ewr

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /ʕɛwɾ/, عەور
Deng (Amed)
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: ewr

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ewr	ewr
Îzafe	ewrê	ewrên
Çemandî	ewrî	ewran
Nîşandera çemandî	wî ewrî	wan ewran
Bangkirin	ewro	ewrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ewrek	ewrin
Îzafe	ewrekî	ewrine
Çemandî	ewrekî	ewrinan

ewr nêr

ava yan cemeda li esmanan ya ku baran yan berf jê çêdibin û dibarin
- Dû re ewr, ewravî çûn, dinê ji hev bînijî û bû sayî, baye kûr hat. — (Eyüp Kiran, Dewrêşê Evdî Kulîlka Bilbizêk û Rim, Nûbihar, 2018, çapa 4em, r. 31, ISBN 978-9944-360-95-1)
komeke tiştan li hewa
ewrekî tozê

ewrekî teyran
pirt an parçeyeke gewr yan tarî
Ewr ketiye ser çavê wî. (Ew bi çavê xwe nabîne.)
(mecazî) bela yan tişta/ê ku belkî bibe bela
Ewrên reş û tarî esmanê welatê me girtiye.
(kompûternasî) Internet, heçku wek ewrekî li her derê hazir bo hilgirtin û gihandina materyalan
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
(Reşwî) esman (bes li hin deran tê vê maneyê)
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Ji wêjeya klasîk

'Îd e û da 'alemê bang-i sefayê xas û 'am
Mah-i new ebrû numandin çû ji ber 'ewr û xemam
Xweş bi dor camê işaret kir hilalê saqiyan — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: عه‌ور‎
kurdî-krîlî: 'әԝр

Herwiha

Dijmane

sahî (esmanê bêewr)

Bide ber

Jê

Etîmolojî

Hevreha soranî ھەور‎‎ (hewr‎), kurdiya başûrî ewr, hewramî hewr, zazakî hewr / ewr / hor / or, belûçî اور‎ (ewr) / هور‎ (hewr), farisî ابر‎ (ebr), tacikî абр (abr), osetî арв (arv: esman) û ӕвра́гъ (ævráǧi: ewr), peştûyî اوره‎‎ (اvrه‎) (owrë́) û ووره‎ (vorه) (wore), pehlewî ebr, avestayî 𐬀𐬡𐬭𐬀‎ (aβra), sanskrîtî अभ्र (abhrá), ermenî ամպ (amp: ewr) û ամպրոպ (amprop: birûsk), yûnaniya kevn ὄμβρος (ómbros: ewr) û ἀφρός (aphrós: kef, kefa avê - ku şiklê wê wek yê ewran e), latînî imber (ewr, bahoz, barove, baran)... hemû ji proto-hindûewropî *n̥bʰrós / *n̥bʰrís (ewr-baran) ji *nebʰ- (şil).

Ji heman rehê proto-hindûewropî herwiha peyveke din ya bi maneya ewr bi awayê *nébʰos (bi maneya "ewr" û "şilî") hebû ku serekaniya peyvên gelek zimanan yên bi maneya "şilî" yan "ewr" e. Bo zêdetir agahiyan binêrin: nem.

Hêjayî gotinê ye ku о́блако (óblako: ewr) ya rusî ne hevreha peyva ewr e tevî ku hinekî dişibe hevrehên peyva "ewr" jî.

Bi maneya "Internet" wergereke nû ya yekser ji peyva "cloud" ya îngilîzî ye.

Çavkanî: Novák r. 199, Horn, Watkins, Etymonline | Pokorny: 315-316

Bi zaravayên din

Soranî: hewr
Kelhûrî: ewr
Hewramî: hewr
Zazakî: hewr, howr
Lekî: ewr, uyr
Lorî: uyr

Werger

Abagayî: monaƀeʔne
Abazayî: пстхӏва (pstḥvā)
Abxazî: аԥсҭцəа (āpstcəā)
Açehî: awan
Adîgeyî: ошъуапщэ (oŝ°āpš̍ă)
Afarî: darur
Afrîkansî: wolk
Agtayiya kagayanî ya navendî: kulam
Aguarunayî: yuhagkim
Ajië: kō
Akadî: 𒅎𒋛𒀀 m (erpetu)
Alabamayî: onoolichi
Albanî: re m
Alêwîtî: inkamiigus pj
Alviri-Vidari:
Elwîrî-wîderî: اور‎ (evr)
Almaniya bilind a navîn: wolken nt
Almanî: Wolke m, Gewölk nt
Elmanîşî: Wulche m

