Rights Watch биле лажни. Режисерот објаснил во интервјуата дека е неопходно да се спроведе тајно документирање, бидејќи властите наметнуваат високи парични казни за новинарите кои се обидуваат да ги документираат кршењата на човековите права, вклучувајќи ги и условите на градежните работници. Кон крајот на март 2006 година, владата објавила дека ќе овозможи формирање на синдикати. Министерот за труд изјавил:„ На работниците ќе им биде дозволено да формираат синдикати“[71].

Слободата на говорот во Дубаи е ограничена, при што и жителите и граѓаните се соочуваат со строги санкции од владата за да зборуваат против кралското семејство или локалните закони и култури[72].

Демографија

[уреди | уреди извор]
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1822[73]1.200—    
1900[74] 10.000+733.3%
1930[75] 20.000+100.0%
1940[73] 38.000+90.0%
1960[76] 40.000+5.3%
1968[77] 58.971+47.4%
1975[78] 183.000+210.3%
1985[79] 370.800+102.6%
1995[79] 674.000+81.8%
2005 1.204.000+78.6%
2014 2.250.000+86.9%
2016 2.502.715+11.2%
c-census; e-estimate

Според пописот спроведен од страна на Статистичкиот центар во Дубаи, населението на Дубаи во 2009 година изнесувало 1.7171.000, од кои 1.370.000 мажи и 401.000 жени[80]. Од јуни 2017 година, населението е 2.789.000[81]. Регионот опфаќа 1.287,5 квадратни километри. Густината на населеност е 408,18 /км2 - повеќе од осум пати поголема од онаа на целата земја. Дубаи е втор најскап град во регионот и 20-ти најскап град во светот[82].

Почнувајќи од 2013 година, само околу 15% од населението на Дубаи се состоело од државјани на Обединетите Арапски Емирати[83], додека останатите се состојат од иселеници[84][85]. Околу 85% од популацијата на иселениците (и 71% од вкупното население на Дубаи) се азиски, главно индиски (51%) и пакистански (16%) по потелко жители. Други значајни азиски групи се од Бангладеш (9%) и Филипинци (3%). Постои огромна заедница на Сомалијци со околу 30.000 жители, како и други заедници од различни националности[86]. Една четвртина од населението (локални и странски), наводно, имаат потекло на Иран[87]. Освен тоа, 16% од населението (или 288.000 лица) кои живеат во колективно сместување не биле идентификувани по етничка припадност или националност, но се сметало дека се главно од азиско потекло[88]. Во Дубаи има повеќе од 100.000 британски иселеници, што е далеку најголемата група на западни иселеници во градот[89]. Средната возраст во Дубаи била околу 27 години. Во 2014 година, проценети се 15.54 раѓања и 1.99 смртни случаи на 1.000 луѓе[90].

Арапскиот јазик е национален и службен јазик на Обединетите Арапски Емирати. Заливскиот дијалект на арапски јазик го зборува старото население[91] . Англискиот јазик се користи како втор јазик. Други главни јазици што се зборуваат во Дубаи поради имиграцијата се малајалскиот, хинди, гуџаратскиот, персискиот, синдскиот, тулуЍ[92], тамилски јазик, пенџапски јазик итн.[93]

Религија

[уреди | уреди извор]

Членот 7 од Привремениот Устав на Обединетите Арапски Емирати го прогласува исламот за официјална државна религија на ОАЕ. Владата ги субвенционира речиси 95% од џамиите и ги вработува сите имами. Околу 5% од џамиите се целосно приватни, а неколку големи џамии имаат големи приватни донации[94] Сите џамии во Дубаи се управуваат од Одделот за исламски прашања и добротворни активности, исто така познат како „Awqaf“ под владата на Дубаи, а сите имами се назначени од страна на Владата[95]. Секој кој го проповеда расизмот, религиозната омраза или промовира религиозен екстремизам, обично е затворен и депортиран[96].

Малцинства

[уреди | уреди извор]
Евангелска црква во Дубаи

Дубаи, исто така, има големи христијански, хинду, сики, бахајски, будистички и други верски заедници кои живеат во градот[97].

Немуслиманските групи можат да поседуваат сопствени куќи за обожување, каде што можат слободно да ја практикуваат својата религија, со барање на земјиште и дозвола за изградба. Групите кои немаат свои згради мора да ги користат објектите на други верски организации или да се поклонуваат во приватни домови[98]. На немуслиманските верски групи им е дозволено отворено да ги рекламираат функциите на групите и да се дистрибуираат разни верски литератури. Сепак, целосно прозелитизирање е строго забрането со казна за кривично гонење, затворање и депортација[94].

Стопанство

[уреди | уреди извор]
Џебел Али

Како една од најбрзо растечките економии во светот[99], бруто-домашниот производ на Дубаи е проектиран на 107,1 милијарди долари, со стапка на раст од 6,1% во 2014 година[100]. Иако голем дел од клучните елементи на трговската инфраструктура во Дубаи се изградени поради нафтената индустрија[101], приходите од нафта и природен гас претставуваат помалку од 5% од приходите на Емиратите. Се проценува дека Дубаи произведува 50.000 до 70.000 барели (7.900 до 11.100 м3) нафта дневно[102] и значителни количини на гас од крајбрежни полиња. Уделот на емиратството во вкупните приходи на ОАЕ за гас изнесува околу 2%. Резервите на нафта во Дубаи значително се намалило и се очекува да биде исцрпено за 20 години[103]. Најголем придонес во економијата во Дубаи се недвижностите и градежништвото (22,6%),[12], трговијата (16%), претпријатијата (15%) и финансиските услуги (11%)[104].

Неметалната надворешна трговија во Дубаи изнесувала 362 милијарди долари во 2014 година. Од вкупниот обем на трговија, увозот има најголемо учество во вредност од 230 милијарди долари, додека извозот и ре-извозот емират изнесувал 31 милијарда и 101 милијарда долари соодветно[105].

До 2014 година, Кина се појавила како најголем меѓународен трговски партнер во Дубаи, со вкупно 47,7 милијарди американски долари во трговските текови, до 29 отсто од 2013 година. Индија е втора меѓу главните трговски партнери во Дубаи со трговија од 29,7 милијарди долари, по што следат САД 22,62 милијарди долари. Кралството Саудиска Арабија бил четврти трговски партнер на Дубаи на глобално ниво и прво во арапскиот свет со вкупна трговска вредност од 14,2 милијарди долари. Трговијата со Германија во 2014 година изнесувала 12,3 долари, Швајцарија и Јапонија од 11,72 милијарди долари, а трговијата во Велика Британија изнесувала 10,9 милијарди долари[105].

Историски гледано, Дубаи бил важно пристаниште за западните производители. Повеќето од банкарските и финансиските центри во новиот град биле со седиште во пристаништето. Дубаи ја задржал својата важност како трговски пат низ 1970-тите и 1980-тите. Дубаи има слободна трговија со злато и до 1990-тите години бил центар на „брза трговија со шверц“[30] од златни инготи во Индија, каде што увозот на злато бил ограничен. Пристаништето Џебел Али во Дубаи, изградено во 1970-тите, е најголемо пристаниште во светот и било рангирано на седмо место на глобално ниво според обемот на сообраќајот што го поддржува[106]. Дубаи е исто така центар на услужните индустрии, како што се информатичката технологија и финансиите, со индустриски специфични слободни зони низ градот[107]. Дубаи Интернет Сити, во комбинација со Дубаи Медиа Сити како дел од Управата за слободна зона во Дубаи, е една таква енклава, чии членови вклучуваат ИТ фирми како што се Hewlett Packard Enterprise, HP Inc., Google, EMC Corporation, Oracle Corporation, Microsoft, Dell и IBM.

Одлуката на владата да се диверзифицира од трговијата економија, зависна од нафта, до онаа која е ориентирана кон услуги и туризам, го направила својот имот поценет, што резултирало со зголемување на вредноста на имотот од 2004 до 2006 година. Долгорочната проценка на пазарот за недвижнини во Дубаи, сепак, покажало дека некои имоти изгубиле дури 64% од нивната вредност од 2001 до ноември 2008 година[108]. Големите проекти за развој на недвижнини довеле до изградба на некои од највисоките облакодери и најголеми проекти во светот, како што се Кулите Емирејтс , Бурџ Калифа, Островот на Палмите и најскапиот хотел, Бурж Ал Араб[109]. Пазарот на недвижности во Дубаи доживеал голем пад во 2008[110] и 2009 како резултат на забавувањето на економската клима[15]. До почетокот на 2009 година, ситуацијата се влошила со Големата рецесија која земала тежок пад на вредноста на имотите, градежништвото и вработувањето[111]. Ова имало големо влијание врз сопствениците на имоти во регионот[112]. Од февруари 2009 година, надворешниот долг на Дубаи се проценува на околу 80 милијарди долари, иако ова е мал дел од суверениот долг во светот[113].

