Ջիմ Փիբլս
Ջիմ Փիբլս անգլ.՝ Jim Peebles | |
---|---|
Ծնվել է | ապրիլի 25, 1935[1] (89 տարեկան) Վինիպեգ, Մանիթոբա, Կանադա |
Քաղաքացիություն | Կանադա և ԱՄՆ |
Մասնագիտություն | աստղագետ, աստղաֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս |
Հաստատություն(ներ) | Փրինսթոնի համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | տիեզերագիտություն |
Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[2], Կանադայի թագավորական ընկերություն և Միջազգային աստղագիտական միություն |
Ալմա մատեր | Փրինսթոնի համալսարան, Մանիտոբայի համալսարան և Glenlawn Collegiate? |
Գիտական աստիճան | փիլիսոփայության դոկտոր |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[3][4] |
Գիտական ղեկավար | Ռոբերտ Դիքե[5] |
Եղել է գիտական ղեկավար | Margaret Geller?[5], George Lake?[5], Weihsueh Albert Chiu?[5], Steven D. Phelps?[5] և Hugues Sicotte?[5] |
Պարգևներ | |
Jim Peebles Վիքիպահեստում |
Ջիմ Փիբլս (անգլ.՝ Jim Peebles, ամբողջական անունը՝ Ֆիլիպ Ջեյմս Էդվին Փիբլս անգլ.՝ Phillip James Edwin Peebles, ապրիլի 25, 1935[1], Վինիպեգ, Մանիթոբա, Կանադա), կանադաամերիկացի ֆիզիկոս, որն աշխատում է տեսական տիեզերագիտության ոլորտում։ Փրինսթոնի համալսարանի՝ Ալբերտ Այնշտայնի անվան պատվավոր գիտական պրոֆեսոր է (անգլ.՝ Albert Einstein Professor of Science Emeritus)։ 2019 թվականին արժանացել է Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է 1935 թվականի ապրիլի 25-ին ֆրանսախոս Սեն Բոնիֆաս քաղաքում, մեծացել է Սեն Վիտալում[16]։ Հայրը Վինիպեգի հացահատիկի բորսայում աշխատել է որպես գրագիր, մայրը տնային տնտեսուհի էր[17]։
Ավարտել է Մանիտոբայի համալսարանը։ 1958 թվականից ի վեր ապրում է Միացյալ Նահանգներում։ Փրինսթոնի համալսարանում ստացել է աստղագիտության փիլիսոփայության դոկտորի դիպլոմ։ Ավելի ուշ այնտեղ ստացել է պրոֆեսորի պաշտոն։ Այժմ նույն տեղում Ալբերտ Այնշտայնի անվան պատվավոր պրոֆեսոր է։
Անդամակցություն ակադեմիաներում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ֆիզիկայի ամերիկյան ընկերություն (1964)
- Արվեստի և գիտության ամերիկյան ակադեմիա (1977)
- Լոնդոնի թագավորական ընկերություն (1982)[18]
- Կանադայի թագավորական ընկերություն (1987)
- ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիա (Foreign Associate, 1988)[19][20]
- Փիլիսոփայական ամերիկյան ընկերություն (2004)
- Աստղագիտական ամերիկյան ընկերություն
- Գիտության զարգացմանն աջակցող ամերիկյան ասոցիացիա
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1981՝ Էդդինգթոնի մեդալ, Բրիտանական թագավորական աստղագիտական ընկերություն
- 1982՝ Աստղաֆիզիկայի ոլորտում Դենի Հայնեմանի մրցանակ, Աստղագիտական ամերիկյան ընկերություն
- 1992՝ Հենրի Նորրիս Ռասսելի մրցանակ, Աստղագիտական ամերիկյան ընկերություն
- 1995՝ Քեթրին Բրյուսի մեդալ, Աստղագիտական խաղաղօվկիանոսյան ընկերություն
- 1997՝ Օսկար Քլեյնի մեդալ
- 1997՝ Կառլ Յանսկիի դասախոսություն
- 1998՝ Աստղագիտական թագավորական ընկերության ոսկե մեդալ
- 2000՝ Տիեզերագիտության ոլորտում Գրուբերի մրցանակ
- 2003՝ Թոմալի մրցանակ, Ժնևի համալսարան
- 2004՝ Շաոյի աստղագիտական մրցանակ
- 2005՝ Քրաֆորդի մրցանակ
- 2013՝ Դիրակի մեդալ
- 2019՝ Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Աստերոիդ 18242 Peebles
Մատենագիտություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Peebles, P. J. E. Physical Cosmology. Princeton: Princeton University Press, 1971
- Peebles, P. J. E. The large-scale structure of the universe. Princeton: Princeton University Press, 1980
- Peebles, P. J. E. Principles of Physical Cosmology. Princeton: Princeton University Press, 1993
- Пиблс П. Физическая космология: Пер. с англ.՝ М.: Мир, 1975
- Пиблс Ф. Дж. Э. Структура Вселенной в больших масштабах: Пер. с англ.՝ М.: Мир, 1983
Հոդվածներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- R. H. Dicke, P. J. E. Peebles, P. G. Roll, & D. T. Wilkinson: Cosmic Black-Body Radiation. Astrophys. J. 142, 414 (1965).
