Селце (Прилепско): Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Правопис Ознаки: Рачно отповикување Нагледно уредување Мобилно уредување Мобилно семрежно уредување |
|||
(Не се прикажани 36 меѓувремени преработки од еден друг корисник) | |||
Ред 1: | Ред 1: | ||
{{Инфокутија за село во Република Македонија |
{{Инфокутија за село во Република Македонија |
||
| име=Селце |
| име=Селце |
||
| слика= Selce, Prilep.jpg |
| слика= Selce, Prilep.jpg |
||
| опис= Панорама на село Селце |
| опис= Панорама на село Селце |
||
| регион= |
|||
| општина= {{општинскигрб|Општина Прилеп}} |
| општина= {{општинскигрб|Општина Прилеп}} |
||
| население= |
| население= 271 |
||
| година= 2002 |
| година= 2002 |
||
| поштенски број= 7515 |
| поштенски број= 7515 |
||
Ред 13: | Ред 14: | ||
| карта = Селце во Општина Прилеп.svg |
| карта = Селце во Општина Прилеп.svg |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Историja == |
|||
== Историја == |
|||
Селце е мало населено место во близина на Прилеп. |
Селце е мало населено место во близина на Прилеп. |
||
Наносното земјиште западно од Селце е ниви под тутун, жито и лозја. Стрмната планинска падина источно од селото служи како испаша. |
Наносното земјиште западно од Селце е ниви под тутун, жито и лозја. Стрмната планинска падина источно од селото служи како испаша. |
||
Вода за пиење се добива од две чешми. Селце е село од збиен тип. Еден дол го дели селото на Горно и Долно маало. Маалата се состојат од група сроднички куќи. |
Вода за пиење се добива од две чешми. Селце е село од збиен тип. Еден дол го дели селото на Горно и Долно маало. Маалата се состојат од група сроднички куќи. |
||
Во селото има вкупно 54 домаќинства ( |
Во селото има вкупно 54 домаќинства (1954 г.). |
||
Имињата на потезите западно од селото се: Кула (постоела кула за чување на грозјето), Гарчев дол , Крива река, Дујгас и Селчишта. |
Имињата на потезите западно од селото се: Кула (постоела кула за чување на грозјето), Гарчев дол , Крива река, Дујгас и Селчишта. |
||
Називите на потезите над селото се: Попова нива, Скала, Црвени стени, Крстови, Селиште, Дунова нива, Бела чешма, Мал и Голем здравец, Калусовац, Жолт вир, Ветривица, Бачилиште |
Називите на потезите над селото се: Попова нива, Скала, Црвени стени, Крстови, Селиште, Дунова нива, Бела чешма, Мал и Голем здравец, Калусовац, Жолт вир, Ветривица, Бачилиште |
||
Преслоп, Мечка, Заполшко, Чалма. |
Преслоп, Мечка, Заполшко, Чалма. |
||
На потезот на Мечка југоисточно од Селце |
На потезот на Мечка југоисточно од Селце 1948 г. селанецот Киро Ацески, нашол мал земјен сад. Во него имало 17 сребрени српски динари од XIV век. |
||
Околу 800 метри источно од населбата покрај денешниот манастир Св. Димитрија, се наоѓа потезот Селиште. |
Околу 800 метри источно од населбата покрај денешниот манастир Св. Димитрија, се наоѓа потезот Селиште. |
||
Таму према традицијата „живееле прадедовците на денешните старински родови. Тоа село имало |
Таму према традицијата „живееле прадедовците на денешните старински родови. Тоа село имало сè на сè седум куќи. |
||
Земјата на која лежи денешно Селце, во тоа доба припаѓала на некој турски бег. На почетокот на XIX век земјата од бегот ја купиле селаните од Селиште. Одма после тоа ја преместиле населбата на денешната локација. |
Земјата на која лежи денешно Селце, во тоа доба припаѓала на некој турски бег. На почетокот на XIX век земјата од бегот ја купиле селаните од Селиште. Одма после тоа ја преместиле населбата на денешната локација. |
||
Манастирот Св. Димитриј е изграден околу |
Манастирот Св. Димитриј е изграден околу 1918 г. До тогаш тука се наоѓале рушевини од стариот храм. Во 1927 г. на овој манастир селаните му подариле нешто земја. Во Долно маало има црква на Пресвета Богородица изградена од пред околу 100 години. Околу неа има гробишта. Целото население слави црковна слава . |