Downtown Dubai

Финансискиот пазар во Дубаи (DFM) е основан во март 2000 година како секундарен пазар за тргување со хартии од вредност и обврзници, локални и странски. Во четвртиот квартал на 2006 година, нејзиниот обем на тргување изнесувал околу 400 милијарди акции, во вкупна вредност од 95 милијарди долари. DFM имал пазарна капитализација од околу 87 милијарди долари[88]. Друга берза во Дубаи е NASDAQ Dubai, која е меѓународна берза на Блискиот Исток и овозможува на голем број компании, вклучувајќи ги Обединетите Арапски Емирати и регионалните мали и средни претпријатија, да тргуваат на берза со меѓународно брендирано име, со пристап од страна на регионалните и меѓународните инвеститори[114]. DMCC (Dubai Multi Commodities Center) е основана во 2002 година. Таа е најбрзорастечката слободна зона во светот и е номинирана како „Глобална слободна зона за 2016 годината“

Дубаи е исто така познат како Град на златото, бидејќи голем дел од економијата се заснова на занаети поврзани со злато. Вкупниот обем на злато во Дубаи во 2011 година било 580 тони, со просечна цена од 1,455 долари[115].

Дубаи е рангиран на 44-то место меѓу најдобрите финансиски светски градови во 2007 година[116], и 27-ми најбогат град во светот во 2012 година, во однос на паритетот на куповната моќ[117]. Дубаи е исто така Меѓународен финансиски центар (ИФЦ) и е рангиран на 37-тото место глобални финансиски градови, како што било испитувано [118] и прв во Блискиот Исток.

Во 2012 година, Global City Competitiveness го рангирал Дубаи на бр. 40 со вкупен резултат од 55,9. Според извештајот за истражување за 2013 година за идната конкурентност на градовите, во 2025 година, Дубаи ќе се пресели на 23-то место[119]. Индијците, Британците и Пакистанците, се главните странски инвеститори во Дубаи[120].

Дубаи започнал неколку големи проекти за поддршка на нејзината економија и развој на различни сектори. Тука спаѓаат Dubai Fashion 2020[121], и Дубаи Дизајн округ, кои се очекува да станат дом на водечките локални и меѓународни дизајнери. Првата фаза на проектот од 4 милијарди требало да биде завршена до јануари 2015 година[122].

Туризам

[уреди | уреди извор]
Плажа Џумејра

Туризмот е важен дел од стратегијата на владата на Дубаи за одржување на приливот на странски пари. Привлекувањето за туристите главно се заснова на шопинг[123][124], но исто така и на посетување на други антички и модерни атракции. Од 2013 година, Дубаи бил седмиот најпосетен град во светот, заснован на воздушниот сообраќај[125]. Дубаи бил домаќин на 14,9 милиони посетители во 2016 година и се очекува да достигне до 20 милиони туристи до 2020 година.[126].

Фонтаната во Дубаи во езерото Бурџ Калифа, Дубаи

Дубаи се нарекува „трговски главен град на Блискиот Исток“[127]. Само Дубаи има повеќе од 70 трговски центри, вклучувајќи го и најголемиот трговски центар во светот, Дубаи Мол. Дубаи е исто така познат по традиционалните сук области кои се наоѓаат на двете страни од градот. Дубаи Крик има витална улога во одржувањето на животот на заедницата во градот и првично бил главен ресурс за економскиот бум во Дубаи[128]. Од септември 2013 година, потокот Дубаи е предложен како светско културно наследство на УНЕСКО[129]. Во градот се наоѓаат и многу бутици и накит продавници.

Expo 2020

[уреди | уреди извор]

На 2 ноември 2011 година, четири градови имале понуди за Expo 2020, а Дубаи влегол во конкуренција во последен момент. Делегацијата од Меѓународното биро за изложби на Бирото, која го посетила Дубаи во февруари 2013 година за да ја испита подготвеноста на земјата за најголемата изложба, била импресионирана од инфраструктурата и нивото на национална поддршка. Во мај 2013 година бил откриен Мастер планот за Дубаи Експо 2020[130]. Дубаи тогаш го добил правото да биде домаќин на Експо 2020 на 27 ноември 2013 година[131]. Настанот се очекува да донесе огромни економски придобивки и може да создаде над 270.000 работни места[132]. Главната локација на Дубаи Експо 2020 ќе биде на површина од 438 хектари, кој се наоѓа на половина пат помеѓу Дубаи и Абу Даби[133].

Образование

[уреди | уреди извор]

Училишниот систем во Дубаи го следи оној на Обединетите Арапски Емирати. Од 2009 година, постојат 79 јавни училишта водени од Министерството за образование, како и 145 приватни училишта[80]. Медиумот за настава во државните училишта е арапски, со акцент на англискиот јазик како втор јазик, додека повеќето приватни училишта го користат англискиот јазик како средство за настава. Повеќето приватни училишта се грижат за една или повеќе етнички заедници[134].

Повеќе од 15 училишта нудат меѓународно образование со користење на една или повеќе од четирите интернационални програми за студенти на возраст од 3 до 19 години[135]. Неколку училишта ја вовеле новата програма за кариера поврзана со IB која може да се комбинира со стручна квалификација, како што е BTEC[136]. Советот за образование во Абу Даби (АДЕК) потпишал договор со ИБ во напорите да се прошират можностите што им се нудат на родителите и да ги задоволат различните потреби на учениците во Обединетите Арапски Емирати[137].

Покрај тоа, голем број училишта нудат индиски сертификат за средно образование со индиска наставна програма. Постојат неколку индиски и пакистански средни училишта. Голем број на училишта, исто така, нудат основно образование на англиски јазик до 11 години.

Најпознатите универзитети во Дубаи се Американскиот универзитет во Дубаи, Меѓународното бизнис училиште,, Универзитетот ел-Гураир, Американскиот колеџ во Дубаи, Универзитетот Вулонгонг, Британскиот универзитет, кои нудат курсеви за бизнис администрација, инженерство, архитектура и внатрешен дизајн. Американскиот универзитет е еден од шесте универзитети од ОАЕ, вклучени во светското рангирање на универзитетите[138].

Здравство

[уреди | уреди извор]

Здравствената заштита во Дубаи може да се подели во два различни сектори: јавни и приватни. Секој емират може да ги диктира здравствените стандарди според нивните внатрешни закони, иако стандардите и прописите ретко имаат екстремни разлики. Јавните болници во Дубаи за првпат биле изградени кон крајот на 1950-тите и продолжиле да растат со иницијативите за јавно здравје. Денес постојат 28 болници во Дубаи, 6 јавни и 22 приватни, со уште 3 поголеми болници што треба да бидат изградени до 2025 година[139].

До крајот на 2012 година имало и вкупно 1.348 медицински клиники, од кои 97% биле приватни[140]. Во 2015 година, Дубаи започнал со задолжително здравствено осигурување за сите жители, што довело до зголемување на побарувачката за медицински услуги[141].

Знаменитости

[уреди | уреди извор]

Архитектура

[уреди | уреди извор]
Податотека:Burj Dubai 2 декември 2007.jpg
Бурџ Халифа, највисоката градба во светот
Облакодер Дубаи
Палма Џумејра

Дубаи има богата колекција на згради и структури со разни архитектонски стилови. Многу модерни толкувања на исламската архитектура може да се пронајдат тука, поради големиот бум во градежништвото и архитектонските иновации во арапскиот свет воопшто, а особено во Дубаи, поддржани не само од врвните арапски или меѓународни архитектонски и инженерски дизајнерски фирми како Ал Хашеми и Адас, но исто така и од врвни фирми на Њујорк и Чикаго[142].

Најпознати градби

[уреди | уреди извор]

Најновиот додаток на величествената панорама на Дубаи е 150 метри високата Рамка Дубаи (арапски: برواز دبي) која се наоѓа во Забел Парк, Дубаи. Опишан е од Гардијан како “најголема рамка за слика на планетата“, но исто така е контроверзна како „најголема украдена зграда на сите времиња“. Дубаи има неколку завршени облакодери поголеми од 2/3 километри, 1/3 километри, или 1/4 километри од кој било друг град.