Bayerî: Woikn m

Almaniya Pennsylvania: Wolk m
Altayiya başûrî: булут (bulut)
Amharî: ደመና (dämäna)
Amîs: 'o'ol
Aneme wakeyî: ou
Aragonî: boira m
Aramî:
Siryaniya klasîk: ܥܢܢܐ‎ m (ʿənānā), ܥܝܒܐ‎ n (ʿaybā), ܥܝܡܐ‎ n (ʿaymā), ܥܪܡܐ‎ n (ʿarmā)

Aramiya babîlonî ya cihûyî: עֲנָנָא‎ n (ʿănānā)
Arawak: ulalo, uraro
Argobbayî: ዶና (dona)
Aromanî: nior n
Arrernteyiya rojavayî: angkulye
Asamî: ডাৱৰ (dawor), মেঘ (megh), মেহ (meh), বাদল nt (badol)
Astûrî: ñube m, cirru n
Aşanînkayî: mencori
Avarî: накӏкӏ (naḳ̄)
Avestayî: 𐬨𐬀𐬉𐬖𐬀‎ n (maēγa)
Aymarayî: qinaya
Aynuyî: クル (kuru), クリ (kuri), ニㇱ (nis), ニㇱクㇽ (niskur)
Azerî: bulud
Bahnarî: hơmơ̆l
Bajwayiya kendava rojava: awan
Baskî: hodei → eu
Başkîrî: болот (bolot)
Bau bidayuh: abun
Baureyî: roeamokonoe'
Bejayî: saab
Belarusî: хма́ра m (xmára), во́блака nt (vóblaka)
Belûçî: جڑ‎ (juř), جمر‎ (jamar, jammar), جمبر‎ (jambar)
Bengalî: মেঘ → bn (megh)
Biaoyî: wan⁴
Bikol Central:
Bîkoliya naverast: dampog

Bîkoliya naverast: panganuron
Bisayayiya bruneyî: awan
Bîslamayî: klaod
Bojpûrî: बादर n (bādar)
Bokarî: doŋmuk
Bontociya rojhilatî: fonat, lifo-o
Brajî: बादर n (bādar)
Bretonî: koumoul n
Bruneyî: awan
Bruyiya rojhilatî: ramứl
Bugî: ellung
Bulgarî: о́блак n (óblak)
Burmayî: တိမ် → my (tim)
Buryatî: үүлэн (üülen)
Çadongî: fa³
Çamicuroyî: polawa'ti
Çaxatayî: بولوت‎ (bulut)
Cham:
Çamiya rojhilatî: taganum, taganim, taginum
Çeçenî: марха (marχa)
Çekî: mrak → cs n, oblak → cs n
Çepangî: मुस्‌
Çerokî: ᎤᎶᎩᎸ (ulogilv)
Çeyenî: vo'e
Çîçewayî: mtambo
Çînî:
Kantonî: 雲 (wan⁴)

Dunganî: йүн (yün)

Hakkayî: 雲 (yùn)

Mandarînî: 雲 (yún)

Min dongî: 雲 (hùng)

Minnanî: 雲 (hûn)

Wuyî: 雲
Çuvaşî: пӗлӗт (pĕlĕt)
Çûkî: kuchu
Dakotayî: maxpíya
Danmarkî: sky g
Dargwayî: гъагул (γagul)
Darkinjungî: yura
Divehî: ވިލާ‎ (vilā)
Dolganî: былыт (bılıt)
Dongşîangî: olien
Doteliyî: बादल (bādal)
Dupaningan agtayî: ulap
Emilî: nóvvla m
Endonezyayî: awan → id
Erebî: سَحَابَة‎ → ar m (saḥāba), سِحَابَة‎ m (siḥāba), غَيْمَة‎ → ar m (ḡayma), غَمَامَة‎ m (ḡamāma), عَنَان‎ n (ʿanān)
Erebiya misrî: سحابة‎ m (saḥāba), غيمة‎ m (ḡema)

