Letland
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Letland | |||
| |||
Basisgegaevens | |||
Officieel taal | Lets | ||
Huidsjtad | Riga | ||
Sjtaotsvörm | Rippebliek | ||
Sjtaotshoof (lies) | Egils Levits (sinds 2019) | ||
Premier | Arturs Krišjānis Kariņš | ||
[[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | {{{religie}}} | ||
Opperflaakde – % water |
64.589 km² 1,5% | ||
Inwoeners – Deechde: |
2 miljoen 34,3/km² | ||
Biekómmende gegaeves | |||
Munteinheid | Euro (EUR )
| ||
Tiedzaone | UTC +2 | ||
Nationale fiesdaag | 18 november | ||
Vouksleed | Dievs, svētī Latviju! | ||
Web | Code | Tel. | .lv | LVA | +371 |
Letland (Latvija) is e land in Midde-Europa en ein vaan de drei Baltische staote. 't Land grens aon Esland, Rusland en Litauwe en ligk aon de Ooszie. Hoofstad is Riga, 'n aander belangrieke stad is Daugavpils.
Bestuurleke indeiling
[bewirk | brón bewèrke]Letland is in 26 distrikte (rajons) eingedeild. Zeve stei höbbe 'nen apaarte status.
Taole
[bewirk | brón bewèrke]'t Lets is de eineg officieel taol vaan 't land en weurt door zoe 'n 55-60% van de bevolking gesproke. 'n Hiel groete minderheid sprik Rössisch; in väöl stei vörme de Rösse zelfs een twiedaarde-mierderheid. Sins de ónafhaankelekheid vaan Letland woort dees minderheid gediscrimineerd. Oonder drök vaan de EU, boetouw Letland hiel gere wouw touwtrejje, zien de wètte get aofgezwak. 't Oets aon de kös väöl gesproke Liefs is op daarteg sprekers nao oetgestorve.
Historie
[bewirk | brón bewèrke]Vaanaof de dertiende iew kaom 't gebeed, vreuger veur e groet deil es Liefland bekind, oonder invlood vaan de Duitse Zweerdbreurs. In de achtiende en negentiende iew evels verkraog Rusland kóntrol euver 't gebeed, wie euver de aander Baltische len. Wie Rusland door d'n Ierste Wereldoorlog en de Oktoberrevolutie in puin laog verklaorde 't ziech op 18 november 1918 ónafhaankelek. Vaanaof 1934 waor Letland 'n dictatuur en op 17 juni 1940 woort 't bezat es gevolg vaan 't Von Ribbentrop-Molotov-akkoord.
Boete 'n korte periode vaan Duitse bezètting in d'n Twieden Wereldoorlog bleef Letland ónderdeil vaan de USSR tot de perestrojka en glasnost in de jaore tachteg 't land stimuleerde ziech ónafhaankelek te verklaore, wat op 21 augustus 1991 gebäörde. Sinsdeen heet 't land zien ben mèt 't weste aongehaold en 't woort in 2004 lid vaan de NATO en de Europese Unie.
Lidsjtaote van de NAVO |
---|
Albanië · Belsj · Bulgarieë · Canada · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Griekelandj · Hongarieë · Ieslandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Litouwe · Luxemburg · Montenegro · Nederlandj · Noord-Macedonië · Noorwege · Pole · Portugal · Roemenië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Turkieë · Vereineg Keuninkriek · Vereinegde Sjtaote van Amerika · Zjwaede |
Lidsjtaote van de Europese Unie |
---|
Belsj · Bulgarieë · Cyprus · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Griekelandj · Hongarieë · Ierlandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Litouwe · Luxemburg · Malta · Nederlandj · Oesteriek · Pole · Portugal · Roemenië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Zjwaede |
Lenj in Europa |
---|
Albanië · Andorra · Armenië¹ · Azerbeidzjan¹ · Belsj · Bosnië en Herzegovina · Bulgarieë · Cyprus¹ · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Georgië¹ · Griekelandj · Hongarieë · Ierlandj · Ieslandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Liechtenstein · Litouwe · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederlandj · Noord-Macedonië · Noorwege · Oekraïne · Oesteriek · Pole · Portugal · Roemenië · Ruslandj¹ · San Marino · Servië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Turkieë¹ · Vaticaansjtad · Vereineg Keuninkriek · Wit-Ruslandj · Zjwaede · Zjwitserland |
Betwis of neet-erkèndj: Abchazië¹ · Hoeg-Karabach¹ · Kosovo · Naord-Cyprus¹ · Transnistrië · Zuud-Ossetië¹ |
1. Dit landj lik gedeiltelik of gans in Azië meh weurt óm cultureel en historische raejes ouch bie Europa ingedeild. |