Точка на кулминација била постигната во 2010 година со завршувањето на Бурџ Калифа, највисоката зграда во светот со 829,8 метри. Изгледот на Бурџ Дубаи потекнува од исламската архитектура. Архитектот Адријан Смит истакнал дека триделниот изглед на градбата бил инспириран од цвеќето Хименокалис.[143] Кулата е составена од три елементи, вградени околу централното јадро. Како што кулата се извишува од основата, страничните косини се појавуваат во облик на спирала, со што се намалува прекршувањето на кулата до небото. Бурџ Халифа има 27 тераси. На врвот, централното јадро изникнува во форма на шилец, Планот, според кој катовите се со облик на латиничната буква „Y“ е со цел да се зголеми колку што е можно повеќе аголот на погледот кон Персискиот Залив. Без оглед на тоа дали кулата се гледа од птичја или од жабја перспектива, може да се забележи дека нејзината форма претставува кромидеста купола во исламската архитектура. За време на планирањето на изгледот на кулата, инженерите ја ротирале градбата за 120 степени од оригиналниот нацрт, со цел да се зголеми отпорноста против силните ветрови. На врвот од градбата, кулата се нушани за вкупно 1,5 m.[144]

Бурж Ал Араб (арапски: برج العرب, Кула на Арапите), e луксузен хотел кој со својата височина од 321 метри е четвртиот највисок хотел во светот. Бурж Ал Араб е изграден на вештачки остров на 280 метри оддалеченост од плажата Џумејра, а со копното е поврзан преку приватен искривен мост. Тој е величествена градба чиј облик наликува на бродско едро. Хотелот е единствен во светот кој има 7 ѕвездички и бил отворен во 1999 година.

Вештачки острови

[уреди | уреди извор]

Дубаи е дом на неколку вештачки острови, од кои повеќето биле создадени во 2000-тите и 2010-тите[145].

Палма Џумејра е вештачки архипелаг, создаден со искористување на земјиштето од страна на Nakheel Properties, компанија во сопственост на Владата на Дубаи, и дизајниран и развиен од Helman Hurley Charvat Peacock / Architects, Inc. Тоа е еден од трите планирани острови наречени Палмини Острови кои се протегаат во Персискиот Залив. Палма Џумејра е најмалиот од трите острови, и се наоѓа на крајбрежната област Џумејра во Дубаи. Таа била изградена помеѓу 2001 и 2006 година[145].

Дубајската градина била отворена на 14 февруари 2013 година. Таа е најголемата цветна градина во светот. Градината има вкупно 45 милиони цвеќиња со повторна употреба на отпадните води преку наводнување капка по капка. За време на летните сезони од крајот на мај до септември, кога климата може да стане екстремно жешка со просечна височина од околу 40 °C (104 °F), градината останува затворена[146][147].

Сообраќај

[уреди | уреди извор]
Dubai Bus
Автобус во Дубаи
Dubai Metro, Opening Day
Дубајско Метро[148]
Abra on Dubai Creek
Абра, традиционален брод за превоз
Dubai Metro
Дубајското Метро е првиот вид железнички транспорт во ОАЕ.
Dubai Monorail
Едношинката Палма Џумејра
Dubai Tram
Патот Е11

Сообраќајот во Дубаи е контролиран од страна на Агенцијата за патишта и транспорт (RTA), агенција на владата на Дубаи, формирана со кралски декрет во 2005 година[149]. Мрежата за јавен транспорт во минатото се соочила со проблеми поради големиот застој поради кое се планирани инвестирање во големи инвестициски програми, бидејќи населението на градот според истражувањата треба да надмине 3,5 милиони луѓе до 2020 година[150]. Во 2009 година, според статистиката на општината во Дубаи, во Дубаи имало околу 1.021.880 возила[151]. Во јануари 2010 година, бројот на жителите на Дубаи кои користат јавен превоз изнесувал 6%[152].

Патен сообраќај

[уреди | уреди извор]

Петте главни патишта се: E11, E311, E44, E77 и E66, кои го поврзуваат градот со другите градови и емиратства. Дополнително, неколку важни патни правци во внатрешноста на градот, како што се D89, D85, D75, D73, D94 и D92, ги поврзуваат различните места во градот. Источните и западните делови на градот ги поврзуваат мостот ел-Мактум, мостот ел-Гархуд, тунелот ел-Шиндага, мостот ел-Кор и Пловечкиот мост[153].

Системот за јавен автобуски превоз во Дубаи го води Агенцијата за патишта и транспорт. Системот на автобуски линии опслужува 140 патишта и транспортирал повеќе од 109 милиони луѓе во 2008 година. До крајот на 2010 година било планирано да има 2.100 автобуси низ целата земја[154]. Во 2006 година, органот за транспорт најавил изградба на 500 климатизирани патнички автобуси и со план за уште плус 1.000 во обид да го поттикне користењето на јавните автобуси[155].

Сите такси услуги се лиценцирани од страна на Агенцијата за патишта и транспорт. Дубајските лиценцирани такси се лесно препознатливи по нивната боја на каросерија и разновидни бои на покривот што го идентификуваат операторот. Dubai Taxi Corporation, е најголемиот оператор и има такси со црвени покриви. Постојат пет приватни оператори: Metro Taxis (портокалови кровови); Network Taxis (жолти покриви); Cars Taxis (сини покриви); Arabia Taxis (зелени покриви); и City Taxis (виолетова покрив). Покрај тоа, Dubai Taxi има такси услуга исклучиво за женски патници, со користење на женски возачи. Договорот за такси за концесија во Дубаи е управуван од самата корпорација. Во рамките на Емиратот работат повеќе од 3000 такси возачи, со просечно по 192.000 патувања секој ден, со околу 385.000 лица. Во 2009 година, таксиските патувања надминале 70 милиони патувања кои опслужиле околу 140,45 милиони патници[156][157][158].

Воздушен сообраќај

[уреди | уреди извор]

Меѓународниот аеродром во Дубаи, служи на Дубаи и другите емиратства во земјата. Аеродромот бил трет најфреквентен аеродром во светот со 83,6 милиони патници во 2016 година. Аеродромот е, исто така, најпрометниот аеродром во светот со меѓународен патнички сообраќајref>„2008 Annual Report“. Dubai Airport. 2009. Архивирано од изворникот на 11 January 2010. Посетено на 28 February 2009.</ref>. Покрај тоа што е важен центар за превоз на патници, аеродромот е 7-от карго-аеродром во светот, ракувајќи со 2,37 милиони тони товар во 2014 година[159]. Емирејтс е национална авиокомпанија на Дубаи. Од 2014 година, таа работи на меѓународно ниво и имала 142 одредишта во над 70 земји на шест континенти[160].

Развојот на Меѓународниот аеродром „ел-Мактум“ бил објавен во 2004 година. Првата фаза од аеродромот имала за цел да се сместат пет милиони патници годишно[161]. Кога ќе биде завршен, аеродромот треба да биде најголемиот аеродром во светот со пет писти, четири терминални згради и капацитет за 160 милиони патници и 12 милиони тони товар[162].

Метро

[уреди | уреди извор]

Проектот за метрото од 3.89 милијарди долари е во функција. Се состои од две линии (Црвена линија и Зелена линија) кои се движат низ финансиските и станбените области на градот. Системот бил делумно отворен во септември 2009 година[163]. Меѓународната сервисна компанија заснована во Велика Британија Serco, е одговорна за работењето на метрото. Метрото се состои од Зелена линија, која има 20 станици (8 подземни, 12 покачени), а Црвената линија има 29 станици (4 подземни, 24 покачени и 1 на ниво на земјата). Во јули 2016 година бил доделен анекс кон договорот за проширување на Црвената линија, поради одржување на EXPO 2020. Ова проширување треба да се отвори во април 2020 година. Исто така, се планира и сина и пурпурна линија. Дубаи Метро (Зелени и Сини линии) ќе има 70 километри патека и 43 станици, 37 над земјата и десет под земја[164]. Метрото во Дубаи е првата градска мрежа со воз на Арапскиот Полуостров[148].

Едношинка Палма Џумејра

[уреди | уреди извор]

Палма Џумејра Едношинс е едношинска линија на Палма Џумејра. Таа ја поврзува Џумејра со копното, со планирано понатамошно проширување на Црвената линија на метрото[165]. Линијата била отворена на 30 април 2009 година[166]. Тоа е првата едношинка на Блискиот Исток[167]. Два трамвајски системи се очекува да бидат изградени во Дубаи до 2011 година. Првиот е трамвајскиот систем во центарот на Бурџ Халифа, а вториот е трамвајот ел-Суфу.

Трамвај

[уреди | уреди извор]

Трамвајот кој се наоѓа во ел-Суфу, и се движи по должината на ел-Суфу од Марина до Бурџ ел-Арап и Молот на Емиратите, со две клучки со Црвената линија на Дубаи. Првиот дел, трамвајска линија од 10,6 километри, која има 11 станици, била отворена на 11 ноември 2014 година од страна на Мохамед бин Рашид ел-Мактум, потпретседател и премиер на Обединетите Арапски Емирати и Владетел на Дубаи, со отворање на линија за јавноста во 6 часот наутро на 12 ноември 2014 година[168].

Воз со голема брзина

[уреди | уреди извор]

Дубаи објавил дека ќе ја заврши врската на големобрзинскиот железнички систем на Обединетите Арапски Емирати, кој на крајот ќе се поврзе со целиот Совет за соработка во Заливот (исто така познат како Совет за соработка за арапските држави во Заливот), а потоа и можеби со Европа. Железничката станица со голема брзина ќе служи за патници и товар[169].