Erebiya hîcazî: سحابة‎ m (saḥāba), غيمة‎ m (ḡēma)
Ermenî: ամպ (amp)
Erzayî: пель (pelʹ)
Esperantoyî: nubo → eo
Estonî: pilv
Etiyopiya klasîk: ደመና (dämäna), ጊሜ (gime)
Evenî: төгэчин (tögəcin)
Evenkî: тӯксу (tūksu)
Eweyî: alĩlikpo nt
Extremaduranî: nuvi m
Farisî: ابر‎ (abr), میغ‎ → fa (miğ), مزنه‎ (mozne)
Farsiya başûr-rojavayî: ابر (abr)
Ferî: skýggj nt
Fîjî: ou → fj
Fînî: pilvi → fi
Fransî: nuage → fr n
Friyolî: nûl n, nìul n
Frîsiya bakur: wolk nt, swark nt
Frîsiya saterlandî: Wulke m
Frîsî: wolk g
Gaelîka skotî: neul n, sgòth m
Gagawzî: bulut
Galîsî: nube m, nuben m, neboeira m, neuba m, buzarro n, farroupa m
Gamîlaraayî: yuru, baama
Gotî: 𐌼𐌹𐌻𐌷𐌼𐌰 n (milhma)
Gujaratî: વાદળ nt (vādaḷ)
Gurcî: ღრუბელი → ka (ɣrubeli)
Guwaranî: arai
Haîtî: nwaj
Harsusiyî: seḥōb
Hawayî: ao
Higaononî: gabon
Hindî: मेघ n (megh), बादल n (bādal), अभ्र n (abhra)
Hirî motuyî: ori
Hîlîgaynonî: gabon, panganud
Hîrî motuyî: ori
Hîtîtî: 𒀠𒉺𒀸 g (alpas)
Hmongî: huab
Holendî: wolk → nl m
Iştihardî: اِاُر‎ (eor)
Îbanagî: kunam
Îbranî: עָנָן‎ n (anán)
Îdoyî: nubo → io
Îgboyî: urukpu
Îlokanoyî: ulep
Îngilîziya kevn: wolcn nt
Îngilîziya navîn: cloud
Îngilîzî: cloud
Îngriyî: pilvi
Îngûşî: морх (morχ)
Înterlîngua: nube
Înuîtî: ᓄᕗᔭᖅ
Înupîakî: nuviya, nuvuya
Îranunî: gabun
Îrlendî: scamall n, néal n
Îrlendiya kevn: nél n
Îtalî: nuvola → it m, nube → it m, nembo → it n
Îtelmenî: йайаӈ (jajaŋ)
Îvatanî: demdem
Îzlendî: ský → is nt
Japonî: 雲 → ja (くも, kumo)
Javayiya kevn: megha
Javayî: méga → jv
Kabiyeyî: mɩnʋʋ
Kalalîsûtî: nuiaq
Kalingayiya başûrî: lifuu
Kalmîkî: үүлн (üüln)
Kambaatayî: dumeesa
Kannadayî: ಮೇಘ → kn (mēgha)
Kanuriyî: fógo, fowo
Kapampanganî: biga, ulap
Karaçay-balkarî: булут (bulut)
Karaîmî: bulut
Karakalpakî: bult
Karelî: pilvi
Kaşûbî: blóna m, chmùra m
Katalanî: núvol n
Katuyiya rojhilatî: đhaluc
Keçwayî: phuyu → qu, puyu, pukutai
Keley-i kallahanî: kulput
Khinalugî: ункӏ (unḳ)
Kirgizî: булут → ky (bulut)
Kîkûyûyî: itu 5
Kîmaragangî: tawan
Kîngalî: වලාකුළ (walākuḷa)
Kînyarwandayî: igicu 7 an 8
Komî-permyakî: кымӧр (kymör)
Konkanî: मॉड nt (mŏḍ)
Koreyî: 구름 → ko (gureum)
Kornî: kommol m, kobmol m, comol m
Korsîkayî: nivulu → co n
Kreyoliya morîtanî: nyaz
Kreyoliya seyşelî: nyaz
Kumikî: булут (bulut)
Kunayî: ipa
Kuyî: lmʌ̤l
Ladînî: nigola m
Lakî: ттурлу (t̄urlu)
Latgalî: muokuļs, tyucs
Latînî: nūbēs → la m
Latviyayî: mākonis → lv n
Lawsî: ເມກ (mēk), ເຝື້ອ → lo (fư̄a)
Lazî: პულა (ṗula)
Lezgînî: циф (cif)
Lingalayî: lipata 5 an 6
Livvî: pil'vi
Lîgûrî: nuvia m
Lîmbûrgî: wólk m
Lîtwanî: debesis → lt n
Lîvonî: pīla
Lombardî: nivola m, nigola m, nugra m
Lubuagan kalingayî: libuu
Ludianî: pil'v
Luksembûrgî: Wollek → lb m
Mòçenoyî: bolkh m
Maguindanaoyî: gabun
Makasarî: rammang
Makedonî: облак n (oblak)
Malagasî: rahona → mg
Malayalamî: മേഘം → ml (mēghaṃ), മുകിൽ → ml (mukil), എഴിലി → ml (eḻili)
Malezî: awan → ms, mega, merawan
Maltayî: sħaba m
Mançûyî: ᡨᡠᡤᡳ (tugi)
Manipurî: ꯂꯩꯆꯤꯟ
Manksî: neuheelys n, bodjal n
Mansî: тул (tul)
Maorî: kapua, kēkēao, ao → mi
Mapuçî: xomv
Maquiritarî: ka'dutu
Maranaoyî: minanggar, gabon
Maratî: ढग → mr n (ḍhag), मेघ n (megh)
Marî:
Mariya rojhilatî: пыл
Marwarî: बादळी (bādaḷī)
Masayî: ɛnkatampôî
Masbatenyoyî: dampog
Matalî: habaga
Mayayiya yukatekî: múunyal, múuyal
Mecarî: felhő, felleg → hu
Megrelî: მუნაფა (munapa)
Melanauyiya navendî: awan
Misrî:

