Ербиум (Er, латински - erbium) — лантаноид.[2][3] Ова е уште еден елемент кој името го добил според селото Итерби во Шведска. Ербиум е застапен во Земјината кора во количини од 3,8ppm. Најважни минерали му се:

Ербиум  (68Er)
Општи својства
Име и симболербиум (Er)
Изгледсребрено-бела
Ербиумот во периодниот систем
Водород (двоатомски неметал)
Хелиум (благороден гас)
Литиум (алкален метал)
Берилиум (земноалкален метал)
Бор (металоид)
Јаглерод (повеќеатомски неметал)
Азот (двоатомски неметал)
Кислород (двоатомски неметал)
Флуор (двоатомски неметал)
Неон (благороден гас)
Натриум (алкален метал)
Магнезиум (земноалкален метал)
Алуминиум (слаб метал)
Силициум (металоид)
Фосфор (повеќеатомски неметал)
Сулфур (повеќеатомски неметал)
Хлор (двоатомски неметал)
Аргон (благороден гас)
Калиум (алкален метал)
Калциум (земноалкален метал)
Скандиум (преоден метал)
Титан (преоден метал)
Ванадиум (преоден метал)
Хром (преоден метал)
Манган (преоден метал)
Железо (преоден метал)
Кобалт (преоден метал)
Никел (преоден метал)
Бакар (преоден метал)
Цинк (преоден метал)
Галиум (слаб метал)
Германиум (металоид)
Арсен (металоид)
Селен (повеќеатомски неметал)
Бром (двоатомски неметал)
Криптон (благороден гас)
Рубидиум (алкален метал)
Стронциум (земноалкален метал)
Итриум (преоден метал)
Циркониум (преоден метал)
Ниобиум (преоден метал)
Молибден (преоден метал)
Технециум (преоден метал)
Рутениум (преоден метал)
Родиум (преоден метал)
Паладиум (преоден метал)
Сребро (преоден метал)
Кадмиум (преоден метал)
Индиум (слаб метал)
Калај (слаб метал)
Антимон (металоид)
Телур (металоид)
Јод (двоатомски неметал)
Ксенон (благороден гас)
Цезиум (алкален метал)
Бариум (земноалкален метал)
Лантан (лантаноид)
Цериум (лантаноид)
Празеодиум (лантаноид)
Неодиум (лантаноид)
Прометиум (лантаноид)
Самариум (лантаноид)
Европиум (лантаноид)
Гадолиниум (лантаноид)
Тербиум (лантаноид)
Диспрозиум (лантаноид)
Холмиум (лантаноид)
Ербиум (лантаноид)
Тулиум (лантаноид)
Итербиум (лантаноид)
Лутециум (лантаноид)
Хафниум (преоден метал)
Тантал (преоден метал)
Волфрам (преоден метал)
Рениум (преоден метал)
Осмиум (преоден метал)
Иридиум (преоден метал)
Платина (преоден метал)
Злато (преоден метал)
Жива (преоден метал)
Талиум (слаб метал)
Олово (слаб метал)
Бизмут (слаб метал)
Полониум (слаб метал)
Астат (металоид)
Радон (благороден гас)
Франциум (алкален метал)
Радиум (земноалкален метал)
Актиниум (актиноид)
Ториум (актиноид)
Протактиниум (актиноид)
Ураниум (актиноид)
Нептуниум (актиноид)
Плутониум (актиноид)
Америциум (актиноид)
Кириум (актиноид)
Берклиум (актиноид)
Калифорниум (актиноид)
Ајнштајниум (актиноид)
Фермиум (актиноид)
Менделевиум (актиноид)
Нобелиум (актиноид)
Лоренциум (актиноид)
Радерфордиум (преоден метал)
Дубниум (преоден метал)
Сиборгиум (преоден метал)
Бориум (преоден метал)
Хасиум (преоден метал)
Мајтнериум (непознати хемиски својства)
Дармштатиум (непознати хемиски својства)
Рендгениум (непознати хемиски својства)
Копернициум (преоден метал)
Нихониум (непознати хемиски својства)
Флеровиум (слаб метал)
Московиум (непознати хемиски својства)
Ливермориум (непознати хемиски својства)
Тенесин (непознати хемиски својства)
Оганесон (непознати хемиски својства)


Er

Fm
холмиумербиумтулиум
Атомски број68
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)167,259(3)[1]
Категорија  лантаноид
Група и блокгрупа б.б., f-блок
ПериодаVI периода
Електронска конфигурација[Xe] 4f12 6s2
по обвивка
2, 8, 18, 30, 8, 2
Физички својства
Фазацврста
Точка на топење1.802 K ​(1.529 °C)
Точка на вриење3.141 K ​(2.868 °C)
Густина близу с.т.9,066 г/см3
кога е течен, при т.т.8,86 г/см3
Топлина на топење19,90 kJ/mol
Топлина на испарување280 kJ/mol
Моларен топлински капацитет28,12 J/(mol·K)
парен притисок
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
при T (K) 1.504 1.663 (1.885) (2.163) (2.552) (3.132)
Атомски својства
Оксидациони степени3, 2, 1 ​(базичен оксид)
ЕлектронегативностПолингова скала: 1,24
Енергии на јонизацијаI: 589,3 kJ/mol
II: 1.150 kJ/mol
II: 2.194 kJ/mol
Атомски полупречникемпириски: 176 пм
Ковалентен полупречник189±6 пм
Color lines in a spectral range
Спектрални линии на ербиум
Разни податоци
Кристална структурашестаголна збиена (шаз)
Кристалната структура на ербиумот
Брзина на звукот тенка прачка2.830 м/с (при 20 °C)
Топлинско ширењеполи: 12,2 µм/(m·K) (с.т.)
Топлинска спроводливост14,5 W/(m·K)
Електрична отпорностполи: 0,860 µΩ·m (с.т.)
Магнетно подредувањепарамагнетно на 300 K
Модул на растегливост69,9 GPa
Модул на смолкнување28,3 GPa
Модул на збивливост44,4 GPa
Поасонов сооднос0,237
Викерсова тврдост430–700 MPa
Бринелова тврдост600–1.070 MPa
CAS-број7440-52-0
Историја
Наречен поСпоред Итерби (Шведска), каде што бил ископан
ОткриенКарл Густав Мосандер (1842)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на ербиумот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП
160Er веш 28,58 ч ε 0,330 160Ho
162Er 0,139 % >1,4×1014 г (α) 1,6460 158Dy
(β+β+) 1,8445 162Dy
164Er 1,601 % (α) 1,3041 160Dy
+β+) 0,0241 164Dy
165Er веш 10,36 ч ε 0,376 165Ho
166Er 33,503 % (α) 0,8309 162Dy
167Er 22,869 % (α) 0,6657 163Dy
168Er 26,978 % (α) 0,5527 164Dy
169Er веш 9,4 д β 0,351 169Tm
170Er 14,910 % >3,2×1017 г (α) 0,0502 166Dy
(ββ) 0,536 170Yb
171Er веш 7,516 ч β 1,490 171Tm
172Er веш 49,3 ч β 0,891 172Tm
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани
| наводи | Википодатоци

Извори

уреди
  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga
  3. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.