Воден транспорт

[уреди | уреди извор]

Постојат две големи комерцијални пристаништа во Дубаи, Порт Рашид и Порт Џебел Али. Порт Џебел Али е најголемото пристаниште во светот, најголемото пристаниште на Блискиот Исток[170], и седмо најпрометното пристаниште во светот[106]. Еден од традиционалните методи за пренесување од Бур Дубаи до Деира е со абрас, мал чамец кој превезува патници низ Дубаи[171]. Агенцијата за поморски сообраќај, исто така, го вовела Дубајскиот поморски автобусен систем. Водниот автобус е целосно климатизиран и врши услуга преку избрани одредишта низ потокот. Најновиот додаток на системот за воден транспорт е Водно Такси[172].

Култура

[уреди | уреди извор]
Мејдан Бич Клуб

Културата на ОАЕ главно се врти околу традиционалната арапска култура. Влијанието на арапската и исламската култура врз неговата архитектура, музика, облека, кујна и начин на живот се многу истакнати. Пет пати секој ден, муслиманите се повикуваат на молитва од минарињата на џамиите кои се расфрлани низ целата земја. Од 2006 година, викендот е петок и сабота, како компромис меѓу светоста во петокот до муслиманите и западниот викенд во саботата и неделата[173]. Пред 2006 година, викендот бил во деновите четврток-петок.

Поради туристичкиот пристап на многу луѓе од градот во претприемачкиот сектор и високиот стандард на живеење, културата на Дубаи постепено се развила кон луксузот, богатството и раскошот, со големо внимание на одморот[174][175][176]. Годишните забавни настани, како што се Фестивал на Дубајскиот шопинг[177][201] и Летни Дубајски Изненадувања, привлекуваат повеќе од 4 милиони посетители од целиот регион и генерираат приходи во износ поголем од 2,7 милијарди долари[178][179].

Дубаи е познат по својот ноќен живот. Клубовите и баровите најчесто се наоѓаат во хотелите поради законите за алкохол. The New York Times го опишал Дубаи како „град во кој би можеле да се сретнете со Мајкл Џордан во барот Буда или со Наоми Кемпбел, славејќи го нејзиниот роденден“[180].

Културниот печат на градот како мала, етнички хомогена заедница на бисери била променета со доаѓањето на други етнички групи и државјани, прво од Иранците во раните 1900-ти, а подоцна и од Индијците и Пакистанците во 1960-тите. Во 2005 година, 84% од населението на Дубаи било родено во странство, околу половина од нив од Индија[86].

Големите празници во Дубаи вклучуваат Бајрам, кој го означува крајот на Рамадан и Националниот ден (2 декември), кој го означува формирањето на Обединетите Арапски Емирати[181].

Храна

[уреди | уреди извор]

Арапската храна е многу популарна и достапна е насекаде во градот. Брзата храна, јужноазиската и кинеската кујна се исто така многу популарни и се широко достапни. Продажбата и потрошувачката на свинско месо, иако законски, се регулира и се продава само на немуслиманите, во одредени области на супермаркетите и аеродромите[182]. Слично на тоа, продажбата на алкохолни пијалаци е регулирана. Потребна е дозвола за купување на алкохол. Сепак, алкохолот е достапен во баровите и рестораните во хотелите[183]. Местата каде има наргиле и кафе исто така популарни во Дубаи. Бирјани е исто така популарна кујна во Дубаи со тоа што е најпопуларен меѓу Индијците и Пакистанците присутни во Дубаи[184].

Дубајски фестивал на храна

[уреди | уреди извор]

За првпат, фестивалот на храна во Дубаи се одржал од 21 февруари до 15 март 2014 година[185]. Според списанието „Визија“, настанот има за цел да ја подобри и прослави позицијата на Дубаи како гастрономски главен град во регионот. Фестивалот бил дизајниран на начин за да ги прикаже разновидните вкусови и кујни во понудата во Дубаи, каде што на фестивалот имало прикажано над 200 национални кујни[186].Следниот фестивал на храна се одржал од 23 февруари 2017 до 11 март 2017 година[187].

Забава

[уреди | уреди извор]
Меѓународен филмски фестивал во Дубаи 2010
Во живо од Дубаи Медиа Сити Амфитеатар

Арапските и холивудските филмови се популарни во Дубаи. Од 2004 година, градот е домаќин на годишниот Меѓународен филмски фестивал во Дубаи, кој служи како промоција на таленти за арапскиот филм[188]. Музичари како Амр Дијаб, Дијана Хадад, Аеросмит, Сантана, Марк Нопфлер, Рик Рос, Елтон Џон, Пинк, Шакира, Селин Дион, Coldplay, Лејди Гага, Џенифер Лопес, Ријана, Џастин Бибер, Селена Гомес и Роксет[189] have performed in the city.[183] имале свои концерти во градот. Кајли Миног наводно платила 3,5 милиони долари за да настапи на отворањето на хотелот Атлантис на 20 ноември 2008 година[190]. Фестивалот Дубајски пустински рок бил исто така уште еден голем фестивал кој се состои од хеви метал и рок уметници, но повеќе не се одржува во Дубаи.

Една од помалку познатите страни на Дубаи е важноста на неговата млада современа уметничка галерија. Од 2008 година, водечките современи уметнички галерии како Карбон 12 Дубаи[191], Зелена уметност, галеријата Изабел ван ден Енде и Трета линија го донеле градот на меѓународната уметничка карта.

Најголемата кино сала во Обединетите Арапски Емирати се наоѓа во Дубаи Мол[192]. Располага со 22 екрани со вкупно 2800 седишта[193].

Фестивал на Дубајскиот шопинг

[уреди | уреди извор]

Фестивалот на Дубајскиот шопинг е годишен настан во Дубаи. Започнал во 1995 година, привлекувајќи голем број посетители од целиот свет да го посетат Дубаи и да ги искористат предностите на продажбата за време на овој фестивал.

Во 2015 година започнал од 1 јануари и траел до 1 февруари, но, Одделот за туризам и трговија на Дубаи го објавил престанокот на сите забавни и музички активности поврзани со овој фестивал за 3 дена, започнувајќи од петок, 23 јануари до 25 јануари, поради смртта на поранешниот владетел на Саудиска Арабија, кралот Абдула бин Абдулазиз[194].

Медиуми

[уреди | уреди извор]

Многу меѓународни новински агенции, како Ројтерс, АПТН, Блумберг и Блискоисточниот радиодифузен центар (МБЦ) работат во Дубаи Медиа Сити и Дубаи Интернет Сити. Покрај тоа, неколку локални мрежни телевизиски канали, како што се Дубаи 1 (порано Канал 33) и Дубаи ТВ, обезбедуваат програмирање на англиски и арапски јазик. Дубаи е, исто така, седиште за неколку печатени медиуми. Дар ел-Калеџ, ел-Баџан и ел-Итихад се најголемите весници на арапски јазик[195], додека Gulf News, Khaleej Times, Khaleej Mag and 7days се најголемите циркулирачки англиски весници[196].

Етисалат, владиниот телекомуникациски оператор, одржувал виртуелен монопол врз телекомуникациските услуги во Дубаи, пред воспоставувањето на други, помали телекомуникациски компании како Emirates Integrated Telecommunications Company во 2006 година. Интернет бил воведен во ОАЕ во 1995 година. Мрежата има интернет проток од 7,5 Gbit/s со капацитет од 49 STM1[197]. Цензурата е честа во Дубаи и се користи од страна на владата за контрола на содржини за кои верува дека ги кршат културните и политичките чувства на земјата[198]. Хомосексуалноста, лековите и теоријата на еволуцијата генерално се сметаат за табу тема во земјата[183][199].

Интернет содржината е регулирана во Дубаи. Етисалат користи опслужувач за филтрирање на интернет-содржини што владата смета дека не се во согласност со вредностите на земјата, како што се геј и лезбејски мрежи и порнографија, информации кои потекнуваат од Израел итн.[200] Според статистички податоци од 2002 година, 76% од интернет корисниците се мажи. Околу 60% од корисниците на Интернет се од азиско потекло, додека 25% од корисниците се со арапско. Дубаи во 2002 година донел закон за електронски трансакции и трговија, кој се занимава со дигитални потписи и електронски регистри. Законот им забранува на семрежните услужници (ISP) да ги обелоденат информациите собрани во обезбедувањето на услуги[201]. Кривичниот законик содржи официјални одредби со кои се забранува дигиталниот пристап до порнографија. Сепак, не се занимава со компјутерски криминал или заштита на податоци[202].

Спорт

[уреди | уреди извор]
Тениски стадион во Дубаи

Фудбалот и крикетот се најпопуларните спортови во Дубаи. Пет тимови го претставуваат Дубаи во Про-лигата на Обединетите Арапски Емирати[183]. ел-Васл го има вториот најголем број шампионски титули во Лигата на Обединетите Арапски Емирати, веднаш по ел-Аин. Дубаи, исто така, е домаќин и на годишното првенство во Дубаи за тенис и на тениските турнири на Легендите. Светското првенство во Дубаи, коњска трка, се одржува еднаш годишно. Дубаи, исто така, е домаќин на традиционалниот рагби турнир. Во 2009 година, Дубаи бил домаќин на Светското првенство во рагби. Автомобилските трките се исто така голем спорт во Дубаи.