(sṯzw)
Mîrandî: nubre m
Mongolî: үүл → mn (üül)
Monî: မတ် ဗြဲ (mòt pròa)
Montagnaîsî: kashkuan
Muak sa-aakî: bɔt² cʰaːj¹
Mulamî: kwa³
Muongî: mầl
Mwanî: wingu 5
Nahwatlî: mixtli → nah
Nanayî: тэвэксэ (tevekse)
Napolîtanî: nura m
Navajoyî: kʼos
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Wulk m
Nenetsiya tundra: тир (tir)
Nepalî: बादल (bādal)
Newarî: सुपाँय् (supām̐y)
Nîvxî: лах (lax)
Nogayî: булыт (bulıt)
Nooneyî: ke-mbɛ̂ù
Normandî: nouage n, nuage m, nuaée m, nwadj m
Norwecî:
Norweciya bokmålî: sky → no n an m

Norweciya nînorskî: sky → nn m
Nzadî: ekɔ́
Ojibweyî: aanakwad
Okînawanî: くむ (kumu)
Oksîtanî: nívol → oc n, nubla → oc m
Oriyayî: ମେଘ → or (meghô)
Oroçî: tokso
Oromoyî: duumessa
Osetî: мигъ (miǧ), ӕврагъ (ævraǧ)
Osmanî: بولوت‎ (bulut)
Oygurî: بۇلۇت‎ (bulut)
Ozbekî: bulut → uz
Pa'o karen: မို့အေး
Pacohî: aluôt
Palî: megha n, abbha nt
Papyamentoyî: nubia
Peştûyî: ورېځ‎ m (woreź)
Piedmontîsî: nìvola m
Pîttcantcatcarayî: ngangkali
Plodîşî: Wolkj m
Polabî: tǫco
Polonî: chmura → pl m, obłok → pl n
Portugalî: nuvem → pt m
Prakrîtiya maharastrî: 𑀫𑁂𑀳 n (meha), 𑀅𑀩𑁆𑀪 nt (abbha)
Prusiya kevn: wupyan
Puncabî: ਬੱਦਲ਼ n (baddaḷ)
Qazaxî: бұлт → kk (būlt)
Rajasthanî: बादळ (bādaḷ)
Rapanuyî: rangi
Rejangî: ꥆꥀꥐ (awan)
Rohingyayî: miyúla
Romagnolî: nuvla
Romancî: nivel n, nibel n, neivel n, nebla m, neabla m, nüvla m
Romanyayî: nor → ro n
Rungusî: kavut
Rusî: о́блако nt (óblako), ту́ча m (túča)
Rusînî: хмара m (xmara)
S'gaw karenî: တၢ်အၢၣ် (ta̱ ʼuh̀)
Sahoyî: darur
Samî:
Samiya akkalayî: пыллв

Samiya înarî: polva

Samiya kildînî: пэллв (pellv), пэ̄ввл (pēvvl)

Samiya lule: palˈva

Samiya bakurî: balva

Pite samî: palˈva

Samiya skoltî: põlvv

Samiya başûr: balve

Ter samî: паллв (pâllv)

