ნერეიდა (მითოლოგია)
ნერეიდები (ძვ. ბერძნ. Νηρηίδες) — ბერძნულ მითოლოგიაში[1] ზღვის ნიმფები, ნერევსის (ძვ. ბერძნ. Νηρεύς) და ოკეანიდი დორისის (ძვ. ბერძნ. Δωρίς) ქალიშვილები.[2][3] ისინი ორმოცდაათნი არიან[4] (ჰესიოდე «თეოგონიაში» აღნიშნავს რომ, ისინი 50-ნი არიან მაგრამ ჩამოთვლის 51-ს) ან 100.[5] ისინი ცხოვრობენ გროტში ზღვის ფსკერზე.
მათი სახელების მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ისინი არიან ზღვის სტიქიის ხარისხის და თვისებების განსახიერება, რადგან ადამიანებს არ ერჩიან და არიან მათ მიმართ დადებითად გამსჭვალულნი.
ისინი იყვნენ თეტიდას ქორწილში [6]. ნერეიდებს ეძღვნება ორფეოსის XXIV ჰიმნი.
ნერეიდები ეწევიან იდილიურ-წყნარ ცხოვრებას ზღვის წიაღში, ერთობოდნენ მოზომილ მოძრაობებით — ხორუმი, ტალღების ტაქტში; მთვარიან კარგ ამინდებში ისინი გამოდიან სანაპიროზე ან აწყობენ მუსიკალურ შეჯიბრებებს ტრიტონებთან, ან მიწის ნიმფებთან ერთად მღერიან. მათ განსაკუთრებით თაყვანს სცემდნენ სანაპიროზე მცხოვრები ადამიანები. ეხლანდელ დღემდეც ცოტა შემორჩენილია ნერეიდების თაყვანისცემა, თუმცა საერთოდ ზღვიის სტიქიის ნიმფები არეულია ნაიადებთან.
მათ შორის განსაკუთრებით ცნობილებია:
- ამფიტრიტე — პოსეიდონის მეუღლე;
- თეტიდა — ნერეიდების გუნდის ხელმძღვანელი, რომლის ქმრობა სურდათ ზევსს და პოსეიდონს, მაგრამ ზევსმა მიათხოვა მოკვდავ პელეას;
- გალათეა — აკიდის შეყვარებული, ციკლოპის მიერ მოკლული ეჭვიანობის ნიადაგზე;
- ნემერთეა (ძვ. ბერძნ. Νημέρτεια — ჭეშმარიტება);
- თალეია — მონაწილეობდა ნერეიდების ტირილში აქილევსთან ერთად.
ნერეიდების სია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ავტონოე[2][3]
- აგავე[7][2][3][8][9]
- აქტეა[2][3][8][9]
- ამათეია[8][9]
- ამფინომე[8][9]
- ამფითოა [8][9]
- ამფიტრიტე[2][3]
- აფსევდესი [8][9]
- არეთუსა
- ასია ვირგილიუსის არასწორი კითხვის შედეგი[9][10]
- გალათეა.
- გალენე «სიმშვიდე»[11]. მშვიდი ზღვის ღვთაება. მისი სტატუა იდგა კორინთოში [12]. "ზღვის საუბრების" მეხუთე მონაცილე, ლუკიანე. მურენას და თევზების და [13][3]
- გალიმედე[2][3]
- გიპონოა[2][3]
- გიპოთოა[2][3]
- გლავკე[1][3][8][9]
- გლავკონომე[2][3]
- დეიოპეა, [9][14]
- დეკსამენე[8][9]
- დერო[2]
- დეიანირე[2]
- დინამენე (en:Dynamene)[2][3][8][9]
- დიონა[2]
- დორიცე [3][8][9]
- დოტო [15][2][3][8][9]
- დრიმე [9][14]
- ევაგორა[2][3]
- ევარნე [3]
- ევდორა[2][3]
- ევკრანტე [2][3]
- ევლიმენე [2][3]
- ევმოლპე [2]
- ევნიკე [2][3]
- ევპომპე [3]
- ევრიდიკე [9]
- იანასე [8][9]
- იანირე[8][9]
- იერე [8][9]
- იონა[2]
- იფიანასა[16].