Крикетот го следат во најголем дел Индијците и Пакистанци во Дубаи. Во 2005 година, Меѓународниот совет за крикет (МКС) го преместило своето седиште од Лондон до Дубаи. Градот бил домаќин на неколку пакистански натпревари. Бројни турнири, исто така, се одржуваат во Дубаи[203]. Откако Пакистан одиграл натпревар против Австралија во 2009 година, емирот помагнал да се подобри стандардот на крикет не само во земјата, туку и низ светот.

Збратимени градови

[уреди | уреди извор]

Дубаи има 17 збратимени градови:[204]

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ „UAE Constitution“. Helplinelaw.com. Архивирано од изворникот на 2013-02-17. Посетено на 21 July 2008.
  2. ↑ Во површината се вбројани и вештачките острови.
  3. ↑ „United Arab Emirates: metropolitan areas“. World-gazetteer.com. Архивирано од изворникот на 25 August 2009. Посетено на 31 July 2009.
  4. ↑ The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157
  5. ↑ „Federal Supreme Council“. uaecabinet.ae (англиски). Архивирано од изворникот на 9 јули 2017. Посетено на 25 август 2017.
  6. ↑ „Where is Dubai and Dubai city?“. Thatsdubai.com. 14 јуни 2007. Архивирано од изворникот на 15 февруари 2013. Посетено на 12 март 2013.
  7. ↑ „The 2008 Global Cities Index“. Foreign Policy. 15 October 2008. Архивирано од изворникот на 20 May 2010. Посетено на 20 April 2010.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Sampler & Eigner (2008). Sand to Silicon. UAE: Motivate. стр. 11. ISBN 9781860632549.
  9. ↑ DiPaola, Anthony (28 септември 2010). „Dubai gets 2% GDP from oil“. Bloomberg. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014.
  10. ↑ Oil share dips in Dubai GDP Архивирано на 26 септември 2013 г. AMEInfo (9 June 2007) Посетено на 15 October 2007.
  11. ↑ Dubai economy set to treble by 2015 Архивирано на 3 ноември 2014 г. ArabianBusiness.com (3 February 2007) Посетено на 15 October 2007.
  12. ↑ 12,0 12,1 „Dubai diversifies out of oil“. AMEInfo. 7 September 2005. Архивирано од изворникот на 19 December 2008. Посетено на 12 August 2008.
  13. ↑ Cornock, Oliver. „Dubai must tap booming halal travel industry – Khaleej Times“. khaleejtimes.com. Посетено на 16 December 2016.
  14. ↑ Davis, Mike (септември–октомври 2006). „Fear and money in Dubai“. New Left Review. II (41): 47–68. Архивирано од изворникот на 20 февруари 2016.
  15. ↑ 15,0 15,1 „Job losses hasten property decline in Dubai but medium-long term outlook upbeat“. Propertywire.com. 3 декември 2008. Архивирано од изворникот на 19 јануари 2009. Посетено на 14 јули 2009.
  16. ↑ „Mohammad Bin Rashid approves Dubai's budget for 2015“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 12 мај 2015. Посетено на 25 мај 2015.
  17. ↑ Lucy Barnard (6 март 2013). „Cost of living in Dubai rising rapidly“. The National. Abu Dhabi. Архивирано од изворникот на 22 јануари 2013. Посетено на 12 март 2013.
  18. ↑ „Oslo, Zürich and Tokyo are most expensive cities“. Thepeninsulaqatar.com. 14 September 2012. Архивирано од изворникот на 27 February 2015. Посетено на 12 March 2013.
  19. ↑ „Dubai second-most expensive city to stay in, report says“. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014. Посетено на 30 септември 2014.
  20. ↑ Gillian Duncan (8 март 2013). „Abu Dhabi and Dubai are best places to live in the Middle East, survey says“. The National. Abu Dhabi. Архивирано од изворникот на 17 јануари 2013. Посетено на 12 март 2013.
  21. ↑ Alkaabi, Alyazya (July 2011). مسميات مناطق دبي قديماً [Old names areas of Dubai]. Al Jundi (арапски). Ministry of Defense. 444: 76.
  22. ↑ „Old Dubai“. Архивирано од изворникот на 3 February 2014. Посетено на 24 January 2014.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 „History and Traditions of the UAE“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 26 март 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  24. ↑ „The old ... turned new“. Travel & Culture. 25 октомври 2001. Архивирано од изворникот на 21 јуни 2013. Посетено на 15 март 2008.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Ibrahim Al Abed, Peter Hellyer (2001). United Arab Emirates: A perspective. Trident Press. ISBN 978-1-900724-47-0. Посетено на 31 July 2009.
  26. ↑ „The Coming of Islam and the Islamic Period in the UAE. King, Geoffrey R.“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 16 јануари 2013. Посетено на 20 април 2013.
  27. ↑ 27,0 27,1 Heard-Bey, Frauke (1990). From Trucial States to United Arab Emirates. UK: Longman. стр. 238. ISBN 0582277280.
  28. ↑ Schofield, R (1990). Islands and Maritime Boundaries of the Gulf 1798–1960. UK: Archive Editions. стр. 545. ISBN 9781852072759.
  29. ↑ „Modernity and tradition in Dubai architecture. Karim, Luiza“. Alshindagah.com. Архивирано од изворникот на 30 септември 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  30. ↑ 30,0 30,1 "Dubayy". Encyclopædia Britannica. 2008
  31. ↑ „The UAE: Internal Boundaries And The Boundary With Oman. Archived Editions. Walker, J“. Archiveeditions.co.uk. 18 февруари 1969. Архивирано од изворникот на 5 мај 2013. Посетено на 20 април 2013.
  32. ↑ The Middle East and North Africa. Schofield, C. p 175
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 Heard-Bey, Frauke. From Trucial States to United Arab Emirates. London: Longman. стр. 260. ISBN 0582277280.
  34. ↑ 34,0 34,1 Wilson, Graeme (1999). Father of Dubai. UAE: Media Prima. стр. 126. ISBN 9789948856450.
  35. ↑ Wilson, Graeme (2008). Fly Buy Dubai. UAE: Media Prima. стр. 58. ISBN 9789948859437.
  36. ↑ 36,0 36,1 „Historic population statistics“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 26 март 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  37. ↑ Chapman, Len. „How Chicago Beach got its name...then lost it!“. Dubai As It Used To Be. Архивирано од изворникот на 9 јули 2016. Посетено на 20 август 2016.
  38. ↑ Wilson, Graeme (1999). Father of Dubai. UAE: Media Prima. стр. 151. ISBN 9789948856450.
  39. ↑ "Beirut Showing Signs of Recovery From Wounds of War". The New York Times. 26 May 1977. pg.2
  40. ↑ Dubai. Carter, T and Dunston, L. Lonely Planet Publications
  41. ↑ „Free Zones in the UAE“. uaefreezones.com. Архивирано од изворникот на 25 февруари 2010. Посетено на 23 април 2010.
  42. ↑ Davidson, Christopher, The Emirates of Abu Dhabi and Dubai: Contrasting Roles in the International System. March 2007.
  43. ↑ Sampler & Eigner (2008). Sand to Silicon: Going Global. UAE: Motivate. стр. 15. ISBN 9781860632549.
  44. ↑ Environmental Development and Protection in the UAE Архивирано на 3 март 2016 г.. Aspinall, Simon
  45. ↑ „Climate in Dubai across the year. Dubai Meteorological office“. Dubaiairport.com. Архивирано од изворникот на 18 December 2010. Посетено на 20 April 2013.
  46. ↑ „Temperature and Humidity in Dubai“. Godubai.com. Архивирано од изворникот на 19 March 2012. Посетено на 20 April 2013.
  47. ↑ „UAE weather: Temperature soars to near record level“. The National. Abu Dhabi. Архивирано од изворникот на 18 ноември 2016. Посетено на 18 мај 2014.
  48. ↑ „Climate (Average Temperatures:1977–2015;Precipitation:1967-2009)“. Dubai Meteorological Office. Архивирано од изворникот на 4 October 2013. Посетено на 20 December 2008.
  49. ↑ „Dubai, Emirates“. Climatebase.ru. Посетено на 10 February 2013.
  50. ↑ „Climate Normals for Dubai“. National Oceanic and Atmospheric Administration. Посетено на 10 February 2013.
  51. ↑ US Library of Congress – Legislative Branches
  52. ↑ Organizational Chart. Dubai Municipality