Ume samî: balˈva
Samoayî: ao → sm
Sangisarî: ارب (arb)
Sanskrîtî: मेघ → sa n (megha), अभ्र → sa nt (abhrá), वारिद → sa n (vārida)
Sardînî: nue, nughe, nui
Sebopî: avun
Sebwanoyî: panganod
Sicîlî: nìvula m
Sidamoyî: dumeesa
Sindhî: بَادَلُ‎ n (bādalu)
Sirboxirwatî:
Kirîlî: о̏бла̄к n

Latînî: ȍblāk → sh n
Skotî: clood
Slovakî: mrak n, oblak n
Slovenî: oblak → sl n
Somalî: caad n, daruur → so
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: mrok n
Sotoyiya bakur: leru
Spanî: nube → es m
Sundanî: méga
Swahîlî: wingu → sw 5 an 6
Swazî: lifu → ss 5 an 6
Swêdî: moln → sv nt, sky → sv
Şanî: မွၵ်ႇ (mòak), ၽႃႈ (phāa)
Şipibo-coniboyî: coín
Şîngazîcayî: ɓingu 5 an 6 (bingu)
Şonayî: gore 5
Şorî: пулут (pulut)
Tacikî: абр → tg (abr)
Tagal murutî: haun
Tagalogî: ulap → tl, alapaap → tl
Tagbanwayiya kalamî: panganud
Talişî: av
Tamîlî: மேகம் → ta (mēkam)
Taosî: phę́na
Tarantinoyî: nuvole m
Tarifitî: asegnu n, aseynu n
Tausugî: gabun
Tayî: เมฆ → th (mêek)
Tayî nüa: ᥛᥩᥐᥱ (mǒak)
Telûgûyî: మేఘము → te (mēghamu), ధూమయోని → te (dhūmayōni), పయోధరము → te (payōdharamu)
Teteriya krîmî: bulut
Teterî: болыт → tt (bolıt), bolıt
Tetûmî: kalohan
Tidoreyî: buloh
Tigrînî: ደበና → ti (däbäna)
Timugon murutî: gaun
Tirkî: bulut → tr
Tirkmenî: bulut → tk
Tiwî: yirrakunga
Tîbetî: སྤྲིན་པ (sprin pa), སྤྲིན (sprin)
Tlingitî: kugóos
Tofalarî: булут (bulut)
Tokpisinî: klaut
Tongî: ao
Toxarî A: tärkär
Toxarî B: tarkär
Tswanayî: leru 5 an 6
Tuvanî: булут (bulut)
Udiheyî: tokɵ
Udmurtî: пилем (pilem)
Ugarîtî: 𐎓𐎗𐎔𐎚 (ʿrpt)
Umbunduyî: elende
Urdûyî: میگھ‎ n (megh), بادل‎ n (bādal), ابر‎ → ur (abr), سحاب‎ (sahāb)
Urdûyî: سحاب‎ (sahāb)
Urdûyî: سحاب‎ (sahāb)
Ûkraynî: хма́ра m (xmára)
Venîsî: nùvoła m, nioła m, neoła m
Vepsî: pil'v
Viyetnamî: mây → vi
Volapûkî: lefog → vo, lefogem
Voroyî: pilv'
Votî: pilvi
Walonî: nûlêye → wa m
Warayî: dampog
Warlpirî: milpirri
Waujayî: iyepe
Weylsî: cwmwl n, cymylau → cy m pj
Wiradhurî: yuru, yurong
Wiyotî: laptóhw
Wîlamowî: gywylḱ nt
Xakasî: пулут (pulut)
Ximêrî: ពពក → km (pôpôk)
Xosayî: ilifu 5 an 6
Yakutî: былыт (bılıt)
Yamanayî: xoka
Yamî: cinalab
Yidîşî: וואָלקן‎ n (volkn), כמאַרע‎ m (khmare)
Yonagunî: 雲 (nmu)
Yupîkiya navendî: amirlu, qilaggluk
Yurokî: leptenok
Yûnaniya pontî: σύνεφα (súnepha)
Yûnanî: σύννεφο → el nt (sýnnefo), νέφος → el nt (néfos)
Kevn: νέφος nt (néphos), νεφέλη m (nephélē)

Yûnaniya kapadokyayî: σ̌ύνεφο (šúnepho)
Zêlandî: wolk n
Zhuangî: fwj → za
Zuluyî: ifu → zu 5 an 6, iyezi 5 an 6
ǃXóõ: ǃqhàa gǀqhūã