||
== |
== Географија и местоположба == |
||
[[Податотека:View of Selce, Prilep.jpg|мини|десно|Поглед на Селце]] |
[[Податотека:View of Selce, Prilep.jpg|мини|десно|Поглед на Селце]] |
||
Селото Селце е сместено во северното подножје на [[Селечка Планина]]. Селото се наоѓа на надморска височина од 750 m. Селце е село од збиен тип, а еден дол го дели на Горно и Долно маало. |
Селото Селце е сместено во северното подножје на [[Селечка Планина]]. Селото се наоѓа на надморска височина од 750 m. Селце е село од збиен тип, а еден дол го дели на Горно и Долно маало. |
||
Ред 36: | Ред 38: | ||
== Стопанство == |
== Стопанство == |
||
== |
== Население == |
||
⚫ | |||
{{Население низ историјата |
|||
Според секретарот на бугарската егзархија [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Лешки имало 400 [[Македонци]], егзархисти.<ref name=":1">D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 150-151.</ref> |
|||
| cols = 2 |
|||
| graph-pos = bottom |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|2021|271 |
|||
⚫ | |||
⚫ | Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Селце живееле 120 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":0">Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр.245.</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Селце имало 400 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":1">D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 150-151.</ref> |
||
На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. Селце е претставено како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 50 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|20}}</ref> |
|||
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 300 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_39_39-41_BITOLJ_(MONASTIR)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> |
|||
Во 2002 година во селото живееле 294 жители, сите [[Македонци]].<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> |
Во 2002 година во селото живееле 294 жители, сите [[Македонци]].<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> |
||
Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 271 жител, од кои 262 [[Македонци]], 3 останати и 6 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> |
|||
На табелата е прикажан преглед на населението низ сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref> |
|||
{| class="wikitable" |
|||
!Година |
|||
!1900 |
|||
!1905 |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|- |
|||
|'''Население''' |
|||
|120<ref name=":0" /> |
|||
|400<ref name=":1" /> |
|||
|320 |
|||
|365 |
|||
|322 |
|||
|295 |
|||
|291 |
|||
|297 |
|||
|310 |
|||
|294 |
|||
⚫ | |||
{{Пописи|120|400|320|365|322|295|291|297|310|294|271}} |
|||
=== Родови === |
=== Родови === |
||
Селце е македонско село. |
Селце е македонско село. |
||
Ред 76: | Ред 72: | ||
* '''Староседелци:''' ''Кочовци (10 куќи), Кецуљовци (6 куќи), Есенковци (5 куќи) и Утковци (5 куќи)'' |
* '''Староседелци:''' ''Кочовци (10 куќи), Кецуљовци (6 куќи), Есенковци (5 куќи) и Утковци (5 куќи)'' |
||
* '''Доселеници:''' ''Зајковци (6 куќи)'' доселени се од [[Мариово |
* '''Доселеници:''' ''Зајковци (6 куќи)'' доселени се од [[Мариово]]; ''Пашовци или Лолевци (1 куќа)'' доселени се однекаде; ''Митревци (10 куќи)'' доселени се од некое село во [[Железник]]; ''Ќуфтевци (4 куќи'') доселени се од [[Дупјачани]], таму им се род ''Белковци'', подалечно потекло од [[Будаково]]; ''Опеловци (2 куќи)'' доселени се од [[Беловодица]]; ''Велковци (1 куќа)'' доселени се од [[Чумово]]; ''Маријовци (3 куќи)'' доселени се од [[Мариово|мариовското]] село [[Кокре]]; ''Димитрија (1 куќа)'' доселен од [[Кајлари]] во 40-тите на 20 век.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/469501519|title=Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања (1914-1997)|last=Трифуноски Ф.|first=Јован|year=1998|publisher=Српска академија наука и уметности|isbn=8670252678|oclc=469501519}}</ref> |