  53. ↑ Dubai Municipality's e-government initiative. Powerpoint. 2 December 2005
  54. ↑ Wheeler, Julia (13 октомври 2008). „Raw sewage threat to booming Dubai“. BBC News. Архивирано од изворникот на 3 јануари 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  55. ↑ On the United Arab Emirates (UAE) Legal System. Gulf-Law.com
  56. ↑ UAE Consulate of the United States
  57. ↑ „Ask Ali: Kissing in public, renting a flat and the rababah – The National“. Архивирано од изворникот на 29 август 2016.
  58. ↑ „Jailed Dubai kissing pair lose appeal over conviction“. Архивирано од изворникот на 17 октомври 2015.
  59. ↑ „London man tells of 'shock' jailing in Dubai over kiss“. 5 јули 2010. Архивирано од изворникот на 17 октомври 2015.
  60. ↑ Za'za, Bassam (25 мај 2008). „Women get jail and deportation for kissing on Dubai public beach“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 15 јануари 2015.
  61. ↑ Etihad Airways (20 март 2014). „A Surprise Proposal on Etihad Airways“. YouTube. Архивирано од изворникот на 26 декември 2016.
  62. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 14 September 2016. Посетено на September 2016. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  63. ↑ „Alcohol / liquor licence and laws in Dubai“. Архивирано од изворникот на 24 февруари 2015.
  64. ↑ Reporter, Bassam Za'za', Senior (16 мај 2010). „Law gets tough on drunk drivers in Dubai“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 3 февруари 2017. Посетено на 2 февруари 2017.
  65. ↑ The Associated Press (22 July 2013). „Dubai Pardons Woman at Center of Rape Dispute“. The New York Times. Посетено на 22 July 2013.[мртва врска]
  66. ↑ „Human Rights Watch – Building Towers, Cheating Workers: Exploitation of Migrant Construction Workers in the United Arab Emirates“. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014. Посетено на 4 октомври 2014.
  67. ↑ Human Rights Watch. Building Towers, Cheating Workers: Exploitation of Migrant Construction Workers in the United Arab Emirates (PDF) (PDF. изд.). Архивирано од изворникот (PDF) на 5 март 2016. Посетено на 12 февруари 2016.
  68. ↑ „UAE to allow construction unions“. BBC News. 30 март 2006. Архивирано од изворникот на 23 април 2006.
  69. ↑ „Dubai fire investigation launched“. BBC News. 19 јануари 2007. Архивирано од изворникот на 29 септември 2009.
  70. ↑ „Slaves in Dubai documentary“. VICE. 2009. Архивирано од изворникот на 16 ноември 2014. Посетено на 18 февруари 2013.
  71. ↑ „UAE to allow construction unions“. BBC News. 30 март 2006. Архивирано од изворникот на 23 април 2006. Посетено на 24 април 2006.
  72. ↑ „UAE ambassador: 'We do not promote idea of press freedom'“. Middle East Eye (англиски). Посетено на 2018-02-11.
  73. ↑ 73,0 73,1 Karin, Luiza (септември 1999). „Modernity and tradition in Dubai architecture by Luiza Karim“. alshindagah.com. Архивирано од изворникот на 3 мај 2010. Посетено на 19 април 2010.
  74. ↑ Hadjari, Karim. „3D Modelling and Visualisation OF Al Baskita in Dubai IN Dubai, United Arab Emerites“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 16 февруари 2010. Посетено на 23 февруари 2017.
  75. ↑ „Tourism in Dubai“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 3 April 2005. Посетено на 19 April 2010.
  76. ↑ Lahmeyer, Jan (2001). „The United Arab Emigrates – Historical demographical data of the urban centers“. .populstat. Архивирано од изворникот на 9 август 2010. Посетено на 19 април 2010.
  77. ↑ Heard-Bey, Frauke. „The Tribal Society of the UAE and its Traditional Economy“ (PDF). uaeinteract.com. Архивирано од изворникот (PDF) на 28 април 2011. Посетено на 19 април 2010.
  78. ↑ „Census 2005 U.A.E.“. tedad.ae. Архивирано од изворникот на 16 May 2010. Посетено на 19 April 2010.
  79. ↑ 79,0 79,1 Younes, Bassem. „Roundabouts vs. Intersections: The Tale of Three UAE Cities“ (PDF). ite.org. Архивирано од изворникот (PDF) на 25 февруари 2011. Посетено на 19 април 2010.
  80. ↑ 80,0 80,1 „Dubai in Figures 2009. Government of Dubai. Statistical Center“. Dsc.gov.ae. Архивирано од изворникот на 20 April 2010. Посетено на 31 October 2010.
  81. ↑ https://www.dsc.gov.ae/Report/Copy%20of%20DSC_SYB_2016_01%20_%2003.pdf
  82. ↑ „Cost of living – The world's most expensive cities“. City Mayors. Архивирано од изворникот 24 декември 2008. Посетено на 12 февруари 2016.
  83. ↑ „Dubai population jumps 4.8 per cent to 2.17m“. UAE interact. Архивирано од изворникот на 19 August 2014. Посетено на 4 September 2014.
  84. ↑ „Call to naturalise some expats stirs anxiety in the UAE“. Reuters UK. Архивирано од изворникот на 14 јули 2014.
  85. ↑ „GCC Citizenship Debate: A Place To Call Home“. Gulf Business. Архивирано од изворникот на 1 септември 2014.
  86. ↑ 86,0 86,1 "Country and Metropolitan Stats in Brief Архивирано на 12 октомври 2012 г.. MPI Data Hub
  87. ↑ HASSAN M. FATTAH; Nada El Sawy contributed reporting for this article. (4 декември 2005). „Young Iranians Follow Dreams to Dubai“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 5 октомври 2013. Посетено на 11 септември 2013.
  88. ↑ 88,0 88,1 „HSBC Reveals "The Future of Retirement: What the World Wants" Survey Results“ (PDF). HSBC. 26 April 2006. Архивирано од изворникот (PDF) на 4 December 2008. Посетено на 19 April 2010.
  89. ↑ „Dubai leads British exodus overseas“. Arabian Business. 21 мај 2008. Архивирано од изворникот на 16 јануари 2013. Посетено на 16 ноември 2012.
  90. ↑ „United Arab Emirates Demographics Profile 2014“. indexmundi.com. Архивирано од изворникот на 25 декември 2015. Посетено на 21 декември 2015.
  91. ↑ Christensen, Shane (2010). Frommer's Dubai. John Wiley & Sons. стр. 174. ISBN 978-0-470-71178-1.
  92. ↑ „Nama Tuluveru all set to entertain UAE with Rangabhoomi's 'Kaala Chakra'“. daijiworld.com. Архивирано од изворникот на 4 март 2016. Посетено на 12 февруари 2016.
  93. ↑ „Languages spoken in Dubai“. Justlanded.com. Архивирано од изворникот на 27 јуни 2013. Посетено на 20 април 2013.
  94. ↑ 94,0 94,1 Country Profile: United Arab Emirates (UAE) Архивирано на 26 март 2009 г.. United States Library of Congress
  95. ↑ „Report on International Religious Freedom“. U.S. Department of State. Архивирано од изворникот на 6 октомври 2014. Посетено на 30 септември 2014.
  96. ↑ Staff (22 јули 2015). „UAE to deport expats abusing religions“. Emirates 24|7. Архивирано од изворникот на 25 мај 2017. Посетено на 26 мај 2017.
  97. ↑ Religion in Dubai Архивирано на 24 април 2010 г.. Dubaidreams
  98. ↑ „International Religious Freedom Report 2007 – United Arab Emirates“. State.gov. Архивирано од изворникот на 5 август 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  99. ↑ Everington, John (22 јануари 2015). „Dubai enters top five ranked fastest growing economies“. The National. Архивирано од изворникот на 11 март 2015. Посетено на 24 март 2015.
  100. ↑ „Dubai's gross domestic product is expected to reach US$107.1 billion, posting a growth rate of 6.1% in 2014 and exceeding Dubai government's estimates of 5%, according to Citibank“. Zawya Thomson Reuters. 14 јуни 2014. Архивирано од изворникот на 31 март 2015. Посетено на 24 март 2015.
  101. ↑ „Dubai – Overview“. USA Today. Архивирано од изворникот на 8 август 2007. Посетено на 22 јули 2007.
  102. ↑ „Dubai's oil discovery and Dubai's debt“. Moneycontrol.com. 5 февруари 2010. Архивирано од изворникот на 30 мај 2013. Посетено на 20 април 2013.
  103. ↑ „UAE Oil and Gas“. Uae.gov.ae. 19 June 1999. Архивирано од изворникот на 5 July 2008. Посетено на 31 July 2009.