- კალიპსო [2]
- კალიანასა[8][9]
- კალიანირე[8]
- კეტო[2]
- კიდიპე[9][14]
- კიმატოლეგა[3]
- კიმო[2][3]
- კიმოდოკე[3][8][9][14][17]
- კიმოთოა[18]. ეხმარება ენეა ტროაელებს ქარბუქის შემდეგ [19][2][3][8][9]
- კლიმენე ის გაჩნდა ვერგილიუსის კითხვის დროს, შეშლილია იკეანიდთან[8][9][10]
- კრანტო[2]
- კრენეიდე[9]
- კსანთო[9][14]
- ლაომედეა[3]
- ლეაგორა[3]
- ლევკოტოა[9]
- ლიგეა [9][14]
- ლიკორიასი (en:Lycorias, ლიკორიდა)[9][14]
- ლიმნორეია [2][8][9]
- ლისიანასა[3]
- მელიტა, პერსეფონეს თანმხლები თამაშებში [20][2][3][8][9][10][17]
- მენიპე[3][10]
- მაერა [8][9][10]
- ნავსითოა [2]
- ნემერთეა[3][9]
- ნეომერიდე[2]
- ნესეიე en:Nesaea) [2][3][8][9][14][21]
- ნესო[3]
- ნიმერტე[8]
- ნისა[17]
- ოპისი[9][14]
- ორითია[8][9]
- პანოპეა
- პასითეა [3][10]
- პლექსავრა[2]
- პლოტო[3]
- პოლინოა[2]
- პონტომედუსა[2]
- პონთოპორია (en:Pontoporia)[3]
- პრონოა[3]
- პროტო [2][3][8][9]
- პროტომედეა[3]
- პულინოე[3]
- საო[2][3]
- სპეიო [2][3][8][9][14][17]
- თალეია[1] Нереида [8][9][14]
- თოე[3][8][9]
- თემისტო [3][10]
- თეტიდა
- ფერუსა [8][9]
- ფილოდოკე[9][14]
- ეიონე[2][3]
- ერატო[2][3]
- ეთირა[9][14]
- ნეერა
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 1.0 1.1 1.2 მსოფლიო ხალხთა მითები. მ., 1991-92. 2ტ., ტ.1 ფ.306, ტ.2 ფ. 212-213, 491
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 2.23 2.24 2.25 2.26 2.27 2.28 2.29 2.30 2.31 2.32 2.33 2.34 2.35 2.36 2.37 2.38 ფსევდო-აპოლოდორი. მითოლოგიური ბიბლიოთეკა I 2, 7
- ↑ 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 3.19 3.20 3.21 3.22 3.23 3.24 3.25 3.26 3.27 3.28 3.29 3.30 3.31 3.32 3.33 3.34 3.35 3.36 3.37 3.38 3.39 3.40 3.41 3.42 3.43 3.44 3.45 ჰესიოდე. თეოგონია. 243-262
- ↑ ევრიპიდე. იფიგენია თავრიდაში 274
- ↑ პლატონი. 116е
- ↑ ევრიპიდე. იფიგენია ავლიდეში 1055
- ↑ ნონ. დიონისეს ქმედებანი VI 295
- ↑ 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 8.11 8.12 8.13 8.14 8.15 8.16 8.17 8.18 8.19 8.20 8.21 8.22 8.23 8.24 8.25 8.26 8.27 8.28 8.29 ჰომეროსი. ილიადა XVIII 39-48
- ↑ 9.00 9.01 9.02 9.03 9.04 9.05 9.06 9.07 9.08 9.09 9.10 9.11 9.12 9.13 9.14 9.15 9.16 9.17 9.18 9.19 9.20 9.21 9.22 9.23 9.24 9.25 9.26 9.27 9.28 9.29 9.30 9.31 9.32 9.33 9.34 9.35 9.36 9.37 9.38 9.39 9.40 9.41 გიგინ. მითები. შესავალი 8
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 ლიუბკერი ფ.მ., 2001. 3 ტ. ტ.1. ფ.194, 354; ტ.2. ფ. 325, 374, 380; ტ.3. ფ. 32, 384
- ↑ ევრიპიდე. ელენე 1457
- ↑ ელადის აღწერა II 1, 8
- ↑ ათინეი. ბრძენების ქეიფი VII 62, 301d
- ↑ 14.00 14.01 14.02 14.03 14.04 14.05 14.06 14.07 14.08 14.09 14.10 14.11 14.12 ვერგილიუსი. გეორგიკა IV 336-343
- ↑ ვერგილიუსი. ენეიდა IX 102
- ↑ ლუკიანე. საზღვაო საუბრები 14, 1
- ↑ 17.0 17.1 17.2 17.3 ვერგილიუსი. ენეიდა V 826
- ↑ კვინტი სმირნელი. ჰომეროსის შემდეგ V 399-401
- ↑ ვერგილიუსი. ენეიდა I 144
- ↑ ჰომეროსის ფიმნები V 419
- ↑ პროპერცია. ელეგია II 26, 15
|