||
== Општествени установи == |
== Општествени установи == |
||
== Самоуправа и политика == |
== Самоуправа и политика == |
||
=== |
=== Избирачко место === |
||
Во селото постои |
Во селото постои избирачкото место бр. 1440 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> |
||
На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова |
На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 233 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> |
||
== Културни и природни знаменитости == |
== Културни и природни знаменитости == |
||
[[Податотека:Church of St. Demetrius in Selce.jpg|мини|десно|Манастирот „Св. Димитрија“]] |
[[Податотека:Church of St. Demetrius in Selce.jpg|мини|десно|[[Селечки манастир|Манастирот „Св. Димитрија“]]]] |
||
Во близина на ова прекрасно прилепско село, во подножјето на планината Селечка, позади месноста викана Шаторов камен се наоѓа Манастирскиот комплекс посветен на |
Во близина на ова прекрасно прилепско село, во подножјето на [[Селечка Планина|планината Селечка]], позади месноста викана Шаторов камен се наоѓа Манастирскиот комплекс посветен на св.в-мч. [[Димитриј Солунски]]. |
||
== Редовни настани == |
== Редовни настани == |
||
Ред 100: | Ред 97: | ||
== Иселеништво == |
== Иселеништво == |
||
Од Селце има многу иселеници во [[Прилеп]] - околу 30 |
Од Селце има многу иселеници во [[Прилеп]] - околу 30 семејства. Иселениците се гранки на денешните родови, најмногу од родот Есенковци, Митревци, и Пашовци. |
||
Околу 15 мажи од ова село засекогаш се иселиле во [[Северна Америка]]. |
Околу 15 мажи од ова село засекогаш се иселиле во [[Северна Америка]]. |
||
== Цркви и манастири == |
== Цркви и манастири == |
||
* [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Селце|Црква „Успение на Пресвета Богородица“]] — селска црква |
|||
* [[Селечки манастир]] („Св. Димитриј“) |
|||
* [[Нов Селечки манастир]] („Пресв. Богородица“) |
|||
== Наводи == |
== Наводи == |
||
Ред 117: | Ред 116: | ||
[[Категорија:Прилепски села]] |
[[Категорија:Прилепски села]] |
||
[[Категорија:Села во Општина Прилеп]] |
[[Категорија:Села во Општина Прилеп]] |
||
[[Категорија:Селце (Прилепско)| ]] |
Последна преработка од 08:24, 1 декември 2024
Селце | |
Панорама на село Селце | |
Координати 41°19′32″N 21°34′23″E / 41.32556° СГШ; 21.57306° ИГД | |
Општина | Прилеп |
Население | 271 жит. (поп. 2021)[1]
|
Пошт. бр. | 7515 |
Шифра на КО | 20092 |
Надм. вис. | 750 м |
Селце на општинската карта Атарот на Селце во рамките на општината | |
Селце на Ризницата |
Селце — населба во Општина Прилеп, во околината на градот Прилеп.
Историја
[уреди | уреди извор]Селце е мало населено место во близина на Прилеп. Наносното земјиште западно од Селце е ниви под тутун, жито и лозја. Стрмната планинска падина источно од селото служи како испаша. Вода за пиење се добива од две чешми. Селце е село од збиен тип. Еден дол го дели селото на Горно и Долно маало. Маалата се состојат од група сроднички куќи. Во селото има вкупно 54 домаќинства (1954 г.). Имињата на потезите западно од селото се: Кула (постоела кула за чување на грозјето), Гарчев дол , Крива река, Дујгас и Селчишта. Називите на потезите над селото се: Попова нива, Скала, Црвени стени, Крстови, Селиште, Дунова нива, Бела чешма, Мал и Голем здравец, Калусовац, Жолт вир, Ветривица, Бачилиште Преслоп, Мечка, Заполшко, Чалма.