  104. ↑ Prospects of Dubai Economic Sectors Архивирано на 16 февруари 2008 г.. Dubai Chamber of Commerce. 2003
  105. ↑ 105,0 105,1 „Dubai's foreign trade steady at Dh1.331 trillion in 2014“. Emirates 24|7. 23 март 2015. Архивирано од изворникот на 27 март 2015. Посетено на 24 март 2015.
  106. ↑ 106,0 106,1 „World Port Rankings – 2008“ (PDF). American Association of Port Authorities. 15 април 2008. Архивирано од изворникот (PDF) на 4 јули 2010. Посетено на 5 мај 2010.
  107. ↑ „Free Zone Authorities in Dubai“. Business-Dubai.com. Архивирано од изворникот на 17 ноември 2015. Посетено на 15 ноември 2015.
  108. ↑ Armitstead, Louise (20 November 2008). „Dubai's Palm Jumeirah sees prices fall as crunch moves in“. The Daily Telegraph. UK. Посетено на 20 November 2008.
  109. ↑ „World's Tallest Hotel Opens Its Doors“. BBC News. 1 декември 1999. Архивирано од изворникот на 19 јуни 2009. Посетено на 31 јули 2009.
  110. ↑ „Dubai: The Good, The Bad and The Ugly“. Dubai: The Good, The Bad and The Ugly. 17 март 2012. Архивирано од изворникот на 18 април 2012. Посетено на 17 март 2012.
  111. ↑ "Laid-Off Foreigners Flee as Dubai Spirals Down" Архивирано на 11 јануари 2017 г. article by Robert F. Worth in The New York Times 11 February 2009
  112. ↑ Hanif, Nadeem (12 ноември 2009). „JLT owners still waiting for homes promised in 2007“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 14 ноември 2012. Посетено на 10 април 2012.
  113. ↑ Warner, Jeremy (27 November 2009) Dubai is just a harbinger of things to come for sovereign debt Архивирано на 30 март 2010 г.. The Telegraph
  114. ↑ „Nasdaq Dubai | Exchange Overview“. www.nasdaqdubai.com (англиски). Архивирано од изворникот на 2 јануари 2017. Посетено на 2 февруари 2017.
  115. ↑ gold-dubai (22 February 2016) „Gold rate in Dubai“. Архивирано од изворникот на 3 март 2016.
  116. ↑ „Citgy Mayors: World's best financial cities“. CityMayors.com. 10 јуни 2008. Архивирано од изворникот 17 август 2009. Посетено на 26 август 2009.
  117. ↑ „World's richest cities by purchasing power“. City Mayors. Архивирано од изворникот 6 мај 2008. Посетено на 23 јуни 2013.
  118. ↑ „MW-IndexRpt-CoComm FA.indd“ (PDF).
  119. ↑ „Hot Spots 2025: Dubai Moves Up to 23rd Place Dubai Chronicle“. Dubaichronicle.com. 2 јули 2013. Архивирано од изворникот на 17 октомври 2013. Посетено на 10 септември 2013.
  120. ↑ „Indians top foreign investors in Dubai realty“. The Times of India. Архивирано од изворникот на 23 септември 2013. Посетено на 10 септември 2013.
  121. ↑ „Dubai Fashion 2020 To Be Unveiled Soon Dubai Chronicle“. Dubaichronicle.com. 18 јуни 2013. Архивирано од изворникот на 24 октомври 2013. Посетено на 10 септември 2013.
  122. ↑ „Construction of 10 buildings in Dubai Design District already underway“. Dubaichronicle.com. 9 јуни 2013. Архивирано од изворникот на 20 август 2013. Посетено на 10 септември 2013.
  123. ↑ „Bargain-hunting Fashionistas Descend onto Dubai“. Bargain-hunting Fashionistas Descend onto Dubai. 17 март 2012. Архивирано од изворникот на 18 април 2012. Посетено на 17 март 2012.
  124. ↑ „Shopping in Dubai“. Shopping Galore in Dubai. 17 October 2013. Архивирано од изворникот на 17 October 2013. Посетено на 17 October 2013.
  125. ↑ Jacobs, Deborah L. „Most Visited Cities In The World 2013“. Forbes. Архивирано од изворникот на 20 March 2014. Посетено на 19 March 2014.
  126. ↑ „14.9 million overnight visitors for Dubai in 2016“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 29 мај 2017. Посетено на 29 мај 2017.
  127. ↑ Jacobs, Deborah L. „Most Visited Cities In The World 2012“. forbes. Архивирано од изворникот на 3 декември 2013. Посетено на 2 декември 2013.
  128. ↑ „Dubai History“. dubai.ae. Архивирано од изворникот на 3 декември 2013. Посетено на 2 декември 2013.
  129. ↑ „Dubai Creek for World Heritage List“. Khaleej Times. Архивирано од изворникот на 3 декември 2013. Посетено на 2 декември 2013.
  130. ↑ „Dubai Expo 2020 Master Plan“. dubaichronicle.com. 22 мај 2013. Архивирано од изворникот на 22 јуни 2013. Посетено на 23 јуни 2013.
  131. ↑ Kerr, Simeon. „Jubilant Dubai wins bid to host 2020 World Expo“. Financial Times. Архивирано од изворникот на 19 февруари 2014. Посетено на 7 март 2014.
  132. ↑ „According to a research from Oxford Economics, Dubai Expo 2020 May create over 270,000 jobs“. dubaichronicle.com. 24 мај 2013. Архивирано од изворникот на 22 јуни 2013. Посетено на 23 јуни 2013.
  133. ↑ „EXPO Dubai 2020 – a preview“. Inexhibit magazine. Архивирано од изворникот на 17 February 2016. Посетено на 9 February 2016.
  134. ↑ Mansell, Warwick (30 април 2010). „Expat guide to the UAE: schools“. The Daily Telegraph. London. Архивирано од изворникот на 23 октомври 2015.
  135. ↑ „Middle East International Baccalaureate Association (MEIBA) of Schools“. Архивирано од изворникот на 13 февруари 2015.
  136. ↑ „Welcome to BTEC“. Архивирано од изворникот на 7 мај 2015.
  137. ↑ „ADEC signs a protocol agreement with the International Baccalaureate Organization today“. ADEC. Архивирано од изворникот на 5 јануари 2016. Посетено на 12 февруари 2016.
  138. ↑ „QS World University Rankings® 2014/15“. topuniversities.com. Архивирано од изворникот на 5 февруари 2016. Посетено на 12 февруари 2016.
  139. ↑ „UAE Expo 2020 bid in good health: Dubai gets new hospitals“. 19 август 2013. Архивирано од изворникот на 23 јуни 2015.
  140. ↑ „Dubai Healthcare Overview“. Colliers. Архивирано од изворникот на 2015-06-23. Посетено на 2018-03-01.
  141. ↑ „Dubai's mandatory health insurance law comes into force“. The National. 15 февруари 2014. Архивирано од изворникот на 23 јуни 2015.
  142. ↑ Karim, Luiza Modernity and tradition in Dubai architecture Архивирано на 30 септември 2009 г.. AlShindagah, 1999
  143. ↑ „Burj Dubai Design Based on A Native Flower: Fact or Fiction?“. Landmark Properties. Архивирано од изворникот на 2009-07-28. Посетено на 31 декември 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  144. ↑ Saberi, Mahmood (19 април 2008). „Burj Dubai is the height of success“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 2010-01-07. Посетено на 31 декември 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  145. ↑ 145,0 145,1 „The Palm Jumeirah“. Nakheel. 2006. Архивирано од изворникот на 17 February 2007. Посетено на 11 February 2007.
  146. ↑ „World's Largest Natural Flower Garden Opens in Dubai“. 13 March 2013. Архивирано од изворникот на 8 March 2013.
  147. ↑ „The World's most beautiful garden-In Dubai“. Xpress. 20 февруари 2013. Архивирано од изворникот на 5 јануари 2016.
  148. ↑ 148,0 148,1 „Will metro change Dubai car culture?“. BBC News. 11 септември 2009. Архивирано од изворникот на 16 септември 2009.
  149. ↑ „архивска копија“. Архивирано од изворникот на 2010-04-19. Посетено на 2018-03-01.
  150. ↑ „Gulfnews: Dubai traffic woes inflict losses of Dh4.6b a year“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 25 август 2009. Посетено на 14 јули 2009.
  151. ↑ „Gulfnews: Public transport regains allure as Car-free Day gets under way“. Gulf News. 17 February 2010. Посетено на 29 April 2010.
  152. ↑ „Gulfnews: Rta wants 30 of dubai residents on public transport“. Gulf News. 21 јануари 2010. Архивирано од изворникот на 24 јануари 2010. Посетено на 29 април 2010.
  153. ↑ Completed projects Архивирано на 25 јуни 2010 г.. RTA Dubai
  154. ↑ „Dubai buses May be privatised – The National Newspaper“. The National. Abu Dhabi. 8 јуни 2009. Архивирано од изворникот на 18 јануари 2012. Посетено на 14 јули 2009.
