Naar inhoud springen

Sjtaotshouf

Van Wikipedia
(Doorverweze van Staotshoof)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Nuts. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Frank-Walter Steinmeier, sjtaotshouf en president van Duutsjland

'n Sjtaotshouf is de persoen dae 't hoegste gezag verteigewoerdigt in 'ne sjtaot. In monarchieë weurt 't sjtaotshouf meistal bepaald doer erfelike troenopvolging. Dae kint versjillende titels höbbe, zoas keuning, keizer of prins. Sommige monarchieë höbbe 'n gekoeze monarch. In Maleisië weurt 'r veur 5 jaor verkoze oet de sultans van de deilsjtate.

In rippeblieke weurt 't sjtaotshouf in 't algemein gekoze, ofwaal direk doer de kezers, ofwaal doer de volksverteigewoerdiging. De titel is meistal president.


De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

Sommege polletieke organisaties zien 'ne hybride vörm tösse 'ne staot en 'n bovestaoteleke organisatie in. De Europese Unie (EU) is dao e good veurbeeld vaan. 't Is in 't geval vaan de EU meuilek um aon te kaarte wee 't staotshoof is en of 't überhaupt wel zoe'n positie gief. Officieel heet de EU gei staotshoof mer wel 'n gedeilde positie es regieringshoof. Dit zien de president vaan de Europees Kemissie en de president vaan d'n Europese Raod. Juridisch gief 't 'n meugelekheid veur die twie positie um same te smèlte tot ein positie in de touwkoms.

Willem-Alexander I, keuning vaan de Nederlen
Filip I, Keuning van 't Belsj

Belsj, Nederland en Duitsland

[bewirk | brón bewèrke]

In constitutioneel monarchieë, boe de keuning 't staotshoof is, is 't regieringshoof dèks belaangrieker. Dit is daan dèks 'ne premier of get wat dao vergeliekbaar mèt is. Ouch in sommege rippublieke is 't regieringshoof belaangrieker es 't staotshoof. In zoewel Belsj, Nederland wie Duitsland is 't staotshoof väöl minder belaangriek en heet 't veural 'n groet symbolisch belaank. De constitutioneel monarchieë Belsj en Nederland höbbe 'ne keuning es staotshoof dee in de realiteit wieneg tot niks te zègke heet euver de polletiek. In dees twie len is 't regieringshoof 't mechtegs. Veur Nederland is dat de minister-president en veur Belsj d'n ierste minister. Beij functies weure ouch dèks premier geneump. In de fidderaol rippubliek Duitsland gief 't 'ne president es staotshoof dee, zjus wie de Belzje en Nederlandse monarche, veural 'ne symbolische rol speult. Hei ligk de mach bij de kanseleer, dee 'n vergeliekbaar functie heet mèt de premier in aander len.

Democratieë boe 't staotshoof wel väöl mach heet zien, oonder aandere, Fraankriek en de Vereinegde Staote. In bei gevalle geit 't um 'ne president.


De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't AGL.

Lies van saortemènte sjtaotshouve

[bewirk | brón bewèrke]


Sjtaotshoufde van de lidsjtaote van de Europese Unie
Belsj: Filip | Bulgarieë: Radev | Cyprus: Christodoulides | Daenemarke: Margrethe II | Duutsjland: Steinmeier | Eslandj: Karis | Finlandj: Niinistö | Frankriek: Macron | Griekelandj: Sakellaropoulou | Hongarieë: Novák | Ierlandj: Higgins | Italië: Mattarella | Kroatië: Milanović | Letlandj: Rinkēvičs | Litouwe: Nausėda | Luxembörg: Henri | Malta: Vella | Nederlandj: Willem-Alexander | Oesteriek: Van der Bellen | Pole: Duda | Portugal: Rebelo de Sousa | Roemenië: Iohannis | Sjlovenië: Pahor | Sjlowakieë: Čaputová | Sjpaanje: Felipe VI | Tsjechië: Pavel | Zjwaeje: Carl XVI Gustaf