- P. J. E. Peebles: Primordial Helium Abundance and the Primordial Fireball. I: Phys. Rev. Lett. 16, 410 (1966).
- P. J. E. Peebles: Primordial Helium Abundance and the Primordial Fireball. II. Astrophys. J. 146, 542 (1966).
- P. J. E. Peebles & R. H. Dicke: Origin of the Globular Star Clusters. Astrophys. J. 154, 891 (1968).
- P. J. E. Peebles: Origin of the Angular Momentum of Galaxies. Astrophys. J. 155, 393 (1969).
- P. J. E. Peebles & J. T. Yu: Primeval adiabatic perturbation in an expanding universe. Astrophys. J. 162, 815 (1970).
- J. P. Ostriker and P. J. E. Peebles: A Numerical Study of the Stability of Flattened Galaxies: or, can Cold Galaxies Survive?. Astrophys. J. 186, 467 (1973).
- E. J. Groth and P. J. E. Peebles: Statistical Analysis Of Catalogs Of Extragalactic Objects. 7. Two And Three Point Correlation Functions For The High-Resolution Shane-Wirtanen Catalog Of Galaxies. Astrophys. J. 217, 385 (1977).
- P. J. E. Peebles: Large-scale background temperature and mass fluctuations due to scale-invariant primeval perturbations. Astrophys. J. 263, L1 (1982).
- M. Davis & P. J. E. Peebles: A survey of galaxy redshifts. V՝ The two-point position and velocity correlations". Astrophys. J. 267, 465 (1983).
- B. Rhatra and P. J. E. Peebles: Cosmological consequences of a rolling homogeneous scalar field. Phys. Rev. D 37, 3406 (1988).
- B. Rhatra & P. J. E. Peebles: Cosmology with a time-variable cosmological ‘constant’. Astrophys. J. 325, L17 (1988).
- Пиблс П. Дж. Э., Силк Дж., Космическая книга, УФН 160 (2) 323—335 (1990)(ռուս.)
- M. Fukugita, C. J. Hogan, & P. J. E. Peebles: The cosmic baryon budget. Astrophys. J. 503, 518 (1998) Կաղապար:ArXiv.
- B. Rhatra & P. J. E. Peebles: The cosmological constant and dark energy. Rev. Mod. Phys. 75, 559 (2003) Կաղապար:ArXiv.
- P. J. E. Peebles: Cosmological tests, Oskar Klein Memorial Lectures, 2001, Կաղապար:ArXiv.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Notable Names Database — 2002.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ https://harveypz.net.technion.ac.il/harvey-prize-laureates/
- ↑ https://gruber.yale.edu/cosmology-laureates
- ↑ Previous Oskar Klein Memorial Lectures — Stockholm University.
- ↑ https://aas.org/grants-and-prizes/dannie-heineman-prize-astrophysics
- ↑ https://phys-astro.sonoma.edu/brucemedalists/pje-jim-peebles
- ↑ https://www.ictp.it/prize/dirac-medal
- ↑ The Crafoord Prize 2005 — Crafoord Prize.
- ↑ X(բազմ․) // X — (untranslated), 2006.
- ↑ The Nobel Prize in Physics 2019 // nobelprize.org — Royal Swedish Academy of Sciences, 2019.
- ↑ https://www.gg.ca/en/activities/2020/governor-general-announces-114-new-appointments-order-canada
- ↑ «Conversations with History; Institute of International Studies, UC Berkeley». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
- ↑ Oral Histories
- ↑ Phillip Peebles(անգլ.)
- ↑ 61 Scientists Are Chosen For National Academy(անգլ.)
- ↑ P. James E. Peebles(անգլ.)
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Jim Peebles» (անգլերեն). Принстонский университет. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 2-ին.
- «James Peebles Bibliography» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 2-ին.
- «Astronomer Profile: Jim Peebles» (անգլերեն). Casca Education. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 2-ին.
- «Oral History Transcript — P.J.E. Peebles» (անգլերեն). Американский институт физики — Интервью с Джимом Пиблсом. 4-5 апреля 2002. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 19-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջիմ Փիբլս» հոդվածին։ |
|
- Ապրիլի 25 ծնունդներ
- 1935 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Կանադայում ծնվածներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամներ
- Փրինսթոնի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- 20-րդ դարի աստղագետներ
- 20-րդ դարի ֆիզիկոսներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան անդամներ
- Ամերիկացի աստղագետներ
- Ամերիկացի աստղաֆիզիկոսներ
- Ամերիկացի գիտնականներ
- Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Ամերիկացի ֆիզիկոսներ
- Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության անդամներ
- Աստղաֆիզիկոսներ
- Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամներ