Rasgamét de la Ègia
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Ol Rasgamét de la Ègia l’è öna tradisiù antìga padà-alpìna ligàda amò a i tép di cèlti e di pòpoi pagà, che i éra üzàcc a la fì del invèren a brüzà i laùr ècc e menagràm per fàga pòst a chèi nöf. Chès-ce pòpoi, 'nsèma a chèsto ritüàl, i ghe domandàa ach a i spérecc de la natüra e a la tèra-màder de ès generùs e de portà 'l necesàre per ògne famèa, isé de püdì pasà fò amò ün an sènsa patì la fam o di disgràsie.
In de la sità de Bèrghem, la dümìnica de mèza Quarìsma, la sociasiù cültüràla del Dücàt de Piassa Püntida (che l’è la piàsa del bórgh de San Leonàrd, ü tép ciamàda piàsa de la Lègna) la mèt impé öna sfilàda de car - chèi del Carneàl apéna pasàt - che la traèrsa fò la sità bàsa.
A la sìra, dòpo ì premiàt ol car piö bèl, 'l rìa ‘l momènt del rasgamét: gh'è ü pipòt che 'l ghe sömèa a öna ègia bröta come ‘l pecàt e che la rapresènta ach ü laùr che 'l và mia bé o ü bröt fastöde per la sità e/o la pruìnsa. Söbet dòpo ès istàcia giüdicàda dal Düca e da la sò córt, la ègia la vé rasgàda sö 'ndù tòch che pò i vé brüzàcc, alùra i ghe tàca dèt ach ai giràndole e ai föch artificiài e isé la fenés la giurnàda.