  155. ↑ „Gulfnews: Air-conditioned bus shelters for Dubai“. Gulf News. 6 март 2010. Архивирано од изворникот на 30 август 2011. Посетено на 10 март 2006.
  156. ↑ „Gulfnews: Dubai Metro gives boost to public transport in city“. Gulf News. 6 март 2010. Архивирано од изворникот на 12 април 2010. Посетено на 29 април 2010.
  157. ↑ „Dubai Taxi Corporation“. Dtc.dubai.ae. 29 септември 2010. Архивирано од изворникот на 12 ноември 2010. Посетено на 31 октомври 2010.
  158. ↑ „Getting Around in Dubai“. dubai.com/. Архивирано од изворникот на 24 септември 2011. Посетено на 14 септември 2011.
  159. ↑ „DXB Takes Over Top Spot for International Passenger Traffic“. dubaiairports.ae. Архивирано од изворникот на 29 April 2015.
  160. ↑ „Our Destinations“. Emirates. Архивирано од изворникот на 12 мај 2015.
  161. ↑ „Al Maktoum International airport begins operations“. Gulf News. 27 јуни 2010. Архивирано од изворникот на 30 јуни 2010. Посетено на 28 јуни 2010.
  162. ↑ „Al Maktoum International airport receives first flight“. Gulf News. 21 јуни 2010. Архивирано од изворникот на 23 јуни 2010. Посетено на 21 јуни 2010.
  163. ↑ „Dubai RTA – Dubai Metro – Blue Line“. zawya. 11 септември 2009. Архивирано од изворникот на 17 June 2011.
  164. ↑ „Dubai Municipality signs Dhs12.45 billion Metro contract“. UAE Interact. 30 мај 2005. Архивирано од изворникот на 13 May 2011.
  165. ↑ „Middle East's first monorail to start services in Palm Jumeirah by April“. Gulf News. 7 август 2008. Архивирано од изворникот на 16 July 2009. Посетено на 11 August 2008.
  166. ↑ „Palm monorail tried and tested“. Timeoutdubai. 6 мај 2009. Архивирано од изворникот на 15 јануари 2010. Посетено на 29 август 2010.
  167. ↑ „First Monorail system in the Middle East takes first paying passengers“. AEC Online (англиски). Архивирано од изворникот на 3 февруари 2017. Посетено на 2 февруари 2017.
  168. ↑ „About“. The Dubai Tram. Архивирано од изворникот на 15 февруари 2016. Посетено на 12 февруари 2016.
  169. ↑ „GCC Rail Network“. zawya projects. 14 април 2010. Архивирано од изворникот на 17 June 2011. Посетено на 25 April 2010.
  170. ↑ „Port of Jebel Ali“. worldportsource.com. 14 август 2008. Архивирано од изворникот на 16 април 2010. Посетено на 25 април 2010.
  171. ↑ Abra-services Архивирано на 17 август 2010 г. dubai-online
  172. ↑ „RTA launches Water Bus System on Dubai Creek“. AMEinfo. 16 July 2007. Архивирано од изворникот на 2 June 2010. Посетено на 25 April 2010.
  173. ↑ Jonathan Sheikh-Miller. „UAE Weekend Switchover“. AMEinfo. Архивирано од изворникот на 12 February 2011. Посетено на 22 March 2010.
  174. ↑ Luxury Fashion Branding: Trends, Tactics, Techniques – Page 80, Uché Okonkwo – 2007
  175. ↑ Dubai – Page 100, Terry Carter – 2009
  176. ↑ Introduction to Sociology – Page 14, George Ritzer – 2012
  177. ↑ Dubai Shopping Festival 2011 Архивирано на 6 јануари 2011 г. More Details
  178. ↑ DSF Milestones Архивирано на 17 март 2010 г.. Dubaicityguide
  179. ↑ „Sales will account for 8% of Dubai's GDP“. Gulf News. 3 May 2009. Архивирано од изворникот на 8 May 2013. Посетено на 20 April 2013.
  180. ↑ Sherwood, Seth (9 декември 2007). „Clubs Bloom in the Desert“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 17 октомври 2015. Посетено на 23 април 2010.
  181. ↑ „Gulf News Community“. Архивирано од изворникот на 20 декември 2016. Посетено на 11 декември 2016.
  182. ↑ Food and Agricultural Import Regulations and Standards Архивирано на 26 февруари 2008 г.. GAIN Report. United States Department of Agriculture
  183. ↑ 183,0 183,1 183,2 183,3 Dubai Culture Архивирано на 6 март 2010 г. dubai-livethedream.com
  184. ↑ „Biryani in Dubai“. zomato.com. Архивирано од изворникот на 7 февруари 2016.
  185. ↑ „Dubai Food Festival“. Dubai Food Festival. Архивирано од изворникот на 15 November 2014. Посетено на 20 November 2014.
  186. ↑ East, Ben (февруари 2014). „Taste of culture: Dubai Food Festival“. Vision.ae. Архивирано од изворникот на 30 октомври 2014. Посетено на 20 ноември 2014.
  187. ↑ „Dubai Food Festival 2017“. Архивирано од изворникот на 10 октомври 2016.
  188. ↑ „About Dubai Film Festival (DFF)“. 7th Dubai International Film Festival. Архивирано од изворникот на 22 August 2008. Посетено на 23 April 2010.
  189. ↑ „du sponsors AR Rahman Live in Concert“. ameinfo.com. 16 April 2008. Архивирано од изворникот на 8 November 2010. Посетено на 25 April 2010.
  190. ↑ Ferris-Lay, Claire (11 септември 2008). „Kylie 'being paid $3.5mn' for Atlantis gig“. Arab Business.com. Архивирано од изворникот на 11 август 2011. Посетено на 23 април 2010.
  191. ↑ „Carbon 12's website“. Carbon12dubai.com. 18 јануари 2013. Архивирано од изворникот на 31 март 2013. Посетено на 20 април 2013.
  192. ↑ „Cinema at Dubai Mall“. yagulf.com. Посетено на 12 February 2016.[мртва врска]
  193. ↑ „The Dubai Mall“. reelcinemas.ae. Архивирано од изворникот на 13 декември 2016. Посетено на 23 февруари 2017.
  194. ↑ „DSF to halt all entertainment, musical activities to mourn Saudi king's death“. Khaleej Times. Архивирано од изворникот на 9 февруари 2015.
  195. ↑ Largest-Circulation Arabic Newspapers Архивирано на 14 јуни 2011 г.. Carnegie Endowment for International Peace. Arab Reform Bulletin, December 2004
  196. ↑ Gulf News continues to lead the way. zawya. February 2010
  197. ↑ „Etisalat ramps up UAE bandwidth“. arabianbusiness.com. 11 јуни 2006. Архивирано од изворникот на 12 август 2011. Посетено на 3 мај 2010.
  198. ↑ United Arab Emirates Архивирано на 9 септември 2008 г.. OpenNet Interactive. 2008
  199. ↑ Jack, Malvern (16 February 2009). „Geraldine Bedell's novel banned in Dubai because of gay character“. The Times. UK. Посетено на 22 April 2010.[мртва врска]
  200. ↑ „Internet Filtering in the United Arab Emirates in 2004–2005: A Country Study“. OpenNet Initiative. 5 мај 2005. Архивирано од изворникот на 11 јуни 2010. Посетено на 9 јуни 2010.
  201. ↑ „Electronic Transactions and Commerce Law No.2/2002“. Dubai Technology and Media Free Zone Authority. Архивирано од изворникот на 31 May 2011. Посетено на 9 June 2010.
  202. ↑ „Silenced – United Arab Emirates“. Privacyinternational.org. 21 September 2003. Архивирано од изворникот на 3 September 2010. Посетено на 20 April 2013.
  203. ↑ „ICC moves to new headquarters in Sports City“. Gulf News. 18 април 2009. Архивирано од изворникот на 16 мај 2013. Посетено на 20 април 2013.
  204. ↑ Twinning Cities Agreements Архивирано на 17 мај 2013 г. UAE Official Website
  205. ↑ Twinning Act between ports of Casablanca and Dubai Архивирано на 25 јуни 2008 г. Arabic News.
  206. ↑ Dundee's Twins Around the World Dundee City Council.
  207. ↑ Sister Cities Department Архивирано на 31 јули 2013 г. City of Detroit.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Повеќе за Dubai на збратимените проекти на Википедија
Дефиниции и преводи на Викиречник ?
Податотеки на Ризницата ?
Образовни ресурси на Викиуниверзитет ?
Новинарски известувања на Викивести ?
Мисли на Викицитат ?
Изворни текстови на Викиизвор ?
Прирачници на Викикниги ?
 ? Информации за патување во Википатување ? ?
  • www.dubai.ae – официјален портал на Владата на Дубаи (англиски)
  • www.dm.gov.ae Архивирано на 17 октомври 2017 г. – официјална мрежна страница на Општина Дубаи (англиски)
ОАР
Нормативна контрола


Статијата Дубаи е добра статија. Таа исполнува одредени критериуми за квалитет и е дел од инкубаторот на Википедија.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Дубаи&oldid=5291392“