На потезот на Мечка југоисточно од Селце 1948 г. селанецот Киро Ацески, нашол мал земјен сад. Во него имало 17 сребрени српски динари од XIV век. Околу 800 метри источно од населбата покрај денешниот манастир Св. Димитрија, се наоѓа потезот Селиште. Таму према традицијата „живееле прадедовците на денешните старински родови. Тоа село имало сè на сè седум куќи. Земјата на која лежи денешно Селце, во тоа доба припаѓала на некој турски бег. На почетокот на XIX век земјата од бегот ја купиле селаните од Селиште. Одма после тоа ја преместиле населбата на денешната локација. Манастирот Св. Димитриј е изграден околу 1918 г. До тогаш тука се наоѓале рушевини од стариот храм. Во 1927 г. на овој манастир селаните му подариле нешто земја. Во Долно маало има црква на Пресвета Богородица изградена од пред околу 100 години. Околу неа има гробишта. Целото население слави црковна слава .
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]Селото Селце е сместено во северното подножје на Селечка Планина. Селото се наоѓа на надморска височина од 750 m. Селце е село од збиен тип, а еден дол го дели на Горно и Долно маало.
Стопанство
[уреди | уреди извор]Население
[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Селце живееле 120 жители, сите Македонци.[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Селце имало 400 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Селце е претставено како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 50 куќи.[4]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 300 Македонци.[5]
Во 2002 година во селото живееле 294 жители, сите Македонци.[6]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 271 жител, од кои 262 Македонци, 3 останати и 6 лица без податоци.[7]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 120 | 400 | 320 | 365 | 322 | 295 | 291 | 297 | 310 | 294 | 271 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]
Родови
[уреди | уреди извор]Селце е македонско село.
Родови во Селце се:
- Староседелци: Кочовци (10 куќи), Кецуљовци (6 куќи), Есенковци (5 куќи) и Утковци (5 куќи)
- Доселеници: Зајковци (6 куќи) доселени се од Мариово; Пашовци или Лолевци (1 куќа) доселени се однекаде; Митревци (10 куќи) доселени се од некое село во Железник; Ќуфтевци (4 куќи) доселени се од Дупјачани, таму им се род Белковци, подалечно потекло од Будаково; Опеловци (2 куќи) доселени се од Беловодица; Велковци (1 куќа) доселени се од Чумово; Маријовци (3 куќи) доселени се од мариовското село Кокре; Димитрија (1 куќа) доселен од Кајлари во 40-тите на 20 век.[12]
Општествени установи
[уреди | уреди извор]Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]Избирачко место
[уреди | уреди извор]Во селото постои избирачкото место бр. 1440 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.[13]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 233 гласачи.[14]
Културни и природни знаменитости
[уреди | уреди извор]Во близина на ова прекрасно прилепско село, во подножјето на планината Селечка, позади месноста викана Шаторов камен се наоѓа Манастирскиот комплекс посветен на св.в-мч. Димитриј Солунски.
Редовни настани
[уреди | уреди извор]Личности
[уреди | уреди извор]На 28 јули 1904 година четата на Никола Каранџулов била откриена од Турците во околината на прилепското село Селце, во месноста Црвена Стена. Во повеќечасовната нерамна борба, покрај другите, загинал и војводата Никола Каранџулов.
Култура и спорт
[уреди | уреди извор]Иселеништво
[уреди | уреди извор]Од Селце има многу иселеници во Прилеп - околу 30 семејства. Иселениците се гранки на денешните родови, најмногу од родот Есенковци, Митревци, и Пашовци. Околу 15 мажи од ова село засекогаш се иселиле во Северна Америка.
Цркви и манастири
[уреди | уреди извор]- Црква „Успение на Пресвета Богородица“ — селска црква
- Селечки манастир („Св. Димитриј“)
- Нов Селечки манастир („Пресв. Богородица“)
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр.245.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 150-151.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 20.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ Трифуноски Ф., Јован (1998). Битољско-Прилепска котлина : антропогеографска проучавања (1914-1997). Српска академија наука и уметности. ISBN 8670252678. OCLC 469501519.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.